“Thuế đoàn kết”- Một biện pháp tài chính nhằm cân bằng Đông - Tây Đức (1991 – 2018)

64 
HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI: 10.18173/2354-1067.2018-0070 
Social Sciences, 2018, Volume 63, Issue 10, pp. 64-71 
This paper is available online at  
“THUẾ ĐOÀN KẾT”- MỘT BIỆN PHÁP TÀI CHÍNH 
NHẰM CÂN BẰNG ĐÔNG - TÂY ĐỨC (1991 – 2018) 
Nguyễn Thị Nga 
Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 
Tóm tắt. Ngay khi nước Đức tái thống nhất đã có dòng tài chính rất lớn chảy từ phía Tây 
sang phía Đông thông qua các khoản thu từ Thuế Đoàn kết lần 1, lần 2; Quỹ nước Đức thống 
nhất; Hiệp ước Đoàn kết I; Hiệp ước Đoàn kết II nhằm đem đến sự cân bằng Đông – Tây. 
Trong đó, thuế Đoàn Kết là một trong những biện pháp tài chính được chính phủ đặt ra dựa 
trên việc đánh thuế thu nhập cá nhân và thuế doanh nghiệp. Mặc dù lúc đầu, những người 
lãnh đạo CHLB Đức đã không chủ định thu thuế Đoàn Kết lâu dài. Tuy nhiên, do những gánh 
nặng tài chính của việc vực dậy phần đất phía Đông đã khiến cho, thuế Đoàn Kết tồn tại suốt 
hơn 20 năm nước Đức được tái thống nhất đến nay. Đó là nguồn vốn quan trọng để giúp vùng 
đất Đông Đức vươn lên. Tuy nhiên, nó cũng gây ra những sự phản ứng gay gắt trong xã hội 
do sự chênh lệch giữa số tiền chính phủ Đức thu được từ thuế Đoàn Kết với số tiền mà Đông 
Đức nhận được. Do đó, người dân Đức vẫn đang chờ đợi sự kết thúc của thuế Đoàn Kết vào 
năm 2019. 
Từ khóa: Thuế Đoàn Kết, tài chính, Kinh tế Đức. 
1. Mở đầu 
Ngày 3/10/1990, nước Đức được tái thống nhất một cách hòa bình. Sự kiện đó cũng bắt đầu 
cho những gánh nặng tài chính đối với chính quyền Liên Bang nhằm tạo ra sự cân bằng giữa Tây 
Đức với những vùng đất mới vừa được sáp nhập ở Đông Đức. Trải qua mấy thập kỉ phát triển theo 
những con đường khác nhau, được điều hành bởi những chính phủ khác nhau đã có một khoảng 
cách lớn được tạo ra giữa Đông và Tây Đức. Để tạo ra sự thống nhất trọn vẹn, chính phủ Đức đã 
đưa ra một loạt các biện pháp tài chính hỗ trợ cho các bang mới ở phía Đông như: Thuế Đoàn Kết 
lần 1, lần 2; Quỹ nước Đức thống nhất; Hiệp ước Đoàn kết I; Hiệp ước Đoàn kết II Bằng cách 
quy định đánh thuế lên thuế thu nhập của cá nhân và thuế doanh nghiệp, các khoản thuế Đoàn Kết 
sẽ được đưa vào quỹ của nhà nước Liên Bang Đức nhằm hỗ trợ cho sự phát triển cơ sở hạ tầng, 
giáo dục, văn hóa ở các vùng đất phía Đông. 
Nghiên cứu về các nguồn tài chính mà mà chính phủ Đức đã mang đến cho các bang mới 
Đông Đức, ở Việt Nam hầu như rất mờ nhạt. Đáng chú ý nhất bài nghiên cứu của tác giả An 
Mạnh Toàn: “Một số vấn đề xã hội và quản lí xã hội ở Cộng hòa Liên bang Đức”, tạp chí Nghiên 
cứu châu Âu, số 2, năm 2000, trang 23-29. Mặc dù, bài báo không nhắc đến khoản khoản thuế 
Đoàn kết nhưng những nghiên cứu về các khoản thu nhập và sự ưu đãi tài chính của chính phủ 
Đức giành cho miền Tây cũng đã giúp cho người viết có sự nhìn nhận toàn diện hơn về những 
dòng chảy tài chính ở Đức sau khi thống nhất. Có thể nói, ở Việt Nam chưa có nghiên cứu trực 
tiếp nào về loại thuế Đoàn Kết. 
