Ảnh hưởng của kế toán sáng tạo đối với Báo cáo tài chính trong doanh nghiệp

 P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 ECONOMICS - SOCIETY 
ẢNH HƯỞNG CỦA KẾ TOÁN SÁNG TẠO 
ĐỐI VỚI BÁO CÁO TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP 
THE EFFECTS OF CREATIVE ACCOUNTING ON FINANCIAL STATEMENTS IN THE ENTERPRISES 
 Lê Thị Thanh Hải1,*, Nguyễn Hồng Nga2 
 định. Từ thực tế tính phức tạp và đa dạng của các nghiệp 
TÓM TẮT 
 vụ kinh doanh đặc thù trong DN, mức độ tinh vi của các thủ 
 Kế toán sáng tạo là một chủ đề nghiên cứu thu hút nhiều sự quan tâm, vì nó thuật KTST ngày càng tăng, nên việc nghiên cứu và phân 
liên quan đến việc điều chỉnh số liệu kế toán thực tế theo cách ban điều hành tích các ảnh hưởng của KTST đến BCTC là hết sức cấp thiết 
mong muốn, thông qua việc lợi dụng các quy định kế toán hiện hành hoặc phớt trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt tại Việt Nam, khi nền 
lờ các quy định này. Ở Việt Nam, nền kinh tế đang phát triển với thị trường vốn kinh tế đang phát triển với thị trường vốn còn non trẻ, 
còn non trẻ, trong xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu, các hành vi kế toán sáng tạo trong xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu, các hành vi KTST 
cần được kiểm soát chặt chẽ nhằm đáp ứng yêu cầu về minh bạch và chất lượng cần được kiểm soát chặt chẽ nhằm đáp ứng yêu cầu về 
công bố thông tin. Bài báo trình bày về những vấn đề liên quan đến kế toán sáng 
 minh bạch và chất lượng công bố thông tin. Vì vậy, bài báo 
tạo, ảnh hưởng của kế toán sáng tạo đến báo cáo tài chính và đưa ra một số hàm 
 này trình bày những vấn đề liên quan đến KTST, ảnh hưởng 
ý đối với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. 
 của KTST đến BCTC và đưa ra một số hàm ý đối với các DN 
 Từ khoá: Báo cáo tài chính; doanh nghiệp; kế toán sáng tạo; thủ thuật. Việt Nam hiện nay. 
ABSTRACT 2. QUAN ĐIỂM VỀ KẾ TOÁN SÁNG TẠO 
 Creative accounting is a research topic that attracts a lot of attention, as it Hiện nay, trong lĩnh vực tài chính - kế toán tồn tại nhiều 
involves adjusting actual accounting data according to the way the board of định nghĩa khác nhau về KTST. Naser đưa ra định nghĩa 
directors wants it, through taking advantage of regulations current accounting or “KTST là sự biến hóa các con số trong báo cáo tài chính từ 
ignore these regulations. In Vietnam, a developing economy with a fledgling thực chất của chúng sang những con số mà người thực 
capital market, in the trend of global economic integration, creative accounting hiện mong muốn bằng cách lợi dụng các quy định có sẵn 
behaviors need to be strictly controlled to meet the requirements of transparency hoặc phớt lờ một số hay tất cả những quy định đó” [2]. Một 
and quality of information disclosure. The article discusses issues related to creative số phương thức tạo ra cơ hội thực hiện hành vi KTST gồm: 
accounting, the impact of creative accounting on financial statements and gives cho phép DN lựa chọn giữa các phương pháp kế toán khác 
some implications for the business community in Vietnam today. nhau; một số khoản mục trình bày trên báo cáo tài chính 
 liên quan tới các ước tính, quyết định và dự báo; một số 
 Keywords: Financial statements; business; creative accounting; tips. 
