Thuyên tắc động mạch phổi, vai trò của siêu âm tim qua thực quản

THUYÊN TẮC ĐỘNG MẠCH PHỔI. 
VAI TRÒ CỦA SIÊU ÂM TIM QUA 
THỰC QUẢN
BS NGUYỄN KIM THÁI
BS LÊ HỮU LINH
BS PHAN THANH HẢI
TRUNG TÂM MEDIC TP HỒ CHÍ MINH
GIỚI THIỆU
• CT xoắn ốc đựợc xem là phương pháp chẩn đoán khác cùng với 
chụp mạch máu phổi có hiệu quả trong chẩn đóan thuyên tắc động 
mạch phổi
• Chúng tôi trình bày một trường hợp siêu âm tim qua thực quản phát 
hiện thuyên tắc động mạch phổi
BỆNH ÁN 
• Bệnh nhân nam 58 tuổi, khó thở khi gắng sức đã được khám ở địa 
phương với chẩn đoán cao huyết áp và điều trị 1 tuần không đỡ
• Bệnh nhân đến bệnh viện phát hiện có bóng tim lớn trên X quang và 
tăng áp động mạch phổi nặng không rõ nguyên nhân khi làm siêu 
âm tim qua thành ngực, ECG cho thấy block nhánh phải và dày thất 
phải. 
• Bệnh nhân được gởi đến MEDIC siêu âm tim qua thực quản
X QUANG NGỰC 
Bóng tim to
ĐiỆN TÂM ĐỒ
Blốc nhánh phải, dày thất phải
SIÊU ÂM TIM QUA THÀNH NGỰC 
SIÊU ÂM TIM QUA NGÃ THỰC QUẢN
RV
PA
THROMBUS
RV
PA
THROMBUS
MSCT
MSCT
RPA
PA
RPA
MSCT
TƯỜNG TRÌNH PHẨU THUẬT
• Phẩu thuật : bóc lớp trong động mạch phổi lấy khối máu đông đã tổ 
chức hoá
• Mở dọc thân đmp hướng về nhánh trái, mở một đường riêng khác 
dọc theo nhánh phải. Huyết khối lấp kín trong lòng đmp từ trên van 
đến chổ chia nhánh của các thuỳ phổi đã tổ chức hoá dính vào 
thành mạch
• Bóc lớp trong đmp, lấy bỏ toàn bộ khối máu từ thân đến các nhánh
• Van đmp 3 mảnh còn mềm mại, lá sau có một chổ dày lên thành cục 
trên bờ tự do lá van, lấy cục này làm giải phẩu bệnh
• MSCT và siêu âm tim kiểm tra sau phẩu thuật : không còn khối 
choán chổ ở đmp và áp lực đmp bình thường
• Bệnh nhân được xuất viện và điều trị với thuốc kháng đông. Một 
tháng sau kết quả hóa mô miễn dịch : pulmonary angiosarcoma
BÀN LUẬN
• Thuyên tắc phổi là tình trạng động mạch phổi hoặc một trong các 
nhánh của động mạch phổi bị tắc nghẽn do cục máu đông, mỡ, khí, 
dịch ối hoặc bướu
• Thuyên tắc phổi, được nghi ngờ khi bệnh nhân có đau ngực, khó 
thở, thiếu oxy, thay đổi trên ECG và D- dimer tăng cao 
• Mặc dù MSCT động mạch phổi có cản quang được dùng để chẩn 
đoán thuyên tắc phổi, siêu âm tim qua ngã thực quản là một 
phương tiện chẩn đoán khác dành cho bệnh nhân cấp cứu , những 
người cần chẩn đoán nhanh, tại giường ( độ nhạy 76%, độ đặc 
hiệu 86-100%). (Wittlich and Erbel)
The Internet Journal of Third World Medicine. 2009 Volume 8 Number 2
BÀN LUẬN
• 1/ Siêu âm tim qua thực quản có thể phát hiện thuyên tắc phổi và những trường
hợp tăng áp động mạch phổi mãn do thuyên tắc nhờ thấy trực tiếp khối huyết
khối hoặc khối bướu trong động mạch phổi