Ngày nhận bài: 19/6/2018. Ngày sửa bài: 19/7/2018. Ngày nhận đăng: 2/8/2018. 
Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Nga. Địa chỉ e-mail: nguyenthinga@hpu2.edu.vn 
“Thuế Đoàn kết”- một biện pháp tài chính nhằm cân bằng Đông - Tây Đức (1991 – 2018) 
65 
Tuy nhiên, trong các tài liệu được xuất bản bằng tiếng Việt, có thể nhắc đến bộ tài liệu theo 
chủ để “Tài liệu mới về Nga và Liên minh châu Âu (TL 2006 – 2007): Về chính trị - văn hóa – xã 
hội, quan hệ đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế khu vực và quân sự Nga, Liên minh châu Âu (20 
tài liệu)”của Viện Thông tin khoa học xã hội, năm 2008. Trong đó, bài nghiên cứu “Những mô 
hình và cơ chế chuyển đổi thị trường của các nước Trung và Đông Âu” được dịch từ công trình 
nghiên cứu bằng tiếng Nga “Modeli i mekhanizmy rynochnoj transformacii v stranakh CVE”, ME 
I Mo, 2006, No.8, trang 10 -21 của Giáo sư Kudrov Valentin Mikhajlovich, Viện Hàn lâm Khoa 
học Nga. Với hơn 5 trang viết về CHDC Đức cũng không nói đến thuế Đoàn kết mà chỉ đề cập 
đến “dòng chảy khổng lồ các nguồn tài chính và các nguồn lực khác từ Tây Đức sang Đông Đức” 
[1; 3]. Mặc dù chưa có đề cập và phân tích nào về thuế Đoàn kết ở Đức nhưng người viết cũng có 
thêm sự nhìn nhận toàn diện về các nguồn tài chính hướng đến Đông Đức sau thống nhất, phục vụ 
cho những đánh giá được đưa ra một cách sâu sắc hơn. 
Đối với tài liệu tiếng Đức thì đã có nhiều nghiên cứu hơn về loại thuế Đoàn kết ở CHLB Đức. 
Tiêu biểu như các nghiên cứu: “Szenarien für ein Ende des Solidaritätszuschlags Auswirkungen 
für Steuerzahler und Staat” (Kịch bản về sự kết thúc của thuế Đoàn kết - những tác động đến 
người nộp thuế và các tiểu bang) của tiến sĩ Tobias Hentze đăng trên tạp chí của Institut der 
deutschen Wirtschaft Köln (Viện Nghiên cứu Kinh tế Cologne), năm 2007, trang 4 – 12. Giá trị 
lớn nhất của công trình nghiên cứu này không nằm ở những nét khái quát về lịch sử ra đời của 
thuế Đoàn kết mà là ở những bảng số liệu được tính toán khoa học về thuế đoàn kết, so sánh giữa 
tiền thuế của người dân Đức trước và sau thuế Đoàn kết. Thuế Đoàn kết cũng là chủ đề trong các 
nghiên cứu, báo cáo như: Chuyên khảo đặc biệt số 62, năm 2010: “Der umstrittene 
Solidaritätszuschlag - Mythen und Fakten” (Những tranh cãi về thuế Đoàn Kết – huyền thoại và 
thực tế” của Viện nghiên cứu Karl-Bräuer (Karl-Bräuer-Institut des Bundes der Steuerzahler e. V.); 
báo cáo “Solidaritätszuschlag für gleichwertige Lebensverhältnisse in ganz Deutschland 
verwenden” (Thuế Đoàn kết cho điều kiện sống bình đẳng ở CHLB Đức” được Ủy ban Tài chính 
của Hạ viện Đức đưa ra tháng 9/2016. Các nghiên cứu và thống kê đó đã cung cấp những số liệu 
đáng tin cậy cho nghiên cứu của người viết. 
