Bài giảng Rối loạn lipid máu - Phạm Thị Ngọc Điệp

RỐI LOẠN LIPID MÁU
Biên soạn: Bs.Phạm Thị Ngọc Điệp
Biên tập : Trần Quốc Quang
TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ - 2015
NỘI DUNG
1. Rối loạn lipid máu
2. Điều trị rối loạn lipid máu
3. Thuốc điều trị RLLM trong danh mục thuốc DOMESCO
4. Phân nhóm 
5. Tác dụng điều trị cụ thể
6. Hình ảnh sản phẩm
7. Câu hỏi
RỐI LOẠN LIPID MÁU
RLLM là tình trạng:
↑ cholesterol ↑ triglycerid
hoặc cả hai
hoặc
↓ nồng độ HDL-C ↑ nồng độ LDL-C
Xơ vữa động mạch
RỐI LOẠN LIPID MÁU
CHẨN ĐOÁN:
Đánh giá các mức độ rối loạn lipid máu theo NCEP ATP III (2001)
Xét nghiệm lipoprotein lúc đói (mmol/L)
Cholesterol toàn phần (mg/dL)
< 5,17 (< 200) Bình thường
5,17 – 6,18 (200-239) Giới hạn cao
≥ 6,20 (≥ 240) Cao 
LDL-Cholesterol
< 2,58 (< 100) Tối ưu
2,38 - 3,33 (100-129) Gần tối ưu
3,36 - 4,11 (130 – 159) Giới hạn cao
4,13 - 4,88 (160-189) Cao 
≥ 4,91 (≥ 190) Rất cao
RỐI LOẠN LIPID MÁU
CHẨN ĐOÁN:
Đánh giá các mức độ rối loạn lipid máu theo NCEP ATP III (2001)
Xét nghiệm lipoprotein lúc đói (mmol/L)
HDL-Cholesterol
< 1,03 (< 40) Thấp
≥1,55 (≥ 60) Cao 
TG
< 1,695 (< 150) Bình thường
1,695 - 2,249(150-199) Giới hạn cao
2,26 - 5,639 (200 – 499) Cao 
≥ 5,65 (≥ 500) Rất cao
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Nguyên nhân:
Thứ phát: - Lối sống
- Ăn nhiều chất béo bão hòa
- Đái tháo đường
- Suy thận mạn
- Suy giáp
- Do dùng thuốc
Tiên phát: - Đột biến gen
- Có tính gia đình
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Rối loạn lipid máu gây các bệnh tim mạch
RỐI LOẠN
LIPID MÁU
XƠ VỮA
ĐỘNG MẠCH
TAI BIẾN TIM MẠCH
-Đau thắt ngực, suy tim, 
nhồi máu cơ tim
-Tai biến mạch máu não
-Đau tê các chi
-Tắc động mạch chi
-Nhiễm trùng, hoại tử
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Yếu tố nguy cơ:
- Bệnh động mạch vành
- Đái tháo đường
- Hút thuốc lá
- Tăng huyết áp (HA >140/90 mmHg 
hoặc đang dùng thuốc hạ áp)
- Nồng độ HDL-C thấp (<1,03 mmol/L)
- Gia đình có người mắc bệnh mạch 
vành sớm (nam < 55 tuổi, nữ < 65 tuổi)
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Yếu tố nguy cơ: Hầu hết những hướng dẫn thực hành điều trị RLLM đều theo 
phân tầng nguy cơ dựa trên thang điểm SCORE 
Bảng điểm SCORE: nguy cơ tử vong trong 10 năm do BTM
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Can thiệp lipid máu dựa vào nguy cơ BTM toàn bộ và lượng LDL-C máu
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Mức nguy cơ Các yếu tố đánh giá
Nguy cơ rất cao - Đã được chẩn đoán bệnh tim mạch
- ĐTĐ typ 2, ĐTĐ typ 1 có tổn thương cơ quan đích
- Bệnh thận mãn nặng (độ lọc cầu thận < 60mL/phút/1.73m2
- Điểm SCORE ≥ 10% (tử vong 10 năm do bệnh tim mạch)
Nguy cơ cao -Những yếu tố nguy cơ riêng lẻ nặng như RLLM gia đình và tăng 
huyết áp nặng
-Điểm SCORE ≥ 5%và <10%(tử vong 10 năm do bệnh tim mạch)
Nguy cơ trung bình -Điểm SCORE ≥ 1%và < 5% (tử vong 10 năm do bệnh tim 
mạch). Nguy cơ này cần được đánh giá thêm các yếu tố như tiền 
sử gia đình có BTM sớm, béo bụng, mức độ hoạt động thể lực, 
HDL-C, triglycerid)
Nguy cơ thấp Điểm SCORE < 1% (tử vong 10 năm do bệnh tim mạch).
