Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử

Nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử là một trong những tiểu thuyết

châm biếm xã hội xuất sắc nhất của tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc.

Trong tác phẩm, nhà văn đi sâu khám phá tầng bản chất sâu thẳm bên

trong mỗi con người để nhìn nhận rõ hơn sự tác động của hoàn cảnh xã

hội tới sự hình thành tính cách nhân vật. Tác giả châm biếm sâu sắc

chế độ khoa cử, đạo đức lễ giáo phong kiến, những thói hư, tật xấu của

con người trong đời sống bộn bề phức tạp. Nổi bật trong tác phẩm là

hình tượng Vương Ngọc Huy, nhân vật có nhiều mâu thuẫn trong tư

tưởng, giữa một bên là việc thực hành luân lí, đạo đức, lễ giáo phong

kiến và một bên là tình cảm của người cha dành cho con gái. Mặc dù

cổ súy con gái chết theo chồng để trở thành liệt nữ nhưng cuối cùng

Vương Ngọc Huy đã nhận ra sự thất bại của mình trong việc thực hiện

tư tưởng luân lí, đạo đức phong kiến. Bài viết này, chúng tôi vận dụng

các phương pháp: hệ thống hóa, phân tích, tổng hợp, liên ngành (văn

hóa học) để tập trung lí giải tính cách Vương Ngọc Huy giúp độc giả

nhận thấy rõ hơn sự mâu thuẫn sâu sắc trong tư tưởng của nhân vật.

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 1

Trang 1

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 2

Trang 2

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 3

Trang 3

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 4

Trang 4

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 5

Trang 5

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 6

Trang 6

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 7

Trang 7

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử trang 8

Trang 8

pdf 8 trang viethung 9460
Bạn đang xem tài liệu "Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử

Mâu thuẫn giữa việc thực hiện luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với tình cảm của người cha dành cho con gái qua nhân vật vương ngọc huy trong nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử
TNU Journal of Science and Technology 226(08): 468 - 475 
 468 Email: jst@tnu.edu.vn 
CONTRACT BETWEEN IMPLEMENTATION OF FEUDAL MORAL, MEDICAL, 
RITES, AND A FATHER'S LOVE FOR HIS DAUGHTER THROUGH THE 
CHARACTER WANG YUHUI IN RÚ LÍN WÀI SHǏ OF WU JING ZI 
Le Sy Dien* 
National Ethnic University on Probation 
ARTICLE INFO ABSTRACT 
Received: 14/6/2021 Wu Jingzi's novel “Rú lín wài shǐ” is one of the best social satires of 
classical Chinese fiction. In the work, the writer delves deeply into the 
inner nature of each person to better understand the impact of social 
circumstances on the formation of character's personality. The author 
deeply satirizes the academic system, feudal ethics, and bad habits of 
people in a complicated and chaotic life. Prominent in the work is the 
image of Wang Yuhui, a character with many contradictions in thought, 
between the practice of morality, ethics, and feudal rites on the one 
hand and the father's affection for his daughter. Although she 
encouraged her daughter to die with her husband to become a paralytic, 
in the end, Wang Yuhui realized his failure in implementing feudal 
moral and ethical ideas. In this article, we apply the following methods: 
systematization, analysis, synthesis, interdisciplinary (culture) to focus 
on explaining Wang Yuhui's personality to help readers see more 
clearly the deep contradictions in the mind of the character. 
Revised: 28/6/2021 
Published: 30/6/2021 
KEYWORDS 
Ethics 
Feudal rites 
Morality 
Rú lín wài shǐ 
Wu Jing Zi 
Wang Yuhui 
MÂU THUẪN GIỮA VIỆC THỰC HIỆN LUÂN LÍ, ĐẠO ĐỨC, LỄ GIÁO PHONG 
KIẾN VỚI TÌNH CẢM CỦA NGƯỜI CHA DÀNH CHO CON GÁI QUA NHÂN 
VẬT VƯƠNG NGỌC HUY TRONG NHO LÂM NGOẠI SỬ CỦA NGÔ KÍNH TỬ 
Lê Sỹ Điền 
Trường Dự bị Đại học Dân tộc Trung Ương 
THÔNG TIN BÀI BÁO TÓM TẮT 
Ngày nhận bài: 14/6/2021 Nho lâm ngoại sử của Ngô Kính Tử là một trong những tiểu thuyết 
châm biếm xã hội xuất sắc nhất của tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc. 
Trong tác phẩm, nhà văn đi sâu khám phá tầng bản chất sâu thẳm bên 
trong mỗi con người để nhìn nhận rõ hơn sự tác động của hoàn cảnh xã 
hội tới sự hình thành tính cách nhân vật. Tác giả châm biếm sâu sắc 
chế độ khoa cử, đạo đức lễ giáo phong kiến, những thói hư, tật xấu của 
con người trong đời sống bộn bề phức tạp. Nổi bật trong tác phẩm là 
hình tượng Vương Ngọc Huy, nhân vật có nhiều mâu thuẫn trong tư 
tưởng, giữa một bên là việc thực hành luân lí, đạo đức, lễ giáo phong 
kiến và một bên là tình cảm của người cha dành cho con gái. Mặc dù 
cổ súy con gái chết theo chồng để trở thành liệt nữ nhưng cuối cùng 
Vương Ngọc Huy đã nhận ra sự thất bại của mình trong việc thực hiện 
tư tưởng luân lí, đạo đức phong kiến. Bài viết này, chúng tôi vận dụng 
các phương pháp: hệ thống hóa, phân tích, tổng hợp, liên ngành (văn 
hóa học) để tập trung lí giải tính cách Vương Ngọc Huy giúp độc giả 
nhận thấy rõ hơn sự mâu thuẫn sâu sắc trong tư tưởng của nhân vật. 
Ngày hoàn thiện: 28/6/2021 
Ngày đăng: 30/6/2021 
TỪ KHÓA 
Đạo đức 
Lễ giáo phong kiến 
Luân lí 
Nho lâm ngoại sử 
Ngô Kính Tử 
Vương Ngọc Huy 
DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.4650 
Email: Diencdvp@gmail.com 
TNU Journal of Science and Technology 226(08): 468 - 475 
 469 Email: jst@tnu.edu.vn 
1. Mở đầu 