 giao dịch tự tạo có thể dùng, để thao túng bảng cân đối kế 
 toán và chuyển lợi nhuận giữa các kỳ; các giao dịch có thể 
1Phòng Quản lý đào tạo, Trường Đại học Thương mại 
2 được sắp đặt để cho thấy kết quả ấn tượng trong báo cáo 
 Khoa Kế toán Kiểm toán, Trường Đại học Thương mại kết quả hoạt động kinh doanh. Tương tự, Charles và 
*
 Email: nghialehai@tmu.edu.vn Eugene nhận định KTST là sự lựa chọn có chủ ý các quy 
Ngày nhận bài: 02/3/2021 định kế toán nhằm thao túng lợi nhuận, để hướng tới mục 
Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 16/4/2021 tiêu bởi các cấp quản lý hoặc để làm lợi nhuận trở nên đẹp 
Ngày chấp nhận đăng: 25/4/2021 hơn [1]. Do vậy, KTST luôn cố gắng "thổi phồng" giá trị 
 trong BCTC. Việc áp dụng kế toán sáng tạo để điều chỉnh 
 kết quả kinh doanh của DN về bản chất chỉ là thủ thuật 
1. GIỚI THIỆU chuyển đổi lãi/lỗ giữa các kỳ (tổng lãi/lỗ của DN của cả giai 
 Kế toán sáng tạo (KTST) là việc sử dụng kiến thức kế đoạn là không đổi). Đến một thời điểm nhất định trong 
toán để tác động đến số liệu báo cáo tài chính (BCTC) tương lai, hành vi kế toán sáng tạo sẽ bị phát hiện khi DN 
thông qua đó nhằm phản ánh tình hình tài chính và kết không thể che giấu các khoản nợ hoặc lỗ lũy kế. 
quả kinh doanh của doanh nghiệp (DN) theo cách mà ban Đồng với quan điểm đó, Nguyễn Thị Hồng Liên và Đào 
điều hành mong muốn, thay vì trình bày trung thực các số Thị Ngân cho rằng KTST là việc sử dụng kiến thức kế toán 
liệu này, trong khuôn khổ pháp luật và các quy tắc kế toán để tác động đến số liệu BCTC, nhằm phản ánh tình hình tài 
cho phép. Kế toán sáng tạo tuy không phải là hoạt động chính và kết quả kinh doanh của DN theo cách mà lãnh đạo 
bất hợp pháp nhưng ranh giới giữa gian lận kế toán và việc DN mong muốn, thay vì trình bày trung thực các số liệu 
sử dụng kế toán sáng tạo hợp pháp hiện nay rất khó xác này, trong khung khổ pháp luật và các quy tắc kế toán cho 
Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn Vol. 57 - No. 2 (Apr 2021) ● Journal of SCIENCE & TECHNOLOGY 141
 K INH T Ế XÃ HỘI P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 
 phép [4]. KTST có thể bao gồm bán tài sản với giá thấp, - Làm đẹp thu nhập: Báo cáo một xu hướng ổn định 
 chuyển giao số lượng hàng hóa lớn bất thường vào dịp trong sự gia tăng lợi nhuận hơn là cho thấy lợi nhuận với 
 cuối năm, và không thực hiện ghi giảm lượng hàng tồn kho các đợt tăng giảm thất thường, tránh tạo ra sự kỳ vọng cao 
 đã bị giảm giá trị trước đó. Tương tự, Nguyễn Khánh Thu ở những năm làm ăn tốt mà DN không thể đạt được, che 
 Hằng và Nguyễn Thị Đoan Trang cho rằng “KTST là hành vi giấu những thay đổi dài hạn trong xu hướng lợi nhuận, hay 
 ghi nhận thu nhập theo cách riêng, làm cho BCTC của DN thậm chí những công ty thua lỗ mong muốn phóng đại 
 trở nên đẹp hơn thực chất của nó, trong khi hành vi này báo cáo lỗ của họ hơn nữa để những năm sau sẽ có vẻ cải 
 vẫn tuân thủ theo các chu ... ủa mình. 
