Phương pháp dạy học dự án trong môn Địa lí lớp 11 trung học phổ thông

TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 17 * 2018 87 
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN TRONG MÔN ĐỊA LÍ LỚP 11 
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 
Trần Quốc Nhuận* 
Tóm tắt 
 Phương pháp dạy học dự án nếu kết hợp với các phương pháp hay kỹ thuật dạy học 
khác một cách đúng đắn sẽ góp phần đổi mới cách dạy và học, nâng cao chất lượng dạy học 
bộ môn địa lí. Phương pháp dạy học dự án giúp học sinh tăng khả năng tư duy sáng tạo, 
hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề bài học đặt ra. Phát huy mặt tích cực 
của phương pháp dạy học dự án đồng thời cũng nhằm khắc phục những hạn chế của 
phương pháp dạy học truyền thống, vốn còn nhiều thụ động phổ biến trong các nhà trường 
phổ thông lâu nay. 
Từ khóa: Phương pháp dạy học dự án; địa lí; trung học phổ thông. 
Abstract 
The project method in teaching geography for Grade 11 students at high school 
The project method, if properly combined with other teaching methods or techniques, 
will contribute to renovating the way teaching and learning, and improve the quality of 
teaching geography. The project method helps students increase their ability to think 
creatively, shape and develop their problem-solving ability. Teachers should promote the 
positive aspects of the project method and also overcome the limitations of the traditional 
and passive teaching methods, which are still quite popular in the schools for a long time 
Key words: project method; geography; high school 
1. Đặt vấn đề 
 Với phương pháp dạy học truyền 
thống ở các trường trung học phổ thông như 
lâu nay đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất 
lượng dạy học, đồng thời hạn chế việc phát 
triển trí tuệ của học sinh khi học môn địa lí, 
việc dạy và học địa lí trở thành gánh nặng 
của cả thầy và trò. Cách dạy và học này 
không thể đáp ứng được yêu cầu của sự phát 
triển xã hội cũng như đòi hỏi của công cuộc 
đổi mới đất nước hiện nay. Vì vậy, tiếp tục 
đổi mới một cách mạnh mẽ, có hiệu quả các 
phương pháp dạy học, trong đó chú trọng sử 
dụng phương pháp dạy học dự án để giảng 
dạy sẽ góp phần tích cực, làm tăng khả 
năng tư duy sáng tạo, hình thành và phát 
triển năng lực giải quyết vấn đề bài học 
đặt ra, là một trong những vấn đề quan 
__________________________ 
*ThS, Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh 
trọng cần phải được tiếp tục quan tâm và 
tìm cách giải quyết. 
2. Thực trạng việc sử dụng phƣơng 
pháp dạy học dự án trong môn địa lí ở 
trƣờng THPT nói chung và trƣờng phổ 
thông Duy Tân nói riêng hiện nay. 
 Đến nay vấn đề đổi mới phương 
pháp dạy học nói chung và phương pháp 
dạy học địa lí nói riêng ở các trường phổ 
thông diễn ra vẫn còn chậm chạp, chưa 
đáp ứng được mục tiêu giáo dục, cụ thể: 
Một số giáo viên địa lí vẫn chưa thực sự 
thấm nhuần tính cấp thiết, tầm quan trọng, 
bản chất, phương hướng và cách thức đổi 
mới phương pháp dạy học địa lí, hiểu biết 
về cơ sở lí luận, thực tiễn của đổi mới 
phương pháp dạy học phương pháp dạy 
học còn chưa sâu sắc. Qua khảo sát GV, 
kết quả có hơn 60% chưa tiếp cận phương 
pháp dạy học mới này do ngại khó. 
88 TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHÚ YÊN 
 - Đa số giáo viên vẫn truyền thụ kiến 
thức theo kiểu thuyết trình xen kẽ hỏi đáp, 
nặng về thông báo, giảng giải kiến thức, 
nhẹ về phát huy tính tích cực và phát triển 
tư duy học sinh; học sinh tiếp thu kiến 
thức một cách thụ động. 
