Bài giảng Chảy máu 3 tháng đầu thời kỳ thai nghén - Nguyễn Mạnh Thắng

BM PHỤ SẢN – ĐH Y HN 
CHẢY MÁU 3 THÁNG ĐẦU THỜI KỲ THAI NGHÉN 
TS. Nguyễn Mạnh Thắng 
Bộ môn Phụ Sản – ĐHYHN 
Phó trưởng khoa Đẻ - Bv. Phụ sản TW 
Trung tâm Chẩn đoán trước sinh – Bv. Phụ sản TW 
Tel. 090.798.5688 / 0969.886.658 thang@live.jp 
Triệu chứng và tính chất chảy máu 
Các nguyên nhân 
H ư ớng xử trí 
Mục tiêu 
CHẢY MÁU 3 THÁNG ĐẦU 
CHẢY MÁU 3 THÁNG ĐẦU 
Phải can thiệp đ ể giữ thai ??? Phải loại bỏ thai càng sớm càng tốt ??? 
- Hay gặp, do nhiều nguyên nhân - Đòi hỏi phải chẩn đ oán đư ược nguyên nhân , kịp thời xử trí 
Bao gồm tất cả các tr ư ường hợp sản phụ có thai có triệu chứng ra máu âm đ ạo trong thời gian 3 tháng đ ầu của thời kỳ có thai. 
CHẢY MÁU 3 THÁNG ĐẦU 
Dọa sẩy thai 
Sẩy thai 
Chửa ngoài tử cung 
Chửa trứng 
Thai chết lưu 
NGUYÊN NHÂN 
DỌA SẢY THAI - SẢY THAI 
Định nghĩa 
 Sảy thai là Thai bị tống ra khỏi buồng tử cung trước tuổi thai có thể sống được ngoài BTC 
Phân biệt : Sảy thai và đẻ non 
 Tùy thuộc khả năng chăm sóc sơ sinh 
Phân loại : Dọa sảy thai và sảy thai 
 DỌA SẢY THAI 
Triệu chứng 
Cơ năng: 
 .Thai còn sống, bong một phần khỏi niêm mạc tử cung 
 . Chậm kinh 
 . Nghén 
 . Đau bụng hạ vị âm ỉ hoặc từng cơn 
 . Ra máu âm đạo ít 
Thực thể 
 . CTC dài, đóng kín 
 . TC tương xứng với tuổi thai 
 DỌA SẢY THAI 
Cận lâm sàng: 
 hCG (+) 
 Siêu âm: Túi ối, âm vang thai, tim thai 
DỌA SẢY THAI 
Điều trị 
 . Nghỉ ngơi, ăn nhẹ, tránh táo bón 
 . Giảm co: Papaverin 40 – 80mg 
 . Kháng sinh chống nhiễm khuẩn 
 . Progesteron 25mg – 50mg/ ngày 
 Utrogestan 100 – 400mg/ngày 
 Dufaston 10 – 20 mg ngày 
 . Tìm và điều trị theo nguyên nhân 
 Bệnh toàn thân, UXTC, hở eoTC, di truyền, nội tiết 
SẢY THAI 
Đang sảy thai: 
 - Đau bụng dữ dội, từng cơn 
 - Ra máu âm đạo nhiều, có thể choáng máu đỏ lẫn máu cục 
 - CTC xóa mở, hình con quay, 
 - Rau và thai thập thò ở CTC 
 - Siêu âm : Túi ối tụt thấp , không thấy hoạt động tim thai 
Nguyên nhân: 
 - Sang chấn, nhiễm trùng, nhiễm độc, làm tổ ở vị trí bất thường 
 - Tc bất thường, UXTC, hở eo 
Đang sảy thai 
* Điều trị 
 - Nong CTC: gắp, nạo, hút tùy tuổi thai 
 - Chống choáng: Dung dich đẳng trương, 
 - Truyền thuốc tăng co 
 - Kháng sinh toàn thân 
SẢY THAI HOÀN TOÀN 
Triệu chứng: 
 - Thường ở sảy thai trong 6 tuần đầu. 
 - Đau bụng, ra máu, thai ra cả bọc 
 - Máu ra ít dần. 
 - CTC đóng kín, tử cung co hồi bình thường . 
 - Siêu âm: BTC rỗng, không thấy túi ối trong tử cung 
Xử trí: 
 - K háng sinh . 
 - Siêu âm BTC: Hút lại tùy tình trạng SA 
SẢY THAI KHÔNG HOÀN TOÀN 
Triệu chứng 
Sau khi thai sẩy, máu vẫn ra. 
Còn đau bụng. 
