Khảo sát giá trị của cộng hưởng từ trong đánh giá giai đoạn ung thư trực tràng trước phẫu thuật

KHẢO SÁT GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG 
TỪ TRONG ĐÁNH GIÁ GIAI ĐOẠN UNG 
THƯ TRỰC TRÀNG TRƯỚC PHẪU 
THUẬT 
NGUYỄN XUÂN THỨC, BÙI THỊ THANH TÂM, ĐỖ VÕ CÔNG NGUYÊN, TRẦN QUÝ 
TƯỜNG 
KHOA CĐHA- BV THỐNG NHẤT TPHCM 
hinhanhykhoa.com
NỘI DUNG TRÌNH BÀY 
1. Đặt vấn đề. 
2. Mục tiêu nghiên cứu 
3. Phƣơng pháp và đối tƣợng nghiên cứu 
4. Kết quả và bàn luận 
5. Kết luận và kiến nghị. 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Phẫu thuật là phƣơng pháp điều trị triệt để nhất và mang 
tính quyết định đến tiên lƣợng sống của bệnh nhân. 
 Cần đánh giá chính xác giai đoạn ung thƣ trực tràng trƣớc 
mổ đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định chiến 
lƣợc và phƣơng pháp điều trị 
hinhanhykhoa.com
ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Có nhiều phƣơng tiện chẩn đoán hình ảnh giúp đánh 
giá giai đoạn trƣớc phẫu thuật: CT, MRI, PET/CT, 
EUS, 
 Chụp MRI là một trong những phƣơng tiện có nhiều 
ƣu thế để đánh giá giai đoạn T và N trong ung thƣ 
trực tràng. 
 Tuy nhiên, giá trị của MRI trong đánh giá giai đoạn di 
căn hạch vùng N ở các nghiên cứu trƣớc còn dao 
động với độ nhạy 50-80%. 
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 
1. Đánh giá giá trị của MRI trong chẩn đoán giai đoạn 
T và N của ung thư trực tràng trước phẫu thuật. 
2. Đánh giá giá trị của các tiêu chuẩn về kích thước, tín 
hiệu và đường bờ trong đánh giá di căn hạch vùng 
trên MRI 
hinhanhykhoa.com
ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN 
CỨU  Bệnh nhân điều trị tại BV Thống Nhất trong thời gian từ 
01/2016- 05/2018: 
 Đƣợc chẩn đoán xác định bệnh ung thƣ trực tràng 
qua thăm khám, nội soi trực tràng và sinh thiết. 
 Đƣợc chỉ định chụp MRI vùng chậu trƣớc phẫu 
thuật và đƣợc điều trị phẫu thuật trong thời gian 1 
tuần và đánh giá giai đoạn bằng giải phẫu bệnh sau 
phẫu thuật. 
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN 
CỨU 
 Nghiên cứu cắt ngang mô tả. 
 Chụp cộng hƣởng từ trực tràng bằng máy MRI 
Phillips Achieva 1.5T với cuộn thu tín hiệu ngoại vi. 
 So sánh đối chiếu kết quả MRI và kết quả giải phẫu 
bệnh sau mổ đánh giá trị của MRI. 
 Phân tích thống kê bằng phần mềm SPSS 20.0 
KỸ THUẬT 
 Khảo sát vùng tiểu khung, định vị mặt cắt theo trục trực 
tràng với chuỗi xung: T2W TSE, TR 4200-4700ms, TE 
110ms, độ dày lát cắt 3-5mm, FOV 24-30cmx24-30cm, 
ma trận 512x256, khoảng cách giữa các lát cắt 1mm 
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ 
 Đánh giá giai đoạn ung thƣ trực tràng theo tiêu 
chuẩn TNM-8 của hội ung thƣ học Hoa Kỳ (AJCC) 
T 
T1 U giới hạn ở lớp niêm mạc và dƣới niêm mạc. 
T2 U xâm lấn lớp cơ 
T3 
Khối u xâm lấn đến lớp thanh mạch ra ngoài, 
thâm nhiễm mô mỡ xung quanh 
T4 Khối u xâm lấn các cơ quan lân cận 
N 
N0 Không thấy hạch 
N1 1-3 hạch nghi ngờ di căn 
N2 >4 hạch nghi ngờ di căn 
M 
M0 Không có di căn xa 
M1 Có di căn xa. 
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ 
 Đánh giá hình ảnh MRI theo tiêu chuẩn của hội nghị 
chẩn đoán hình ảnh châu Âu năm 2012. Trong đó, 
hạch nghi ngờ di căn khi có một trong các đặc điểm: 
 Đƣờng kính trục ngắn của hạch >9mm. 