 - Hình thức tổ chức dạy học còn đơn 
điệu, dạy học theo lớp là chủ yếu. Các 
hình thức dạy học cá nhân, nhóm, ngoài 
trời chưa được thực hiện hoặc thực hiện 
chưa có hiệu quả. 
 - Việc tạo động cơ học tập đúng đắn 
cho học sinh và thực hiện các hình thức 
khen thưởng, động viên khác nhau đối với 
người học chưa được giáo viên quan tâm 
một cách thích đáng. 
3. Phƣơng pháp dạy học dự án trong 
môn địa lí 
3.1. Khái niệm 
 “Dạy học dự án là một hình thức 
dạy học hay phương pháp dạy học phức 
hợp, trong đó dưới sự hướng dẫn của giáo 
viên, học sinh tiếp thu kiến thức và hình 
thành kĩ năng thông qua việc giải quyết 
một bài tập tình huống có thật trong đời 
sống, theo sát chương trình học, có sự kết 
hợp giữa lí thuyết với thực hành và tạo ra 
các sản phẩm cụ thể. Học sinh tham gia 
xác định mục đích, lập kế hoạch, thực 
hiện, kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá 
trình và kết quả thực hiện. Làm việc nhóm 
là hình thức cơ bản của dạy học dự án” [3] 
3.2. Đặc điểm 
 Xét về mặt phương pháp dạy học 
thì dạy học dự án có điều kiện kết hợp với 
nhiều phương pháp khác, đặc biệt là các 
phương pháp dạy học địa lí tiên tiến. “ 
Dạy học dự án cũng là một hình thức dạy 
học đặc biệt, kết hợp được hầu hết các 
hình thức dạy học khác mà phổ biến nhất 
là: Hoạt động nhóm và tự học. Khi thực 
hiện dự án học tập có hiệu quả sẽ đáp 
ứng được yêu cầu vận dụng linh hoạt các 
phương pháp và hình thức dạy học” [ 1] 
3.2. Định hƣ ng sản ph m 
 Sản phẩm là yêu cầu bắt buộc khi 
kết thúc các dự án. Đó là kết quả của hoạt 
động, được tạo ra trong quá trình học sinh 
thực hiện dự án. Các sản phẩm này rất đa 
dạng, có thể là những đồ vật cụ thể hoặc 
phi vật thể như: Bản báo cáo kết quả 
nghiên cứu, mô hình, bản vẽ, dụng cụ tự 
chế, tiểu phẩm 
3.2.2 Định hƣ ng thực ti n 
Đặc điểm này có nghĩa là dạy học 
dự án gắn liền với hoàn cảnh. Các đề tài, 
chủ đề của DA cần phải xuất phát từ thực 
tế, từ hoàn cảnh gần gũi với cuộc sống. 
Nhiệm vụ dự án phải chứa đựng những 
vấn đề cần giải quyết, đồng thời phải phù 
hợp với điều kiện và khả năng của người 
học. 
3. . Định hƣ ng vào h ng th c a học sinh 
Các nội dung học tập của dạy học dự án 
gắn với sở thích và nhu cầu của học sinh. 
Trong dạy học dự án, nhiều khi ý tưởng 
được đề xuất từ phía người học, nhờ đó 
mà nhiệm vụ học tập sẽ phù hợp với khả 
năng và hứng thú của học sinh hơn, thể 
hiện rằng người học có nhu cầu bức thiết 
tham gia dự án. Dạy học dự án nói chung 
và các đề tài của dự án nói riêng phải tạo 
được hứng thú, giúp phát triển động cơ và 
giảm áp lực học tập cho người học. Lúc 
này, học sinh chủ động tiếp nhận kiến 
thức nên kiến thức  ...  Tập 
trung tiết 1 và tiết 
2 (phần I. Quy mô 
nền kinh tế) 
Hoa Kì - Miền đất 
hứa của những 
người nhập cư 
Tìm hiểu vị trí, 
phạm vi lãnh thổ 
của Hoa kì, các 
điều kiện tự nhiên, 
tài nguyên thiên 
nhiên; phân tích tác 
động đối với sự 
phát triển kinh tế 
miền đất hứa. 
