Vấn đề chuyển giá của công ty đa quốc gia trên thế giới và doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam

 NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
 VAÁN ÑEÀ CHUYEÅN GIAÙ CUÛA COÂNG TY 
 ÑA QUOÁC GIA TREÂN THEÁ GIÔÙI VAØ 
 DOANH NGHIEÄP ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP 
 NÖÔÙC NGOAØI ÔÛ VIEÄT NAM
 PGS.TS. Phan Duy Minh*
 ông ty đa quốc gia là một trong những xu thế phát triển lớn của kinh tế thế giới trong Thế 
 kỷ 21. Có thể nói, chúng đang ngày càng chứng tỏ là xương sống, là chủ lực của nền kinh tế 
 thế giới. Công ty đa quốc gia đang mang lại những lợi ích không nhỏ cho nhiều quốc gia, 
 nhưng bên cạnh đó cũng không ít những hệ lụy. Một trong những vấn đề gây nhức nhối, tạo 
 ra Cnhiều hậu quả xấu cho những quốc gia có nhiều công ty, chi nhánh của các tập đoàn đa quốc gia là 
 tình trạng chuyển giá trốn thuế. Trong gần 30 năm qua ở Việt Nam đã thu hút được hơn 130 tỷ USD với 
 hơn 15.000 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang hoạt động. Kinh tế FDI đã có những đóng góp 
 quan trọng cho nền kinh tế, nhưng bên cạnh đó cũng không ít những mảng xám, như hủy hoại môi trường, 
 chuyển giá trốn thuế Bài viết dưới đây cố gắng đi sâu hơn vấn đề chuyển giá trốn thuế...
 Từ khóa: Công ty đa quốc gia, chuyển giá, trốn thuế.
 Transfer pricing issues of multinational companies worldwide and FDI companies in Vietnam
 Multinational corporation is one of the major development trends of the world economy in the 21st century. 
 Having said that, they are increasingly proving to be the backbone of the world economy. Multinational 
 corporations are bringing significant benefits to many countries, but there also many implications. One of 
 the most aching problems, creating negative consequences for the countries with subsidiary companies of 
 multinational corporations is transfer pricing and tax evasion. In Vietnam, more than $ 130 billion has been 
 attracted in nearly 30 years with more than 15,000 projects in foreign direct investment (FDI) is active. FDI 
 Economy has made an important contribution to the economy, but there are not few patches of gray, such 
 as environmental destruction, transfer pricing, tax evasion... The following article tries to go deeper than the 
 issue of transfer pricing and tax evasion...
 Keyword: transfer price, multinational companies, FDI companies
 1. Khái quát về công ty đa quốc gia (công ty mẹ) tại một quốc gia và có các công ty 
 chi nhánh (công ty con) hoạt động sản xuất kinh 
 Công ty đa quốc gia (Multinational Company 
 doanh tại ít nhất là 5, 6 quốc gia khác. Điều quan 
 - MNC) là một loại hình công ty xuất hiện phổ 
 trọng ở đây là, các công ty chi nhánh ở các quốc 
 biến từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai và đang trở 
 gia khác cũng phải tiến hành sản xuất kinh doanh 
 thành một trong những xu hướng lớn của kinh tế 
 tương tự như công ty chính, là pháp nhân kinh tế 
 thế giới thế kỷ 21. có tính độc lập tương đối ở các quốc gia đó. 