Cổ tử cung mở , tử cung to 
Điều trị 
Cho kháng sinh 
Nếu buồng tử cung còn nhiều dịch , chảy máu, tiến hành nạo lại 
SẢY THAI KHÔNG HOÀN TOÀN 
Siêu âm BTC chưa sạch : Misoprostol (cứ 3 - 4 giờ cho uống 400mcg. Tối đa 3 lần 
- Siêu âm l ại sau 24h 
Nếu không có siêu âm : hút lại BTC trong mọi trường hợp 
 - Tăng co trước khi hút 
SẢY THAI NHIỄM KHUẨN 
Triệu chứng 
Sau nạo phá thai không an toàn (không bảo đảm vô khuẩn ), sẩy thai sót rau. 
TC mềm , ấn đau. 
CTC mở. 
Sốt, mệt mỏi khó chịu, tim đập nhanh. 
Ra máu kéo dài và hôi, có khi có mủ. 
SẢY THAI NHIỄM KHUẨN 
Xử trí 
 - KS liều cao, phối hợp. 
 - M áu chảy nhiều: hồi sức , nạo hoặc hút BTC ngay 
 - Nếu máu đã cầm, hút, nạo lại BTC sau 4 – 6h dùng kháng sinh 
 - Cho Oxytocin 5 đơn vị x 2 ống tiêm bắp trước khi nạo 
 - Chảy máu, nhiễm trùng nặng: cắt TC 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Định nghĩa 
CNTC là trường hợp trứng sau khi đã thụ tinh không làm tổ và phát triển trong buồng tử cung mà phát triển ở bên ngoài buồng tử cung 
C hiếm 1 - 2% thai nghén. 
Là nguyên nhân gây tử vong cao nhất trong sản khoa trong 3 tháng đầu thai kỳ (4-10%). Tuy nhiên tỷ lệ tử vong mẹ giảm trong những năm trở lại đây do chẩn đoán sớm và điều trị sớm. 
CHẢY MÁU 3 THÁNG ĐẦU 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
 N g uyên nhân : 
- Viêm vòi tử cung (hay gặp nhất). 
- Các khối u trong lòng hoặc bên ngoài đè ép. 
- Dị dạng vòi tử cung, hoặc bị co thắt bất thường. 
- Xơ dính do phẫu thuật đã thực hiện trước đó trên vòi TC , các phẫu thuật vùng bụng, hoặc hậu quả của lạc nội mạc TC . 
- Thuốc ngừa thai đơn thuần progestin. 
- Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm... 
- Tiền sử vô sinh. 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Phân loại 
Vòi tử cung: 	95 - 98% 
Buồng trứng: 	0,7 - 1% 
Ống cổ tử cung: 	0,5 - 1% 
Ổ bụng: 	hiếm gặp 
Nếu chửa ở vòi tử cung, phôi có thể làm tổ ở 4 vị trí khác nhau: 
Đoạn bóng: 	78% 
Đoạn eo: 	12% 
Đoạn loa: 	 	5 % 
Đoạn kẽ:	2% 
Các vị trí làm tổ của phôi 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Thai ngoài tử cung ở ổ bụng 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Thai ngoài tử cung ở đoạn bóng vòi tử cung 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Phóng noãn, trứng theo vòi tử cung vào buồng tử cung 
Phôi làm tổ ở đoạn bóng vòi tử cung bên phải 
Phôi thai lớn làm vở vòi tử cung, sẩy qua loa và xuất huyết ổ bụng 
Phôi thai lớn dần làm căng phồng vòi tử cung 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Triệu chứng chửa ngoài tử cung chưa vỡ 
Dấu hiệu có thai : RLKN, nghén, test thai (+) 
Ðau hạ vị âm ỉ. 
Ra máu âm đạo : máu đen ra ít một kéo dài . 
Cổ tử cung đóng kín 
TC hơi to hơn bình thường, 
TC đau khi di động 
. Cạnh tử cung có khối nề ấn đau. 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
 hCG (+ ), beta hCG không tăng hoặc tăng ít 
Siêu âm: không thấy túi ối trong BTC, khối cạnh TC, dịch cùng đồ 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Chửa ngoài tử cung vỡ 
Dấu hiệu vỡ: đột ngột đau dữ dội, choáng, 
 Bụng trướng, phản ứng thành bụng, gõ đục vùng thấp 
 Cổ tử cung đóng kín, có ít máu theo tay 
 Cùng đồ đầy, rất đau, tử cung bơi trong nước 
 Có hội chứng chảy máu trong ổ bụng 
 Siêu âm: dịch tự do trong ổ bụng 
 Chọc dò Douglas có máu không đông 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
CHỬA NGOÀI TỬ CUNG 
Điều trị: 
 * Nội khoa: 
 - Trẻ, còn nguyện vọng sinh đẻ 
 - Chưa có tim thai 
 - beta hCG < 5000 UI 
 . Metrotrexat : Đơn liều, đa liều 
 * Phẫu thuật: 
 - Mổ mở, nội soi 
 - Bảo tồn, cắt 
Định nghĩa : 
Bệnh của trung sản mạc, do c