Đề xuất tiêu chí đánh giá một số giá trị sống của học sinh trung học phổ thông

VJE Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 - 3/2018), tr 61-64; bìa 3 
 61 
ĐỀ XUẤT TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ GIÁ TRỊ SỐNG 
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 
Vũ Thị Ngọc Tú - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
Ngày nhận bài: 12/11/2017; ngày sửa chữa: 15/01/2018; ngày duyệt đăng: 24/01/2018. 
Abstract: The article proposes some criteria to assess living values of high school students in 
current period. These criteria are applied to assess the living values of students through learning 
activities, daily activities and social relationships with aim to help students orient proper living 
values in line with the common values of society. 
Keywords: Value, living values, learning activities, social relationships, high school students. 
1. Mở đầu 
Xuất phát từ quan điểm giáo dục toàn diện, mục tiêu 
giáo dục phổ thông là giúp học sinh được phát triển một 
cách toàn diện, hài hòa về nhân cách. Để làm được điều 
này, ngoài việc đánh giá học sinh qua kết quả học tập thì 
cần phải đánh giá được phẩm chất và năng lực của người 
học nhằm giúp học sinh phát triển khả năng vốn có của 
bản thân, hình thành tính cách và thói quen; phát triển hài 
hòa về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, 
tự tin, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt 
đời; có những phẩm chất tốt đẹp và các năng lực cần thiết 
để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao 
động cần cù, có tri thức và sáng tạo. 
Lứa tuổi học sinh trung học phổ thông (THPT) là 
một thời kì biến động to lớn với những thay đổi về cơ 
thể, sự phát triển nhận thức cũng như đời sống tâm lí xã 
hội phong phú với những thay đổi trong mối quan hệ 
với bạn bè, cha mẹ... Đây cũng là thời kì mà các em 
muốn khao khát, khám phá về bản thân, về ý nghĩa sự 
tồn tại của bản thân. 
Vì vậy, để tìm hiểu, đánh giá một số giá trị sống của 
học sinh THPT được thể hiện trong hoạt động học tập, 
trong quan hệ với bản thân, trong quan hệ với xã hội 
nhằm giúp các em củng cố và phát triển định hướng giá 
trị sống phù hợp với hệ giá trị chung của xã hội trong 
năm học 2015-2016, chúng tôi đã khảo sát: 490 học 
sinh THPT, 490 phụ huynh học sinh, 100 giáo viên 
THPT của 4 trường THPT thuộc TP. Hà Nội: Lê Quý 
Đôn, THPT Đống Đa, Nguyễn Gia Thiều, Tân Lập, 
Phạm Hồng Thái. 
2. Nội dung nghiên cứu 
2.1. Quan niệm về “giá trị” 
Quan niệm về “giá trị” ở các tác giả, các công trình 
còn rất khác nhau. Nhưng trên bình diện chung nhất có 
thể hiểu rằng giá trị là những sự vật, hiện tượng, quá trình 
hay tất cả những thứ được con người xem là có ý nghĩa 
nhất định đối với sự tồn tại, vận động và phát triển của 
con người, xã hội. Nó bao hàm cả mặt chủ quan lẫn 
khách quan, gắn bó chặt chẽ, không tách rời nhau. Bản 
thân các sự vật, hiện tượng, quá trình, sự biến đổi luôn 
tồn tại khách quan, nhưng nếu không có sự đánh giá của 
con người, không được con người xem là có ý nghĩa đối 
với sự tồn tại, vận động và phát triển của họ thì các sự 
vật, hiện tượng, quá trình, sự biến đổi đó không có giá trị. 
Giá trị là phần cốt lõi, trục chính, căn bản của văn hóa, 
nhưng không thể quan niệm rằng nó là một hình thái tinh 
thần. Giá trị nằm ngay trong bản thân các sự vật, hiện 
tượng, quá trình, nó có khía cạnh khách quan - hay nói 
cách khác, nó tồn tại khách quan. Đây là điều kiện cần 
của mọi giá trị [1]. 
