Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận

Dùng lý thuyết phê bình nữ quyền để khám phá hình tượng người phụ nữ, bài

viết chỉ ra những nét mới, độc đáo trong cách nhìn nhận và xây dựng nhân vật

trong tiểu thuyết của Khái Hưng. Không chỉ ngợi ca vẻ đẹp ngoại hình, nhà văn

còn rất trân trọng những nét đẹp tâm hồn của các cô “gái mới”. Khác với

những người phụ nữ truyền thống đại diện cho luân lý và đạo đức phong kiến,

họ không ngần ngại thể hiện khát khao và đòi hỏi chính đáng để luôn được

sống là mình và cho mình, nhất là trong tình yêu và hôn nhân. Bài viết hi vọng

sẽ góp một phần nhỏ bé vào việc đánh giá, “nhìn nhận lại” hiện tượng “Tự lực

văn đoàn” nói chung, tiểu thuyết của Khái Hưng nói riêng

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 1

Trang 1

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 2

Trang 2

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 3

Trang 3

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 4

Trang 4

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 5

Trang 5

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận trang 6

Trang 6

pdf 6 trang minhkhanh 3480
Bạn đang xem tài liệu "Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận

Nhân vật nữ trong tiểu thuyết của khái hưng dưới góc nhìn nữ quyền luận
No.18_Oct 2020|Số 18 – Tháng 10 năm 2020|p.21-26 DOI: 
TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC TÂN TRÀO 
ISSN: 2354 - 1431 
NHÂN VẬT NỮ TRONG TIỂU THUYẾT 
CỦA KHÁI HƯNG DƯỚI GÓC NHÌN NỮ QUYỀN LUẬN 
(Khảo sát qua Hồn bướm mơ tiên, Đời mưa gió, Nửa chừng xuân) 
Phạm Thị Thiểm1* 
1
Ban Tuyên giáo, Bộ Giáo dục và đào tạo 
*
Email: ptthiem@moet.gov.vn 
Thông tin bài viết Tóm tắt 
Ngày nhận bài: 
27/8/2020 
Ngày duyệt đăng: 
20/9/2020 
 Dùng lý thuyết phê bình nữ quyền để khám phá hình tượng người phụ nữ, bài 
viết chỉ ra những nét mới, độc đáo trong cách nhìn nhận và xây dựng nhân vật 
trong tiểu thuyết của Khái Hưng. Không chỉ ngợi ca vẻ đẹp ngoại hình, nhà văn 
còn rất trân trọng những nét đẹp tâm hồn của các cô “gái mới”. Khác với 
những người phụ nữ truyền thống đại diện cho luân lý và đạo đức phong kiến, 
họ không ngần ngại thể hiện khát khao và đòi hỏi chính đáng để luôn được 
sống là mình và cho mình, nhất là trong tình yêu và hôn nhân. Bài viết hi vọng 
sẽ góp một phần nhỏ bé vào việc đánh giá, “nhìn nhận lại” hiện tượng “Tự lực 
văn đoàn” nói chung, tiểu thuyết của Khái Hưng nói riêng. 
Từ khóa: 
“Nữ quyền”, “tiểu thuyết”, 
“Tự lực văn đoàn”, “Khái 
Hưng”, “hình tượng người 
phụ nữ” 
1. Đặt vấn đề 
Bắt nguồn từ chế độ phong kiến, tư tưởng “trọng 
nam khinh nữ” không chỉ gây tình trạng bất bình 
đẳng giới trầm trọng mà còn là nguồn cơn của biết 
bao tấn bi kịch đối với người phụ nữ. Như một lẽ 
tất yếu, ngọn lửa đấu tranh giành quyền bình đẳng 
cho một nửa thế giới đã bùng lên mạnh mẽ ở khắp 
nơi với tên gọi Nữ quyền luận - Chủ nghĩa nữ 
quyền. Cuộc đấu tranh ấy diễn ra trên nhiều lĩnh 
vực, trong đó có văn học. Ở Việt Nam, vấn đề nữ 