Ngay từ khi xuất hiện trên văn đàn, Nho lâm ngoại sử đã thu hút sự chú ý của các nhà nghiên 
cứu trong và ngoài Trung Quốc. Đặc biệt, nhiều bài viết, công trình đã đề cập đến chủ đề, nội 
dung, tư tưởng của tác phẩm qua việc phân tích, đánh giá những điển hình châm biếm. Trong đó, 
Vương Ngọc Huy là nhân vật điển hình đại diện cho đông đảo các “công vụ viên thạo nghề” của 
chính quyền Mãn Thanh. Ở Vương Ngọc Huy có sự mâu thuẫn giữa một bên là việc thực hành 
luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến với một bên là tình cảm của người cha dành cho con gái. 
Tại Trung Quốc, trong Trung Quốc tiểu thuyết sử lược, khi bàn về việc con gái Vương Ngọc 
Huy chết theo chồng, Ngọc Huy rất đỗi vui mừng, nhưng khi đưa vào nhà thờ để thờ thì bảo là 
thấy đau lòng (hồi 48), Lỗ Tấn cho rằng: “chỉ mấy câu mà miêu tả sự xung đột giữa lương tâm và 
lễ giáo một cách rõ ràng sâu sắc” [1, tr.234]. Lý Hán Thu trong bài viết Thế giới bi kịch của 
Vương Ngọc Huy (李汉秋,王玉辉的悲剧世界) cho rằng để hiểu được hình tượng Vương Ngọc 
Huy cần phải hiểu được sự thống trị của Tống nho trong đời sống xã hội cũng như cốt lõi văn 
hóa, lễ tục của Huy Châu. Theo đó, quan niệm về trinh tiết đã ngấm vào lòng người như một liều 
thuốc độc, khiến người ta coi sự liêm khiết, tiết liệt của phụ nữ là “đề tài hay” trong lịch sử [2]. 
Bàn về hình tượng châm biếm Vương Ngọc Huy, Kiều Quang Huy trong bài viết Sự hình thành 
và tiếp nhận hình tượng Vương Ngọc Huy trong Nho lâm ngoại sử (乔光辉,《儒林外史》中王
玉辉形象的生成和接受) cho rằng Vương Ngọc Huy là một điển hình nhân vật không thể tách 
rời khỏi thực tế của cuộc sống. Ngô Kính Tử đã xây dựng thành công nhân vật từ nguyên mẫu có 
thật ngoài đời. Một kiểu mẫu đại diện cho cách hành xử mang nặng tính hủ nho, ấu trĩ, dồn người 
thân của mình đến tận cùng của cái chết [3]. Cảnh Xuân Hồng trong bài viết Giải thích hình 
tượng Vương Ngọc Huy và con gái từ lễ tục văn hóa Huy Châu (耿春红,从徽州礼俗文化解读
王玉辉父女形象) cho rằng bằng cách tìm hiểu phong tục, lễ nghi ở Huy Châu, đặc biệt các tư 
liệu văn hóa xung quanh các nhân vật nguyên mẫu, chúng ta có thể khám phá sâu sắc hình tượng 
cha con Vương Ngọc Huy cũng như khám phá nội hàm văn hóa của tác phẩm ẩn chứa trong đó 
[4]. Trong bài viết Các đặc điểm về tư tưởng và nghệ thuật hình tượng Vương Ngọc Huy trong 
Nho lâm ngoại sử (柳豹,《儒林外史》中王玉辉形象的思想性和艺术性), Liễu Báo cho rằng 
trong Nho lâm ngoại sử, nhà văn miêu tả chân thực, tỉ mỉ, khắc họa sự phong phú và phức tạp 
tính cách từng nhân vật. Điều này được thể hiện rất rõ qua nhân vật Vương Ngọc Huy, một điển 
hình chứa đựng những mâu thuẫn sâu sắc trong tư tưởng [5]. Bài viết Về nguyên nhân dẫn đến bi 
kịch của Vương Ngọc Huy trong "Nho lâm ngoại sử" - Dựa trên lý thu ... thực 
hiện luân lí đạo đức đã ngầm ép buộc người phụ nữ phải tiết hạnh, phải luôn sẵn sàng thủ tiết và 
tuẫn tiết. 
Khi nói chuyện với Dư Hữu Đạt, độc giả biết Vương Ngọc Huy có năm người con, một trai và 
bốn gái. Điều đáng chú ý ở gia đình này là con gái đầu góa chồng, còn con gái thứ ba, sau khi 
chồng chết đã tuẫn tiết để trọn đạo phu thê. Hành động của một “trinh phụ chi tiết” đã làm kinh 
ngạc tất cả mọi người xung quanh nhưng với Vương Ngọc Huy, y coi đó là một việc làm tốt thể 
hiện tấm lòng trung trinh của một liệt phụ. Người con gái ấy đã lựa chọn cái chết để giữ gìn tiết 
hạnh và khuôn phép, phù hợp với chuẩn mực đạo đức, luân lí của người xưa. Khâm liệm chồng 
xong, cô ra lạy cha mẹ chồng và cha mình rồi nói: “Thưa cha, chị cả của con đã góa chồng, ở nhà 