Trong nghiên cứu này, chúng tôi tìm hiểu giá trị sống 
ở các mặt: Giá trị trung thực; Giá trị trách nhiệm; Giá trị 
tôn trọng; Giá trị hợp tác (trên ba khía cạnh cơ bản về giá 
trị sống của học sinh THPT) đó là: hoạt động học tập; 
quan hệ bản thân; quan hệ xã hội. Ba khía cạnh này được 
biểu hiện qua: nhận thức, thái độ, hành vi với các tiêu chí 
và chỉ báo đưa ra. 
2.2. Biểu hiện của ba khía cạnh cơ bản về giá trị sống 
của học sinh trung học phổ thông 
Các công trình nghiên cứu hiện nay quan tâm đến giá 
trị văn hóa truyền thống, hệ giá trị con người, đức tính 
con người... đã chỉ ra được 10 giá trị của người Việt Nam. 
Đó là: 1) Tinh thần yêu nước ; 2) Lòng nhân ái; 3) Anh 
hùng, dũng cảm; 4) Biết chấp nhận (nhẫn), tiếp thu; 
5) Hiếu học; 6) Sáng tạo; 7) Cần cù; 8) Lạc quan; 
9) Trọng đạo lí; 10) Ưa ổn định. Dù có những biến động 
nhưng các giá trị này không thể biến mất mà đang được 
tiếp tục củng cố, có những hình thức biểu hiện mới với 
những mức độ khác nhau [2]. Tuy nhiên, các nghiên cứu 
chưa đề cập giá trị sống của lứa tuổi học sinh THPT. 
Vì vậy, trong nghiên cứu này, chúng tôi đề xuất về 
các tiêu chí và chỉ báo của các giá trị sống biểu hiện ở ba 
khía cạnh nhận thức, thái độ, hành vi của học sinh THPT, 
được thể hiện ở bảng dưới đây:
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 - 3/2018), tr 61-64; bìa 3 
 62 
Các mặt 
biểu hiện 
Các giá trị 
sống 
Tiêu chí Chỉ báo 
Giá trị sống với hoạt động học tập 
Nhận thức 
Giá trị 
Trung thực 
- Nhận thức học trung thực để góp phần xây dựng 
quê hương, đất nước. 
- Nhận thức được nhà trường là nơi rèn luyện, phát 
triển nhân cách. 
- Không được làm những điều gian dối trong học 
tập. 
- Trung thực với thầy cô và bạn bè. 
- Học tập tốt cũng là yêu nước. 
- Phải học trong nhà trường mới có cơ hội phát 
triển. 
- Thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của 
một người học sinh hiện nay. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Nhận thức về các nhiệm vụ học tập một cách đầy 
đủ và tự giác. 
- Có ý thức trách nhiệm với công việc được giao, 
học tập nghiêm túc, tự tìm hiểu tri thức bên ngoài. 
- Sẵn sàng nhận nhiệm vụ của lớp, trường về 
mình. 
- Hoàn thành nhiệm vụ học tập đúng hạn và 
đạt yêu cầu. 
- Chủ động tiếp nhận những đánh giá của thấy 
cô về mình. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Nhận thức đúng đắn về sự tôn trọng trong học 
tập với nhà trường, thầy cô giáo. 
- Xác định được mục tiêu, sự cần thiết của việc 
học. 
- Tuân thủ các quy định chung của lớp, trường. 
- Biết lắng nghe ý kiến của người khác. 
-Tôn trọng chính mình là cơ sở tôn trọng 
người khác. 
- Gương mẫu chấp hành các quy định trong 
sinh hoạt của lớp, trường. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Thực hiện đầy đủ và đúng yêu cầu theo một 
nguyên tắc chung. 
- Tin tưởng với bạn bè, thầy cô giáo khi cùng tham 
gia trao đổi những vấn đề trong học tập. 
- Lắng nghe ý kiến của người khác. 
- Cởi mở, sẵn sàng tiếp nhận các ý tưởng mới. 
- Nhìn nhận tích cực về giá trị đóng góp của 
mỗi người. 
- Thừa nhận giá trị bản thân và của đối tác đối 
với kết quả công việc. 
Thái độ 
Giá trị 
Trung thực 
- Tự giác, trung thực với việc học của bản thân. 
- Cởi mở, chia sẻ kiến thức với mọi người. 