quyền luận tuy mới được đặt ra trong thời gian gần 
đây với số lượng công trình nghiên cứu còn khá ít 
ỏi, nhưng thu hút sự quan tâm của đông đảo giới 
nghiên cứu. Vì vậy, tìm hiểu, đánh giá về vấn đề 
nữ quyền luận trong các sáng tác văn học là việc 
làm hết sức cần thiết. 
2. Nội dung 
2.1. Tiểu thuyết Tự lực văn đoàn và vấn đề “nhận 
thức lại” 
Nhìn lại quá trình hiện đại hóa văn học Việt Nam, 
giai đoạn 1930-1945 diễn ra vô cùng quyết liệt quá 
trình hiện đại hóa văn học với sự nở rộ của nhiều 
khuynh hướng và trào lưu văn học. Cùng với phong 
trào Thơ mới, tiểu thuyết 1930 – 1945 (với hai dòng 
chủ đạo là tiểu thuyết lãng mạn (tiêu biểu là Tự lực 
văn đoàn) và tiểu thuyết hiện thực) đã mở ra một thời 
kỳ rực rỡ huy hoàng trong văn học dân tộc – một thời 
kỳ phát triển đến đỉnh cao của thể loại với nhiều tác 
phẩm xuất sắc. Mặc dù vậy, khi nhìn lại lịch sử 
nghiên cứu, nếu những đánh giá về tiểu thuyết hiện 
thực đã có được sự nhất quán, thống nhất ngay từ đầu 
thì việc định giá tiểu thuyết lãng mạn lại tương đối 
phức tạp với những nhận định nhiều khi trái chiều. 
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về tiểu thuyết Tự 
lực văn đoàn - khen cũng nhiều mà chê cũng không 
ít. Thậm chí, có những lúc, giai đoạn văn học này còn 
bị phủ định. Bởi vậy, sau gần một thế kỉ, vấn đề 
“nhận thức lại” để tìm ra những cách tiếp nhận khác 
đã trở thành một hướng đi mới trong nghiên cứu văn 
học lãng mạn ở Việt Nam. Một loạt tác phẩm của 
Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo, Thạch Lam 
được in lại và giới thiệu từ những góc nhìn mới. Tự 
lực văn đoàn được đánh giá như một nhân tố tích 
 P.T.Thiem/ No.18_Oct 2020|p.21-26 
cực, góp phần đổi mới tư duy nghệ thuật tiểu thuyết 
và thi pháp thể loại. Ngay từ khi mới ra đời, Tự lực 
văn đoàn đã đề ra tôn chỉ hoạt động: “lúc nào cũng 
trẻ, cũng yêu đời, có chí phấn đấu và tin ở sự tiến 
bộ”. Tư tưởng ấy được thể hiện rất thành công trong 
những tác phẩm được viết bằng bút pháp mềm mại 
và điêu luyện của Khái Hưng. Với Khái Hưng, viết 
văn như là một cách để chống lại lễ giáo phong kiến 
hà khắc và đòi hỏi hạnh phúc cá nhân cho con người. 
Để đạt được điều đó, ông và các nhà văn của Tự lực 
văn đoàn đã xây dựng hình ảnh những người phụ nữ 
truyền thống và hiện đại trong mối quan hệ xung đột 
gay gắt, từ đó làm nổi bật vẻ đẹp của những cô gái 
“mới”. Họ không chỉ có sức hấp dẫn về ngoại hình 
mà còn luôn mang trong mình khát khao sống mãnh 
liệt, khát khao được là chính mình, được tự do trong 
tình yêu và hôn nhân. 
Không thể phủ nhận những thành tựu đáng trân 
trọng của giới nghiên cứu về tiểu thuyết Tự lực văn 
đoàn nói chung, nhân vật nữ trong tiểu thuyết của 
Khái Hưng nói riêng. Qua tìm hiểu những nghiên cứu 
đó, chúng tôi đã tiếp thu nhiều luận điểm sâu sắc, có 
giá trị khoa học mang tính chất gợi dẫn quan trọng 
giúp chúng tôi triển khai đề tài này. Nhưng cũng phải 
khẳng định rằng, phần lớn các công trình nghiên cứu 
dừng lại ở việc tiếp cận hình tượng người phụ nữ 
dưới góc nhìn thi pháp và nhìn một cách tổng thể, 