- Tại sao nói: Hoa 
kì là đất nước của 
những người nhập 
cư. 
7 
Bài 8: Liên bang Nga 
Tiết 2 - Phần 
IV. Quan hệ Nga 
- Việt trong bối 
cảnh quốc tế mới. 
Chiến hữu Tìm hiểu mối quan 
hệ Xô - Việt trước 
đây và quan hệ Nga 
- Việt trong bối 
cảnh mới. 
8 
Bài 9: Nhật Bản 
(tiết 1, 2,3) 
Toàn bài 
(3 tiết) 
Đất nước/ 
Cường quốc với 
nhiều điều trái 
ngược/ sự tương 
phản 
- Tìm hiểu vị trí 
địa lí, phạm vi lãnh 
thổ; đặc điểm tự 
nhiên, tài nguyên 
thiên nhiên những 
thuận lợi, khó khăn 
đối với sự phát 
triển kinh tế? So 
sánh các đặc điểm 
trên của Nhật Bản 
với nước ta? 
- Tìm hiểu đặc 
điểm dân cư, xã 
hội; tác động của 
chúng đến nền KT - 
XH Nhật Bản? 
Người Việt Nam 
nên học những gì từ 
92 TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHÚ YÊN 
người Nhật Bản? 
- Tìm hiểu các 
ngành kinh tế và 
hoạt động kinh tế 
đối ngoại của Nhật. 
9 
Bài 10: Cộng hoà nhân 
dân Trung Hoa (Trung 
Quốc) - (tiết 1) 
Phần III. Dân cư 
và xã hội 
Lựa chọn tạo ra 
tương lai 
- Chính sách dân 
số của Trung Quốc; 
tác động của chính 
sách này đến sự 
phát triển KT - XH 
trong tương lai. 
- Liên hệ Việt 
Nam. 
10 
Bài 10: Cộng hoà nhân 
dân Trung Hoa 
(Trung Quốc) 
Tiết 2 và 3 Bằng cách nào 
kinh tế Trung 
Quốc tiến đến 
thành công? 
- Tìm hiểu chính 
sách cải cách kinh 
tế ở Trung Quốc, 
những thành công 
đạt được. 
- So sánh chính 
sách cải cách kinh 
tế ở Trung Quốc và 
đổi mới kinh tế ở 
Việt Nam. 
11 
Bài 11: Khu vực Đông 
Nam Á (tiết 1) 
Phần I. 
Tự nhiên 
Chung sống với 
thiên tai 
- Tìm hiểu vị trí 
địa lí và lãnh thổ, 
đặc điểm tự nhiên 
đánh giá tác 
động. 
- Tìm hiểu một số 
loại thiên tai đặc 
trưng ở các quốc 
gia. 
12 
Bài 11: Khu vực Đông 
Nam Á (tiết 3) 
Toàn tiết 
ASEAN chung 
tay cùng phát 
triển 
- Tìm hiểu mục 
tiêu, cơ chế hợp tác 
và những thành tựu 
- thách thức đối với 
ASEAN. 
- Việt Nam hội 
nhập ASEAN. 
3. . Tổ ch c thực hiện các dự án địa lí 
l p 11 [3, tr 98 ] 
Tổ chức thực hiện các dự án địa lí 
chính là việc cụ thể hoá một trong các thành 
phần cơ bản của DA đã được thiết kế, đó là 
tiến trình bài dạy - được trình bày chi tiết 
trong từng kế hoạch bài dạy, nhìn chung đều 
thực hiện theo ba giai đoạn, với các bước cụ 
TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 17 * 2018 93 
thể như sau: 
 Giai đoạn : Chu n ị 
 Người tổ chức (giáo viên) phải xác 
định các yếu tố căn bản nhất có thể ảnh 
hưởng đến quá trình thực hiện dự án của 
học sinh, từ đó đối chiếu với bản kế hoạch 
thực hiện dự án đã được lập trong giai đoạn 
xây dựng các bước tiến hành bài dạy. Các 
yếu tố căn bản cần chú ý là: Thời gian; cơ 
sở vật chất, phương tiện; đối tượng, cấu 
trúc; nội dung, số lượng sản phẩm. 