 Tín hiệu không đồng nhất. 
 Bờ ngoài không đều. 
hinhanhykhoa.com
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ 
 Phân nhóm các đặc điểm hình ảnh đánh giá hạch 
nghi ngờ di căn trên MRI: 
 Kích thƣớc >9mm đơn thuần. 
 Kích thƣớc >9mm kèm 1/2 dấu hiệu. 
 Hình dạng tròn, tín hiệu không đồng nhất, kích thƣớc 
5-9mm. 
 Bờ ngoài hạch không đều. 
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ 
Giai đoạn T3 Giai đoạn T4 
Giai đoạn T2 
 abc 
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ 
KẾT QUẢ NGHIÊN 
CỨU 
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
 Từ 01/2016 - 05/2018 có 108 bệnh nhân ung thƣ trực 
tràng tại bệnh viện Thống Nhất đƣợc chụp MRI vùng 
chậu để đánh giá giai đoạn trƣớc phẫu thuật. 
 Tuổi trung bình: 59.6 ± 11.3 (38-75) tuổi. 
 Tỉ lệ nam: nữ xấp xỉ 1:1. 
ĐÁNH GIÁ GIAI ĐOẠN XÂM 
LẤN 
Giai đoạn T Số ca % 
T1 0 0 
T2 35 32,4 
T3 61 56,5 
T4 12 11,1 
Tổng 108 100 
GIÁ TRỊ CHẨN ĐOÁN GIAI ĐOẠN 
T 
GPB 
MRI 
Tổng 
Khu trú T2 Xâm lấn (T3-4) 
Khu trú (T2) 24 0 24 
Xâm lấn (T3-4) 11 73 84 
Tổng 35 73 108 
Chúng tôi Robinson P Russel N Wallengren 
Độ nhạy 100 87 90 100 
Độ đặc hiệu 68.5 92 92 70 
Độ chính 
xác 
89.8 91 95 90 
GIÁ TRỊ CHẨN ĐOÁN HẠCH 
Chúng tôi Matsuka Mustafa G 
Romagnoli 
R 
Độ nhạy 100 50 71.5 82 
Độ đặc hiệu 43.5 100 54.3 55 
Độ chính xác 75.9 90 69 
GPB 
MRI 
Tổng 
Có hạch Không hạch 
Có hạch di căn 62 0 62 
Không hạch di 
căn 
26 20 46 
Tổng 88 20 108 
GIÁ TRỊ CÁC TIÊU 
CHUẨN ĐÁNH GIÁ HẠCH 
MRI 
Giải phẫu bênh Tổng 
(+) (-) 
Kích thƣớc >9mm kèm 1/2 dấu 
hiệu 
21 
(87.5%) 
3 
(12.5%) 
24 
Kích thƣớc >9mm đơn thuần 
32 
(61.5%) 
20 
(38.5%) 
52 
Tròn, không đồng nhất, 5-9mm 2 (40%) 3 (60%) 5 
Bờ không đều. 7 (100%) 0 (0%) 7 
Tổng 
62 
(70.4%) 
26 
(29,6%) 
88 
KẾT LUẬN 
1. Chụp MRI vùng chậu là phƣơng tiện chẩn đoán 
hình ảnh có độ nhạy cao trong đánh giá giai đoạn T 
và N của ung thƣ trực tràng trƣớc phẫu thuật. 
2. Độ đặc hiệu trong chẩn đoán hạch vùng di căn còn 
chƣa cao. 
3. Tiêu chuẩn kích thƣớc >9mm đơn thuần trong đánh 
giá hạch di căn không có độ chính xác cao, cần kết 
hợp thêm các đặc điểm hình ảnh khác. Bờ không 
đều là dấu hiệu chính xác nhất. 
hinhanhykhoa.com
KIẾN NGHỊ 
 Cần quan tâm phát triển các chƣơng trình tầm soát 
bệnh ung thƣ trực tràng nhằm chẩn đoán bệnh ở 
giai đoạn sớm. 
 Cần tăng cƣờng chất lƣợng hình ảnh và đánh giá 
cẩn thận các trƣờng hợp ở giai đoạn T2-T3. 
 Cần kết hợp nhiều tiêu chuẩn hình ảnh, nhiều chuỗi 
xung trên MRI cũng nhƣ kết hợp cận lâm sàng khác 
để đánh giá hạch di căn. 
XIN CHÂN THÀNH CẢM 
ƠN