Áp dụng trị liệu nghệ thuật (Art therapy) trong thực hành tâm lý lâm sàng tại bệnh viện nhi

Áp dụng trị liệu nghệ thuật
(Art therapy) trong thực hành
tâm lý lâm sàng tại bệnh viện nhi
Tâm lý gia Vương Nguyễn Toàn Thiện
Đơn vị Tâm lý – Bv Nhi đồng Thành phố
Áp dụng trị liệu nghệ thuật (art therapy) trong
thực hành tâm lý lâm sàng tại bệnh viện nhi
• Thời gian: Từ 01/6/2018 – 01/6/2020
• Địa điểm: Đơn vị Tâm lý – Bệnh viện Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
• Liệu pháp nghệ thuật như tranh vẽ giúp thân chủ có thể
tự tin vào bản thân (Collie, K. và cộng sự, 2006)
• Qua trung gian tranh vẽ, hội họa, cho phép thân chủ hồi
tưởng, kệ lại tiếp cận, chọn lựa và tái kiến tạo ý nghĩa
mới cho cuộc sống. (Malchiodi, Backos & Collie, 2006; Williams,
2006)
• Liệu pháp nghệ thuật rất phù hợp cho việc tạo không
gian an toàn. Nó được xem là một trung gian sáng tạo,
không đe dọa thương tích nội tại. (Baranowsky & Gentry,
2015)
• Liệu pháp nghệ thuật rất có hiệu quả với thân chủ có
khuynh hướng lo âu, tức giận. (Collie, Backos, Malchiodi &
Spiegel, 2010)
• Thông qua các trung gian biểu tượng, hình ảnh, họa tiết
để diễn tả sự thật bản thân, cảm xúc bị tổn thương mà
ngôn ngữ khó diễn tả bẳng lời. (Collie và cộng sự, 2006)
• Trị liệu nghệ thuật hình thức nhóm cũng được chứng
minh là có ích trong việc làm cho bậc cha mẹ cảm thấy
được hỗ trợ và nâng đỡ (Pielech và cộng sự, 2013)
▪Tại Việt Nam, nghiên cứu trị liệu nghệ thuật
vẫn còn rất ít, đặc biệt là đối với đối tượng
bệnh nhân là trẻ em có các rối loạn tâm lý.
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
C
Á
C
 T
H
À
N
H
 P
H
Ầ
N
 C
Ủ
A
 B
Ộ
 M
Á
Y
 T
Â
M
 L
Ý
T
H
E
O
 Q
U
A
N
 Đ
IỂ
M
 S
. F
R
E
U
D
Ý THỨC
VÔ THỨC
TIỀM THỨC
Nhận
thức
Trí
nhớ
Cảm
xúc
Hành
vi
Ham 
muốn
Gây
hấn
Sợ
hãi
Nhu cầu
không
thỏa mãn
Tiềm
năng
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Nguyên tắc
•Không xét đoán
•Không dừng lại ở tác phẩm
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Các bước thực hiện
• Giới thiệu, giải thích về tiến trình trị liệu nghệ thuật
• Đưa ra những nguyên tắc
• Giới thiệu các loại màu, giấy và công dụng
• Đề nghị thân chủ vẽ tranh theo chủ đề hoặc tự do
• Đề nghị thân chủ nói về cảm xúc khi vẽ tranh, trước khi vẽ, sau
khi vẽ
• Đề nghị thân chủ nói về bức tranh
• Làm việc với tranh vẽ
• Đề nghị thân chủ dọn dẹp màu, giấy
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Một số vấn đề khi xem tranh
• What
• How
• Where
• Topic
• Color 
• Form
• Space 
• Symbology
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Một số vấn đề khi xem tranh
•Tranh thiếu gì?
•Nguồn lực trong tranh?
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Một số vấn đề khi xem tranh
•Tiềm năng chuyển động của
tranh? (thoái lùi/ tiến tới???)