 Giai đoạn : Thực hiện 
 Đối tượng hoạt động chính trong 
giai đoạn này là học sinh. Giáo viên đóng 
vai trò điều khiển, giới thiệu dự án bước 
đầu, quan sát và theo dõi quá trình làm việc 
của học sinh trong suốt dự án, kịp thời chỉ 
dẫn tạo điều kiện tối đa cho học sinh thực 
hiện sản phẩm. Có 4 bước chính trong giai 
đoạn thực hiện: 
Bước 1: Khảo sát học sinh trước dự án 
 Hoạt động này giúp giáo viên có 
những hiểu biết nhất định về đối tượng sắp 
được triển khai dự án, từ đó có thêm cơ sở 
để hỗ trợ học sinh từ khi bắt đầu đến lúc 
hoàn thành sản phẩm. giáo viên có thể xây 
dựng phiếu hỏi, các bảng khảo sát phát đến 
học sinh hoặc phỏng vấn nhanh nhưng phải 
tìm hiểu được các khía cạnh sau: 
Thứ nhất, kiến thức học sinh hiện có liên 
quan với dự án sắp tiến hành và những 
mong muốn được thực hiện các tiểu đề tài 
dự án của học sinh. 
 Thứ hai, những kĩ năng mà học sinh 
có được trước khi bắt đầu dự án, bao gồm 
ba nhóm kĩ năng: Kĩ năng học tập, sáng tạo; 
kĩ năng sử dụng các phương tiện truyền 
thông và công nghệ; kĩ năng sống và kĩ 
năng nghề nghiệp hợp tác, làm việc 
nhóm, [4]. 
 Thứ ba, thái độ của học sinh đối với 
việc học tập theo dự án (đã có kinh nghiệm 
học theo dự án hay chưa? Có thích hay 
không?,) 
 Bước 2: Giới thiệu dự án 
 Để kích thích sự ham thích tham gia 
và hăng say nghiên cứu của học sinh về dạy 
học dự án, việc giới thiệu dạy học dự án là 
vô cùng quan trọng. Cách thức tiến hành 
giới thiệu dự án như sau: 
 Thứ nhất, dẫn dắt đến phần giới 
thiệu. Mạch dẫn dắt có thể bắt đầu từ một 
vấn đề thực tiễn hay sự kiện liên quan đến 
dự án; kể câu chuyện liên quan đến đề tài; đi 
từ ý nghĩa hay giá trị của môn học; cũng có 
thể thiết kế bộ câu hỏi trả lời nhanh liên 
quan trực tiếp đến câu hỏi khách quan. 
 Thứ hai, giới thiệu bộ câu hỏi định 
hướng, đặc biệt nhấn mạnh đến câu hỏi khái 
quát. Lưu ý: Với cách này, bước 1 và 2 có 
thể hoán đổi hoặc kết hợp với nhau. 
Thứ ba, gợi mở để học sinh dần 
nhận thức được giá trị dự án mang lại. 
 Bước 3: Triển khai các công việc 
thực hiện đến học sinh 
 Đây là bước quan trọng để có sản 
phẩm báo cáo dạy học dự án. Các hoạt động 
trong bước này diễn ra liên tiếp nhau, bao 
gồm: 
 - Chia nhóm (trên cơ sở kết quả 
bảng khảo sát trước dự án), hướng dẫn học 
sinh chọn nhóm trưởng và phân công công 
việc. Nhấn mạnh tầm quan trọng của nhóm 
học tập và các kĩ năng sẽ được hình thành từ 
việc học nhóm, giá trị của chúng trong 
tương lai. Giáo viên hướng dẫn học sinh 
cách làm việc trong nhóm hiệu quả, 
 - Phát cho học sinh các biểu mẫu tự 
đánh giá, phổ biến quy trình đánh giá (đánh 
giá cả quá trình làm việc của nhóm và mỗi 
cá nhân). 