 Về nguyên tắc, một công ty trong đó việc sản Có thể nói, manh nha của công ty đa quốc gia 
 xuất kinh doanh được tiến hành cùng một lúc tại có từ thời kỳ tự do cạnh tranh của chủ nghĩa tư bản, 
 hai quốc gia trở lên thì có thể gọi là công ty đa quốc do yêu cầu phải tìm kiếm nguyên liệu thô cho nền 
 gia. Tuy vậy, theo thông lệ quốc tế, một công ty đa kinh tế công nghiệp hóa của các quốc gia. Tiếp đến, 
 quốc gia phải là công ty gồm có một công ty chính từ xuất khẩu hàng hoá, các nhà kinh doanh đã nghĩ 
 *Phó Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán
32 Số 111 - tháng 1/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
tới việc đưa các yếu tố sản xuất đến tổ chức sản giới thế kỷ 21. Đối với Việt Nam, sau hơn 20 năm 
xuất kinh doanh ngay trên các thị trường có nhiều thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài, đã có hàng 
tiềm năng, vừa tận dụng được các nguồn nguyên nghìn MNC đầu tư mở công ty chi nhánh, với số 
liệu tại chỗ, kể cả khai thác và chuyển chúng về cho vốn gồm nhiều chục tỷ USD.
các cơ sở sản xuất ở chính quốc, vừa giảm bớt được Đặc điểm nổi bật nhất của MNC là môi trường 
chi phí vận chuyển. Về thực chất là thực hiện xuất hoạt động của chúng được trải rộng ở nhiều quốc 
khẩu tư bản, các cơ sở sản xuất kinh doanh được gia khác nhau, thậm chí là hầu hết các quốc gia trên 
thiết lập ngay trên các thị trường tiêu thụ hàng hoá. thế giới. Đặc điểm này đã làm cho các MNC có rất 
Cùng với thời gian, đặc biệt là từ sau Chiến tranh nhiều lợi thế, nhưng cũng luôn đối mặt với rủi ro 
thế giới thứ hai, do những lợi thế không thể phủ lớn là rủi ro chính trị của các quốc gia.
định của các công ty chi nhánh ở nước ngoài, nên 
 - Tận dụng được chi phí cơ hội của các quốc gia 
chúng được quan tâm củng cố, mở rộng và phát 
 về lợi thế so sánh, giảm chi phí vận chuyển, tránh 
triển không ngừng. Thế giới đã và đang chứng 
 không phải nộp các khoản thuế như xuất khẩu 
kiến những Tập đoàn đa quốc gia khổng lồ, có chi hàng hóa đến
nhánh ở hàng trăm quốc gia, hàng năm tạo ra phần 
 - Nhanh chóng tiếp cận các thị trường mới nổi
lớn thu nhập cho Tập đoàn. Lấy hãng Coca Cola 
là một ví dụ. Hiện hãng có chi nhánh tại hơn 160 - Tận dụng được các cơ hội khác như qui mô lớn, 
quốc gia trên thế giới, sử dụng hơn 40 đồng tiền có công nghệ nguồn, thuận lợi trong thanh toán 
khác nhau phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh quốc tế
doanh và các chi nhánh ở nước ngoài đã tạo ra hơn Về mô hình tổ chức hoạt động, hiện nay trên thế 
60% thu nhập hàng năm cho toàn hãng. giới có hai loại mô hình chủ yếu của các MNC, đó 
 Ngày nay, có hơn 630.000 MNC trên toàn thế là mô hình tổ chức theo chiều ngang và mô hình tổ 
giới, đóng góp tới 2/3 GDP toàn cầu, trong đó có chức theo chiều dọc.
khoảng 500 hãng khổng lồ nắm giữ hầu hết các Trong mô hình tổ chức theo chiều ngang, các 
ngành kinh tế then chốt, mũi nhọn của thế giới. công ty chi nhánh gần như là những “bản sao” của 
Những quốc gia có nhiều MNC khổng lồ là Mỹ, công ty mẹ, tạo thành một dàn những công ty tương 
Nhật Bản, Tây Âu, Hàn Quốc Chúng đang khẳng tự nhau. Mô hình này được áp dụng nhiều cho các 
định một xu thế lớn về phát triển của kinh tế thế loại hình sản xuất mà s ... h nghiệp là làm tăng giá trị 
khác nhau bằng các hành vi chuyển giá. Các thủ 
 máy móc thiết bị, bí quyết công nghệ và nguyên 
thuật thường sử dụng là nâng giá mua đầu vào các 
 vật liệu đầu vào của doanh nghiệp FDI, đồng thời 
nguyên vật liệu, hàng hóa và định giá bán ra hay 
 làm giảm giá trị sản phẩm đầu ra khiến cho doanh 
giá xuất khẩu thấp tại các công ty con đóng tại các 
 nghiệp FDI bị thua lỗ giả tạo. Không ít trường hợp 
quốc gia có thuế suất thuế TNDN cao. Nhờ vậy, các 
 các doanh nghiệp liên doanh có vốn FDI liên tục 
MNC đã chuyển một phần lợi nhuận từ quốc gia 
 thua lỗ (do chuyển giá) đã khiến cho phần vốn góp 
có thuế suất thuế TNDN cao sang quốc gia có thuế 
 của phía Việt Nam trong liên doanh bị giảm tỷ lệ, 
suất thuế TNDN thấp, như thế các MNC đã thực 
 buộc phía Việt Nam nhượng lại phần vốn góp do 
hiện được mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận của mình. 