cho đến thời điểm này, chưa có công trình nghiên 
cứu tiếp cận từ lý thuyết phê bình nữ quyền. Thiết 
nghĩ, đây thực sự là một hướng đi mới, phù hợp, có 
triển vọng, có thể mang đến những phát hiện mới mẻ 
về những vấn đề vốn được xem là xưa cũ. 
2.2. Hình tượng người phụ nữ trong tiểu thuyết 
Khái Hưng dưới lăng kính nữ quyền luận 
Khái Hưng sáng tác dồi dào, phong phú với niềm 
say mê và giàu nghị lực. Qua 15 năm cầm bút, Khái 
Hưng để lại 12 tiểu thuyết, trong đó có một tiểu 
thuyết viết chung với Nhất Linh và rất nhiều truyện 
ngắn, kịch Trong phạm vi khảo sát của đề tài, 
chúng tôi chỉ tập trung vào 3 tiểu thuyết được xem là 
tiêu biểu nhất của Khái Hưng, đó là: Hồn bướm mơ 
tiên (1933), Đời mưa gió (viết chung với Nhất Linh, 
1937) và Nửa chừng xuân (1938). 
Không phải ngẫu nhiên mà số lượng nhân vật nữ 
trong các tiểu thuyết này lại nhiều đến thế. Hầu hết 
nhân vật chính trong các tiểu thuyết đều do nhân vật 
nữ đảm nhiệm. Có khi, số lượng nhân vật nữ nhiều 
hơn nhân vật nam. Điều đó cho thấy sự quan tâm đặc 
biệt của nhà văn đối với nữ giới. Nhà văn khao khát 
khám phá vẻ đẹp mới ở nhân vật, khao khát thể hiện 
những diễn biến mới trong tâm lý cũng như những 
suy tư, trăn trở về cuộc đời, thân phận ...  được ai có cái nhan sắc như cô” [3, tr270]. 
Thậm chí, những người không dành cho Mai chút 
yêu mến nào cũng chẳng thể phủ nhận vẻ xinh đẹp 
của Mai. Bà Án, mẹ Lộc, người cương quyết tìm mọi 
cách để phá tan hạnh phúc gia đình Mai Lộc cũng 
phải thốt lên sửng sốt khi gặp Mai: “Mai đẹp lắm, 
đẹp dịu dàng, đôn hậu” [3, tr316]. Còn bà Hàn không 
bằng lòng mua nhà cho Mai chỉ vì “Mai đẹp quá” [3, 
tr150]. Khái Hưng nhiều lần lặp đi lặp lại hình ảnh 
Mai với nụ cười tươi thắm nở trên môi như muốn 
nhấn mạnh nét đẹp thân thiện, tươi trẻ và sức cuốn 
hút lạ kì: “Cái nụ cười của cô vẫn còn nở trên cặp 
môi thắm” [3, tr123], “Cô đi thoăn thoắt lúc cặp môi 
thắm với gió xuân” [3, tr131]”, “Nụ cười lạ, nở trên 
cặp môi đỏ thắm” [3, tr132] 
Lan và Mai xinh đẹp là thế nhưng quyến rũ nhất 
phải kể đến Tuyết trong Đời mưa gió. Với Tuyết, 
Khái Hưng mạnh dạn khắc họa những nét đẹp mang 
đầy yếu tố sắc dục. Đó là vẻ đẹp của “cặp mắt sắc 
sảo” [4, tr53], “hai má đỏ hây” [4, tr56], “cái tay 
trắng muốt, mềm mại” [4, tr69]. “Tuyết vừa nói vừa 
liếc mắt long lanh hoạt động nhìn Chương một cách 
rất tình tứ. Cặp môi bôi sáp đỏ hình trái tim một nụ 
cười làm hai lúm đồng tiền ở hai má mơn mởn như 
tuyết trái đào Lạng Sơn chín hồng mới hái” [4, tr33]. 
Dường như bị mê hoặc bởi Tuyết, Chương đã không 
ít lần ví Tuyết như “tố nữ”, như “tiên giáng trần”. “Ai 
đã đến chơi nhà Chương cũng khó lòng ghét được 
Tuyết... Vì Tuyết khôn khéo mà lại thông minh... 
Nàng lại là người rất thiệp, thạo đủ ngón lịch sự 
phong lưu” [4, tr103-104]. 
Điều đặc biệt là những nhân vật nữ trong tiểu 
thuyết của Khái Hưng không chỉ xinh đẹp mà họ còn 
rất ý thức về vẻ đẹp tự thân ấy của mình, thậm chí ý 
thức việc dùng phấn son để được lộng lẫy, xinh đẹp 
hơn. Đây là điều mà trong văn học truyền thống 