 - Gợi ý, tư vấn các sản phẩm học 
sinh sẽ làm, các vai học sinh có thể đóng, 
94 TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHÚ YÊN 
cung cấp các tư liệu hỗ trợ, các bài tập cá 
nhân hay cả nhóm sẽ thực hiện, 
 - Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch 
thực hiện dụ án. 
 - Thường xuyên kiểm tra tiến độ và 
kết quả đạt được của dự án học sinh thực 
hiện. 
 Bước 4: ướng d n học sinh báo 
cáo dự án 
 GV lần lượt tiến hành các nội dung sau: 
 - Chọn MC điều khiển buổi báo cáo 
dự án. 
 - Gửi kịch bản chương trình báo cáo 
cho người dẫn chương trình tham khảo. 
 - Hướng dẫn học sinh về cách giới 
thiệu dự án sao cho thu hút người khác (đảm 
bảo ngắn gọn, tính chọn lọc, nhấn mạnh nét 
độc đáo và sáng tạo). 
 - Nhắc nhở học sinh xem xét kĩ 
bảng tiêu chí đánh giá báo cáo sản phẩm. 
 Giai đoạn : Tổng kết 
 Việc tổng kết được tiến hành theo 
ba bước như sau: Báo cáo sản phẩm dự án, 
đánh giá của giáo viên và học sinh về sản 
phẩm, đánh giá sau dự án . Nội dung gồm: 
học sinh tự đánh giá các hoạt động của mình 
trong dự án, rút kinh nghiệm những mặt hạn 
chế, phát huy những thành tích đã đạt được. 
Giáo viên nhận xét chung về tinh thần làm 
việc của tập thể lớp trong buổi báo cáo, các 
sản phẩm, phần trình bày của tất cả các 
nhóm. Tổng kết khái quát những ưu điểm và 
nhược điểm của các nhóm trong quá trình 
thực hiện dự án. 
Bảng : Công việc c a giáo viên và học sinh trong tổ ch c thực hiện dự án 
Giáo viên Học sinh 
Giai đoạn 1: Chuẩn bị 
(Trước khi thực hiện DA. Thời gian chuẩn bị khoảng từ 1 - 2 tuần) 
- Xác định đối tượng tiến hành DA 
+ Số lượng, năng lực HS 
+ Điều kiện cơ sở vật chất tại trường 
+ Nội dung bài học sẽ tiến hành DA 
- Xác định mục tiêu học tập 
+ DA cần đạt chuẩn nội dung nào? 
+ Nhắm đến những kĩ năng nào? 
- HS tìm hiểu cách thức và PP học theo DA 
+ Biết được DHDA là gì? 
+ Em sẽ làm những công việc gì khi học tập theo 
PP này? 
- Tự xác định nhu cầu, khả năng và sở thích của 
bản thân 
TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 17 * 2018 95 
+ Sản phẩm cần đạt được là gì? 
- Xây dựng ý tưởng DA 
+ Từ nội dung bài học 
+ Từ tình hình thực tế xã hội 
+ Từ khả năng và nhu cầu HS 
- Xây dựng bộ CHĐH của DA 
+ CHKQ 
+ CHBH/ Câu hỏi chủ đề 
+ CHND 
- Xây dựng lịch trình đánh giá 
+ Đánh giá thành phần, xuyên suốt DA 
+ Đánh giá tổng thể cuối DA 
- Xây dựng kế hoạch triển khai DA (thời 
gian, công việc của GV, HS, phối hợp 
với ai, những công cụ hỗ trợ,) 
+ Trước khi bắt đầu DA 
+ Trong quá trình thực hiện DA 
+ Sau khi kết thúc DA 
- Xây dựng kế hoạch hỗ trợ HS làm sản 
phẩm 
+ Thiết kế wiki 
+ Tìm kiếm thông tin, địa chỉ trang web 
và chia sẻ với HS; phát cho HS phiếu 
học tập định hướng, mẫu phiếu đánh giá 
+ Lấy thông tin liên lạc của HS 
+ Trao đổi ý kiến và chia sẻ với HS qua 
email, wiki,  
+ Có những năng lực nền tảng nào? 