Bên cạnh những tài liệu tiếng Đức còn có những tài liệu bằng tiếng Anh khác. Điểm chung 
của các tài liệu này là các báo cáo hoặc nghiên cứu dưới góc độ kinh tế học hoặc nghiên cứu thuế 
Đoàn kết cùng các loại thuế khác ở Đức. Tiêu biểu như: Báo cáo “Làm kinh doanh tại Đức” 
(Doing Business in Germany) của ngân hàng BDO Unibank năm 2017; ch ... g 
East” [5; 8] hầu như không bị ảnh hưởng. Theo dự đoán được của Liên đoàn những người nộp 
thuế ở Đức (Bund der Steuerzahler – BdSt) thì khoản tiền từ Phụ phí Đoàn kết trong hai năm 
2018 – 2019 sẽ lần lượt là: 17,0 và 17,5 tỉ euro [6] . Đó là những khoản tiền rất lớn so với các 
khoản viện trợ cho phía Đông theo các Hiệp ước Đoàn kết hiện đang giảm dần. Điều này là nguồn 
gôc của những phản ứng kéo dài trong xã hội Đức về việc chính phủ đã sử dụng các khoản tiền 
thu được từ thuế Đoàn kết như thế nào? 
Nguyễn Thị Nga 
68 
2.3. Vai trò của thuế Đoàn Kết đối với sự phát triển của Đông Đức 
 “Một trong những định kiến dai dẳng nhất về phụ phí đoàn kết là nó gắn liền với cái gọi 
là xây dựng phương Đông” [2; 7] mặc dù lúc đầu khi chính phủ Liên bang đưa ra quy định thu 
Phụ phí Đoàn Kết không phải chỉ nhằm phục vụ tái thiết các bang phía Đông. Tuy nhiên, dưới 
khẩu hiệu “xây dựng phương Đông” hay “tái thiết phương Đông” đã khiến cho tất cả những người 
Đức đều tin rằng, các khoản tiền thuế bổ sung vào thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp sẽ được 
chuyển đến xây dựng các bang phía Đông. Tuy nhiên, bảng thống kê dưới đây của Liên đoàn 
những người nộp thuế ở Đức về việc so sánh giữa khoản tiền thu được của thuế Đoàn Kết với số 
tiền mà chính quyền Liên bang Đức chi cho việc xây dựng phía Đông theo Hiệp ước Đoàn kết II 
từ năm 2005 đến 2019 (dự đoán cho năm 2018, 2019) (đơn vị tính: tỉ euro) đã cho thấy sự không 
tương xứng. 
Bảng số liệu trên [7] cho thấy số tiền thu được từ thuế Đoàn Kết (Einnahmen aus dem 
Solidartiätszuschlag) tăng dần theo các năm, trong khi đó những khoản viện trợ tài chính cho miền 
Đông của chính phủ Đức theo Hiệp ước Đoàn kết II (Buderszuwelsungen an neue länder 
(Solidarpkt III, korb I + II)) lại giảm dần. Đặc biệt, sự chênh lệch giữa số tiền thu được từ Thuế 
Đoàn Kết, với số tiền đến được với các bang phía Đông ngày càng lớn, tỉ lệ chênh lệch thậm chí là 
4-5 lần. Điều đó chứng tỏ rằng thuế Đoàn Kết không phải hoàn toàn phục vụ cho việc xây dựng 
các bang mới được sáp nhập sau khi thống nhất. Một khoản tiền lớn từ Thuế Đoàn Kết chảy vào 
ngân sách chính phủ hàng năm nhưng không phải tất cả để viện trợ cho xây dựng sở hạ tầng, phát 
triển các vùng đất mới. 
