Thực trạng sức khỏe tâm thần của học sinh hai trường trung học cơ sở tại Thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc năm 2019

SỐ 6 (53) - Tháng 11-12/2019
Website: yhoccongdong.vn80
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2019
THỰC TRẠNG SỨC KHỎE TÂM THẦN CỦA HỌC SINH HAI 
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, 
TỈNH VĨNH PHÚC NĂM 2019
Bùi Văn Hồng1, Vũ Đức Anh2, Nguyễn Quỳnh Hoa2, Chu Văn Thăng3
TÓM TẮT
Vấn đề sức khỏe tâm thần (SKTT) học sinh hiện tại 
đang được quan tâm, kết quả các nghiên cứu về vấn đề 
này đang cho thấy tình trạng đang ở mức đáng lo ngại. 
Nghiên cứu này với mục tiêu: Mô tả thực trạng sức khỏe 
tâm thần và một số yếu tố liên quan đến sức khỏe tâm 
thần của học sinh Trường trung học cơ sở Tô Hiệu và Hội 
Hợp tại thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc năm 2019. 
Phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu mô tả cắt ngang 
trên 635 học sinh tại 2 trường THCS tại thành phố Vĩnh 
Yên. Kết quả: Tỷ lệ học sinh có vấn đề SKTT của 02 
trường THCS là: 17.6%, trong đó trường THCS Tô Hiệu 
cao hơn (20,6%) so với trường THCS Hội Hợp (14,9%). 
Tỷ lệ vấn đề SKTT ở nội thành cao hơn ngoại thành, ở 
trẻ nam cao hơn trẻ nữ, nhóm học sinh có mức độ sử 
dụng facebook thường xuyên có tỷ lệ có vấn đề SKTT 
cao hơn so với nhóm sử dụng không facebook thường 
xuyên, nhóm không bị bắt nạt nguy cơ có vấn đề SKTT 
thấp hơn nhóm bị bắt nạt, nhóm gia đình có người say 
rượu thì tỷ lệ học sinh có vấn đề SKTT cao hơn so với 
nhóm không có người say rượu.
Từ khóa: Sức khỏe tâm thần, trung học cơ sở, 
Vĩnh Phúc.
ABSTRACT:
SITUATION OF MENTAL HEALTH OF 
STUDENTS IN 2 SECONDARY SCHOOLS IN VINH 
YEN CITY, VINH PHUC PROVINCE IN 2019
Mental health of students currently are concerned, the 
results of studies on this issue was showing a worrying 
situation. Objectives: Describe the current mental health 
situation of To Hieu and Hoi Hop secondary schools in 
Vinh Yen city, Vinh Phuc province in 2019. Method: A 
cross – sectional study on 635 students at 2 secondary 
schools in Vinh Yen city. Results: The percentage of 
students with mental health problems of 02 secondary 
schools was 17.6%, in which the proportion of mental 
health problems at To Hieu School was higher (20.6%) 
than Hop Hop School. The proportion of mental health 
problems in the urban was higher than in the suburban, 
male was higher than female, Students who use Facebook 
regularly has a higher proportion of mental health problems 
than those who do not use Facebook regularly. The non-
bullied group has a lower risk of having health problems 
than the bullied group. In families with drunk people, the 
proportion of students with mental health problems was 
higher than those without alcoho
Keywords: Mental health, secondary school, 
Vinh Phuc.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Năm 2003, Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra khái 
niệm sức khỏe tâm thần: “Sức khỏe tâm thần là trạng thái 
khỏe mạnh của mỗi cá nhân để họ nhận biết được các 
khả năng của bản thân, có thể đương đầu với những căng 
thẳng thông thường trong cuộc sống, có thể học tập và 
làm việc một cách hiệu quả và có thể tham gia, góp phần 
vào các hoạt động của cộng đồng” [1]. Vậy SKTT tốt 
không chỉ là không có các rối loạn tâm thần hoặc khuyết 
tật mà SKTT mà còn là một trạng thái thoải mái, sự tự 
tin vào năng lực bản thân, tính tự chủ, năng lực và khả 
năng nhận biết những tiềm năng của bản thân, trạng thái 
Ngày nhận bài: 18/09/2019 Ngày phản biện: 30/09/2019 Ngày duyệt đăng: 07/10/2019
1. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Vĩnh Phúc.
