Luyện phát âm qua các bài hát

Luyện phát âm qua các bài hát 
Việc sử dụng các bài hát tiếng Anh trong giờ học - dưới dạng một bài nghe nho 
nhỏ - nhằm giúp học sinh thư giãn đã trở nên rất phổ biến. Hôm nay xin giới thiệu 
với các thầy cô một công dụng nữa của bài hát, đó là giúp học sinh luyện phát âm 
(pronunciation). 
1. Âm (Sound) 
Âm (sound) là đơn vị nhỏ nhất của từ và được chia làm nguyên âm (vowel) và phụ âm 
(consonant). Trong các bài hát, âm thường được lặp đi lặp lại theo vần (rhyme). 
Ví dụ 1: Có thể để trống một số từ cùng vần trong bài 
hát và yêu cầu học sinh nghe và điền các từ vào chỗ 
trống. 
(From 'An Englishman in New York' by Sting - mời 
các bạn nghe bài hát) 
Ví dụ 2: chọn 6 từ trong bài hát mà từ đó có 
thể tạo ra các cặp âm (minimal pairs) 
talk 
day 
one 
New say sun 
York run 
walk 
 heaven - even 
 hunger - 'angerm 
 man - mad 
(From 'Imagine' by John Lennon - mời các bạn nghe bài hát) 
Thầy cô viết các từ này vào các mảnh giấy khác nhau và cho mỗi nhóm một bộ. Học sinh 
sẽ làm việc theo nhóm và ghép các cặp này với nhau. Sau đó cho học sinh nghe lại bài hát 
để điền đúng từ vào chỗ trống. 
2. Âm tiết của từ (Syllable). 
Từ (word) là sự kết hợp của nhiều âm. Trong một từ, có âm tiết (syllable) được nhấn 
mạnh - trọng âm (the stress) còn những âm tiết còn lại không được nhấn (unstressed). Vì 
các từ trong bài hát luôn khớp với nhạc nên học sinh có thể dễ dàng nhớ được số âm tiết 
hay xác định được trọng âm của các từ. 
Để nâng cao nhận thức của học sinh về âm tiết cũng như trọng âm của từ, những hoạt 
động các thầy cô thiết kế phải tập trung vào những từ có trọng được âm nhạc làm nổi bật. 
Ví dụ: Phát cho học sinh lời của bài hát, trong đó có một vài chữ được in đậm (giáo viên 
chọn theo chủ ý). Học sinh phải đoán số âm tiết của từ đó, sau đó nghe bài hát để kiểm 
tra. Đối với những học sinh ở trình độ cao hơn, 
có thể yêu cầu đánh trọng âm cho các từ trong khi nghe bài hát. 
3. Nối âm (connected speech) 
Nối âm là một hiện tượng tự nhiên trong văn nói - tập trung vào một số từ nhất định chứ 
không chỉ từng từ riêng lẻ. Các bài hát, đặc biệt là đoạn điệp khúc (chorus) chính là một 
ví dụ chân thực cho việc phát âm theo cụm và các dạng rút gọn (contraction). 
Ví dụ: Các thầy cô viết laị đầy đủ các từ bị rút gọn trong một bài hát 
o 'I am wondering why' 
o 'I cannot see' 
Sau đó, học sinh sẽ nghe và tìm ra các từ đã bị rút gọn, rồi viết lại các từ đó dưới dạng rút 
gọn: 
o 'I'm wondering why' 
o 'I can't see' 
Rõ ràng, không có một bài hát nào là chuẩn mực cho việc dạy phát âm. Mỗi bài lại 
là một ví dụ cho các phạm trù khác nhau của phát âm. Ngoài ra, lưu ý các thầy cô nên 
chọn những bài nào không quá nhanh, dễ nhớ và dễ thiết kế các hoạt động cho học sinh 
luyện tập. 
Việc học tiếng Anh qua các bài hát thì chắc hẳn các bạn ai cũng đã từng được nghe 
nói đến. Thế nhưng có lẽ chúng ta chưa được hiểu cặn kẽ về tầm quan trọng của nó. Vì 
vậy tôi xin giới thiệu, phân tích cặn kẽ những tác dụng to lớn của phương pháp này. 
Bản chất của kỹ năng là phải luyện đi luyện lại cho tới khi ngấm. Khi ta nghe ca 
nhạc thì khác, ta có thể nghe đi nghe lại 1 bài hát yêu thích mà không thấy chán. 
Những bài hát thì có ý nghĩa hay nên rất dễ nhớ, đặc biệt là những bài mà ta thích. 
Như vậy tự động, ta sẽ có được sự lặp lại mà không phải đầu tư gì cả, lại vừa được thư 
giãn. Thêm nữa, những đoạn điệp khúc, đồng ca (chorus) luôn được lặp lại nhiều lần 
trong cả bài hát. Vậy nên ta càng được lặp lại những cấu trúc câu đó nhiều hơn. Cộng với 
ấn tượng mạnh của bài hát để lại trong đầu ta nữa, ta ghi nhớ dễ dàng hơn rất nhiều so với 
các bài học khô khan. 