bắt cha mẹ phải nuôi. Ngày nay đến lượt chồng con cũng mất. Có lẽ nào con lại bắt cha mẹ nuôi 
nữa. Nghèo như cha nuôi làm sao được bấy nhiêu đứa con gái!... Nay con muốn xin từ biệt cha 
mẹ chồng, từ biệt cha và xin xuống suối vàng với chồng con” [9, tr.307]. Vốn là một người sùng 
Nho, luôn cổ súy và tôn thờ Nho giáo nên Vương Ngọc Huy hiểu và đề cao việc thực hiện theo 
luân lí, đạo đức phải tuân theo những chuẩn mực, khuôn mẫu nhất định. Y nói với ông bà thông 
gia: “Tôi đã nghĩ kỹ việc đó rồi. Đứa con gái của tôi thiết tha muốn chết theo chồng, đó là ý 
muốn của con tôi. Ta cứ để cho nó làm theo ý nó. Từ xưa đã có câu: “Lòng đã muốn làm sao mà 
cản được” [9, tr.308]. Sau đó y quay lại nói những lời động viên, khuyến khích con gái: “Con ơi! 
Con đã muốn thì đó là một việc lưu danh sử sách. Cha ngăn cản con làm gì! Con đã biết điều hay 
lẽ phải. Cha sẽ về nhà nói với mẹ con đến đây để từ biệt con” [9, tr.308]. Trong suy nghĩ của 
Vương Ngọc Huy, cái chết này sẽ làm thay đổi danh phận con gái và khẳng định thanh danh của 
gia đình, dòng họ trong việc gìn giữ luân lí, đạo đức Nho giáo. Chính vì thế, khi nói chuyện với 
vợ về nguyện vọng được chết của con gái, bị người vợ chỉ trích, lên án kịch liệt, y liền nói: “Bà 
làm gì mà hiểu được những việc như thế!” [9, tr.308]. Sau đó, Vương Ngọc Huy ở nhà vẫn cứ 
TNU Journal of Science and Technology 226(08): 468 - 475 
 473 Email: jst@tnu.edu.vn 
điềm nhiên xem sách chờ đợi tin tức. Vẻ điềm nhiên, không màng tới số phận bất hạnh của con 
gái càng chứng tỏ sự hủ lậu và xuống cấp trong ý thức, nhân cách của một cựu tú tài luôn đặt lễ 
giáo phong kiến lên trên tất cả mọi thứ. Quả thực, không gì có thể ngăn cản được suy nghĩ, hành 
động điên rồ của Vương Ngọc Huy. Lúc này lí trí đã lấn át toàn bộ tình cảm của một người cha 
dành cho con. Thời gian chờ đợi con gái chết “dằng dặc” trong tám ngày, y mong ngóng người 
nhà báo tin như chờ đợi một kì tích, một điều kì diệu sẽ đến với y và gia đình. Phải chăng, Vương 
Ngọc Huy muốn dựa vào cái chết này để đánh bóng tên tuổi, tạo nên sự đột phá, xóa mờ đi cái 
danh phận tú tài vốn đã đeo đẳng y hơn ba mươi năm. Y muốn được cả xã hội thán phục và tôn 
trọng vì đã sinh ra một liệt nữ, một người thực hành rất tốt luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến 
mà y đã từng dạy bảo. Khi con gái chết thật, người mẹ thương khóc vật vã, còn Vương Ngọc Huy 
không một chút mảy may đau buồn. Y nói với vợ: “Bà mày thật là ngốc! Con bà nay đã thành 
tiên rồi. Bà khóc mà làm gì? Chết như thế là giỏi! Chỉ sợ sau này ta muốn chết cho có một đề tài 
hay như thế mà không chết được thôi!” [9, tr.309]. Y “ngẩng lên trời cười khanh khách: Chết như 
thế là giỏi! Chết như thế là giỏi! Và cứ cười khanh khách bước từng bước dài ra khỏi phòng” [9, 
tr.309]. Theo quan điểm của Vương Ngọc Huy, con người tồn tại trong đời sống là để đổi lấy sự 
ca ngợi của đạo đức phong kiến, dù có chết cũng phải thực hiện một cách “danh chính ngôn 
thuận” để cái chết có ý nghĩa nhất. Hệ thống giá trị do đạo đức phong kiến chủ trương đã chi phối 
phán đoán của Vương Ngọc Huy, chính vì vậy, giữa luân lí, đạo đức của Nho giáo và mối quan 
hệ gia đình, y đã không ngần ngại lựa chọn cái thứ nhất. 
Trong tiểu thuyết Nho lâm ngoại sử, độc giả nhận thấy các mối quan hệ xã hội của Vương 
Ngọc Huy không hề rộng rãi. Y kết thân với một người ở núi Đặng Úy và hai anh em Dư Hữu 
Đạt, Dư Hữu Trọng. Đây là những điểm tựa tinh thần để Vương Ngọc Huy cố gắng hoàn thành 
ước mơ, hoài bão viết sách trong đời. Cũng như Vương Ngọc Huy, ba người bạn ấy là những 