trước giờ chưa từng có. Tuyết thường ăn vận rất 
thành thị. Mỗi khi ra ngoài Tuyết không quên trang 
điểm bởi khi trang điểm xong và trông mình trong 
P.T.Thiem/ No.18_Oct 2020|p.21-26 
gương, Tuyết “thấy nhan sắc thay đổi hẳn vẻ mặt 
tươi tắn, đôi má hồng đào, cặp mắt sáng quắc” [4, 
tr151]. Có lần “Chương bĩu môi bảo Tuyết: “Cô có 
thấy cô dơ dáng dại hình không?” Tuyết đứng dậy 
ngắm trước gương bầu dục, rồi trở lại chỗ cũ trả lời: 
“Không anh ạ. Hình dáng em vẫn xinh như thường” 
[4, tr57]. Tuyết tự thú nhận: “Trời phú cho em một 
khối óc tốt tươi và một trái tim dễ cảm nên em thấy 
ai, em cũng tưởng người ta yêu em và em cũng muốn 
yêu người ta” [4, tr86]. Còn Mai, Mai thấy mình “trẻ 
lắm mới 19 cái xuân xanh. Mai cũng biết Mai 
trẻ. Mai đẹp Chỉ ngắm cái nét mặt khinh bỉ của 
mấy chị em con bác Phán, Mai cũng đủ hiểu rằng 
Mai đẹp. Mai lại nhớ khi ở trên xe hỏa, có một công 
tử vận tây đã lưu ý đến Mai, làm Mai phải bẽn lẽn cúi 
mặt” [3, tr112]. Bằng việc bứt phá ra khỏi thứ văn 
đạo mạo truyền thống, thay vào đó là cách miêu tả tự 
nhiên về những nét đẹp thân thể của người phụ nữ, 
Khái Hưng đã đem đến cho văn học những nét chấm 
phá vô cùng mới mẻ nhằm tôn vinh giá trị của người 
phụ nữ. 
2.2.2. Khát khao tự do, quyết liệt đấu tranh cho 
tình yêu và hạnh phúc 
Không chỉ khám phá vẻ đẹp ngoại hình của các 
nhân vật nữ, Khái Hưng còn rất dụng công khắc họa 
vẻ đẹp tâm hồn họ. Nhà văn không ca ngợi vẻ đẹp 
của trinh tiết, đạo đức ở những người phụ nữ như các 
nhà văn trước đây mà chú trọng ngợi ca những phẩm 
chất mới mẻ, thể hiện rõ ý thức cá nhân của nhân vật. 
Trước hết, họ đều là những người phụ nữ thông 
minh, có học thức, rất bản lĩnh, quyết đoán và luôn 
mong muốn được chủ động lựa chọn số phận của 
mình. Họ khát khao được hưởng hạnh phúc, khát 
khao tự do trong tình yêu và hôn nhân. Vậy nên, ở 
những tình huống cần phải lựa chọn giữa trách nhiệm 
bổn phận và đời sống cá nhân tự do, các nhân vật nữ 
đã phản kháng dữ dội, quyết liệt để bảo vệ mình và 
những người thân yêu. 
Không chiều theo sự sắp đặt của gia đình, Lan 
trốn vào tu trên chùa Long Giáng, xa lánh cõi trần. 
Sự phản ứng mạnh mẽ của Lan không chỉ thể hiện ý 
thức rõ rệt của cô về quyền tự do cá nhân mà còn là 
minh chứng hùng hồn chứng minh rằng: người phụ 
nữ hiện đại hoàn toàn có quyền bác bỏ những quy 
tắc, luật lệ xưa cũ trói buộc con người. Còn Mai, cô 
xuất thân trong gia đình trí thức nhưng khi cha mất, 
gia tài dần khánh kiệt, một mình cô cáng đáng gia 
đình, nuôi em ăn học. Cô thà bán nhà chứ nhất quyết 
không làm lẽ ông Hàn. Bà Án thuyết phục Lộc rời xa 
Mai không được, quay sang nịnh nọt Mai về làm lẽ 
của Lộc, Mai cũng một mực từ chối: “Con không thể 
nào yêu chồng người khác được. Thà con chết còn 
hơn đi lấy lẽ. Lương tâm con không cho con làm 
những điều vô nhân đạo như thế” [3, tr223]. Mai 
chấp nhận xa Lộc, chấp nhận hi sinh tình yêu, chấp 
nhận hy sinh hạnh phúc ngay giữa “nửa chừng xuân” 
để đối mặt với lam lũ, vất vả ở đời chứ không chấp 
nhận là kẻ thứ ba xen vào giữa hạnh phúc của người 