 có thể là dòng tiền từ hoạt động kinh doanh. Ngoài dòng Một ảnh hưởng bất lợi khác của KTST đối với DN, đó là 
 tiền hoạt động kinh doanh thuần nên xem xét một cách ảnh hưởng đến mục tiêu dài hạn của DN. Theo luồng ý kiến 
 tổng quát cả dòng tiền từ hoạt động tài chính, dòng tiền phản đối KTST nói trên, đôi khi người ra quyết định chỉ nhìn 
 hoạt động đầu tư và dòng tiền tự do. Nếu một công ty thực thấy lợi ích trước mắt, trong ngắn hạn mà bỏ qua các mục 
 hiện hành vi sáng tạo khi cố tình phân loại dòng tiền từ tiêu lớn trong dài hạn của DN. Một số hành vi KTST nếu kéo 
 hoạt động khác vào hoạt động kinh doanh thì dòng tiền tự dài hay lặp lại nhiều lần có thể dần dần gây tổn thất lớn cho 
 do của công ty vẫn âm. Xem xét thật kỹ các công ty có dấu DN, đó là khi công ty đã lạm dụng, dẫn đến phụ thuộc vào 
 hiệu gian lận trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ, thì dòng tiền KTST. Tuy nhiên, về lâu dài, nếu hoạt động kinh doanh của 
 đầu tư qua các năm âm và dòng tiền hoạt động không đủ công ty thuận lợi mang lại lợi nhuận lớn thì việc dùng KTST 
 để chi chả lại khoản này trong nhiều năm, từ đó dẫn tới trong một thời điểm nào đó là việc cân bằng lợi nhuận khả 
 phát hiện sai phạm. quan có thể mang lại. Do vậy, việc kết luận KTST có lợi hay 
 6. ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA KẾ TOÁN SÁNG TẠO ĐỐI gây hại cho DN, phần lớn tùy thuộc vào lý do /động cơ, 
 VỚI DOANH NGHIỆP cách thức sử dụng, bản chất và sự kiểm soát các hành vi kế 
 Thực tế cho thấy, việc áp dụng KTST của các DN Việt Nam toán của DN. 
 là phổ biến và đang có xu hướng gia tăng trong giai đoạn (1) Xét về góc độ tiêu cực: Khi sử dụng KTST với mục 
 gần đây. Tần suất và mức độ áp dụng KTST phụ thuộc vào đích không tích cực, nó có thể là công cụ cho những kẻ 
 loại hình DN, trong đó, công ty TNHH, công ty cổ phần và DN tham nhũng hoặc che dấu hoạt động kinh doanh đang 
144 Tạp chí KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ● Tập 57 - Số2 (4/2021) Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn 
 P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 ECONOMICS - SOCIETY 
giảm sút của công ty. Từ đó việc thực hiện Kế toán sáng tạo kiểm toán, thậm chí có DN chuyển từ lãi trước kiểm toán 
có thể gây hại không nhỏ cho nhà nước, các nhà đầu tư và BCTC sang lỗ. 
nền kinh tế đất nước. Có thể kể đến một số hành vi như: Như vậy thực tế cho thấy rằng, các trường hợp lạm 
 - Tăng khả năng huy động vốn của DN, hoặc để thuyết dụng hành vi KTST có thể đẩy DN tới bờ vực phá sản. Do 
phục nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư vào DN hay khi đi vay các tổ đó, ranh giới giữa làm đẹp số liệu BCTC và hành vi gian lận, 
chức tín dụng, nhà quản lý đã tìm cách điều chỉnh lợi vi phạm pháp luật là rất mong manh. Chính vì vậy, cần thiết 
nhuận để huy động vốn với chi phí thấp hơn. Từ đó sẽ dẫn phải phân tích được nguyên nhân sụp đổ, động cơ thực 
tới DN sẽ có các hành vi điều chỉnh lợi nhuận để tránh vi hiện KTST của các vụ bê bối tài chính lớn trên thế giới, 
phạm các điều khoản nhằm đúc rút kinh nghiệm cho các công ty niêm yết trên 
 - Tránh bị điều chỉnh từ các cơ quan nhà nước, như buộc thị trường chứng khoán Việt Nam. 
