Giáo trình Môi giới bất động sản
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU NGÀNH KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN
Mục đích
Khi hoàn tất chương này học viên cần:
Xác định được các công việc khác nhau trong lĩnh vực bất động sản; những tổ
chức chuyên nghiệp hỗ trợ.
Mô tả được cung – cầu trong thị trường bất động sản
Giải thích được các yếu tố ảnh hưởng đến cung cầu bất động sản
Định nghĩa được các thuật ngữ sau:
- Môi giới bất động sản
- Định giá bất động sản
- Quản lý bất động sản
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Môi giới bất động sản", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo trình Môi giới bất động sản
TRƯỜNG CAO ĐẲNG XÂY DỰNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ XÂY DỰNG BỘ MÔN KINH TẾ MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN (Giáo trình lưu hành nội bộ) [2] Mục lục PHẦN 1 ......................................................................................................................................................... 3 KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ NGÀNH BẤT ĐÔNG SẢN ............................................................................. 3 CHƯƠNG 1 .............................................................................................................................................. 4 GIỚI THIỆU NGÀNH KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN ..................................................................... 4 CHƯƠNG 2 .............................................................................................................................................. 9 BẤT ĐỘNG SẢN VÀ KHUNG PHÁP LÝ LIÊN QUAN ĐẾN BẤT ĐỘNG SẢN .............................. 9 CHƯƠNG 3 ............................................................................................................................................ 16 TÀI CHÍNH BẤT ĐỘNG SẢN – NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT .............................................................. 16 CHƯƠNG 4 ............................................................................................................................................ 27 THẨM ĐỊNH GIÁ TRỊ BẤT ĐỘNG SẢN ............................................................................................ 27 CHƯƠNG 5 ............................................................................................................................................ 34 MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN ................................................................................................................. 34 PHẦN 2 ....................................................................................................................................................... 38 KỸ NĂNG CƠ BẢN CẦN CÓ CỦA NGƯỜI MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN .......................................... 38 CHƯƠNG 6 ............................................................................................................................................ 39 GIAO TIẾP VÀ ĐÀM PHÁN TRONG KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN ......................................... 39 CHƯƠNG 7 ............................................................................................................................................ 44 CÁC BƯỚC THỰC HIỆN THƯƠNG VỤ MÔI GIỚI BẤT ĐỘNG SẢN ............................................ 