2. Trường Đại học Y dược Thái Bình.
3. Trường Đại học Y Hà Nội.
SỐ 6 (53) - Tháng 11-12/2019
Website: yhoccongdong.vn 81
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
hạnh phúc, trong đó một cá nhân tự nhận ra khả năng của 
chính mình, có thể ứng phó với những căng thẳng bình 
thường của cuộc sống, có được sự cân bằng và hòa hợp 
giữa cá nhân, người xung quanh và môi trường xã hội, có 
thể làm việc hiệu quả và có thể đóng góp cho cộng đồng 
của mình[2],[3].
Sức khỏe tâm thần của trẻ em và thanh thiếu niên hiện 
đã và đang được quan tâm rất lớn, do nhận thức về các hậu 
quả đáng tiếc về sức khỏe tâm thần kém trong thời kỳ trẻ 
em và thanh thiếu niên đã được nâng cao và có những tiến 
bộ trong chẩn đoán và điều trị những vấn đề về sức khỏe 
tâm thần [4]. Theo các điều tra dịch tễ học thì có tới trên 
20% trẻ em và thanh thiếu niên gặp phải các vấn đề về sức 
khỏe tâm thần rối loạn tâm thần. [5]
Hiện nay ở nước ta đã bắt đầu có những công trình 
nghiên cứu về rối nhiễu tâm thần ở tuổi vị thành niên. Các 
nghiên cứu học đường cho thấy khoảng 10 – 25% học sinh 
có vấn đề về sức khỏe tâm thần. Các rối loạn thường gặp 
như: trầm cảm, lo âu, rối loạn tăng động, rối loạn liên quan 
đến học tập, rối loạn ứng xử, gây gổ đánh nhau, nghiện 
chất, nghiện điện tử và game online [6]. Theo một khảo 
sát cắt ngang tại Việt Nam tỷ lệ trẻ em có các vấn đề về 
sức khỏe tâm thần chung là 15,9%, khảo sát dọc thời gian 
trong 1 năm học có tới 1,6% các em có RLTT trong tổng 
số học sinh ở các cấp học [7]. Nghiên cứu của Bệnh viện 
Tâm thần Mai Hương năm 2005 cho thấy tỉ lệ mắc các 
vấn đề sức khỏe tâm thần của học sinh trong các quận nội 
thành là 19,46 % [8].
Tuy nhiên, các nghiên cứu về các rối loạn sức khỏe 
tâm thần trẻ em và thanh thiếu niên tại Vĩnh Phúc nói 
chung và thành phố Vĩnh Yên nói riêng là không nhiều. Vì 
vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mục tiêu: Mô 
tả thực trạng sức khỏe tâm thần và một số yếu tố liên quan 
đến sức khỏe tâm thần của học sinh Trường trung học cơ 
sở Tô Hiệu và Hội Hợp tại thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh 
Phúc năm 2019.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
Thời gian và địa điểm: Từ tháng 4/2019 đến tháng 
10/2019, địa điểm 2 trường THCS Tô Hiệu, THCS Hội 
Hợp của thành phố Vĩnh Yên.
Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên và học sinh đang 
học 02 các trường THCS trên.
Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả, thiết kế 
nghiên cứu cắt ngang
Cỡ mẫu và chọn mẫu: 
 Cỡ mẫu: Áp dụng công thức tính cỡ mẫu cho một tỷ 
lệ tính được cỡ mẫu tối thiểu n=262, thực tế tổng số mẫu 
điều tra là 635 học