giảm giá bán sản phẩm hay bị áp giá sàn trong một số thời Thứ nhất, tại thời điểm áp dụng KTST, thông thường các 
điểm cụ thể; các công ty (Điện lực, Xăng dầu...) thường có công ty này đều đang ở giai đoạn đi xuống về tài chính lẫn 
xu hướng lựa chọn các phương pháp kế toán làm giảm lợi quản lý, nhưng luôn cố gắng dùng mọi cách để che giấu và 
nhuận. làm sai lệch thông tin tới công chúng. Vấn đề lớn nhất của 
 - Đạt được các lợi ích cá nhân (như thưởng, tăng lương, các công ty này là, sự yếu kém trong hoạt động kinh doanh 
vị trí đang có...) mà giám đốc có thể được hưởng nhiều và thiếu trách nhiệm của các cấp quản lý cùng sự vi phạm 
quyền lợi hoặc sở hữu nhiều cổ phiếu, gám đốc DN có thể đạo đức kinh doanh. Bên cạnh đó, sự “mục ruỗng” từ bên 
điều chỉnh lợi nhuận tăng để đạt mục đích của mình. trong bởi những người luôn tìm kiếm lợi ích cho riêng mình 
 - Giảm các khoản thuế phải nộp nhà nước; DN sẽ báo cũng làm ảnh hưởng xấu lan truyền nhanh chóng và dẫn 
các lợi nhuận kế toán ở mức thấp để giảm số thuế phải nộp đến cấu kết, thông đồng thực hiện sai phạm. Ví dụ, trong 
 (2) Xét về góc độ tích cực: Bản thân việc thực hiện KTST vụ bê bối Enron, đó là CEO Jeff Skilling và cựu CEO Ken Lay; 
không phải là hành vi tiêu cực. Nó chỉ mang ý nghĩa tiêu đối với Lehman Brothers, đó là nhà quản lý cấp cao, các 
cực khi động cơ của việc thực hiện là nhằm tạo ra thông tin chuyên viên của công ty và thậm chí cả kiểm toán viên của 
sai lệch để đánh lừa những người quan tâm đến BCTC của hãng kiểm toán Ernst & Young, những người chịu trách 
DN mà thôi. Nó giúp tác động tích cực đến việc kinh doanh nhiệm đối với sự minh bạch của BCTC, nhưng đã trực tiếp 
của DN và chỉ đúng hướng đầu tư cho các nhà đầu tư trong chỉ đạo thực hiện KTST bất hợp pháp, thông đồng bao che 
tương lai. Tùy thuộc vào từng quy định kế toán được ban cho các sai phạm diễn ra, nhằm che giấu tình hình tài chính 
hành, nó có thể ngăn chặn cũng như mở ra một cách mới thực đang sa sút của công ty, lừa gạt công chúng và các 
để nhà quản trị đạt được mục tiêu lợi nhuận. nhà đầu tư. 
7. THỰC TẾ VIỆC ÁP DỤNG KẾ TOÁN SÁNG TẠO TẠI CÁC Thứ hai, ngoài nguyên nhân từ nội tại thì có thể thấy 
DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM trách nhiệm liên đới của các công ty kiểm toán đóng góp 
 Thực tế cho thấy, việc áp dụng KTST của các DN Việt vào những vụ việc tai tiếng này. Trường hợp của Enron, 
Nam là phổ biến và đang có xu hướng gia tăng trong giai Công ty kiểm toán lúc đó là Arthur Anderson chịu trách 
đoạn gần đây. nhiệm kiểm toán, lưu giữ chi tiết các hoạt động tài chính 
 Sau sự kiện Công ty cổ phần Gỗ Trường Thành, mã của Enron cũng thú nhận rằng họ đã hủy bỏ một số lượng 
chứng khoán TTF niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán đáng kể các tài liệu kế toán nên không xác định được đầy 
thành phố Hồ Chí Minh xảy ra vào tháng 2/2016, với giá trị đủ các sai phạm tài chính ở Enron. Arthur Anderson nhận 
hơn 1.000 tỷ đồng hàng tồn kho biến mất trên BCTC, nhiều thức được rằng, khi nào Enron còn tồn tại thì họ vẫn còn có 
công ty niêm yết khác cũng đã bị phát hiện có vấn đề về được lợi nhuận thông qua các hợp đồng kiểm toán và tư 
BCTC. Sự việc làm cho các nhà đầu tư bị thiệt hại lớn dẫn tới vấn, chính vì thế mà họ dính líu vào quá trình thực hiện 
niềm tin của họ vào tính minh bạch trên thị trường bị ảnh gian lận của Enron. 