44 CHƯƠNG 8 ............................................................................................................................................ 46 MARKETING BẤT ĐỘNG SẢN .......................................................................................................... 46 CHƯƠNG 9 ............................................................................................................................................ 50 KỸ THUẬT CHỐT GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN ............................................................................ 50 [3] PHẦN 1 KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ NGÀNH BẤT ĐÔNG SẢN [4] CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU NGÀNH KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN Mục đích Khi hoàn tất chương này học viên cần: Xác định được các công việc khác nhau trong lĩnh vực bất động sản; những tổ chức chuyên nghiệp hỗ trợ. Mô tả được cung – cầu trong thị trường bất động sản Giải thích được các yếu tố ảnh hưởng đến cung cầu bất động sản Định nghĩa được các thuật ngữ sau: - Môi giới bất động sản - Định giá bất động sản - Quản lý bất động sản GIỚI THIỆU CHUNG Bất động sản là một lĩnh vực rộng, liên quan đến nhiều đối tượng, bất cứ ai cũng ít nhất một lần tham gia vào các giao dịch bất động sản (nhu cầu ở là một nhu cầu thiết yếu của con người. Chương này sẽ giới thiệu các ngành nghề khác nhau của ngành bất động sản, thị trường bất động sản (cung cầu bất động sản) để người đọc có cái nhìn tổng quát về ngành kinh doanh bất động sản. KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN – MỘT NGÀNH KINH DOANH RẤT LỚN NHIỀU ĐỐI TƯỢNG THAM GIA. Giao dịch liên quan đến bất động sản diễn ra quanh bạn một cách thường xuyên và liên tục. Các ví dụ về giao dịch và tham gia vào thị trường bất động sản như: một công ty thuê bất động sản thương mại hoặc thuê mắt bằng trong một trung tâm mua sắm; chủ một cao ốc cho một cặp vợ chồng thuê căn hộ; một chuyên gia định giá cho ý kiến chuyên môn về giá trị của một mảnh đất; phổ biến nhất là một gia đình bán căn nhà cũ và mua một căn nhà mớiNhững người sử dụng dịch vụ bất động sản gồm người mua người bán nhà, người thuê và người cho thuê nhà đất, nhà đầu tư và nhà phát triển dự án. Như vậy hầu như tất cả mọi người, vào một thời điểm nào đó đều có tham gia vào giao dịch bất động sản. Tất cả các yếu tố đó tạo ra một ngành kinh doanh lớn với những giao dịch phức tạp, giá trị lớn. Các giao dịch này cần tới những cá nhân đã qua đào tạo, có các kiến thức nhất định liên quan đến bất động sản nhưng luật liên quan đến bất động sản, kiến thức về tài chính ngân hàng, bảo hiểm, định giá, marketing, kỹ năng giao tiếp Tất cả mọi người đều nên dựa vào kỹ năng và kiến thức của các chuyên gia bất động sản được cấp phép. BẤT ĐỘNG SẢN – NGÀNH KINH DOANH NHIỀU LĨNH VỰC Hiện nay có nhiều người vẫn cho rằng ngành kinh doan bất động sản chỉ bao gồm những người môi giới (mà vẫn thường gọi là “cò nhà đất”). Thật ra, ngành bất động sản có rất nhiều chuyên môn như định giá bất động sản; huy động vốn , phân chia và phát triển dự án; tư vấn bất động sản; đào tạo về lĩnh vực bất động sản; quản lý bất động sản; môi giới bất động sản. Môi giới bất động sản- Môi giới bất động sản là công việc đưa mọi người đến với nhau trong một giao dịch bất động sản. Nhà môi giới bất động sản đóng vai trò làm đầu mối liên lạc giữa các bên trong đàm phán liên quan đến