Bệnh lý tim mạch trong thai kỳ - Nguyễn Anh Danh

BEÄNH LYÙ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
BS Nguyeãn Anh Danh 
BEÄNH LYÙ TIM MAÏCH TRONG 
THAI KYØ 
I .CAÙC THAY ÑOÅI TRONG THAI KYØ BÌNH THÖÔØNG 
II. BEÄNH TIM 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH TRONG THAI KYØ 
IV. CAÙC BEÄNH VAN TIM HAY GAËP 
V. KEÁT LUAÄN 
I .CAÙC THAY ÑOÅI TRONG 
THAI KYØ BÌNH THÖÔØNG 
Thay ñoåi huyeát ñoäng naøy nhaèm taêng löôïng maùy 
tôí nhau vaø thai 
Caùc thay ñoåi naøy taïo moät taûi leân tim maïch vaø 
coù theå gaây ra caùc daáu hieäu trieäu chöùng tim 
maïch thaät söï 
Theå tích maùu taêng khi thai ñöôïc 6 tuaàn vaø tieáp 
tuïc ñeán giöõa thai kyø. Taêng theå tích huyeát thanh 
nhieàu hôn taêng khoái löôïng hoàng caàu gaây tình 
traïng thieáu maùu sinh lyù. Trung bình hematocrit 
giaûm töø 30 – 38% ôû tuaàn thöù 30 
I .CAÙC THAY ÑOÅI TRONG 
THAI KYØ BÌNH THÖÔØNG 
Taêng theå tích maùu vaø nhòp tim gaây taêng 
cung löôïng tim, ñaït ñænh ôû 3 thaùng giöõa vaø 
haèng ñònh luùc sanh 
Khaû naêng co boùp cuûa tim ñöôïc caûi thieän, 
theå tích taâm nhæ vaø taâm thaát Traùi taêng, 
khaùng löïc maùu ngoaïi bieân giaûm( do 
Progesteron, Prostaglandin, peptide cuûa 
baùnh nhau), caùc thay ñoåi naøy laøm cung 
löôïng tim taêng gaàn 50% 
I .CAÙC THAY ÑOÅI TRONG 
THAI KYØ BÌNH THÖÔØNG 
Nhòp tim ôû 3 thaùng cuoái cuoái taêng töø 10-20 
nhòp/phuùt aùp löïc ñoäng maïch toaøn thaân giaûm 
trong 3 thaùng ñaàu, haèng ñònh trong 3 thaùng giöõa 
vaø trôû laïi tröôùc khi coù thai khi thai ñuû ngaøy. 
Giaûm aùp löïc taâm tröông nhieàu hôn giaûm aùo löïc 
taâm thu. Hoäi chöùng tuït huyeát aùp khi naèm ngöõa or 
hoäi chöùng töû cung ñoäng maïch chuû xuaát hieän ôû 
0,5-11% thai kyø do töû cung coù tahi cheøn eùp vaøo 
tónh maïch chuû döôùi laøm giaûm ñaùng keå huyeát aùp 
vaø nhòp tim. Beänh nhaân thöôøng than phieàn nhöùc 
ñaàu nheï, noân, choùng maët, ngaát ôû caùc tröôøng hôïp 
naëng. Trieäu chöùng naøy giaûm ñi khi beänh nhaân 
naèm nghieâng beân traùi 
I .CAÙC THAY ÑOÅI TRONG 
THAI KYØ BÌNH THÖÔØNG 
Coù vaøi thay ñoåi huyeát ñoäng ñaëc bieät laø taêng cung 
löôïng tim khi chuyeån daï vaø sanh thöôøng lieân quan 
ñeán söï lo laéng, sôï seät vaø ñau. Trong moãi côn ñau töû 
cung toáng ra khoaûng 300-500ml maùu laøm cung 
löôïng tim taêng leân 20%. Tieâu thuï oxy taêng 3 laàn. 
Thay ñoå cung löôïng ít hôn neáu beänh nhaân naèm ngöõa 
vaø nhaän giaïm ñau ñuû 
Ngay sau sanh, do giaûm cheøn eùp tónh maïch chuû laøm 
söï töï truyeàn maùu do töû cung co laïi laøm cung löôïng 
tim taêng leân coù theå gaây tình traïng maát buø caáp 
Haàu heát caùc thay ñoåi huyeát ñoäng ñeàu trôû veà bình 
thöôøng 2 tuaàn sau sinh 
II. BEÄNH TIM 
Laø nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây ti73 vong meï( 1% 
thai kyø) 
Beänh nhaân coù ñoä suy tim naëng (III-IV theo NYHA) 
coù khaû naêng töû vong do bieán chöùng cuûa beänh tim 
nhö suy tim, ñoät quî, loaïn nhòp tim. BN coù toån 
thöông heïp (heïp van 2 laù, heïp van ñoäng maïch chuû) 
vaø suy tim nhö ñoä I-II coù theå naëng leân nhanh khi coù 
thai. Caùc beänh tim khaùc coù theå gaây töû vong cao nhö 
hoäi chöùng Eisenmenger, taêng aùp ñoäng maïch phoåi 
nguyeân phaùt, hoäi chöùng Marfan coù toån thöông ñoäng 
maïch chuû, beänh taéc ngheõn tim Traùi 
II. BEÄNH TIM 
Phuï nöõ mang thai coù theå bò vieâm cô tim. Phuï nöõ 
khoûe maïch khi coù thai coù theå maéc nhieàu bieán 
chöùng tim maïch nhö daõn tim, tieàn saûn giaät, 
thuyeân taéc oái, ñoâng maùu noäi maïch raõi raùc, soát 
maát maùu hay boùc taùch ñoäng maïch chuû 
Do thaønh coâng cuûa phaãu thuaät tim baåm sinh neân 
soá saûn phuï vôùi beänh tim baåm sinh laïi nhiieàu hôn 
beänh tim haäu thaáp. Beänh tim do thieáu maùu cuõng 
khoâng hieám do khuynh höôùng mang thai treã hay 
do tieåu ñöôøng, beùo phì quaù möùc, huyeát aùp cao 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
Chaån ñoaùn vaø ñieàu trò khoâng ñuùng seõ gaây haäu quaû 
xaáu leân meï vaø thai 
Neáu saûn phuï beänh tim ñöôïc chuyeån ñeán caùc trugn 
taâm lôùn vaø ñöôïc quaûn lyù bôûi nhoùm phoái hôïp goàm 
Bs saûn, Bs tim maïch, Bs di truyeàn vaø Bs nhi sô 
sinh 
BN ñöôïc tham vaán tröôùc khi coù thai veà thôøi ñieåm 
coù thai, caùc qui trình chaån ñoaùn(ñaëc bieät laø nhoùm 
X quang) ngöng caùc thuoác gaây quaùi thai. Phaãu 
thuaät chænh söõa or taïm bôï tröôùc khi coù thai 
Baûng ñaùnh giaù caùc daáu hieäu thöôøng gaëp 
Trieäi chöùng: meät, giaûm khaû naêng laøm vieäc, nhöùc 
ñaàu nheï, ngaát, ñaùnh troáng ngöïc, khoù thôû, khoù thôû 
ngoài 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
 • Khaùm laâm saøng: 
 Tónh maïch coå noå, T1 lôùn taùch ñoâi 
 T2 taùch ñoâi 
 Tieáng thoåi taâm thu ( bôø traùi xöông öùc or 
vuøng ñoäng maïch phoåi) 
 T3 
 Tieáng thoåi lieân tuïc 
 Moõm tim bò ñaåy leänh 
 Sôø ñöôïc tim P ñaäp 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
 ● ECG: 
 Truïc QRS leäch 
 Soùng Q thaáp vaø soùng P ñaûo ngöôïc 
 Nhòp nhanh xoang, roái loaïn nhòp tim 
● X quang: 
 Tim naèm ngang 
 Phoåi taêng ñaäm 
● Sieâu aâm: 
 Doppler hay sieâu aâm tim thaáy kích thöôùc bu62ng thaát 
traùi thì taâm thu vaø taâm tröông. 
 Hoài ngöôïc cô naêng cuûa van ñoäng maïch phoåi, 3 laù vaø 2 laù 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
 1. Beänh söû: 
Beänh nhaân deã meät vaø khoù laøm vieäc. Neân hoûi caû 
vieäc 
taêng caân vaø thieáu maùu sinh lyù cuûa thai kyø, caùc côn 
ngaát vaø nhöùc ñaàu nheï do töû cung coù thai cheøn leân 
tónh maïch chuû daãn tôùi hoài löu tónh maïch veà tim 
keùm ñaëc bieät trong 3 thaùng giöõa thai kyø. Caùc daáu 
hieäu khaùc goàm taêng thoâng khí vaø khoù thôû ngoài. 
Trieäu chöùng hoài hoäp, ñaùnh troáng ngöïc thöôøng do 
taêng huyeát ñoäng maïch cuûa thai kyø hôn laø do caùc 
loaïn nhòp trong haàu heát tröôøng 
III. ÑAÙNH GIAÙ HEÄ TIM MAÏCH 
TRONG THAI KYØ 
 ♣ Caùc Daáu Hieäu &ø Trieäu Chöùng Chæ Ñieåm Beänh Tim 
Naëng 
Trieäu chöùng: 
Khoù thôû ngaøy caøng taêng 
Ho khaïc ra maùu 
Caùc khoù thôû kòch phaùt veà ñeâm 
Ñau ngöïc khi gaéng söùc 
Ngaát s