khác. Sự mạnh mẽ, dứt khoát của Lan, của Mai khác 
hẳn với hình ảnh những người phụ nữ trong văn học 
truyền thống. Sự mạnh mẽ, dứt khoát quyết liệt ấy chỉ 
có thể có ở những người phụ nữ có ý chí vượt lên trên 
những kiềm tỏa trói buộc mình, chủ động thay đổi cuộc 
đời mình, tự giải thoát mình khỏi những tư tưởng “thiên 
định” về “phận má hồng”, về “nỗi truân chuyên “tiền 
định”. Đó là những người phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán, 
bản lĩnh, dám làm, dám chịu, không dễ dàng thỏa hiệp 
cũng như tự biến mình thành kẻ lệ thuộc. 
Mạnh mẽ hơn cả, cá tính hơn cả, dám là mình hơn 
cả phải kể đến cô Tuyết trong Đời mưa gió. Tuyết 
xác lập cho mình một lẽ sống riêng: “Không tình, 
không cảm, chỉ coi lạc thú trên đời như một vị thuốc 
trường sinh” [4, tr73]. Vì vậy, cô luôn đi theo tiếng 
gọi của lạc thú, chẳng ai có thể điều khiển hay giữ 
được chân cô. Tuyết thú nhận: “Em đã như con chim 
lạc đàn, nay đây mai đó” [4, tr84], “cái đời khốn nạn 
ấy, thật ra em đã tự dấn mình vào, em nhận như thế 
chứ không dám chối cãi, mà em không hề oán trách 
ai” [4, tr85], “Em đã thề với em rằng bao giờ e cũng 
sẽ là của em, từ thể phách cho chí tâm hồn. Em 
không sao làm vợ, nghĩa là làm vật sở hữu của ai 
được” [4, tr137]. 
Đặt vào giữa thế giới các nhân vật trong lịch sử 
văn học Việt Nam trước đó, Tuyết như thể là một kẻ 
lạc đàn – một người từ một thế giới khác đến: suy 
nghĩ khác, hành xử khác, sống khác. Cô gái ấy yêu 
thì dám nói là yêu, thậm chí chủ động đấu tranh để 
giành lấy người mà mình yêu. Câu nói cửa miệng của 
Tuyết: “như thường” phần nào thể hiện bản ngã, sự 
tự tin của một “gái mới” thản nhiên khẳng định cá 
tính, bất chấp ai nghĩ gì, nói gì. Sự đối lập giữa Tuyết 
và Thu cùng thái độ của Chương cũng cho thấy thị 
hiếu thẩm mĩ của thời đại đã thay đổi: trước đây một 
cô gái như Thu mới là hoàn hảo (vị thế gia đình xứng 
đáng cho một cuộc hôn nhân môn đăng hộ đối, vẻ yểu 
điệu xinh tươi lại khép nép giữ gìn rất ra dáng con nhà 
nề nếp) nhưng nay, một cô gái như Tuyết mới thực sự 
hấp dẫn. Tuyết nhí nhảnh, trẻ trung, thẳng thắn và rất 
P.T.Thiem/ No.18_Oct 2020|p.21-26 
thực tế. Tuyết dám nói, dám làm, dám bộc lộ mình và 
dám chịu trách nhiệm về chính mình. 
Cuộc hôn nhân không hạnh phúc với một người 
chồng ngu dốt trong một gia đình trưởng giả, cổ lỗ đã 
khiến Tuyết (Đời mưa gió) quyết định bỏ nhà đi 
“theo giai”. Tuyết phớt lờ mọi ánh mắt dè bỉu, đặt 
mình ra ngoài vòng luân lí, đạo đức, sống đời mưa 
gió miễn sao được tự do và được thỏa mãn nhu cầu 
thể xác. Gặp Chương, Tuyết tưởng như tìm được một 
vòng tay yêu thương yên bình. Nhưng không bằng 
lòng với cuộc sống tẻ nhạt, Tuyết không ít lần bỏ đi 
theo Văn, theo Giang, rồi lại tự tìm về với Chương. 
Lần trở lại cuối cùng, Tuyết vô cùng hối hận: “Nếu ta 
biết chàng yêu ta đến thế thì ta đừng đến nhà chàng 
có hơn không. Chàng sẽ mãi sống với hình ảnh 
không già của ta. Nhưng nay chàng đã trông thấy ta 
rồi, thì từ đây, ta sẽ không còn chiếm được một chỗ 