 không chịu nổi thua lỗ, biến doanh nghiệp liên 
Nói tóm lại, sự khác biệt về thuế suất thuế TNDN 
 doanh thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.
là động cơ lớn thúc đẩy chuyển giá.
 Bên cạnh đó, các thủ thuật chuyển giá khác còn 
 - Sự thay đổi của tỷ giá hối đoái
 có kê khai tăng chi phi ban quyên, quang cao, kê 
 Nhằm bảo toàn vốn ban đầu theo nguyên tệ, không nhom vât tư đăc biêt, tăng chi phi san xuât, 
MNC rút vốn đầu tư ở quốc gia mà họ kỳ vọng vào “vân dung linh hoat” cac chi phi tai chinh tư Tâp 
việc đồng tiền nước đó sẽ yếu đi trong tương lai. đoan me ở nước ngoài.
Như vậy, lúc này, ngoài lợi nhuận thu được, MNC 
 Như vậy, khi công ty con A bán hàng cho công 
còn thu được một khoản lợi nhuận chênh lệch do 
 ty con B trong cùng một MNC thuộc hai quốc gia 
sự biến động có lợi về tỷ giá.
 khác nhau, muốn xác định giá chuyển nhượng 
 - Hoạt động liên doanh liên kết hàng hoá để tối thiểu hoá số thuế phải nộp sẽ dựa 
 Nhằm tăng cường tỷ lệ vốn góp trong hoạt động trên nguyên tắc cơ bản sau đây.
 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 111 - tháng 1/2017 35
 NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
 trình bày một cách chi tiết đầy đủ 
 tất cả các hoạt động chuyển giá với 
 vô số những mánh lới khác nhau, 
 mà chỉ dẫn ra một số ít những 
 thông tin có tính điển hình như là 
 những điểm nhấn chính của bức 
 tranh chuyển giá của các DN FDI 
 sau đây.
 Thống kê những năm qua cho 
 thấy, cả nước có khoảng 50% DN 
 FDI kê khai lỗ, trong đó nhiều DN 
 thua lỗ liên tục trong nhiều năm 
 - Nếu thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp liên tiếp. TP. Hồ Chí Minh có tới 
 của công ty con A lớn hơn thuế suất của công ty B gần 60% trong số trên 3.500 DN FDI thường xuyên 
 thì giá chuyển nhượng càng thấp càng tốt. kê khai lỗ trong nhiều năm; Tương tự tại tỉnh Lâm 
 - Nếu thuế suất thu nhập doanh nghiệp của Đồng với 104/111 DN FDI báo cáo lỗ liên tục; tỉnh 
 công ty con A nhỏ hơn thuế suất của công ty con B Bình Dương, một trong những tỉnh thu hút được 
 thì giá chuyển nhượng càng cao càng tốt. nhiều dự án FDI, cũng có đến 50% DN FDI báo cáo 
 lỗ từ năm 2006 – 2011.