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Một số vấn đề khi xem tranh
•Nếu tranh quá đẹp về mặt thẩm mỹ
→ đánh lạc hướng người làm việc
•Hạn chế thời gian vẽ
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Nghe
• Bình luận
• Điều TC nói với bạn và cách nói
• Điều TC không nói (đôi khi là một thông tin 
quan trọng)
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Case lâm sàng trị liệu
Art Therapy
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
• Bn M. là nữ, sinh năm 2011, nhập viện 30.06.2018 
và được điều trị tại khoa Tiêu hóa
• Triệu chứng: đau bụng vùng thượng vị, tiêu phân
đen
• Chẩn đoán: Xuất huyết tiêu hóa, viêm dạ dày
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Trị liệu nghệ thuật cho phụ huynh
có con nằm tại
khoa Hồi sức Tích cực – Chống độc
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
• Cha mẹ trong thời điểm này thường gặp phải những vấn
đề về stress như stress cấp tính, stress sau sang chấn sau
khi rời khỏi bệnh viện (Balluffi và cộng sự, 2004; Seideman và cộng sự,
1997; LaMontagne và cộng sự, 1990; Miles và cộng sự 1989).
• Cha mẹ stress do sự thay đổi về vai trò làm cha mẹ khi
con đột ngột phải chuyển đến khoa hồi sức, sự thay đổi về
hành vi cũng như bề ngoài của trẻ (Seideman và cộng sự, 1997;
Miles và cộng sự, 1989).
• Sự bất an về kết quả điều trị và sự thiếu vắng thông tin
cần thiết cùng gây ra stress cho cha mẹ của trẻ (LaMontagne
& Pawlak, 1990).
• Đối mặt với nỗi bất an của cha mẹ, đứa trẻ cũng sẽ gia
tăng những vấn đề về thể lý và cảm giác về những cơn
đau (Sieberg, William, Simons, 2011; Caes, Veroot, Eccleston, Vandendende,
Goubert, 2011)
• Trị liệu nghệ thuật hình thức nhóm cũng được chứng
minh là có ích trong việc làm cho bậc cha mẹ cảm thấy
được hỗ trợ và nâng đỡ (Pielech và cộng sự, 2013)
Hiệu quả chính
Hỗ trợ - giải tỏa tâm lý căng thẳng, lo âu cho TNBN tại ICU
Hình thức tổ chức
• Hỗ trợ tâm lý theo nhóm phụ huynh.
• Phần 1: thống nhất các nguyên tắc, giới thiệu người tham
gia và chia sẻ trải nghiệm cảm xúc.
• Phần 2: hoạt động nghệ thuật tương tác cùng nhau. 
Nội dung cơ bản
• Tạo môi trường để thành viên tham dự giải tỏa được được các yếu tố dồn
nén, và trình bày khó khăn trong tâm lý khi có con nằm viện.
• Làm dịu cảm xúc, khiến cho các thành viên cảm giác mình được an ủi, 
lắng nghe, đón nhận, đồng cảm từ những người có hoàn cảnh tương tự.
Kết quả báo cáo bước đầu trong một nghiên cứu định tính.
• Nghiên cứu ‘Trải nghiệm cảm xúc và sự hỗ trợ tinh thần
của thân nhân bệnh nhi tại Khoa Hồi sức tích cực chống
độc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố’ – (Vương Nguyễn
Toàn Thiện, 2018)
KẾT QUẢ
• Tham dự viên phản hồi cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái và
bớt lo âu. Ngoài ra nhiều phản hồi tích cực được ghi nhận
như cảm thấy được đồng cảm, chia sẻ khi tham dự
Support Group. 
• Nhân viên y tế tại ICU cũng đánh giá phụ huynh có những
phản ứng tích cực, hợp tác hơn sau khi tham dự Support 
Group.
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố
Xin cám ơn đã lắng nghe!
toanthien.psy@gmail.com
0917 284 002
Cám ơn mọi người!!!
Vương Nguyễn Toàn Thiện _ Bv Nhi đồng Thành phố