cỏn con trong tâm hồn chàng nữa” [4, tr215]. Thế mà 
một sớm mai thức giấc, Tuyết lại bỏ Chương đi. Đối 
với Tuyết, thà liều thân với một đời mưa gió, khổ sở, 
đê tiện còn hơn là sống lừa dối bên cạnh Chương. 
Tuyết cũng không thể sống mãi một kiếp buồn tẻ 
cùng vun đắp hạnh phúc đơn sơ, giản dị với người 
chồng học thức, nhân hậu bởi chính nó, luôn nhắc 
Tuyết rằng: địa vị của nàng vốn không phải ở đây. 
“Nàng như hiểu lờ mờ rằng, trừ những khoái lạc hàng 
ngày ra, nàng không nên hy vọng những hạnh phúc 
đâu đâu. Gia đình. Một người như nàng không có 
quyền tưởng tới gia đình” [4, tr174]. Người con gái 
ấy đã hoàn toàn tự do đến với Chương và cũng hoàn 
toàn tự do để ra đi. Vậy nên, hành động hủy đi kí ức, 
xé vứt vào lò sưởi những bức ảnh treo trên tường rồi 
đi biệt lại là minh chứng cho lòng tự trọng của Tuyết. 
Tuyết thực sự thấy mình nhơ nhuốc và không muốn 
quấy rối cuộc sống bình yên của Chương thêm lần 
nào nữa. 
Nếu Tuyết sống hưởng lạc thì Mai, người phụ nữ 
mạnh mẽ, thanh cao và đức hạnh, hoàn toàn xứng 
đáng được hưởng hạnh phúc nhưng lại luôn nhận về 
mình phần thua thiệt, tự nguyện hi sinh cho em, cho 
chồng, cho con: “Trong nhân loại có một hạng người 
đa cảm đến nỗi thà chịu khổ còn hơn là đứng ngắm 
cái khổ của người khác.Vì thế, họ hay nghĩ đến sự hi 
sinh nọ, sự hi sinh kia” [3, tr16]. Mai chịu nhiều thua 
thiệt nhưng vẫn giữ cho mình một tình yêu trọn vẹn, 
chân thành dành cho Lộc và chưa từng rung động với 
bất cứ ai khác. Bởi với Mai, hi sinh là hạnh phúc. 
Phát hiện ra những phẩm chất mới của người phụ nữ 
nhưng Khái Hưng cũng nhận thấy rất rõ bản sắc giới 
tính nơi họ. Ẩn sau vẻ bề ngoài mạnh mẽ, quyết đoán 
vẫn là trái tim thổn thức, giàu yêu thương. 
Kết thúc tác phẩm, những cô “gái mới” trong tiểu 
thuyết của Khái Hưng vẫn không nhận được hạnh 
phúc trọn vẹn bởi sợi dây của lễ giáo phong kiến vẫn 
không thôi kiềm tỏa họ, bởi cái mới tuy đã nhen 
nhóm nhưng còn yếu ớt, chưa đủ sức chống đỡ và 
chiến thắng cả một thành trì vững chãi của chế độ 
nam quyền và thần quyền. Lan vẫn đi tu. Mai nuôi 
con một mình, không danh chính ngôn thuận với 
Lộc. Tuyết thân tàn ma dại, bỏ Chương đi giữa 
những ngày Tết sum họp, ấm áp của mọi người. 
Nhưng thông qua cuộc đời của Lan, Mai, Tuyết, Khái 
Hưng đã xác lập những góc nhìn mới mẻ về người 
phụ nữ, thể hiện sự tôn vinh và trân trọng dành cho 
họ. Thậm chí, khi người đời có nhìn họ bằng ánh mắt 
đầy kì thị thì tác giả vẫn nhìn họ rất đỗi trìu mến. 
Phương, bạn thân của Chương bức xúc khi thấy đi 
đâu Chương cũng cho Tuyết đi cùng: “Ai lại thân 
danh một ông giáo mà mê một con đĩ, đi đâu cũng 
đưa nó đi theo như vợ” [4, tr99] thì Chương không 
ngại ngùng phản pháo: “Tuyết là người yêu của tôi, 
anh chỉ nên biết thế thôi. Vả đĩ, thì ai ai cũng đĩ, chỉ 
khác có một đằng đĩ với một người và một đằng đĩ 
với nhiều người” [4, tr99]. Với Chương, Tuyết như 
một cô gái thượng lưu và tử tế. Câu nói của Chương 
hay nói cách khác, đó cũng chính là tiếng nói xác lập 
tinh thần tôn trọng, đề cao quyền tự do cá nhân của 