bất động sản. Nhà môi giới là m ... ủa sản phẩm cạnh tranh và ứng xử của đối thủ cạnh tranh + Các yếu tố bên ngoài khác Để có thể thu hút khách hàng qua giá, tăng lợi nhuận và đạt được mục tiêu marketing doanh nghiệp thường có quyết định giá linh hoạt phù hợp với từng tình huống cụ thể. Chiến lược phân phối Kênh phân phối là con đường mà hàng hóa được lưu thông từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng. Nội dung chiến lược phân phối gồm: - Thiết kế và lựa chọn kênh phân phối: việc thiết kế một hệ thống phân phối gồm nhiều giai đoạn kế tiếp nhau. - Tổ chức hoạt động bán hàng - Các dịch vụ sau bán hàng: pháp lý, bảo dưỡng, bảo hành - Trưng bày, giới thiệu hàng hóa. [47] Chiến lược xúc tiến thương mại Chiến lược xúc tiến thương mại bao gồm các nội dung sau: * Quảng cáo - Quảng cáo thực hiện các chức năng sau: + Chức năng thông tin : thông tin về đặc tính sản phẩm, giá cả, chất lượng + Chức năng thuyết phục: thông qua thông điệp quảng cáo tác động đến tâm lý của người nhận tin, làm thay đổi nhận thức của họ đối với sản phẩm, thuyết phục họ đến một hành động cụ thể. + Chức năng gợi nhớ. - Có nhiều loại phương tiện thông tin quảng cáo khác nhau. Việc lựa chọn phương tiện thông tin nào để quảng cáo phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sản phẩm, đặc điểm thị trường, mục tiêu của doanh nghiệp * Khuyến mãi - Khuyến mãi là tập hợp các kỹ thuật nhằm tạo sự khích lệ, thúc đẩy khách hàng hoặc các trung gian mua ngay, mua nhiều hơn và mua thường xuyên hơn. - Các kỹ thuật khuyến mãi: + Dùng thử sản phẩm, mẫu hàng miễn phí + Giảm giá : nguyên tắc chung là không chính thức giảm giá trong mọi điều kiện mà có thể sử dụng các hình thức khuyến k hích lợi ích vật chất thay cho giảm giá (hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ lệ phí trước bạ thuế GTGT; hỗ trợ thiết kế, thi công, dịch vụ cung cấp nguyên vật liệu ; sử dung miễn phí hoặc giảm phí dịch vụ kèm theo như miễn phí bãi xe trong một khoản thời gian, giảm phí dịch vụ bể bơi, phòng tập + Quà tặng + Rút thăm trúng thưởng + Các hình thức khác: tặng các sản phẩm quảng cáo; kỹ thuật bày hàng; dịch vụ hậu mãi; tham dự hội chợ, triển lãm, - Quảng cáo đối với sản phẩm bất động sản người ta thường chú ý đến các điều sau: + Sử dụng uy tín có sẵn để giới thiệu sản phẩm: Uy tín của nhà đầu tư, uy tín của cơ quan quản lý, vận hành bất động sản + Khai thác những lợi thế tuyệt đối về vị trí , đặc điểm, đặc thù của sản phẩm + Thông tin quảng cáo phải nhấn mạnh tới những đặc tính hướng vào sự thỏa mãn của khách hàng mục tiêu * Hậu mãi - Tổ chức dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng, bảo hành - Tổ chức thông tin, duy trì các mối liên hệ với khách hàng để lôi kéo khách hàng bắc cầu. * Truyền thông, quan hệ công chúng - Truyền thông là hoạt động nhằm xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với công chúng bằng việc cung cấp các thông tin về hoạt động của công ty. - Bộ phận quan hệ công chúng thường thực hiện nhiều hình thức để xây dựng hình ảnh, tuyên truyền có ích cho đơn vị. * Chào hàng cá nhân - Là hình thức truyền thông trực tiếp giữa nhân viên bán hàng và khách hàng tiềm năng nhằm giới thiệu và thuyết phục họ quan tâm hoặc mua sắm sản phẩm Chú ý: 4 yếu tạo tạo nên 4P trong Marketing Mix: + Product ( hàng hóa) + Price (Giá bán) [48] + Place (Hệ thống phân phối) + Promotion (Xúc tiến thương mại) Tiếp thị BĐS Một số cách tiếp thị BĐS a/ Marketing offline * Phát tờ rơi - Đây là hình thức quảng