- Động mạch phổi chính, chổ chia đôi và động mạch phổi phải dễ phát hiện
khối thuyên tắc
-.Thất phải lớn và giảm động
.Động mạch phổi dãn to
. Hở van 3 lá, mất dấu hiệu đè xẹp tĩnh mạch chủ dưới vào kỳ hít vào
. Tăng áp đmp
.Đôi khi, có huyết khối ở nhĩ phải hoặc thất phải
2/ Siêu âm tim qua thực quản có thể theo dõi điều trị tan huyết khối
3/ Hạn chế: độ nhạy không cao nên siêu âm tim không phải là phương tiện
chẩn đoán thường quy
Adrian Chezbraun. Emergency Echocardiography. 2009
BÀN LUẬN 
• Sarcoma phổi nguyên phát thì hiếm , thường là di căn từ da, gan , 
tim. Cho đến nay không nhiều ca sarcoma phổi được báo cáo
• Cả về lâm sàng và hình ảnh học của angiosarcoma động mạch phổi 
đều giống với huyết khối động mạch phổi khiến chẩn đoán nhầm 
lẫn. Trong phân biệt huyết khối động mạch phổi và angiosarcoma , 
những phương tiện chẩn đoán như MSCT , MRI và PET scan 
được sử dụng để góp phần chẩn đoán
AJR 2007; 188:1691-1693
KẾT LUẬN
• Siêu âm tim qua ngã thực quản là phương tiện chẩn đoán hữu ích 
không chỉ đối với tim mà còn đối với các mạch máu lớn
• Siêu âm tim qua thực quản có thể được dùng trong những trường 
hợp nghi ngờ thuyên tắc động mạch phổi cấp hoặc tăng áp động 
mạch phổi mạn do thuyên tắc
• Siêu âm tim qua thực quản cho phép thấy trực tiếp khối thuyên tắc 
trong động mạch phổi và do vậy TEE có thể là chọn lựa ở những 
bệnh nhân cấp cứu
REFERENCES
1/ Adrian Chezbraun. Emergency Echocardiography. 2009
2/AJR 2007; 188:1691-1693
3/A Sandhu1, TJ Yates2, P Kuriakose2 Department of Internal 
Medicine, Henry Ford Hospital, 2799 West Grand Blvd, Detroit, MI 48202, USA
Department of Hematology/Oncology, Henry Ford Hospital, 2799 West Grand Blvd, Detroit, MI 48202, USA 
. Pulmonary sarcoma mimicking Pulmonary embolism.
4/Bouhaouala MH, Charfi MR, Fajraoui N, Bouaziz N, Boukhris A, Kilani T.
Primary pulmonary sarcoma. Rev Pneumol Clin. 2005 Apr;61(2):115-8. French
5/ Belen Carsi, MD, PhD, FRCS, Consultant, Department of Orthopedics, University College Hospital London
Coauthor(s): Franklin Sim, MD, Chairman of Orthopedic Oncology, Professor, Department of Orthopedic Surgery, 
Mayo Medical School. 
6/Chronic Pulmonary Embolism Mimicking Pulmonary Angiosarcoma (Radiology Case Reports. Volume 3, Issue 4, 
2008
7/INOUE HIDENORI(Yamanashiidai Dai2geka) YOSHIISHIMPEI(Yamanashiidai Dai2geka) TAKAHASHI 
WATARU(Yamanashiidai Dai2geka) KINA SATSUKI(Yamanashiidai Dai2geka) TADAYUSUKE(Yamanashiidai
Dai2geka. A Case of Pulmonary Angiosarcoma Diagnosed Preoperatively 
8/The Internet Journal of Third World Medicine. 2009 Volume 8 Number 2
CÁM ƠN QUÝ ĐẠI BiỂU