Khái Hưng dành cho người phụ nữ, dù họ là ai, họ 
thuộc tầng lớp nào trong xã hội. 
3. Kết luận 
Kể từ khi ra đời đến nay, Tự lực văn đoàn đã trở 
thành tâm điểm chú ý của giới nghiên cứu văn học và 
sức sống ấy vẫn luôn mạnh mẽ cho tới ngày hôm 
nay. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về Tự lực 
văn đoàn nói chung, hình tượng người phụ nữ trong 
tiểu thuyết của Khái Hưng nói riêng. Tuy nhiên, chưa 
có công trình nào dùng lý thuyết phê bình nữ quyền 
để nhìn nhận về hình tượng nhân vật vô cùng độc đáo 
này. Hướng đi mới thực sự đã đem đến những phát 
hiện vô cùng thú vị, đồng thời như là một “cách đọc 
khác” về Hồn bướm mơ tiên, Nửa chừng xuân, Đời 
mưa gió... Ở đây, nhà văn đã có sự phân biệt rõ ràng 
về hai loại nhân vật nữ trong tác phẩm của mình. Với 
những nhân nật nữ đại diện cho tư tưởng bảo thủ, 
tính nữ bị mờ hóa, con người chức năng, con người 
bổn phận được nhấn mạnh. Ngược lại, với những 
nhân vật nữ đại diện cho lối sống mới, tư tưởng mới, 
tính nữ được nhấn mạnh, vẻ đẹp hiện đại về hình 
thức được ngợi ca, khát vọng và phẩm chất mới được 
tô đậm. Thiết nghĩ, chính sự trân trọng mà Khái 
P.T.Thiem/ No.18_Oct 2020|p.21-26 
Hưng và những nhà văn cùng chí hướng với ông luôn 
dành cho những cô “gái mới” đã góp phần thổi bùng lên 
trong xã hội nhận thức mới về quyền sống, quyền được 
hạnh phúc và được khẳng định giá trị của người phụ nữ, 
điều mà các nhà văn ở giai đoạn trước chưa làm được. 
REFERENCES 
1. Do Hong Duc (2010), Female character in Nhat 
Linh and Khai Hung's novels, Doctoral thesis, Hanoi 
University of Education 
2. Dao Duy Hiep (2008), Literary criticism from 
modern theory, Educational Publishing House 
3. Khai Hung (2018), Hon buom mo tien, Nua chung 
xuan, Writers Association Publishing House, Hanoi 
4. Nhat Linh, Khai Hung (2009), Rainy Life, 
Literature Publishing House, Hanoi 
5. Phung Gia The, Tran Thien Khanh (2016), 
Literature and Women (Some theoretical and historical 
issues), International Publishing House, Hanoi 
THE WOMEN CHARACTERS IN KHAI HUNG’ S NOVEL ON WOMEN’S RIGHT 
Article info Abstract 
Recieved: 
27/8/2020 
Accepted: 
20/9/2020 
 Using feminist criticism theory to discover the image of the woman, the article 
points out new and unique features in the way of looking at and building 
characters in Khai Hung's novels. Not only praising the beauty of the appearance 
but the writer also greatly appreciates the spiritual beauty of the "new women". 
Unlike traditional women who represent feudal morality and ethics, they do not 
hesitate to express a legitimate desire and demand to always live as themselves and 
for themselves, especially in their love and marriage. The article hopes to 
contribute a small part to the evaluation, "re-recognition" of the phenomenon of 
"Self-reliance union" in general, and Khai Hung's novels in particular. 
Keywords: 
"Feminist", "novel", 
"Self-reliance union", 
"Khai Hung", "image of 
a woman" 

File đính kèm:

  • pdfnhan_vat_nu_trong_tieu_thuyet_cua_khai_hung_duoi_goc_nhin_nu.pdf