Nếu để ý, bạn sẽ thấy những bạn có giọng hay, phát âm chuẩn, ngữ âm tốt trong khi 
nói tiếng Anh đa số họ đều là những người có sở thích hát tiếng Anh. Đây chính là minh 
chứng cho phương pháp “Deep learning” mà họ đã học 1 cách vô thức qua các bài hát mà 
chính bản thân họ cũng không để ý. 
Nghe nhạc giúp bạn làm quen linh hoạt với các tiêu đề khó trong tiếng anh như: sự 
luyến âm, nối âm, ngữ điệu lên xuống Đặc trưng của các bài hát là giai điệu rất phong 
phú nên ta có thể nghe và hát theo để luyện cả ngữ âm, ngữ điệu trong câu. Điều hay ở 
đây là bài hát giúp ta luyện ngữ âm 1 cách vô cùng thích thú và vì thế đương nhiên là hiệu 
quả cũng sẽ cao hơn gấp bội. 
Theo các nghiên cứu tâm lý học đã chứng minh, não người có khả năng ghi nhớ tốt 
các hình ảnh. Chính vì thế, khi học hát, ta cần vận dụng yếu tố này để kiếm những video 
karaoke có phụ đề ở dưới để luyện. Bởi khi đó ta vừa có thể xem được hình ảnh của bài 
hát, vừa có thể có được lời. Nếu kiếm được những video có hình ảnh đẹp của ca sĩ mà bạn 
thích thì càng tốt. Bạn không nên kiếm những file audio hoặc những file video chỉ có 
tiếng không trên youtube bởi vì chúng sẽ không có hình ảnh. 
Để ghi nhớ tốt được bài hát và có hiệu quả, ta phải hiểu nội dung của bài hát và cách 
phát âm của từng từ. Do đó trước khi luyện hát, bạn nên tra từ điển để nắm rõ được nghĩa 
của tất cả các từ và cách phát âm của những từ đó. Bài hát càng khó, càng nhiều từ mới 
mà bạn không biết thì sau khi hát được bài đó, bạn sẽ học được càng nhiều từ. Đây là 1 
cách tuyệt vời để học từ vựng. Bạn không học từ vựng 1 cách riêng lẻ mà được học trong 
1 ngữ cảnh cụ thể, với các từ ngữ đi kèm trong nó. Vậy là bạn cũng đang học cả ngữ 
pháp. 
Hãy thử xem ta học được những gì trong 1 câu của bài hát “I swear” của nhóm All 4 
One: 
I swear by the moon and the stars in the sky and I swear like the shadow that’s by 
your side 
Ta thấy 2 dòng này được lặp lại khá nhiều trong bài hát. Chỉ với 2 dòng này thôi ta đã học 
được vô số các qui tắc, cấu trúc ngữ pháp, từ vựng, phát âm. 
Về ngữ pháp: 
+ “stars” là danh từ số nhiều, ta phải có “s” ở sau nó. 
+ Ta học được giới từ “in the sky” chứ không phải là “on the sky” 
+ “like the shadow” => ta học được cấu trúc với từ “like” với nghĩa là “như” 
+ “that’s by your side” => ta học được cấu trúc dùng 1 mệnh đề sau “that” để bổ nghĩa 
cho từ “shadow” đứng trước nó. 
Về từ vựng: swear, moon, stars, sky, shadow, side => tổng cộng là 6 từ, một con số không 
nhỏ trong 2 dòng ngắn gọn. 
Về phát âm: sau từ “stars”, ta có “s” nên sẽ nối vào từ “in” ở đằng sau và hát thành “zin 
the sky” và rất nhiều cách phát âm của các từ khác trong câu nữa. 
Ngày xưa trên truyền hình, thầy Nguyễn Quốc Hùng M.A cũng đã từng nổi tiếng 
với chương trình học tiếng Anh qua bài hát và được rất nhiều người yêu thích. 
Bạn có biết những người học đàn guitar họ tập như thế nào không? Họ cũng dùng 
phương pháp “deep learning” để học đó. Khi đã mang đàn ra biểu diễn là họ đã phải luyện 
tập đến mức nhuần nhuyễn, hàng trăm, hàng nghìn lần 1 bản nhạc. Họ phải luyện đến 
mức độ thậm chí có thể vừa ngủ vẫn có thể đánh đúng và tự nhiên được 1 bài nhạc. Chỉ 
có luyện tập như vậy thì tiếng nhạc vang lên mới có cảm xúc và mới được gọi là nhạc. 
Một người dù hiểu nhanh, trí nhớ tốt, thông minh đến mấy mà không có sự luyện tập thì 
cũng không thể đánh đàn được. Bạn tôi kể anh ta rất nể phục thầy dạy đàn của mình. Nếu 
1 ngày không đi diễn, thầy có thể tập suốt ngày chỉ 1 câu đàn. 
Học tiếng Anh qua bài hát thật là đơn giản, thư giãn mà hiệu quả. Tôi hi vọng bài 
viết này giúp các bạn hiểu rõ được giá trị to lớn của cách học này và sử dụng nó trong 
việc học tiếng Anh.