Trước khi bàn luận đến việc người Đức có đang bị “lừa dối” bởi khẩu hiệu “xây dựng miền 
Đông” thông qua các khoản tiền đóng góp quy định trong Thuế Đoàn Kết, chúng ta hãy xem xét, 
hơn 20 năm Đông Đức đã được vực dậy như thế nào? 
Trải qua hơn hai mươi năm kể từ khi bức tường Berlin sụp đổ, kinh tế Đông Đức vẫn chưa 
ngang bằng với các tiểu bang Tây Đức. Theo đó, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu 
người năm 2011 tại Đông Đức chỉ bằng 71% Tây Đức. Về tốc độ tăng trưởng, nếu loại bỏ yếu tố 
lạm phát 2,5%, thì các tiểu bang Đông Đức nằm dưới mức trung bình toàn Liên bang tới 3%. 
Hàng nghìn tỉ euro đã được rót vào các bang phía Đông nhưng nước Đức vẫn chưa tạo ra được kết 
“Thuế Đoàn kết”- một biện pháp tài chính nhằm cân bằng Đông - Tây Đức (1991 – 2018) 
69 
quả về sự cân bằng tương ứng. Nhìn chung, sự phát triển kinh tế Đông Đức sau mấy chục năm 
qua mới chỉ đạt khoảng 72% so với miền Tây. Thất nghiệp cao hơn, lương thấp hơn, ngoại trừ 
một số thành phố hưng thịnh như Dresden và Leipzig thì đa số dân số đang suy giảm và già đi. 
Những hy vọng về một “miền Đông nở hoa” vẫn chưa thành hiện thực. Mặc dù là một nước hàng 
đầu trong hệ thống xã hội chủ nghĩa trước đây, nhưng việc chuyển đổi từ kinh tế tập trung sang 
kinh tế tư nhân ở Đông Đức vẫn rất lâu dài và tốn kém. Tuy vậy, miền Đông Đức vẫn có sự thay 
đổi vượt bậc về cơ sở hạ tầng, giáo dục. Tỉ lệ di cư từ Đông sang Tây cũng giảm dần so với những 
năm đầu sau khi thống nhất. Ủy viên đặc biệt của chính phủ về các vấn đề Đông Đức, Iris Gleicke, 
đã chỉ ra rằng sự giúp đỡ kinh tế như mục tiêu của Hiệp ước Đoàn kết trước đây đã dẫn đến sự 
phục hồi của các thành phố bên miền Đông, thúc đẩy các trường đại học và ngành công nghiệp. 
Nhưng nó đã không làm cho Đông Đức có thể cạnh tranh trên cơ sở bình đẳng với Tây Đức [8]. 
Hầu hết người Đức tin rằng số tiền từ Thuế Đoàn Kết sẽ được chuyển trực tiếp vào hỗ trợ 
kinh tế cho miền đông nước Đức nhưng mọi thứ không đơn giản như vậy. Những khoản thu này 
thực sự chảy vào ngân sách chung của chính phủ. Trong khi đó, chính phủ đã đưa ra viện trợ cho 
phía Đông nhưng thông qua một chương trình hai phần đó là Hiệp ước Đoàn Kết. Từ năm 2011, 
Thuế Đoàn Kết đã thu được khoản tiền lớn hơn so với sự viện trợ cho phía Đông theo Hiệp ước 
Đoàn kết. Chính vì vậy đã dẫn đến cuộc tranh luận và những tác động xã hội xung quanh khoản 
Thuế Đoàn Kết ở Cộng hòa Liên bang Đức. 
2.4. Tác động xã hội của Thuế Đoàn Kết 
Trong những năm qua, đã diễn ra cuộc tranh luận dai dẳng về tính vi hiến của thuế Đoàn Kết 
và việc có nên giữ lại khoản thuế bổ sung này hay không, xóa bỏ hoàn toàn hay thực hiện cải cách 
thuế Đoàn Kết. 