hưởng nghiêm trọng. Từ một số nguyên nhân nội tại và bên ngoài nêu trên, 
 Trường hợp khác như Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng có thể rút ra một số bài học các DN Việt Nam cần phải chú ý 
kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh (mã chứng khoán CII), để nếu không muốn đi theo vết xe đổ của những vụ bê bối tài 
bù đắp cho sự trì trệ từ kinh doanh cốt lõi, CII đã đẩy mạnh chính này. Trước hết, về việc vận hành hoạt động kinh 
các hoạt động đầu tư tài chính và đi kèm là thủ thuật Công doanh của DN, chỉ khi DN có sức khỏe tài chính thực sự, họ 
ty này đã tận dụng lợi thế thương mại để khai khống thu mới có thể tự tin nói rằng sẽ không hoặc ít cần dùng đến 
nhập. Doanh thu hoạt động tài chính các năm 2014, 2015, các thủ thuật KTST để làm đẹp BCTC. Song trong thực tế, 
2016 lần lượt tăng trưởng phi mã so với cùng kỳ là 100% hoạt động kinh doanh của DN luôn biến động thăng trầm 
(624 tỷ đồng), 64% (1.029 tỷ đồng), 45,5% (1.500 tỷ đồng). và có thể không đạt được kết quả như mong muốn. Do vậy, 
Nhờ đó, lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ vẫn điều quan trọng chính là cách ứng xử của ban lãnh đạo, các 
đảm bảo mức tăng trưởng ở mức 2 con số trong 3 năm qua. nhà quản lý cấp cao của DN ứng phó khó khăn hay khủng 
 Hệ quả của việc DN “nhào nặn” số liệu trên BCTC còn hoảng. Việc tập hợp sức mạnh tập thể, áp dụng các kỹ năng 
biểu hiện qua tình trạng số liệu trên BCTC trước kiểm toán quản lý để bình tĩnh xem xét, tìm cách giải quyết vấn đề 
của không ít doanh nghiệp niêm yết khác xa so với sau minh bạch thay vì cố gắng che giấu thua lỗ là yếu tố quyết 
Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn Vol. 57 - No. 2 (Apr 2021) ● Journal of SCIENCE & TECHNOLOGY 145
 K INH T Ế XÃ HỘI P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 
 định việc DN có dùng đến hành vi KTST hay không. Nếu các hiệu, thị trường mà còn bị xử lý vi phạm theo quy định của 
 nhà quản lý quyết định sử dụng các thủ thuật để che giấu, pháp luật. 
 làm sai lệch số liệu thì các khoản thua lỗ sẽ được tích tụ - Các nhà đầu tư nên nghi ngờ và đọc kỹ các khoản mục 
 dần, đến một thời điểm đủ lớn có thể trở thành yếu tố dẫn BCTC để nhận biết, phát hiện các dấu hiệu KTST nhằm mục 
 đến phá sản cũng như đưa công ty vướng vào vòng lao lý. đích xấu. Chẳng hạn như: Khi đọc báo cáo lưu chuyển tiền 
 Bên cạnh đó, không thể không bàn đến vai trò và trách tệ, nhà đầu tư cần xem xét những dòng nào có thể là dòng 
 nhiệm của các kiểm toán viên và công ty kiểm toán độc lập tiền từ hoạt động kinh doanh. Ngoài dòng tiền hoạt động 
 trong việc xác nhận tính trung thực và hợp lý của BCTC của kinh doanh thuần nên xem xét một cách tổng quát cả dòng 
 DN. Bài toán dung hòa giữa lợi ích cho khách hàng và trách tiền từ hoạt động tài chính, dòng tiền hoạt động đầu tư và 
 nhiệm của chính công ty đối với pháp luật và đạo đức nghề dòng tiền tự do. Nếu một DN thực hiện hành vi sáng tạo khi 
 nghiệp luôn là bài toán khó cho mọi công ty kiểm toán. Do cố tình phân loại dòng tiền từ hoạt động khác vào hoạt 
 vậy, cách ứng xử của kiểm toán viên khi kiểm toán cho một động kinh doanh thì dòng tiền tự do của DN này vẫn âm. 
 công ty đang xuất hiện thua lỗ và có dấu hiệu sai phạm là Xem xét thật kỹ DN có dấu hiệu gian lận trên báo cáo lưu 
 rất quan trọng. Khi phát hiện thua lỗ, kiểm toán viên cần chuyển tiền tệ, thì dòng tiền đầu tư qua các năm âm và 
 thẳng thắn bàn bạc và trao đổi với khách hàng nhằm tìm dòng tiền hoạt động không đủ để chi trả lại khoản này 
 biện pháp giải quyết, thay vì lờ đi, bỏ qua hay bắt tay với trong nhiều năm, từ đó dẫn tới phát hiện sai phạm 
 khách hàng để làm đẹp số liệu. Một công ty kiểm toán nếu 9. KẾT LUẬN 
 không lấy đạo đức, chuẩn mực nghề nghiệp làm kim chỉ 
 nam hành động thì không thể đem lại lợi ích thực sự cho Bài báo đã đưa ra những vấn đề khái quát về KTST, đây 
 khách hàng cũng như khó có thể tồn tại và phát triển bền là vấn đề cần được quan tâm trong giai đoạn hiện nay. Qua 
 vững trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay. việc nêu ra các quan điểm về KTST, xác định bản chất, nội 
 dung của KTST; đồng thời phân tích những ảnh hưởng của 
 8. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 
 KTST đối với BCTC, đối với các DN và nền kinh tế; thông qua 
 Thực tế tại Việt Nam trong những năm gần đây, không ít nghiên cứu thực tế KTST tại các DN, bài báo đã đưa ra được 
 DN niêm yết công bố kết quả kinh doanh thay đổi giữa trước những kiến nghị đối với các DN để có một cách nhìn tổng 
 và sau kiểm toán đã gây ra nhiều lo lắng cho nhà đầu tư và thể khi áp dụng kế toán sáng tạo trong thực tế. Hy vọng bài 
 các cơ quan quản lý. Tại thời điểm áp dụng KTST, thông báo cung cấp cho DN một cách hiểu rõ nhất về KTST, đồng 
 thường các công ty này đều đang ở giai đoạn đi xuống về tài thời giúp DN có được phương hướng để thực hiện các kế 
 chính lẫn quản lý nhưng luôn cố gắng dùng mọi cách để che hoạch trong tương lai./. 