cáo phổ biến hiện nay. Hình thức này cung cấp thông tin về BĐS cho một lượng người khá lớn - Hình thức này nhiều khi khó tiếp cận đến khách hàng mục tiêu của mình. * Tư vấn trực tiếp - Hình thức này chủ yếu là giới thiệu, cung cấp thông tin và trả lời thắc mắc cho những khách quan tâm về dự án. -Hình thức này cung cấp thông tin đầy đủ cho khách hàng, lắng nghe được ý kiến khách hàng từ đó biến họ thành khách hàng tiềm năng của mình một cách dễ dàng. Tuy nhiên hình thức này tốn thời gian, lượng khách hàng bị giới hạn trong phạm vi hẹp. * Banner, Poster - Các tấm quảng cáo được treo ở nới thuận tiện, đông người qua lại. - Hình thức này giúp BĐS được nhiều người biết đến. Tuy nhiên muốn biển quảng cáo được treo, bạn phải xin phép sở văn hóa thông tin và thủ tục lại phức tạp. * SMS - Là hình thức gửi tin nhắn quảng cáo đến khách hàng. - Hình thức này cung cấp tin quảng cáo đến được lượng lớn khách hàng trong thời gian ngắn. Khách hàng có thể đọc lúc nào cũng được. thậm chí có khách còn gửi tin nhắn này đến bạn bè, người thân * Gọi điện - Cách thức này có sự tương tác giữa nhà môi giới và khách hàng. Nhà môi giới cần kiên trì và tìm được danh sách khách hàng tốt. * Đăng báo in - Với cách thức này, khách hàng dễ đọc và tìm kiếm thông tin bất động sản, so sánh các bất động sản với nhau. * Tổ chức sự kiện - Tổ chức lễ mở bán, lễ tri ân khách hàng để quảng cáo về bất động sản. Tuy nhiên cách này rất tốn kém. * Quảng cáo trên ti vi - Cung cấp đầy đủ thông tin và hình ảnh sinh động cho khách hàng. Chi phí cho hình thức này khá cao. b/ Marketing online * Đăng tin rao vặt trên các website - Khách hàng dễ tìm kiếm tin về bất động sản theo yêu cầu với thông tin đầy đủ và hình ảnh. - Các trang web chủ yếu như: batdongsan.com.vn; muaban.net; chotot.vn * Email marketing - Đây là hình thức hiệu quả, đang được nhiều nhà môi giới áp dụng. - Điều quan trọng là nhà môi giới phải có danh sách các email chất lượng và nội dung thư chào thu hút. * Tạo các trang web bán hàng, giới thiệu sản phẩm * Quảng cáo Google Adwords & Display Network [49] - Đây là một dịch vụ của google cho phép khách hàng mua quảng cáo bằng chữ hay bằng hình ảnh tại các kết quả tìm kiếm . - Hình thức này có ưu điểm là bạn tiếp cận được khách hàng có nhu cầu thật sự. - Nhược điểm của hình thức này là không kiểm soát được các click của đối thủ cạnh tranh điều này làm gia tăng chi phí trong quảng cáo * SEO – Search engine optimization – sự tối ưu hóa công cụ tìm kiếm - Ưu điểm của phương pháp này là đưa vị trí WEB của bạn lên trang nhất google khi tìm kiếm, điều đó giúp khách hàng dễ truy cập vào website và liên lạc với bạn. * Tham gia các mạng xã hội - Facebook được xem là kênh truyền thông phổ biến nhất hiện nay, do đó hãy xây dựng trang fanpage hoàn thiện để nhằm quảng cáo sản phẩm của mình, cập nhật những thông tin hữu ích cho người mua và người bán bất động sản. - Ngoài facebook bạn có thể dùng các trang mạng xã hội khác như Twitter, Google+, - Hãy chú trọng đến ảnh bìa (Cover photo) vì nó là phần người xem chú ý đầu tiên khi họ ghé facebook của bạn. * Quảng cáo trên Youtube - Là một đoạn quảng cáo trên youtube khi bạn đang xem một chương trình nào đó trên youtube. - Chi phí cho việc quảng cáo này là khá cao. Tuy nhiên loại hình này dễ thuyết phục khách hàng liên hệ với bạn nếu sản phẩm, dự án của bạn thật tốt. Để marketing một bất động sản thanh công, nhà môi giới cần chú ý: - Chụp ảnh thật đẹp về ngôi nhà, dụ án của bạn: trước khi chụp, loại bỏ phương tiện giao thông khỏi mặt tiền, tránh chụp dưới mặt trời, bong ngôi nhagf, chụp một vài góc của ngôi nhà. - Sáng tạo một thông điệp quảng cáo cho ngôi nhà: - Đa dạng hóa môi trường truyền thông: offline hoặc online - Hãy tham gia các diễn đàn. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1) Khoa kinh tế, trường đại học kinh tế TP Hồ Chí Minh, “Marketing căn bản”, Nhà xuất bản lao động, 2014 2) Web: batdongsanhungthinh.com.vn [50] CHƯƠNG 9 KỸ THUẬT CHỐT GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN Mục đích Khi hoàn tất chương này học viên cần: Nhận biết được: vai trò của việc chốt sale Mô tả được: những kỹ thuật cần có để chốt giao dịch thành công GIỚI THIỆU CHUNG Chốt giao dịch là bước cuối cùng quyết định sự thành công của quá trình bán hàng. Chốt sale không đúng cách có thể khiến chúng ta bỏ lỡ những thương vụ môi giới. Trên thực tế nhiều người gặp khó khăn trong giai đoạn này, có thể từ phía người bán hoặc cũng có thể từ phía người môi giới bất động sản. CHỐT SALE THÀNH CÔNG * Lựa chọn thời điểm thích hợp Việc quyết định chốt sale cần đúng thời điểm, chính xác thông tin. Nhà môi giới không nên nóng vội, sớm quá sẽ khiến khách hàng có chút nghi ngờ, chống lại lập luận bạn đưa ra. * Chú ý đưa ra uy tín của chủ đầu tư Uy tín của chủ đầu tư là một yếu tố mà khách hàng tham khảo để quyết định mua bất động sản. Hãy khéo léo đưa ra các minh chứng cho thấy uy tín của chủ đầu tư như những dự án đã làm, giỏ hàng bán được bao nhiêu * Tăng thêm giá trị kèm theo. Đưa ra các chi tiết về giá trị kèm theo khi khách hàng mua bất động sản * Tạo nên tính cấp bách và khan hiếm cho bất động sản Đây là một chiến thuật truyền thống, được rất nhiều môi giới bất động sản sử dụng nhằm tăng tính thuyết phục cho sản phẩm mình đang bán, ngoài ra cũng giúp đẩy nhanh quá trình khách hàng quyết định chốt sale. Người môi giới có thể sử dụng một số cách như: “Dự án chỉ giảm giá 10% trong ngày hôm nay”; “Hiện tại chỉ còn đứng 1 căn phù hợp với nhu cầu của anh/chị....”; “Căn em tư vấn cho anh/chị cũng đang có 2 khách ngấp nghé muốn mua”;. Hãy cân nhắc khi sử dụng chiến thuật này, hãy chờ đợi tới khi khách hàng đã có đủ tin tưởng, đừng bao giờ vội vàng sử dụng chiến thuật này khi khách hàng vẫn đang nghi ngờ giá trị sản phẩm của bạn. CHÌA KHÓA THÀNH CÔNG CHO NHÂN VIÊN BẤT ĐỘNG SẢN Liên hệ và giao tiếp liên tục Nghề môi giới luôn phải tiếp xúc với khách hàng xa lạ. Giao tiếp chính là giải pháp hữu hiệu bạn sử dụng hàng ngày. Qua giao tiếp mới có sự cảm thông, tin tưởng và từ đó mới có sự khơi nguồn cho những giao dịch thành công Không ngừng liên hệ, giao tiếp và quảng cáo tên tuổi của bản thân là cách duy nhất để tiếp cận với khách hàng. Cùng với đó bạn cũng nên rèn luyện cho bản thân kỹ năng giao tiếp tốt để trao đổi thông tin với khách hàng một cách hợp lý. * PR thương hiệu cá nhân [51] Mấu chốt thành công của một chuyên viên môi giới BĐS nằm ở khâu PR thương hiệu cá nhân. P hần trăm thành công cho các cuộc giao dịch được quyết định rất cao bởi yếu tố này. Vì vậy, hãy để cho khách hàng giới thiệu bạn cho bạn bè, người thân của họ và quảng cáo không tốn phí cho mình. Hãy luôn chăm sóc khách hàng của mình với những dịch vụ hậu bán hàng. * Hành trang một nhà môi giới cần có Để thành công, nhà môi giới phải có các hành trong sau: - Bộ công cụ hành nghề: Internet , các website, Máy tính, Thư điện tử , Máy tính bảng , Điện thoại thông minh, la bàn, thước đo, Máy ảnh KTS, Trang mạng xã hội, Phần mềm BĐS - Các mối quan hệ: Bạn không thể thành công nếu bạn không có mối quan hệ hỗ trợ. Các mối quan hệ nhà môi giới nên chú ý: mối quan hệ với đồng nghiệp; mối quan hệ với khách hàng; mối quan hệ với ngân hàng; mối quan hệ với luật sư; mối quan hệ với các công ty định giá, xây dựng, kiến trúc - Kiến thức , kỹ năng: Kiến thức về pháp luật liên quan đến BĐS; Kiến thức cơ bản kinh tế, quản trị kinh doanh; Kiến thức về marketing; hành vi và tâm lý khách hàng ; Kiến thức về giao tiếp và đàm phán trong KD; Kiến thức công nghệ thông tin - Bộ hồ sơ pháp lý và biểu mẫu - Xây dựng nhân hiệu * Kiên trì và tận tâm với công việc mà mình đang theo đuổi Kinh doanh bất động sản là nghề chịu áp lực cực cao. Áp lực là phần không thể thiếu trong nghề môi giới bất động sản. Hãy chấp nhận đương đầu để vượt qua. Chính vì vậy, công việc đòi hỏi chúng ta phải có sự tận tâm và kiên trì với công việc để đứng trước khó khăn, ta không dễ dàng từ bỏ. Bất động sản là ngành khó, bạn có thể thất bại bất cứ lúc nào và theo cái cách bất ngờ nhất. Nếu ngay lúc đó, sợ khó, sợ khổ thì chắc chắn bạn sẽ không thể đạt tới thành công. Xây dựng cho mình một kế hoạch của thể và bám sát theo nói, kiên trì và tận tâm để phát triển chính là chìa khóa đầu tiên của bạn. * Nắm bắt tâm lý khách hàng là chìa khóa thành công Trong kinh doanh hay bán hàng, nắm bắt tâm lý khách hàng sẽ giúp bạn chốt đơn hàng dễ hơn, tạo thiện cảm với họ. Mỗi khách hàng có những yêu cầu khác nhau, nhưng đều có chung một số đặc điểm tâm lý, nếu biết cách nắm bắt thì việc kinh doanh của bạn có thể phát triển nhanh chóng. Để nắm bắt tâm lý khách hàng, người môi giới nên: - Đặt mình vào vị trí người mua Điều đầu tiên nhà môi giới cần làm trong việc tìm hiểu tâm lý khách hàng đó là đặt mình vào vị trí người mua. Nếu không đặt mình vào tình huống của người mua, bạn không thể biết được khách hàng nghĩ gì và cần gì. Hãy đóng vai người mua hàng, dùng thử và trải nghiệm thực tế các sản phẩm, dịch vụ mà công ty bạn đang cung cấp. Khi đó bạn mới có thể biết được khách hàng thật sự cần gì ở sản phẩm, dịch vụ của mình, có vấn đề gì bất cập khi sử dụng hay không. - Nghiên cứu thị trường thông qua các mạng xã hội Các phương tiện truyền thông, mạng xã hội thực sự đem đến cho những nhà kinh doanh, các nhân viên bán hàng không chỉ là phương tiện tương tác với khách hàng mà còn mang đến nguồn dữ liệu khổng lồ về nhu cầu của khách hàng. Bạn có thể tương tác, theo dõi các bình luận của khách hàng về những khó khăn, nhu cầu trong cuộc sống hàng ngày để phục vụ cho việc phân tích nhu cầu, hành vi người tiêu dùng được chi tiết và đầy đủ hơn. [52] - Xây dựng chiến lược khảo sát Các bảng khảo sát đơn giản với chi phí nhỏ sẽ giúp các nhà kinh doanh, nhân viên bán hàng tìm hiểu xem khách hàng của mình suy nghĩ gì và cảm thấy như thế nào qua các câu hỏi mở. Biết được cảm nhận của khách hàng sẽ hỗ trợ bạn trong việc giải đáp câu hỏi làm thế nào để thỏa mãn họ về mặt tinh thần, phương án chăm sóc khách hàng tốt hơn đồng thời giúp cho trải nghiệm thương hiệu của bạn có ý nghĩa hơn trong cuộc sống của họ. - Xây dựng kế hoạch trong tương lai Tập trung xây dựng những gì khách hàng mong muốn sở hữu trong tương lai nhưng hiện giờ thậm chí họ chưa biết đến. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1) Henry Huỳnh Anh Dũng, “Bậc thầy môi giới địa ốc”, Nhà xuất bản Tổng hợp TP HCM 2) Web: cafeland.vn 3) Web: 123job.vn [53]
File đính kèm:
- giao_trinh_moi_gioi_bat_dong_san.pdf