 3. Thực trạng chuyển giá của các doanh nghiệp 
 FDI tại Việt Nam Các báo cáo của cơ quan thuế cho thấy, các DN 
 FDI khai kinh doanh thua lỗ thường tập trung 
 Tính đến cuối năm 2016, cả nước có khoảng 
 trong lĩnh vực gia công may mặc, da giày; sản xuất, 
 trên 15.000 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn 
 kinh doanh chè xuất khẩu; công nghiệp chế biến
 đăng ký hơn 230 tỷ USD, vốn thực hiện hơn 120 tỷ 
 USD. Cũng theo con số thống kê, trong số các dự Đặc biệt, ở TP. Hồ Chí Minh, có đến 90% DN 
 án FDI đang hoạt động là chi nhánh, công ty con FDI hoạt động trong lĩnh vực may mặc có kết quả 
 của hơn 1.600 MNC lớn nhỏ trên thế giới. Trong kinh doanh thua lỗ trong khi hầu hết các DN trong 
 đó, đại bộ phận các MNC khổng lồ đều đã có chi nước cùng ngành nghề đều có lãi. Mặc dù thua lỗ 
 nhánh và công ty con ở Việt Nam. triền miên song các DN FDI này vẫn đầu tư mở 
 rộng sản xuất, kinh doanh.
 Có thể nói, khu vực kinh tế FDI là một bộ phận 
 hết sức quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Ở đó Trường hợp điển hình có những biểu hiện “đáng 
 có hơn 4 triệu lao động làm việc trực tiếp và hàng ngờ” về chuyển giá, phải nói đến Công ty Coca Cola 
 chục triệu lao động gián tiếp khác. Hàng năm, kinh Việt Nam. Trong gần 25 năm đầu tư, kinh doanh tại 
 tế FDI đã đóng góp khoảng ¼ GDP của nền kinh Việt Nam, Coca Cola liên tục báo lỗ, lỗ lũy kế tính 
 tế, gần 60% trong tổng kim ngạch xuất khẩu và gần đến 30/9/2011 của công ty này đã lên tới 3.768 tỷ 
 20% trong tổng thu NSNN. đồng, vượt cả số vốn đầu tư ban đầu là 2.950 tỷ đồng.
 Tuy nhiên, bên cạnh những đóng góp tích cực Do lỗ liên tục như vậy nên Coca Cola Việt Nam 
 cho nền kinh tế, khu vực FDI cũng đã và đang bộc chưa hề đóng đồng thuế TNDN nào cho Chính 
 lộ những vấn đề gây ảnh hưởng tiêu cực nổi bật là phủ Việt Nam, trong khi doanh thu liên tục tăng từ 
 chuyển giá, trốn thuế, tạo nên tình trạng lỗ giả, lãi 20 -30%/năm. Tuy lỗ lớn như vậy nhưng DN này 
 thật, gây thất thu ngân sách, tạo ra sự cạnh tranh đã có kế hoạch tiếp tục đầu tư thêm 300 triệu USD 
 tại Việt Nam. 
 không lành mạnh với các doanh nghiệp giữ lại 
 trong nước, tác động không tốt đến môi trường đầu Một công ty khác nằm trong diện nghi vấn 
 tư Trong phạm vi bài viết này không cho phép chuyển giá với giá trị lớn lên đến hơn 1.200 tỷ đồng 
36 Số 111 - tháng 1/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
là Công ty PepsiCo Việt Nam. Từ khi thành lập hành thanh tra chuyển giá tại Công ty TNHH một 
năm 1991, gần 20 năm đầu PepsiCo lỗ liên tục, cho thành viên Keangnam Vina. Đây là DN 100% vốn 
đến một số năm gần đây mới có lãi nhưng tỷ lệ lợi của Hàn Quốc (thành lập năm 2007) nhưng liên 
nhuận trên doanh thu rất thấp, chỉ trên 2%. Mặc dù tục báo lỗ với tổng số lỗ lũy kế đến hết năm 2011 
vậy, PepsiCo Việt Nam vẫn liên tục mở rộng đầu là 277 tỷ đồng.
tư, xây dựng các nhà máy mới ở Đồng Nai (45 triệu 
 Có nhiều nghi vấn chuyển giá trong các giao 
USD), Bắc Ninh (73 triệu USD).
