Bài giảng Siêu âm chẩn đoán bệnh lý tế bào nuôi - Huỳnh Văn Nhàn

1 
SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN BỆNH LÝ TẾ BÀO NUÔI 
BS. CKII. HUỲNH VĂN NHÀN 
2 
I. DANH TỪ 
BLTBN là một bệnh lý do sự t ă ng sinh của tế bào nuôi. Đây là danh từ chung cho 3 thể loại bệnh từ lành đ ến ác: 
Thai trứng (toàn phần & bán phần) 
Thai trứng xâm lấn 
Ung th ư tế bào nuôi 
3 
II. THAI TRỨNG 
1. Di truyền học : 2 thể loại khác nhau 
 Loại 46xx, kết hợp giữa 1 trứng không nhân & 1 tinh trùng nhân đ ôi. 
Loại 46xy, kết hợp giữa 1 trứng không nhân & 2 tinh trùng (1x & 1y). 
=>Trong bất kỳ tr ư ờng hợp nào thì nguồn gốc của TT vẫn là từ ng ư ời cha 
4 
5 
2. Bệnh lý học 
Đặc đ iểm của thai trứng: 
Phù và phì đ ại của lông nhau 
Không có sự hiện diện của mạch máu lông nhau 
Có sự t ă ng sinh của tế bào nuôi 
Không có phôi (+/-) 
6 
3. Hình ảnh trên siêu âm 
Điển hình: hình ảnh "chùm nho"hay "tổ ong": 
 đ ó là 1 khối lắp đ ầy buồng tử cung, cấu tạo bởi nhiều nang nhỏ, xen kẽ với những vùng echo dầy. 
Không đ iển hình: th ư ờng gặp ở tam cá nguyệt đ ầu 
Hình ảnh “blighted ovum”: túi thai c ă ng phồng, bờ mỏng, không có phôi 
Hình ảnh “dọa sẩy thai”: túi thai bờ viền mỏng, móp méo hoặc nhau thoái hóa, không có phôi 
Doppler: low impedance, high flow 
 (chẩn đ oán phân biệt high impedance, low flow trong u x ơ thoái hóa) 
7 
4. Những dạng khác của thai trứng: 
 Thai trứng bán phần: 
_ Tam bội nhiễm sắc thể 
_ Không có hình ảnh đ iển hình của thai trứng 
_Chẩn đ oán phân biệt với thai l ư u: đ ôi khi khó 
 Thai trứng và thai: 
_ Hiếm gặp 
_Có sự hiện diện của mô trứng và phôi thai 
8 
5. Siêu âm giúp gì cho việc tiên l ư ợng thai trứng? 
 Giúp đ ánh giá nguy c ơ cao hoặc thấp: 
_Sự hiện diện của nang hoàng tuyến 2 bên 
_Sự hiện diện của mô trứng còn sót lại sau nạo 
_Cùng phối hợp với các ph ươ ng tiện theo dõi khác nh ư HCG, chụp ĐMTC, X quang phổi 
Theo dõi sau đ iều trị: 
_ Xác đ ịnh sự gia t ă ng của HCG là do có thai lại hoặc do bệnh còn tồn tại 
_ Phát hiện sự hiện diện của các nhân di c ă n tại chỗ hoặc nhân di c ă n xa. 
9 
III. Thai trứng xâm lấn: 
_ 12- 15% sau nạo thai trứng 
_ Khối phản âm hỗn hợp xâm lấn vào c ơ tử cung sau khi hút nạo trứng: 
Dấu hiệu khá tin cậy 
10 
IV. Choriocarcinoma: 
_ Là dạng ác tính nhất trong số các bệnh lý tế bào nuôi 
_ 3- 5 % tr ư ờng hợp thai trứng => chorio 
_ Trong số chorio: 
 50% đ ến từ mole 
 22,5% từ thai th ư ờng 
 25% từ thai sẩy 
 2,5% từ TNTC 
11 
 _ Hình ảnh siêu âm: 
Khối phản âm hỗn hợp ở thành tử cung, c ơ tử cung, âm đ ạo có dấu hiệu xuất huyết bên trong 
Nang hoàng tuyến: gặp trong 25%- 50% tr ư ờng hợp, dạng phản âm trong, nhiều thuỳ, vách mỏng. NHT th ư ờng tồn tại 2- 4 tháng sau nạo mole =>không dùng nh ư 1 yếu tố xác dịnh sự còn hiện diện của bệnh 
Các dấu hiệu di c ă n xa 
Đôi khi rất khó chẩn đ oán vì hình ảnh không đ iển hình, cần sự hỗ trợ của HCG và chụp ĐMTC 
12 
V. Các dạng khác phân biệt với bệnh tế bào nuôi: 
13 
1. Hydropic degeneration of the placenta: 
Có ý kiến cho rằng đ ây là 1 dạng của thai trứng bán phần 
Hình ảnh siêu âm giống nh ư của thai ngừng phát triển hoặc thai trứng bán phần 
2.Placental site trophoplastic tumor: 
Tr ư ớc đ ến nay vẫn đư ợc chẩn đ oán là chorio không t ă ng HCG => cần có 1 sự thống nhất về chẩn đ oán của GPBL 
Hình ảnh siêu âm giống thai trứng xâm lấn 
14 
3. Nhân x ơ tử cung thoái hóa n ư ớc: 
 Cần có sự cẩn trọng khi chẩn đ oán 
4. Ung th ư NMTC: 
Có khi cho hình ảnh tổ ong=> dựa vào kinh nghiệm của nhà siêu âm 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
Thai trứng # 8 tuần 
21 
Thai trứng # 12 tuần 
22 
Thai trứng bán phần 
23 
24