 giấu và làm sai lệch thông tin tới công chúng. 
 - Cần nhận thức rõ về bản chất của KTST. Bản thân việc 
 thực hiện KTST không phải là hành vi tiêu cực. Nó chỉ mang TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 ý nghĩa tiêu cực khi động cơ của việc thực hiện là nhằm tạo [1]. Charles W., Eugene E., 2011. The Financial Numbers Game: Detecting 
 ra thông tin sai lệch để đánh lừa những người quan tâm Creative Accounting Practice. Wiley, 416 pages. 
 đến BCTC của DN. 
 [2]. Naser K., 1993. Creative financial accounting : Its nature and use. 3rd 
 - Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng edition, Prentice Hall, New York, USA, 431 pages. 
 với kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tham gia các hiệp định 
 [3]. Dechow M., Slinner J., 2000. Earnings Management: Reconciling the 
 thương mại tự do, những đòi hỏi về tính minh bạch tài 
 Views of Accounting Academics, Practitioners, and Regulators. Accessed 12 
 chính rất cao. Vì vậy, cần nghiên cứu ban hành cơ chế, 
 February 2000, <URL: 
 chính sách về việc trình bày BCTC của các công ty, nhất là 
 SSRN: https://ssrn.com/abstract=218959 or 
 các công ty niêm yết, nhằm hạn chế thấp nhất mặt tiêu cực 
 959>. 
 của KTST. Nói các khác, các hành vi KTST cần được kiểm 
 soát chặt chẽ nhằm đáp ứng yêu cầu về minh bạch và chất [4]. Nguyen Thi Huong Lien, Dao Thi Ngan, 2017. A Study of the Level of 
 Applying Creative Accounting in Vietnamese Companies. VNU Journal of Science: 
 lượng công bố thông tin. Thị trường chứng khoán tại Việt 
 Economics and Business, No. 4, 47-54. 
 Nam đã và đang bước vào giai đoạn ổn định, chất lượng 
 thông tin BCTC của các công ty niêm yết ngày càng được [5]. Nguyen Khanh Thu Hang, Nguyen Thi Doan Trang, 2019. Impacts of 
 quan tâm creative accounting on financial statemen. Review of Finance issue 8, 16-19. 
 - Tăng cường kiểm soát hoạt động KTST bởi các DN có [6]. Nguyen Van Hoa, 2020. Effects of innovative accounting on the financial 
 thể lợi dụng được hưởng các ưu đãi, chính sách hỗ trợ của statements. Review of Finance issue 2 - september, 63-66. 
 Nhà nước; Giảm các khoản thuế phải nộp nhà nước, gây 
 thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến sự phát triển AUTHORS INFORMATION 
 minh bạch và bền vững của nền kinh tế quốc gia. 
 Le Thi Thanh Hai1, Nguyen Hong Nga2 
 - Các DN cần cân nhắc việc sử dụng KTST. Bởi nếu dùng 
 1Department of Training Administration, Thuongmai University 
 vào mục đích xấu, nhằm làm đẹp báo cáo, lừa đảo nhà đầu 
 2
 tư, cổ đông, cơ quan quản lý thì sớm hay muộn cũng sẽ bị Faculty of Accounting - Auditing, Thuongmai University 
 phát hiện. Khi đó, DN không chỉ ảnh hưởng về mặt thương 
146 Tạp chí KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ● Tập 57 - Số2 (4/2021) Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn