Bài giảng Chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh bình thường

Chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh bình thường 
Lượng giá trước học 
Các chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh: 
Hút dịch cho tất cả các trẻ ngay sau sổ rau 
Tr¶ lêi 
Bảo đảm cho trẻ thở được 
Giữ ấm cho trẻ 
Vệ sinh rốn hàng ngày và băng kín 
Nhỏ mắt hàng ngày 
Tắm cho trẻ ngay để làm sạch các chất bẩn, dịch, máu từ cuộc đẻ 
Cho trẻ bú mẹ ngay 
Mục tiêu học tập 
Mô tả các việc cần làm cho trẻ ngay sau khi sinh 
Thực hành các công việc chăm sóc trẻ trong ngày đầu 
Thực hành các công việc chăm sóc trẻ trong 4 tuần sau sinh 
Các giai đ oạn ch ă m sóc thiết yếu trẻ s ơ sinh 
	1. Ch¨m sãc trẻ ngay sau khi sinh 
	2. Ch¨m sãc trẻ trong ngày đầu tiªn 
	3. Chăm sóc trÎ tiÕp theo ®Õn 28 ngµy 
 Mục đ ích ch ă m sóc thiết yếu trẻ s ơ sinh 
	1. §¸p øng nhu cÇu c¬ b¶n vÒ søc khoÎ cho trÎ 
	2. §¶m b¶o ®­îc bó mÑ ngay sau sinh 
	3. Ph¸t hiÖn dÊu hiÖu bÊt th­êng vµ sö trÝ kÞp thêi 
	4. H­íng dÉn bµ mÑ vµ gia ®×nh ch¨m sãc vµ theo dâi dÊu hiÖu bÊt th­êng 
	5. Lªn kÕ ho¹ch ch¨m sãc tiÕp: tiªm chñng, TD c©n nÆng 
Nội dung ch ă m sóc thiết yếu trẻ s ơ sinh 
A. ChuÈn bÞ tr­íc sinh trÎ 
	1. Phßng chèng nhiÔm khuÈn 
	2. ChuÈn bÞ phßng ®Î ®¶m b¶o 
	3. Chó ý yÕu tè kÝn ®¸o, riªng t­ 
	4. Ghi chÐp th«ng tin cÇn 
	5. Trang thiÕt bÞ dông cô, thuèc cÇn thiÕt 
	6. Phßng tr¸nh mÊt nhiÖt 
B. Ch ă m sóc ngay sau khi sinh 
 	1. Lau kh« vµ kÝch thÝch 
	2. §¸nh gi¸ nhÞp thë vµ mµu s¾c da 
	3. QuyÕt ®Þnh xem cã cÇn håi søc kh«ng 
	4. Trao trÎ cho mÑ ®Ó ®­îc ñ Êm 
	5. Buéc vµ c¾t d©y rèn 
	6. B¾t ®Çu cho trÎ bó mÑ 
	7. Ch¨m sãc m¾t cho trÎ 
	8. C©n trÎ, tiªm vitamin K 1mg 
	B ư ớc 1. Lau khô và kích thích 
 - Lau khô ngay cho trẻ khi vừa sổ 
 - Lau kỹ đ ầu trẻ 
 - Lau l ư ng cho trẻ lấy tay chà theo h ư ớng lên bằng vải ấm và sạch 
B ư ớc 2: Đánh giá nhịp thở và màu sắc da 
* §¸nh gi¸ nhÞp thë: 
	 - KiÓm tra trÎ cã thë kh«ng ? 
 	- TrÎ cã g¾ng søc thë kh«ng ? 
	- TrÎ cã hoµn toµn kh«ng thë kh«ng? 
* Quan s¸t mµu da: 
	 - MÆt ngùc cã hång hµo kh«ng ? 
	- Cã t¸i hay xanh x¸m kh«ng ? 
B ư ớc 3: Quyết đ ịnh xem có phải hồi sức không 
 	 - NÕu trÎ kh«ng thë hoÆc thë hæn hÓn 
 - Dùa vµo sè ®iÓm chÊm theo b¶ng chØ sè APGAR 
* NÕu kh«ng cÇn håi søc th× tiÕn hµnh c¸c b­íc tiÕp theo 
B ư ớc 4: Trao trẻ cho mẹ đ ể đư ợc ủ ấm  
	 - Thay t· ®· ­ít khi lau kh« cho trÎ 
	 - §Æt trÎ lªn ngùc mÑ ®Ó gi÷ Êm da kÒ da 
	 - §¾p ch¨n Êm cho c¶ 2 mÑ con 
	 - §éi mò hay quÊn kh¨n che ®Çu cho trÎ 
 B ư ớc 5: Buộc và cắt rốn  
	 - Buéc chÆt 2 nót vßng quanh ch©n rèn 
	 - Nót thø 1: buéc c¸ch ch©n rèn 2 ®èt ngãn tay 
	 - Nót 2: buéc c¸ch nót thø nhÊt 1 ®èt ngãn tay 
	 - C¾t d©y rèn gi÷a nót d©y thø nhÊt vµ thø 2 b»ng kÐo ®· s¸t khuÈn 
	 - B¨ng phÇn mÆt c¾t rèn b»ng g¹c v« khuÈn 
	 - Kh«ng b«i bÊt cø thø g× lªn rèn 
 B ư ớc 6: Giúp bà mẹ cho trẻ bú  
	- Gióp bµ mÑ cho trÎ bó trong giê ®Çu sau sinh 
	- Gióp bµ mÑ trong lÇn cho bó ®Çu tiªn 
	- TrÎ s¬ sinh s½n sµng bó mÑ ngay trong 
15 – 55 phót ®Çu sau sinh 
 - ChØ sau khi trÎ ®· bó mÑ míi t¸ch trÎ ra c©n 
 B ư ớc 7: Ch ă m sóc mắt  
	- Röa tay 
	- Dïng 1 trong c¸c lo¹i thuèc sau nhá m¾t cho trÎ 
	- Agrirol 1giät/ m¾t hoÆc 
	- Dung dÞch Nitrat b¹c 1% mçi m¾t 1 giät hoÆc 
	- Dung dÞch Povidol-iod 2,5% mçi m¾t 1 giät 
	- NÕu cã dö dïng b«ng s¹ch ®Ó lau cho trÎ 
	- Gi÷ cho m¾t më nhá vµo m¾t kh«ng ®Ó ch¹m èng thuèc 
	- LÆp l¹i nh­ trªn víi m¾t cßn l¹i 
* Khi trÎ ®ang tiÕp xóc da kÒ da còng cÇn ®­îc ch¨m sãc m¾t 
C. Ch ă m sóc trẻ s ơ sinh ngày đ ầu sau khi sinh 
§¸nh gi¸ trÎ míi sinh 
	- NhÞp thë 
	- Th©n nhiÖt 
	- Mµu s¾c da 
	- Ch¶y m¸u rèn 
2. Ch ă m sóc trẻ bình th ư ờng ngay sau khi sinh 
	- §¶m b¶o trÎ ®­îc gi÷ Êm 
	- Hç trî nu«i con b»ng s÷a mÑ 
	- H­íng dÉn bµ mÑ vµ gia ®×nh ch¨m sãc vµ theo dâi trÎ 
	- Ph¸t hiÖn c¸c vÊn ®Ò bÊt th­êng vµ sö lý 
	- H­íng dÉn tiªm chñng vµ tiªm chñng 
	- §iÒn vµo bÖnh ¸n th«ng tin liªn quan 
Bảo đảm trẻ ®­îc giữ ấm  
	- Phòng ấm 
	- Tiếp xúc da kề da với mẹ 
	- Thay khăn ướt 
	- Mặc áo đội mũ 
	- Đánh giá tình trạng trẻ 
 3. Khám thực thể cho trẻ sau khi sinh 
- Mục đ ích : + Kiểm tra xem trẻ có khoẻ không? 
 + Có vấn đ ề gì cần ch ă m sóc không? 
- Thời đ iểm khám: 
 + Thân nhiệt ổn đ ịnh( 36 đ ộ5 – 37 đ ộ) 
 + Khi trẻ đư ợc 6 giờ tuổi 
- Chuẩn bị dụng cụ đ ầy đ ủ 
- Đảm bảo vệ sinh áp dụng các b ư ớc phòng chống nhiễm khuẩn 
- Nói chuyện và lắng nghe bà mẹ và gia đ ình 
- Hỏi tiền sử thai nghen khi sinh và tình trạng trẻ sau sinh 
- Khám thực thể nhẹ nhành, đ ủ các dấu hiệu 
- Giữ ấm cho trẻ trong khi khám 
4. Nội dung khám thực thể cho trẻ sau khi sinh 
	- Xem màu sắc da, quan sát da 
	- Xem nhịp thở và đ ếm nhịp thở, đ ếm nhịp tim 
	- Quan sát đ ặc đ iểm và tr ươ ng lực c ơ 
	- Quan sát hoạt đ ộng của trẻ 
	- Đánh giá thân nhiệt 
	- Khám đ ầu, khám mắt, khám trong miệng 
	- Quan sát ngực, khám bụng, khám l ư ng và cột sống 
	- Quan sát hậu môn 
	- Quan sát bộ phân sinh dục trẻ 
	- Cân trẻ 
Nội dung khám thực thể cho trẻ sau khi sinh cần chú ý: 
	1. Khám các dấu hiệu bình th ư ờng 
	2. Khám phát hiện các dấu hiệu bất th ư ờng 
	3. Đ ư a ra quyết đ ịnh sử trí kịp thời và phù hợp 
 D. Ch ă m sóc trẻ 1 đ ến 28 ngày tuổi 
* Trẻ cần đư ợc khám tại các thời đ iểm : 
	- Ngày thứ 1 
	- Ngày thứ 2 – 3 
	- Ngày thứ 7 
	- Ngày thứ 28 
* Mục đ ích: 
	- Đánh giá các vấn đ ề 
	- Khen ng ơ i gia đ ình về ch ă m sóc trẻ 
	- H ư ớng dẫn và t ư vấn tiếp về ch ă m sóc và theo dõi trẻ 
Nội dung hỏi và khám cần thiết 
1. Ngµy thø 1: 
	- Nu«i con b»ng s÷a mÑ 
	- Thë, mµu s¾c da 
	- D©y rèn 
	- §¹i tiÖn, tiÓu tiÖn 
	- NhiÖt ®é. 
Nội dung hỏi và khám cần thiết 
2. Ngµy thø 2 - 3: 
	- Nu«i con b»ng s÷a mÑ 
	- Mµu s¾c da 
	- C¸c dÊu hiÖu nhiÔm khuÈn 
Nội dung hỏi và khám cần thiết 
3. Ngµy thø thø 7 : 
	- Nu«i con b»ng s÷a mÑ 
	- Mµu s¾c da 
	- C¸c dÊu hiÖu nhiÔm khuÈn 
	- C©n nÆng 
	- Tiªm chñng 
Nội dung hỏi và khám cần thiết 
4. Ngµy thø thø 28: 
	- Nu«i con b»ng s÷a mÑ 
	- C¸c dÊu hiÖu nhiÔm khuÈn 
	- C©n nÆng 
	- Tiªm ch