 dịch liên kết đang được cơ quan thuế làm rõ, như 
 Trước vấn nạn chuyển giá ngày càng gia tăng, Keangnam Vina trả lãi suất tiền vay tới 12%/năm (lãi 
năm 2012 Tổng cục Thuế xây dựng chương trình suất của ngân hàng Việt Nam từ 5 - 7%/năm) cho 
thanh tra kiểm soát giá chuyển nhượng trong giai khoản vay 400 triệu USD từ ngân hàng Kookmin 
đoạn 2012-2015, đồng thời, quyết định thành lập bank (Hàn Quốc), thành viên trong cùng tập đoàn; 
Tổ quản lý giá chuyển nhượng. Chỉ tính trong 3 trả phí dàn xếp vốn tới 30 triệu USD cho nhà thầu 
năm kể từ khi Tổng cục Thuế thành lập Tổ quản chính, Cty Keangnam Enterprises.Ltd, cùng với 
lý giá chuyển nhượng đã phát hiện nhiều vụ việc nhiều khoản chi phí khác lên tới vài triệu USD
chuyển giá, với giá trị điều chỉnh rất lớn. Tại các 
 Trong năm 2013, ngành Thuế tiếp tục đẩy 
Cục thuế địa phương đều đã quyết liệt thực hiện 
 mạnh, tập trung nhân lực vào công tác trọng tâm 
thanh tra, kiểm tra nhằm ngăn ngừa tình trạng 
 chống chuyển giá đối với các DN FDI có giao dịch 
chuyển giá của các DN.
 liên kết, liên tục khai lỗ nhưng vẫn đầu tư mở rộng 
 Tại Cục thuế TP. Hồ Chí Minh, ngay trong năm sản xuất, kinh doanh. Theo đó, kết quả thanh tra, 
2012, cơ quan này đã thanh tra DN kê khai lỗ và DN kiểm tra tại 2.110 DN đã truy thu, truy hoàn, phạt 
giao dịch liên kết có dấu hiệu chuyển giá. Kết quả, hơn 988 tỷ đồng, giảm khấu trừ 136,95 tỷ đồng. 
đã giảm lỗ hơn 2.688,5 tỷ đồng; giảm khấu trừ 86,8 Đặc biệt thanh tra thuế đã buộc DN phải giảm lỗ 
tỷ đồng; truy thu, truy hoàn và phạt 2.611 tỷ đồng. lên tới hơn 4.192 tỷ đồng. Theo đánh giá của thanh 
 Riêng thanh tra 16 DN dệt may có dấu hiệu tra, số tiền truy thu chủ yếu tập trung ở khu vực 
chuyển giá, Cục thuế Thành phố đã giảm lỗ 367,8 tỷ DN FDI (chiếm 40% tổng số thu), tỷ lệ số thu bình 
đồng và truy thu 11,3 tỷ đồng. Chiêu thức chuyển quân trên 1 DN là 1,73 tỷ đồng. 
giá của DN dệt may là khai tăng chi phí nguyên liệu Tuy nhiên, con số trên chỉ phản ánh một phần 
đầu vào, giá gia công sản phẩm thấp dẫn tới thua của bức tranh về thực trạng trốn thuế của DN FDI. 
lỗ triền miên. Cũng trong năm 2012, tại Đồng Nai, Báo cáo của 63 cục thuế, hơn 100 chi cục thuế trên cả 
cơ quan thuế thanh tra giá chuyển nhượng tại một nước thực sự khiến không ít người phải giật mình. 