+ Có những kĩ năng làm việc nhóm nào? 
+ Em muốn là ai trong xã hội? 
+ Em muốn được đánh giá kết quả học tập như 
thế nào? 
- Đọc sách giáo khoa (SGK) và tìm hiểu thông 
tin liên quan đến nội dung bài học 
- Xây dựng nhóm học tập 
+ Cùng sở thích, cùng mối quan tâm, có thể hỗ 
trợ nhau, 
+ Phải có nhóm trưởng, người có khả năng trình 
bày tốt, thư kí, 
+ Tham khảo ý kiến và tiêu chí lập nhóm của GV 
+ Cung cấp thông tin nhóm và thông tin cá nhân 
cho GV 
- Tiếp cận với các trang web GV giới thiệu 
- Tiếp cận với các công cụ trên Internet và các 
phần mềm mới như làm phim, trình chiếu đa 
phương tiện, 
Giai đoạn 2: Tiến hành 
(Bắt đầu DA. Tiết 1: Giới thiệu DA) 
- Tìm hiểu nhu cầu HS (bảng khảo sát) 
+ HS đã có những kiến thức gì liên quan 
đến vấn đề bài học sẽ làm DA? 
+ HS có những kĩ năng gì về làm việc 
nhóm và công nghệ thông tin? 
+ HS có ý tưởng gì cho DA? 
- Triển khai DA đến HS 
- Thực hiện bảng khảo sát nhu cầu 
- Đưa ra ý tưởng cho DA 
96 TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHÚ YÊN 
+ Giới thiệu DA qua vở kịch, bài trình 
chiếu, một đoạn phim, nhằm kích 
thích các em qua một tình huống có vấn 
đề 
+ Phân vai và giao nhiệm vụ (HS xung 
phong hoặc chỉ định dựa trên năng lực 
mỗi nhóm) 
- Ra các bài tập nhỏ nhằm hỗ trợ cho 
việc thực hiện DA 
- Giải quyết dần bộ CHĐH (nên đi từ 
câu hỏi nội dung đến bài học và khái 
quát) 
- Hỗ trợ HS làm sản phẩm (tiêu chí 
đánh giá, bảng kiểm mục cho từng sản 
phẩm,) 
- Theo dõi và đánh giá tiến độ làm việc 
của HS 
- Thu các bài tập nhỏ, các bài tập cá 
nhân 
- Thu thập sản phẩm của HS để lên kế 
hoạch cho buổi báo cáo sản phẩm. 
- Tham gia vào các vai diễn nếu GV yêu cầu để 
giới thiệu DA 
- Nhận nhiệm vụ và hình thành ý tưởng cho sản 
phẩm 
- Xây dựng kế hoạch làm sản phẩm, phân công 
nhiệm vụ cho từng thành viên trong nhóm 
- Làm bài tập và tìm hiểu thông tin từ nhiều 
nguồn để giải quyết các câu hỏi trong bộ CHĐH 
- Thường xuyên thông báo và trao đổi tiến độ 
công việc với GV thông qua wiki, mail, chat, 
- Nộp các bài tập, biên bản họp nhóm, kế hoạch 
làm sản phẩm 
- Nộp sản phẩm cuối cùng. 
Giai đoạn 3: Đánh giá 
(Tiết 2 - 3. Thời gian linh động tuỳ vào số lượng sản phẩm của HS) 
- Tổ chức báo cáo sản phẩm HS 
+ Điều hành thứ tự và thời gian báo cáo 
+ Đặt câu hỏi cho nhóm báo cáo 
- Tổ chức đánh giá sản phẩm 
+ Phát phiếu đánh giá, bảng kiểm mục 
+ Đánh giá sản phẩm từng nhóm 
- Tổ chức kiểm tra kiến thức 
- Khảo sát ý kiến HS 
- Công bố kết quả điểm 
- Rút kinh nghiệm. 