Phân tầng nguy cơ bệnh tim mạch
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Mục tiêu điều trị
Mức nguy cơ BTM Mục tiêu điều trị
Nguy cơ rất cao BTM (IA) LDL-C < 1,8 mmol/L (< 70 mg/dL)
Nguy cơ BTM cao (IIa/A) LDL-C <2,5 mmol/L (<100 mg/dL)
Nguy cơ BTM trung bình (IIa/A) LDL-C <3 mmol/L (<115mg/dL)
RỐI LOẠN LIPID MÁU
PHƯƠNG PHÁP KHÔNG DÙNG THUỐC
Thay đổi lối sống:
- Tăng cường vận động 
- Ăn giảm béo (thay thế mỡ động vật bằng 
dầu thực vật, tránh ăn các loại bơ)
- Hạn chế ăn các loại phủ tạng động vât
- Ăn nhiều thực phẩm có chất xơ
- Khuyến khích ăn cá nước ngọt. 
RỐI LOẠN LIPID MÁU
LIỆU PHÁP STATIN
Nhóm Đối tượng Cường độ liệu pháp
Thứ nhất Bệnh tim mạch do XVĐM
- Hội chứng mạch vành cấp
- Tiền sử nhồi máu cơ tim
- Đau thắt ngực ổn định hoặc đau thắt 
ngực không ổn định
- Tiền sử tái tưới máu động mạch vành 
(can thiệp qua da, mổ bắc cầu) hoặc tái 
tưới máu động mạch khác. 
- Tiền sử đột quị hoặc cơn thiếu máu não 
thoáng qua
- Bệnh động mạch ngoại vi nghĩ do XVĐM 
-Liệu pháp Statin cường độ 
cao cho BN ≤ 75 tuổi.
-Liệu pháp statin cường độ 
vừa đối với người có CCĐ với 
liệu pháp Statin cường đô cao.
Thứ hai Nhóm thứ hai là những người có tăng 
cholesterol nguyên phát với LDL-C ≥ 190 
mg/dl 
- Liệu pháp statin cường độ 
cao được khuyến cáo dùng 
nếu không có chống chỉ định 
Theo hướng dẫn 2013 của ACC/AHA, có 4 nhóm đối tượng được hưởng lợi từ liệu pháp statin
RỐI LOẠN LIPID MÁU
LIỆU PHÁP STATIN
Theo hướng dẫn 2013 của ACC/AHA, có 4 nhóm đối tượng được hưởng lợi từ liệu pháp statin
Nhóm Đối tượng Cường độ liệu pháp
Thứ ba Bệnh nhân đái tháo đường tuổi 40-
75, có LDL-C 70-189 mg/dl và 
không có biểu hiện lâm sàng của 
bệnh tim mạch do XVĐM 
Liệu pháp statin cường độ 
vừa được khuyến cáo 
Thứ tư Người 40-75 tuổi không có biểu 
hiện lâm sàng của bệnh tim mạch 
do XVĐM, không có đái tháo 
đường, có LDL-C 70-189 mg/dl và 
nguy cơ bị các biến cố tim mạch 
do XVĐM trong 10 năm tới ≥ 7,5% 
Liệu pháp statin cường độ từ 
vừa đến cao được khuyến 
cáo 
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Liệu pháp Statin cường độ cao, vừa, thấp
Liệu pháp Statin cường độ 
cao
Liệu pháp Statin cường độ 
vừa
Liệu pháp Statin cường độ 
thấp
Liều dùng mỗi ngày hạ LDL-
C ≥ 50% 
Liều dùng mỗi ngày hạ LDL-
C 30% đến < 50% 
Liều dùng mỗi ngày hạ LDL-C 
< 30% 
Atorvastatin (40)-80 mg
Rosuvastatin 20 (40)mg
Atorvastatin 10 (20)mg
Rosuvastatin (5)10 mg
Simvastatin 20-40 mg
Pravastatin 40 (80)mg
Lovastatin 40 mg
Fluvastatin XL 80 mg
Fluvastatin 40 mg bid
Pitavastatin 2-4 mg
Simvastatin 10 mg
Pravastatin 10-20 mg
Lovastatin 20 mg
Fluvastatin 20-40 mg
Pitavastatin 1 mg
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Cơ chế tác dụng:
HMG - CoA
HMG – CoA reductase Statin
- Giảm LDL-C: 20-60%
- Giảm triglyceride: 10-33%.
- Tăng HDL-C: 5 - 10%.
Mevalonic acid
Mevalonate pyrophosphate
(tiền chất của Cholesterol)
Cholesterol 
RỐI LOẠN LIPID MÁU
Nhóm thuốc điều trị Rối loạn lipd máu trong danh mục DOMESCO
STT NHÓM THUỐC ĐIỀU TRỊ HOẠT CHẤT BIỆT DƯỢC
1 Nhóm Statin Simvastatin 20mg Simvastatin 20 mg (A1*