Thuế Đoàn Kết có vi hiến hay không? Mặc dù ngay khi được ban hành vào năm 1991, thuế 
Đoàn Kết đã được quy định trong Luật cơ bản của nước Đức. Tuy nhiên, suốt thời gian qua cuộc 
tranh luận về tính vi hiến của thuế Đoàn Kết đã diễn ra ở các Tòa án địa phương và cả Tòa án 
Liên bang. Điển hình là Tòa án thuế Lower Saxony đã cho rằng thuế Đoàn Kết đã vi phạm nguyên 
tắc đối xử bình đẳng theo Điều 3 của Luật cơ bản [4]. Tòa án này cũng đã đưa yêu cầu lên Tòa án 
Hiến pháp Liên bang hai lần vào năm 2006 và năm 2015. Tuy nhiên, Tòa án Hiến pháp Liên bang 
đã ra phán quyết bác bỏ những yêu cầu của Tòa án thuế Lower Saxony. Theo đó, các khoản phụ 
thu sẽ không cần phải giới hạn thời gian vì lí do Hiến pháp. 
Bên cạnh tính hợp hiến của thuế Đoàn Kết, thì cuộc tranh luận về việc xóa bỏ hoàn toàn hay 
là cải tổ thuế Đoàn Kết cũng được đưa ra tranh luận. Trong cuộc bầu cử ngày 24/7/2017, đã có 
79% số người được hỏi cho rằng thuế Đoàn Kết đã quá lỗi thời [9]. Họ mong chờ sự kết thúc của 
thuế Đoàn Kết cùng với Hiệp ước Đoàn kết II vào năm 2019. Việc xóa bỏ thuế Đoàn Kết sẽ dẫn 
đến việc ngân sách của Chính quyền Liên bang sẽ mất đi khoảng 19 tỉ euro mỗi năm [10; 3]. 
Ngoài ra, còn có những ý kiến khác cho rằng cần cải cách thuế Đoàn Kết bằng cách giảm đi 
hay tích hợp vào thuế thu nhập của người dân Đức. Nhưng điều này lại vấp phải sự phản đối của 
các bang miền Đông khi cho rằng miền Đông cộng sản còn quá nhiều vấn đề cần phải cải tổ. 
Nguồn gốc của những tranh luận đó là: 
Thứ nhất, do việc sử dụng thuật ngữ của khoản thuế bổ sung này. Từ “Đoàn kết” ban đầu 
được đặt ra với ý nghĩa về sự bình đẳng đối với khoản thuế bổ sung của công dân ở cả hai miền 
Đông và Tây Đức. Tuy nhiên, dần dần với những khẩu hiệu “tái thiết phương Đông” và việc thực 
hiện Hiệp ước Đoàn Kết của chính phủ Đức thì từ “Đoàn kết” lại mang ý nghĩa như là tình đoàn 
kết của nhân dân Đông và Tây Đức [2; 16]. Điều đó cũng tạo ra sự hiểu lầm của rất nhiều người 
Đức là khoản thuế này chỉ được đánh vào những công dân phía Tây trong khi thực tế là dù công 
dân miền Đông hay miền Tây đều phải căn cứ vào thu nhập để nộp khoản Phụ phí Đoàn Kết theo 
quy định. 
Nguyễn Thị Nga 
70 
 Thứ hai, sự chênh lệch giữa số tiền thu được từ thuế Đoàn Kết với số tiền thu thực sự được 
mang tới các bang miền Đông là một trong những nguyên nhân dẫn đến phản ứng đòi xóa bỏ thuế 
Đoàn Kết. Các bảng số liệu dẫn ra ở trên đã chỉ ra rằng, khoản tiền thu được từ thuế Đoàn Kết là 
rất lớn so với số tiền mà nhà nước Liên bang mang tới cho các bang phía Tây. Câu hỏi về số tiền 
dư ra vẫn chưa có sự giải thích một cách thỏa đáng. 
Thứ ba, trong hơn hai mươi năm qua, các bang phía Đông vẫn chưa đạt được sự cân bằng với 
phía Tây. Theo Viện dân số và phát triển Berlin thì ở một mức độ lớn, Đông và Tây Đức đã hội tụ 
về thói quen tiêu dùng và trình độ giáo dục, tuổi thọ và số trẻ em [11]. Trong khi đó, Đông Đức 
vẫn đi sau phía Tây về các chỉ số kinh tế và phát triển. 
Thứ tư, khoản thuế Đoàn Kết tiếp tục tồn tại dai dẳng trong bối cảnh người Đức phải nộp quá 
nhiều khoản thuế. Điều đó dẫn đến những đòi hỏi về việc xóa bỏ hay cải cách về khoản thuế bổ 
sung này. 
Thứ năm, rất nhiều người Đức đã đồng ý rằng, dòng chảy tài chính viện trợ không thể chảy 
mãi tới các vùng đất phía Đông, trong khi ở miền Tây cũng có những vùng chậm phát triển, vùng 
khó khăn cần phải được hỗ trợ từ ngân sách của Chính quyền Liên bang. 
Từ những phân tích trên đây, có thể thấy rằng thuế Đoàn Kết là một trong những biện pháp 
tài chính thành công của Chính phủ Đức sau ngày tái thống nhất để góp phần tạo ra sự chuyển đổi 
và cân bằng giữa Đông và Tây Đức. Thủ tướng H. Kohl đã từng hy vọng trong ngày thống nhất 
Đức (3/10/1990) về “những vùng đất nở hoa ở phía Đông” và “Chỉ trong ba, bốn, năm năm nữa 
các bang mới của CHLB Đức sẽ phát triển nở rộ ngang mức các bang cũ của CHLB Đức, sự khác 
biệt có chăng cũng chỉ giống như sự chênh lệch giữa các vùng miền của nước Đức cũ” [12; 9]. 
Tuy nhiên, hoàn toàn trái với những kỳ vọng đó, quá trình thống nhất trong lòng nước Đức khó 
khăn hơn rất nhiều và kéo dài hàng thập kỉ sau đó với những dòng tài chính khổng lồ. Sự lan tỏa 
một cách chậm chạp từ việc thống nhất về chính trị sang các lĩnh vực kinh tế, xã hội khác của 
nước Đức là nguồn gốc gây ra những phản ứng xã hội đặc biệt là ở phía Tây cũ. Việc người dân 
bên Tây phải “móc túi” chi viện cho bên Đông, lúc đầu còn hăng hái, sau cạn kiệt dần và cho rằng 
“bên Đông là cái thùng không đáy” và rất lo ngại về “tâm lý ỷ lại” của bên Đông. Nhiều người lên 
tiếng cần chấm dứt khoản “tiền đoàn kết” cho bên Đông. Nước Đức đang phải tiếp tục quá trình 
“thống nhất bên trong” cả về mặt kinh tế lẫn tinh thần [13; 3]. Con đường dẫn đến sự đoàn kết bên 
trong nước Đức không phải lúc nào cũng dễ dàng. 
Như vậy, trong gần 30 năm qua, thuế Đoàn Kết đã gây ra những tác động lớn đối với nước 
Đức. Trước hết, nó được hiểu là sự chia sẻ tài chính hay cân bằng tài chính của Chính phủ Liên 
bang trong gánh nặng vực dậy cộng đồng Đông Đức. Tuy nhiên, sự thiếu cân đối giữa số tiền thu 
được và số tiền viện trợ đã dẫn đến những hiểu lầm và phản ứng xã hội khác nhau ở nước Đức. 
Dù vậy, trước khi Hiệp ước Đoàn kết II kết thúc thì khoản tiền này vẫn tiếp tục được đánh vào 
thuế thu nhập và thuế doanh nghiệp theo quy định của Luật pháp Liên bang. 