DN FDI sản xuất sợi (vốn đầu tư 7 triệu USD) khai Cụ thể, kết quả thanh tra tại 870 DN FDI có tới 720 
lỗ hơn 2.100 tỷ đồng. Kết quả, đã buộc DN giảm DN vi phạm. Đáng lưu ý là tại một số đơn vị, tỷ lệ vi 
hết số lỗ khai báo và xác định thu nhập chịu thuế phạm lên đến 100% như Cục thuế Bắc Giang thanh 
hơn 1.100 tỷ đồng. tra 16 DN thì cả 16 đều vi phạm. Tỷ lệ này diễn ra 
 Kết quả thanh tra đã giúp ngân sách không bị tương tự tại Hòa Bình (16/16), Gia Lai (15/15) 
thất thu hơn 340 tỷ đồng và có cơ sở để đấu tranh Tại một số tỉnh, thành khác dù không đến 100% 
với các DN chuyển giá khác. Trong đó, tập trung nhưng tỷ lệ này cũng rất lớn như Hà Nội thanh tra 
thanh tra DN FDI ở 5 lĩnh vực là bất động sản, xây 332 DN thì phát hiện có 326 đơn vị vi phạm, số 
dựng (Hà Nội), dệt may (TP. Hồ Chí Minh), sản tiền giảm lỗ hơn 1.500 tỉ đồng, truy thu, phạt, truy 
xuất sợi vải (Đồng Nai), sản xuất lắp ráp ô tô (Vĩnh hoàn gần 498 tỷ đồng. TP. Hồ Chí Minh thanh tra 
Phúc), sản xuất cơ khí (Bình Dương). Hàng loạt 193 DN FDI, có tới 164 DN vi phạm, giảm lỗ hơn 
DN liên tục báo lỗ nhưng vẫn đầu tư mở rộng sẽ bị 870 tỷ đồng và truy thu, phạt gần 173 tỷ đồng. Còn 
đưa vào tầm ngắm thanh tra. tại 1.240 DN bị kiểm tra, có tới 942 DN vi phạm. 
 Tháng 9/2012, Cục Thuế TP. Hà Nội đã tiến Cục thuế Bắc Giang kiểm tra 106 DN có 106 DN vi 
 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 111 - tháng 1/2017 37
 NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI
 phạm, tỷ lệ này cũng xảy ra tại Đồng Nai 39/39, Gia thiện hệ thống thông tin, dữ liệu về người, DN nộp 
 Lai 30/30, Hải Phòng 45/45, Thái Nguyên 46/46, thuế để từ đó theo dõi sát sao những thay đổi về 
 Quảng Ngãi 80/80 doanh thu, lợi nhuận của các DN. 
 Năm 2014, ngành Thuế đã tiến hành thanh Thứ hai, Cần phải có một bộ máy chống chuyển 
 tra, kiểm tra chống chuyển giá tại 2.866 DN khai giá hoàn chỉnh và đủ mạnh. Mới đây, Tổng cục 
 báo kinh doanh thua lỗ, DN nghi ngờ có dấu hiệu Thuế chính thức thành lập Phòng Thanh tra giá 
 chuyển giá và DN có hoạt động giao dịch liên kết, chuyển nhượng. Đồng thời, lực lượng thanh tra giá 
 tăng 80% so với năm 2013. Kết quả là, cơ quan thuế chuyển nhượng được thành lập tại 4 Cục thuế địa 
 đã giảm lỗ hơn 5.830 tỷ đồng, truy thu, truy hoàn phương có nhiều rủi ro liên quan đến giá chuyển 
 và phạt gần 1.701 tỷ đồng, so với năm 2013 tăng nhượng như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bình 
 tương ứng gần 82% và 112%. Trong đó, qua thanh Dương và Đồng Nai. Đây là lực lượng chuyên trách 
 tra, kiểm tra đối với 30 DN FDI có giao dịch liên làm việc chống chuyển giá tại cơ quan Thuế Trung 
 kết, rủi ro cao về chuyển giá, cơ quan thuế đã giảm ương đến địa phương, cũng như tiến hành thu thập 
 lỗ trên 1.600 tỷ đồng, sau khi miễn giảm thuế do xử lý thông tin từ các DN có quan hệ liên kết từ cơ 
 ưu đãi đầu tư, đã truy thu thuế thu nhập DN và xử quan thuế và bên thứ ba.
 phạt vi phạm trên 600 tỷ đồng.