- Tự nhận xét đánh giá về thái độ học tập của bản 
thân một cách trung thực. 
- Không nói dối thầy cô bạn bè. 
- Tự giác làm bài tập theo khả năng của bản 
thân, không sao chép kiến thức. 
- Biết nhìn nhận, đánh giá thái độ của bản thân 
với việc học tập. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Chủ động tham gia vào các hoạt động chung của 
trường của lớp. 
- Thực hiện công việc, kế hoạch học tập đã đề ra 
một cách thấu đáo, trách nhiệm. 
- Dành thời gian cho các hoạt động chung của 
trường, của lớp. 
- Trách nhiệm của bản thân với công việc và 
học tập. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Có thái độ học tập đúng đắn, xác định được mục 
tiêu trong học tập. 
- Không làm việc riêng trong giờ học. 
- Tôn trọng, kính phục bạn bè có thành tích học 
tập tốt, không vi phạm quy định của trường, lớp. 
- Tôn trọng thầy cô giáo trong mọi trường hợp, 
hoàn cảnh. 
- Mong muốn được thầy cô đưa ra các yêu cầu cao 
trong học tập và hoạt động xã hội. 
- Thực hiện tốt nhiệm vụ của người học sinh 
với một thái độ tôn trọng. 
- Mong muốn được thầy cô giáo tôn trọng thừa 
nhận trong lớp học và nhà trường. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Có thái độ làm việc nhóm với một tinh thần cùng 
nhau chia sẻ, thảo luận, bàn bạc vì một tiêu chung. 
- Không có thái độ tỏ ra hơn người khác, coi 
thường ý kiến của người khác trong quá trình làm 
việc, học tập. 
- Chủ động xây dựng các quan hệ hợp tác với bạn 
bè, thầy cô giáo trong học tập. 
- Làm việc nhóm có kết quả. 
- Nhìn nhận tích cực về giá trị đóng góp của 
mỗi thành viên trong quá trình làm việc hợp 
tác. 
Hành vi 
Giá trị 
Trung thực 
- Học theo vở ghi, học thuộc lòng trong sách giáo 
khoa. 
- Trung thực trong thi cử, học thật thi thật. 
- Trung thực với lực học của mình, không gian dối 
với bản thân, bạn bè và thầy cô. 
Trung thực trong học tập là điều kiện cần thiết, 
quan trọng để đánh giá đầy đủ về năng lực của 
học sinh. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 - 3/2018), tr 61-64; bìa 3 
 63 
- Trung thực trong việc lập kế hoạch tự học và thực 
hiện đầy đủ kế hoạch đó. 
- Sửa chữa và rút kinh nghiệm các bài tập một cách 
trung thực. 
- Không học tập theo thành tích. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Say mê khám phá cái mới. 
- Chuẩn bị tốt bài tập ở nhà. 
- Sưu tầm và làm thêm các bài tập trong sách nâng 
cao và sách tham khảo. 
- Trao đổi và thảo luận với thầy cô về những băn 
khoăn, thắc mắc trong học tập. 
- Hoàn thành nhiệm vụ thầy cô giao một cách tốt 
nhất. 
Có trách nhiệm với các hoạt động học ở 
trường và ở nhà. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Tôn trọng những môn học trong nhà trường, 
không coi thường hay học lệch những môn học 
không thích thú. 
- Tôn trọng nhân cách và phẩm giá của thầy cô 
giáo. 
- Tôn trọng hình thức hay phương pháp giảng dạy, 
giáo dục của thầy cô trong nhà trường. 
- Tôn trọng các những yêu cầu về học tập của thầy 
cô. 
- Biết lắng nghe những ý kiến đóng góp của thầy 
cô và bạn bè trong học tập. 
Phát triển năng lực toàn diện cho học sinh. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Tuân thủ nguyên tắc, luật lệ chung trong nhà 
trường. 
- Chia sẻ và hiểu giá trị của sự liên quan giữa các 
thành viên trong tập thể lớp. 
- Tin tưởng thầy cô và bạn bè trong quá trình trao 
đổi thông tin. 
- Lắng nghe ý kiến của người khác. 
- Quan tâm, chia sẻ giúp đỡ người khác trong 
học tập. 
- Cởi mở, sẵn sàng tiếp nhận các ý tưởng mới 
của thầy cô và bạn bè. 
Giá trị sống thể hiện qua hoạt động của bản thân 
Nhận thức 
Giá trị 
Trung thực 
- Biết vận dụng những kiến thức học được để giải 
quyết các vấn đề của bản thân. 
- Có suy nghĩ, lời nói hành động thống nhất với 
nhau. 
- Là người dũng cảm nhận lỗi và trách nhiệm về 
mình khi mình làm sai. 
- Là người thẳng thắn phê bình khi người khác có 
nhận thức chưa đúng. 
- Là khi “nhặt được của rơi đem trả lại người mất” 
Có nhận thức, hành động đúng đắn để làm cơ 
sở hoàn thiện nhân cách bản thân. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Mỗi cá nhân phải có ý thức trách nhiệm với cuộc 
sống của bản thân. 
- Có trách nhiệm với các công việc gia đình, với 
chính mình. 
- Hiểu được vai trò của mình đối với công việc để 
nỗ lực hoàn thành tới cùng. 
Có nhận thức, hành động đúng đắn để làm cơ 
sở hoàn thiện nhân cách bản thân. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Tôn trọng giá trị danh dự, nhân phẩm của mình. 
- Hiểu biết về phẩm chất của chính mình để mọi 
người yêu quý và tôn trọng. 
- Biết được giá trị của chính mình và tôn trọng giá 
trị của người khác. 
- Biết lắng nghe ý kiến của người khác. 
- Phát huy được năng lực tiềm ẩn của bản thân. 
- Củng cố thêm sự tự tin, ý chí mạnh mẽ trong 
cuộc sống. 
- Tạo ra sự tin tưởng và tôn trọng người khác. 
- Có động lực để học hỏi những điểm tốt của 
người khác để hoàn thiện bản thân. 
Giá trị 
 Hợp tác 
- Có sự bàn bạc, thảo luận, hợp sức vì một mục 
tiêu chung, không có thái độ tỏ ra hơn người khác, 
coi thường ý kiến của người khác. 
- Chủ động xây dựng quan hệ hợp tác với người 
khác để thúc đẩy và hỗ trợ công việc chung. 
- Hiểu giá trị hợp tác để đạt hiệu quả cao nhất. 
- Giải quyết công việc một cách nhanh chóng, 
hiệu quả. 
- Tin tưởng, quan hệ tốt với mọi người trong 
công việc. 
- Cởi mở và tiếp nhận các ý tưởng mới, sẵn 
sàng điều chỉnh các giá trị của bản thân. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 - 3/2018), tr 61-64; bìa 3 
 64 
- Thừa nhận thành quả của bản thân và của 
người khác. 
Thái độ 
Giá trị 
Trung thực 
- Sống thật với chính mình không dối trá. 
- Tin tưởng và tự tin. 
- Tôn trọng và yêu thương. 
- Có thái độ thẳng thắn, trung thực với những việc 
đã làm. 
- Nói đúng sự thật. 
- Làm đúng với khả năng của mình. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Tham gia các hoạt động với một tinh thần trách 
nhiệm cao. 
- Chịu trách nhiệm trước các vấn đề của bản thân. 
- Có hứng thú với công việc khi có tinh thần trách 
nhiệm. 
- Chủ động tiếp nhận có phân tích lời khuyên của 
người lớn. 
- Có ý thức trách nhiệm rèn luyện những phẩm 
chất nhân cách cho bản thân. 
- Biết cách sàng lọc, điều chỉnh các thông tin 
để điều chỉnh hành vi. 
- Tự tin thực hiện các nhiệm vụ được giao. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Có thái độ với những hành vi của bản thân và của 
người khác. 
- Tạo ra sự tin tưởng và tôn trọng từ người khác. 
- Củng cố niềm tin, ý chí mạnh mẽ trong cuộc 
sống. 
- Có thái độ ôn hòa, bình tĩnh trước những hành vi 
không đúng của bản thân. 
Tự xem xét, đánh giá nhìn nhận bản thân để 
tìm hiểu nguyên nhân khắc phục những điểm 
tốt và điểm xấu của bản thân. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Không ích kỉ, sống hòa đồng. 
- Có thái độ tin tưởng, quan hệ tốt với các thành 
viên khác. 
- Lắng nghe, đóng góp, tôn trọng, biết chấp nhận 
ý kiến của các thành viên khi tham gia hợp tác. 
- Công nhận những thành quả đóng góp của từng 
thành viên với một thái độ hợp tác. 
- Thừa nhận giá trị bản thân và người khác với 
công việc. 
- Quan tâm chia sẻ, giúp đỡ người khác trong 
công việc. 
Hành vi 
Giá trị 
 Trung thực 
- Tạo dựng được niềm tin tưởng, uy tín với người 
khác. 
- Sự bình yên trong tâm hồn, duy trì và phát triển 
các mối quan hệ tốt đẹp. 
- “Nhặt được của rơi trả lại người mất”. 
Hoàn thiện và phát triển nhân cách cho bản 
thân. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Đánh giá cao quyền lợi và trách nhiệm của bản 
thân và của mọi người trong xã hội. 
- Cống hiến cho công việc chung. 
- Chịu trách nhiệm trước mọi người xung quanh 
về các vấn đề đạo đức bản thân. 
Nâng cao năng lực trách nhiệm và hoàn thiện 
phát triển bản thân. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Tôn trọng giá trị danh dự, nhân phẩm của bản thân. 
- Biết bảo vệ bản thân trước những hành vi xấu. 
- Có những hành vi tôn trọng đối với những phẩm 
chất tốt và chưa tốt của bản thân. 
- Tự tin trước mọi người và mạnh dạn làm những 
việc được giao. 
Phát huy những phẩm chất năng lực của bản 
thân để hoàn thiện nhân cách. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Biết giúp chính mình. 
- Biết tập hợp sức mạnh của mỗi cá nhân để tạo 
thành sức mạnh chung. 
- Tạo bầu không khí thân thiện, gần gũi khi làm 
việc cùng nhau. 
- Gắn bó với tập thể, tự tin khẳng định bản thân. 
Phát huy tinh thần hợp tác khi làm việc cùng 
nhau để hoàn thiện nhân cách. 
Giá trị sống biểu hiện trong quan hệ với xã hội 
Nhận thức 
Giá trị 
 Trung thực 
- Hiểu được những điều nên làm và không nên làm 
trong các mối quan hệ với bạn bè, thầy cô giáo, 
người lớn. 
- Chân thành, cởi mở, không gian dối khi thực hiện 
những công việc của xã hội yêu cầu. 
Có ý thức, mong muốn tham gia các hoạt động 
của xã hội một cách tự giác, trung thực để 
được tự khẳng định mình. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 - 3/2018), tr 61-64; bìa 3
Giá trị 
Trách nhiệm 
Tinh thần trách nhiệm được thông qua các mối 
quan hệ với mọi người trong gia đình, với bạn bè, 
với những người khác trong xã hội. 
Nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của bản thân 
trong các mối quan hệ xã hội. 
Giá trị 
Tôn trọng 
- Nhận thức được về sự tôn trọng trong các mối 
quan hệ xã hội. 
- Đồng tình với người lớn về việc hướng dẫn cách 
đối xử với người lớn ở ngoài xã hội. 
Lắng nghe và hiểu được các mặt của việc tôn 
trọng. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Làm việc cùng nhau trong các hoạt động xã hội. 
- Hiểu giá trị của sự liên quan, phụ thuộc lẫn nhau 
giữa con người. 
- Cùng nhau hướng đến mục đích chung. 
- Nhìn nhận tích cực về giá trị đóng góp của 
mỗi người. 
- Quan hệ tốt những người có các năng lực xã 
hội khác nhau. 
Thái độ 
Giá trị 
Trung thực 
Chân thật, không giả dối trong lối sống, trong gia 
đình và trong các mối quan hệ xã hội. 
Có thái độ tích cực qua mọi hoạt động của 
cuộc sống. 
Giá trị 
Tôn trọng 
Tôn trọng mọi người, sự sống, tài sản, môi trường. 
Có thái độ đồng tình, tin tưởng, chấp nhận 
các mối quan hệ trong gia đình và ngoài xã 
hội. 
Giá trị 
Trách nhiệm 
- Cởi mở, trách nhiệm với các công việc trong gia 
đình và ngoài xã hội. 
- Đánh giá cao quyền lợi và trách nhiệm của các 
cá nhân trong xã hội. 
Có trách nhiệm đầy đủ và tự giác với các hoạt 
động của cuộc sống. 
Giá trị 
Hợp tác 
- Tuân thủ luật lệ chung trong các mối quan hệ xã 
hội. 
- Tin tưởng với những người cùng làm việc hợp 
tác. 
- Luôn hành động vì mục đích chung. 
- Biết hành động phối hợp với mọi người trong 
cuộc sống. 
Hành vi 
Giá trị 
 Trung thực 
- Rộng lượng, chân thành để lắng nghe ý kiến của 
người khác. 
- Giữa việc làm và lời nói phải thống nhất với nhau 
- Luôn có ý thức với hành vi của bản thân. 
- Hành vi luôn luôn phải thống nhất với suy 
nghĩ và lời nói. 
Giá trị 
Tôn trọng 
Đồng tình, tin tưởng, chấp nhận trong các mối 
quan hệ trong gia đình và ngoài xã hội. 
Luôn hành động vì sự tôn trọng danh dự nhân 
phẩm của bản thân. 
Giá trị 
 Trách nhiệm 
- Luôn dành thời gian quan tâm đến mọi người 
trong gia đình. 
- Có ý thức trách nhiệm trong các công việc của 
gia đình. 
- Chia sẻ mọi khó khăn với bạn bè. 
- Luôn giữ đúng lời hứa với mọi người. 
Luôn ý thức trách nhiệm với cuộc sống, với 
bản thân, hiểu được vai trò của mình với công 
việc để nỗ lực thực hiện. 
Giá trị 
 Hợp tác 
- Cùng hướng đến mục đích chung, đưa ra ý 
tưởng, quan điểm vì mục đích chung. 
- Làm việc với nhau trong sự thiện chí, sự tôn 
trọng tình thân ái, chân thật và những mong muốn 
tốt lành. 
Luôn hành động vì mục đích chung. 
3. Kết luận
Kết quả nghiên cứu đề xuất tiêu chí đánh giá một số 
giá trị sống của học sinh THPT đã chỉ ra các biểu hiện 
giá trị sống: giá trị trung thực, giá trị trách nhiệm, giá trị 
tôn trọng, giá trị hợp tác của học sinh THPT qua ba khía 
cạnh: hoạt động học tập; hoạt động bản thân; quan hệ xã 
hội mà các em đang hướng đến trong giai đoạn hiện nay. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Phạm Minh Hạc (2010). Giá trị học cơ sở lí luận góp 
phần đúc kết, xây dựng giá trị chung của người Việt 
Nam thời nay. NXB Giáo dục Việt Nam. 
[2] Lương Đình Hải (2009). Những tiêu chí cơ bản của 
con người Việt Nam thời kì hội nhập quốc tế hiện nay. 
Tạp chí Thông tin Khoa học Xã hội, số 10, tr 10-20. 
[3] Diane Tillman (2009). Những giá trị sống dành cho 
tuổi trẻ. NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh. 
[4] Vũ Dũng (chủ biên, 2000). Tâm lí học xã hội. NXB 
Khoa học Xã hội. 
[5] Phạm Minh Hạc (2001). Nghiên cứu con người và 
nguồn nhân lực đi vào công nghiệp hoá, hiện đại 
hoá. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật. 
[6] Vũ Thị Ngọc Tú (2013). Nhận thức của sinh viên sư 
phạm về giá trị sống của học sinh trung học phổ 
thông. Tạp chí Tâm lí học xã hội, tháng 11/2013, tr 
15-25. 
[7] Vũ Thị Ngọc Tú (2014). Một số vấn đề lí luận về giá 
trị sống của học sinh trung học phổ thông. Tạp chí 
Tâm lí học xã hội, tháng 7/2014, tr 1-10.