3. Kết luận 
Khác với những dự đoán ban đầu, chi phí cho quá trình thống nhất nước Đức đã thực sự trở 
thành gánh nặng tài chính với nhà nước Liên bang mới. Thuế Đoàn Kết được xem như một biện 
pháp tài chính để Chính phủ Đức tài trợ cho sự phát triển của các bang mới phía Đông. Số tiền thu 
được đã góp phần quan trọng vào việc giúp cho phía Đông nhanh chóng theo kịp phía Tây. Tuy 
nhiên, do sự không tương xứng giữa các số tiền thu được và những chi phí cho phía Đông nên 
thuế Đoàn Kết đã gây ra những tranh luận lâu dài trong xã hội. Hầu hết, người dân Đức vẫn đang 
chờ đợi vào sự kết thúc của Phụ phí Đoàn Kết trong năm 2019 cùng với Hiệp ước Đoàn Kết II. 
Lời cảm ơn: Nghiên cứu này được tài trợ từ nguồn kinh phí Khoa học công nghệ của Trường 
ĐHSP Hà Nội 2 cho đề tài mã số: C.2018.23. 
“Thuế Đoàn kết”- một biện pháp tài chính nhằm cân bằng Đông - Tây Đức (1991 – 2018) 
71 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1] Institut der deutschen Wirtschaft Köln, 6/2017. Szenarien für ein Ende des Solidaritätszuschlags 
Auswirkungen für Steuerzahler und Staat, tr4-12. 
[2] KARL-BRÄUER-INSTITUT des Bundes der Steuerzahler e. V, 2010. Der umstrittene 
Solidaritätszuschlag Mythen und Fakten. 
[3] https://www.vlh.de/wissen-service/steuer-abc/was-ist-der-solidaritaetszuschlag.html, ngày truy 
cập 25/4/2018. 
[4]  ngày truy cập 25/4/2018. 
[5] CDU-Dokumentation 29, Fünf Jahre Deutsche Einheit, 1995. 
[6] https://www.bild.de/politik/inland/solidaritaetszuschlag/aufbau-ost-der-grosse-soli-report-
31498704.bild.html, ngày truy cập 25/4/2018. 
[7] https://www.t-online.de/finanzen/boerse/news/id_67613444/solidaritaetszuschlag-66-milliarden-
fliessen-nicht-in-den-aufbau-ost.html, ngày truy cập 25/4/2018. 
[8] 
thi-truong-5734, ngày truy cập 26/4/2018. 
[9] Hochule für Oekonomie & management, University of Applied sciences, 2017. Steuereinnahmen 
aus dem Solidaritätszuschlag 1991-2016, Geschichte des Soli und Mehrheit für Soli-Abschaffung. 
[10] Finanzausschusses (7. Ausschuss), 2017. Solidaritätszuschlag für gleichwertige 
Lebensverhältnisse in ganz Deutschland verwenden, Berlin. 
[11] 
deutschlands-13715180.html, ngày truy cập 5/3/2018. 
[12] Thông tấn xã Việt Nam, Tình hình kinh tế - xã hội Cộng hòa liên bang Đức năm 1991. 
[13] Thông tấn xã Việt Nam, Tình hình kinh tế - xã hội Cộng hòa liên bang Đức năm 1995. 
ABSTRACT 
“Solidarity Tax” – a financial measure to balance East and West Germany (1991 – 2018) 
Nguyen Thi Nga 
Department of History, Hanoi Pedagogical University 2 
As soon as Germany united, there was a great financial flow from Western Germany to 
Eastern Germany through receivables from the First and Second “Solidarity Surcharge”; German 
Unity Fund; Unification Treaty I; and Unification Treaty II... to help the East Germany keep up 
with the West Germany. In particular, Solidarity Tax is one of the financial measures that imposed 
by the government to levied personal income tax and corporate tax although at first the leaders of 
Federal Republic of Germany did not intend to collect Solidarity Tax for a long period. However, 
due to financial burden from resurrecting the Eastern part of the country, this Solidarity Tax 
remains unchanged for 20 years since the unification of the Germany. This tax is an important 
source of capital to fund the Eastern Germany, however, it also creates severe social conficts due 
to the large difference between the amount that the German Government collecting from 
Solidarity Tax and the amount that Eastern Germany received. Therefore, the Germans are still 
waiting for the termination of Solidarity Tax in 2019. 
Key words: Solidarity Tax, financial, Germany economic