 Vấn đề đặt ra hiện nay là các cơ quan thuế cần 
 Tính riêng trong 9 tháng đầu năm 2015, ngành khẩn trương xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đáp 
 Thuế đã kiểm tra và phát hiện 1.600 DN có dấu ứng được yêu cầu khai thác, phân tích rủi ro và làm 
 hiệu chuyển giá. Ngay cả trường hợp Công ty căn cứ để xác định giá thị trường đối với giao dịch 
 Metro Cash & Carry Việt Nam, sau khi công bố liên kết. Bởi theo các Cục thuế địa phương, việc 
 kết quả thanh tra bước đầu, đã điều chỉnh giảm lỗ, nhận dạng chuyển giá không khó, nhưng quá trình 
 giảm khấu trừ và truy thu thuế với tổng số tiền 507 xử lý gặp rất nhiều khó khăn vì chưa có dữ liệu, 
 tỷ đồng. Hiện nay, cơ quan thuế đang tiến hành rà nên cán bộ thuế vẫn phải làm thủ công, nhặt từng 
 soát, kiểm tra để làm rõ nghi vấn dấu hiệu chuyển khoản mục để so sánh, đối chiếu.
 giá ở Công ty này.
 Hơn nữa, không nên coi chống chuyển giá hầu 
 4. Giải pháp chống chuyển giá như chỉ là trách nhiệm tập trung vào Tổng cục 
 Chuyển giá được coi là hoạt động “cổ điển” của Thuế, mà nên coi đây là công việc bức bách, quan 
 các MNC, nhưng không hề giảm xuống trong đương trọng của nhiều ngành, lĩnh vực khác nữa, như Cơ 
 đại. Chống chuyển giá là công việc làm đau đầu nhiều quan Quản lý đầu tư trực tiếp nước ngoài (Bộ Kế 
 Chính phủ và các chuyên gia trên thế giới. Theo hoạch và Đầu tư), Tổng cục Hải quan, Cơ quản 
 chúng tôi, cần phải triển khai áp dụng đồng bộ nhiều Quản lý thị trường (Bộ Công thương), Cảnh sát 
 giải pháp và phải được tiến hành một cách quyết liệt, kinh tế (Bộ Công an) Do vậy, nên có một tổ chức 
 kiên trì, thường xuyên. Tại Việt Nam, để hạn chế tình chống chuyển giá quốc gia trực thuộc cơ quan nào 
 trạng này cần tập trung thực hiện một cách quyết liệt đó của Chính phủ cao hơn Tổng cục Thuế, chí ít 
 và có hiệu quả vào một số giải pháp sau đây. trước mắt cũng là nên trực thuộc Bộ Tài chính, thì 
 mới đủ hiệu lực, hiệu quả để giải quyết các vấn đề.
 Thứ nhất, Khẩn trương hoàn thiện hơn nữa 
 khuôn khổ pháp lý chống chuyển giá. Theo chúng Thứ ba, Áp dụng bắt buộc phương pháp định 
 tôi, trước mắt, Việt Nam cần tập trung khẩn trương giá thỏa thuận trước đối với MNC khi thực hiện 
 hoàn thiện hành lang pháp lý về chống chuyển giá đầu tư vào Việt Nam (Advance pricing agreement 
 và tiến tới ban hành Luật Chống chuyển giá; thu - APA). Biện pháp này đang được áp dụng rộng 
 hẹp các ưu đãi về thuế, cụ thể là hạn chế tối đa các rãi tại châu Âu và nhiều nước trong khu vực như: 
 chính sách xã hội trong ưu đãi thuế; chuyển giao Trung Quốc, Indonesia, Thái Lan, Malaysia... Tại 
 quyền điều tra cho cơ quan thuế từ cấp Tổng cục và Việt Nam, theo quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung 
 lâu dài đến cơ quan thuế cấp tỉnh, thành phố; hoàn một số điều của Luật Quản lý Thuế, từ 1/7/2013 cơ 
38 Số 111 - tháng 1/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN