Bài giảng Phương pháp vận chuyển bệnh nhân - Lê Thị Nhân

PHƯƠNG PHÁP VẬN CHUYỂN BỆNH NHÂN 
CN LÊ THỊ NHÂN 
I. MỤC TIÊU HỌC TẬP 
 1. Trình bày được quy tắc VCBN 
 2. Liệt kê được các phương pháp vận chuyển bệnh nhân. 
 3.Thực hiện được các phương pháp vận chuyển bệnh nhân. 
II. NGUYÊN TẮC VẬN CHUYỂN BN 
- Chỉ được di chuyển khi có chỉ định. 
- Đảm bảo nhẹ nhàng, cẩn thận khi di chuyển, đặc biệt là đối với bệnh nhân bị bệnh tim, mới mổ, gãy cột sống, gãy xương đùi. 
II. NGUYÊN TẮC VẬN CHUYỂN BN 
- Trước khi vận chuyển cần kiểm tra các phương tiện vận chuyển, khi chuyển bệnh nhân đi làm các xét nghiệm cần chuẩn bị hồ sơ mang theo. 
- Khi di chuyển bệnh nhân đi phải đắp chăn hoặc drap. 
III. PHƯƠNG PHÁP VẬN CHUYỂN BN 
1. Vận chuyển bệnh nhân từ giường qua xe lăn. 
2. Vận chuyển bệnh nhân từ giường sang cáng và ngược lại. 
3. Phương pháp đưa cáng bệnh nhân xuống xe ô tô 
  1. Vận chuyển bn  từ giường qua xe lăn (tt) 
- C hỉ cần một người 
- Đặt xe cạnh giường, chốt xe lăn. 
- Để bn ở tư thế nằm ngữa. 
- Giúp bn ngồi dậy. Đưa chân bn buông thỏng xuống giường. 
- Hai tay bn quàng qua cổ NVYT, hai tay người NVYT luồn dưới nách bn. 
- Đếm 1,2,3 giúp bn đứng lên đưa qua xe 
1.1. Trường hợp BN tự di chuyển được 
Vận chuyển 
bn từ giường qua xe lăn 
 1. Vận chuyển bn  từ giường qua xe lăn (tt)  
 1.2. Trường hợp BN 
 không tự di chuyển được 
1.2.1. Phương pháp một người 
- Đặt xe lăn cạnh giường, chốt xe lăn. 
- Để bn nằm ngữa. 
1.2.1. Phương pháp một người (tt) 
- Người cán bộ y tế đứng cạnh giường bn, chân hơi dạng, một tay luồn dưới cổ, một tay luồn dưới khoeo chân bn. 
- Bệnh nhân ôm lấy cổ người cán bộ y tế. 
- Nhấc bổng bn lên, quay 180 độ nhẹ nhàng đặt bn lên xe lăn 
- Che chắn bn và vận chuyển đến nơi cần đến . 
1 
2 
3 
4 
1.2.2. Phương pháp hai người 
 - Đặt xe lăn cạnh giường, chốt xe lăn. 
 - Một người luồn một tay dưới gáy bn, một tay dưới thắt lưng. 
 - Người thứ hai, một tay luồn dưới mông, một tay luồn dưới khoeo chân bn. 
1.2.2. Phương pháp hai người 
 - Theo nhịp hô 1,2,3 cùng nâng bn lên quay 180 độ đặt bn nhẹ nhàng lên xe lăn. 
 - Che chắn bn và di chuyển đến nơi cần đến. 
1 
2 
3 
 2. Vận chuyển bn  từ giường sang cáng và ngược lại 
 - Áp dụng khi bn có thể tự di chuyển được (cần 2 người) 
 - Để xe và giường cạnh nhau 
 - Bn tự trườn sang cáng 
2.1. Phương pháp để bn tự trườn 
2.2. Phương pháp hai người 
 - Đặt xe lăn cạnh giường, chốt xe lăn. 
 - Một người luồn một tay dưới gáy bn, một tay dưới thắt lưng. 
 - Người thứ hai, một tay luồn dưới mông, một tay luồn dưới khoeo chân bn. 
 - Theo nhịp hô 1,2,3 cùng nâng bn lên quay 180 độ đặt bn nhẹ nhàng lên xe lăn. 
 - Che chắn bn và di chuyển đến nơi cần đến. 
1 
2 
2.3. Phương pháp ba người 
- Đặt cáng cạnh giường 
- Người thứ nhất, luồn một tay dưới gáy bệnh nhân, một tay dưới lưng. 
- Người thứ hai, luồn một tay dưới thắt lưng, một tay dưới mông. 
2.3. Phương pháp ba người 
- Người thứ ba, luồn một tay dưới đùi, một tay dỡ cẳng chân bệnh nhân. 
- Theo nhịp hô 1,2,3 nhấc bổng bệnh nhân lên quay 180 độ 
- Đặt bệnh nhân nhẹ nhàng lên cáng. 
1 
2 
3.1. Phương pháp ba người 
- Hai người ở dưới, một người ở trên xe 
- Một trong hai người đứng dưới xe chuyển phía chân cáng 
- Người đứng trên xe chuyển phía đầu cáng 
 3. Phương pháp  đưa cáng bn xuống xe ô tô 
 3. Phương pháp  đưa cáng bn xuống xe ô tô 
- Người còn lại đỡ đầu cáng khi cáng ra hết sàn xe. 
- Khiêng cáng đi 
3.1. Phương pháp ba người 
3.2. Phương pháp bốn người 
- Hai người lên xe chuyển dần cáng xuống. 
- Hai người đứng ở dưới đất đỡ cần cáng khi cáng đi ra ngoài xe. 
- Khi cáng chuyển gần hết , một người ở trên xe xuống đỡ cáng do người trên xe chuyển tiếp cho. 
- Khiêng cáng đi. 
4.1. Phương pháp ba người 
- Một người lên xe đón cáng. 
- Hai người dưới xe đưa cáng dần dần lên xe, nâng cao cáng. 
- Người trên xe đón cáng. 
- Buộc dây để giữ cáng an toàn khi di chuyển. 
4. Phương pháp đưa cáng bn lên xe ô tô 
4.2. Phương pháp bốn người 
- Một người lên xe đón cáng. 
- Hai người dưới xe đưa cáng lại gần xe, đưa đầu lên trước. 
- Người trên xe đón cáng. 
- Khi cáng đưa lên gần hết, người thứ tư lên xe cùng người ở trên chuyển nốt phần cáng còn lại vào xe. 
 Cách khiêng cáng 
- Hai người ngồi, chân quỳ, chân co. 
- Người đi sau luôn là người chỉ huy, và khiêng phía chân bn. 
- Người chỉ huy ra khẩu lệnh, hai người cùng đứng lên khiêng cáng đi 
 Những điều cần chú ý khi vận chuyển bn 
- Khi vận chuyển bn lên dốc, lên xe, đầu bn đi trước 
- Khi vận chuyển bn xuống dốc, xuống xe, đầu bn đi sau 
 Các nguy cơ có thể xảy ra khi vận chuyển 
- Rơi ngã là nguy cơ thường gặp: Cần thiết buộc dây bệnh nhân hoặc kéo thanh chắn của xe đẩy nằm. 
- Di lệch hệ thống dây chuyền và dẫn lưu: cần chú ý khi vận chuyển bệnh nhân để tránh làm lệch ống. 
 Tư thế bn lúc vận chuyển 
- Tổn thương ở đầu: bn nằm ngữa, đầu kê gối mỏng. 
- Tổn thương lồng ngực: bn nằm ngữa trên ván cứng, hay ngồi trên ghế cứng. Buộc bn cho khỏi ngã. 
- Tổn thương xương chậu và cột sống: bn nằm trên ván gỗ cứng 
 Tư thế bn lúc vận chuyển 
- Tổn thương chi trên: bn ngồi xe lăn, nếu nằm thì nằm nghiêng sang bên lành. 
- Tổn thương chi dưới: bn nằm ngữa trên cáng hoặc xe. 
▪ Tư thế bn lúc vận chuyển 
- BN khó thở: bn ngồi xe lăn, nếu bn nằm xe lăn thì cần kê cao đầu cho bn hoặc nằm tư thế Fowler. 
- Bn xanh tái: cho bn nằm đầu thấp 
 Phương pháp kéo drag giường 
Nâng từ đất lên (bước 1) 
 Nâng, chuyển nạn nhân bằng tay Trường hợp có 3 người 
Nâng từ đất lên (bước 2) 
 Nâng, chuyển nạn nhân bằng tay 
 Trường hợp có 3 người 
 Nâng, chuyển nạn nhân bằng tay 
 Trường hợp có 3 người 
Nâng từ đất lên (bước 3) 
 Các trường hợp vận chuyển đặc biệt 
 Người già: tôn trọng cột sống còng sinh lý 
Xin Chân thành Cám ơn sự chú ý lắng nghe!