- Từng nhóm trình bày sản phẩm (5-7’) 
- Các nhóm còn lại đặt câu hỏi và nêu ý kiến góp 
ý cho sản phẩm (3-5’) 
- Các nhóm cho điểm vào bảng kiểm mục và 
bảng chỉ tiêu đánh giá 
- Làm bài kiểm tra 
- Làm phiếu khảo sát ý kiến. 
TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 17 * 2018 97 
4. Kết luận 
- Dạy học dự án có ưu điểm nổi 
bật so với dạy học truyền thống nhiều mặt: 
học sinh biết chủ động gắn tư duy với 
hành động trong học tập, trong học tập 
học sinh thể hiện tinh thần hứng thú tích 
cực, phát huy tinh thần trách nhiệm cao, 
tăng cường khả năng tư duy sáng tạo cho 
HS. Hình thành và phát triển khả năng giải 
quyết vấn đề có tính chất phức hợp giữa 
các bộ môn, nâng cao năng lực hợp tác 
làm việc, năng lực tự đánh giá và tham gia 
đánh giá các bạn trong nhóm, trong lớp. 
Dạy học dự án góp phần phát huy cách 
dạy học tích cực, nâng cao chất lượng và 
từng bước khắc phục những hạn chế của 
dạy học truyền thống lâu nay trong các 
nhà trường phổ thông đối với bộ môn địa 
lí. 
 - Dạy học dự án trong môn địa lí 
nhằm giúp giáo viên bổ sung cần thiết 
trong quá trình vận dụng các phương pháp 
dạy học cũng như các kỹ thuật dạy học 
đang sử dụng trong các trường phổ thông 
hiện nay, nhằm thực hiện chủ trương đổi 
mới căn bản và toàn diện góp phần phát 
triển giáo dục ngày càng hoàn thiện hơn. 
Tuy nhiên, giáo viên cần hiểu, không có 
phương pháp hoặc kỹ thuật dạy học nào 
hoàn toàn tối ưu, mà phải biết kết hợp 
nhuần nhuyễn các phương pháp phù hợp 
với nội dung từng bài dạy, từng chương, 
theo chủ đề. Sử dụng dạy học dự án cũng 
cần phù hợp với từng nhóm đối tượng, tuỳ 
theo trình độ học sinh. Dạy học dự án bên 
cạnh mặt ưu điểm nổi bật thì vẫn có 
những hạn chế. Trong quá trình sử dụng 
dạy học dự án để giảng dạy, giáo viên cần 
chú ý khắc phục những vấn đề như thời 
gian, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ 
dạy học hiện nay ở các trường đang còn 
thiếu thốn nhiều. Dạy học dự án cũng 
không hoàn toàn thay thế kiểu dạy học 
truyền thống một cách tuyệt đối. Mỗi 
phương pháp dạy học hay kỹ thuật dạy 
học nào cũng đều có ưu điểm của nó. Đề 
cao một cách tuyệt đối hay coi nhẹ một 
phương pháp, một kỹ thuật dạy học nào 
cũng đều khiếm khuyết. Sử dụng phương 
pháp, kỹ thuật dạy học nào đạt hiệu quả 
tối ưu nhất còn tuỳ thuộc vào năng lực, 
nghệ thuật dạy học của mỗi giáo viên 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1] Nguyễn Thị Kim Liên (2014), Phương pháp thiết kế và tổ chức thực hiện các dự án 
trong dạy học Địa lí 12 - Trung học phổ thông, Luận án tiến sĩ, ĐHSP Hà Nội. 
 [2] Nguyễn Văn Cường (1997), Dạy học Project hay Dạy học theo dự án, NXB Đại học 
quốc gia, Hà Nội. 
 [3] Nguyễn Thị Diệu Thảo (2003), Vận dụng dạy học theo dự án nhằm cải tiến việc 
thực hiện niên luận, khoá luận của sinh viên, Bộ giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn, 
Hà Nội. 
 [4] Lê Thông (Tổng chủ biên) - Nguyễn Thị Minh Phương (Chủ biên) (2009), Sách 
giáo khoa Địa lí 11 Ban cơ bản, NXB Giáo dục.