người “gương mẫu”, luôn đi đầu trong việc thực hành luân lí, đạo đức, lễ giáo phong kiến vốn 
đã lỗi thời, lạc hậu. Hai anh em Dư Hữu Trọng, Dư Hữu Đạt không ngừng cổ vũ, động viên và 
cung cấp vật chất cho Ngọc Huy để duy trì tình bạn cũng như giúp y có điều kiện xuất bản ba 
bộ sách. Họ thường xuyên gặp gỡ, trao đổi qua lại với nhau như người thân trong nhà. Ngay cả 
việc đưa con gái Ngọc Huy đã chết vào đền thờ và xin sắc phong của triều đình cũng do anh 
em Hữu Đạt, Hữu Trọng lo liệu. Trong tiêu chí lựa chọn bạn của Vương Ngọc Huy, chỉ những 
ai cùng chí hướng, có “tình yêu” và niềm tin sâu đậm với luân lí, đạo đức phong kiến mới có 
thể trở thành tri âm, tri kỉ. Chẳng thế mà khi biết người bạn ở núi Đặng Úy chết, y khóc lóc, vật 
vã, thương tiếc không nguôi. Cái chết của con gái y “ngửa mặt lên trời cười khanh khách”, còn 
khi đứng trước bài vị và quan tài của bạn thì y khóc thật thảm thương. “Vương Ngọc Huy khóc 
một hồi, sụp lạy bốn lạy đặt những cuốn sách của mình trước linh cửu, khóc rống một hồi” 
[9, tr.312-313]. Hôm sau trước khi rời đi, “Vương lại đến trước quan tài của bạn để cáo từ, 
khóc lóc thảm thiết rồi gạt nước mắt xuống thuyền” [9, tr.313]. Có thể nói, người bạn ấy như 
một biểu tượng tinh thần, người luôn tiếp nhận những “sản phẩm” mà Vương Ngọc Huy sáng 
tạo ra nay đã không còn nữa. Những giọt nước mắt khóc bạn cũng chính là khóc cho bản thân 
mình, một sự thất vọng, chán chường, vỡ mộng và thất bại của Vương Ngọc Huy trong việc 
thực hiện luân lí đạo đức Tống nho. Y đã sa lầy vào con đường ấy và có lẽ chẳng bao giờ bước 
chân ra được nữa. 
Xây dựng nhân vật, nhà văn Ngô Kính Tử không trực tiếp bày tỏ thái độ yêu, ghét, thù hận mà 
thông qua ngôn ngữ, hành động, nhân vật tự bộc lộ bản chất của mình. Sự châm biếm của tác giả 
dành cho nhân vật thật tinh tế, kín đáo mà thâm thúy, sâu cay. Nhà văn cứ “dửng dưng tường 
thuật”, nhân vật thì cứ vô tư thể hiện, chính điều đó khiến chúng rơi vào “bẫy” lúc nào không hay 
và tự bộc lộ bản chất; tiếng cười bật ra đầy sâu sắc, ý nhị. 
3.3. Sự chiến thắng của tình cảm gia đình trước luân lí, đạo đức phong kiến 
Đọc Nho lâm ngoại sử, độc giả có thể nhận thấy trong cuốn tiểu thuyết này, nhà văn Ngô 
Kính Tử đã rất tinh tế trong việc sắp xếp, dàn tuyến các nhân vật, để từ đó nhân vật bộc lộ hết 
TNU Journal of Science and Technology 226(08): 468 - 475 
 474 Email: jst@tnu.edu.vn 
khả năng, vai trò “diễn xuất” của mình. Hơn thế, nhà văn còn đặt các nhân vật trong sự đối lập, 
mâu thuẫn để làm nổi bật về bản chất, tính cách con người. Do đó, hiệu quả châm biếm được đẩy 
lên ở mức cao nhất. Cũng là những người sùng Nho, thực hiện một cách nghiêm túc những vấn 
đề luân lí đạo đức phong kiến, nhưng Dư Hữu Trọng và Dư Hữu Đạt, hai anh em ruột luôn yêu 
thương, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau vượt qua khó khăn, hoạn nạn. Chế độ cầm quyền cấp cho họ 
công cụ để duy trì lễ giáo, luân lí đạo đức phong kiến. Họ đối xử tốt với những người cùng chung 
chí hướng như Vương Ngọc Huy, thậm chí còn cổ súy, tôn vinh cho những việc làm của y. Có 
thể thấy, đối với Vương Ngọc Huy, Hữu Trọng, Hữu Đạt là hai người thầy đáng kính, những tấm 
gương sáng để y suốt đời học tập, noi theo. Với chế độ phong kiến, Vương Ngọc Huy, Dư Hữu 
Trọng, Dư Hữu Đạt thực chất đã trở thành những phát ngôn viên, “công vụ viên” để giai cấp cầm 
quyền lợi dụng duy trì trật tự đạo đức Nho giáo trong xã hội. Tuy vậy, sự khác biệt giữa Vương 
Ngọc Huy và hai anh em Dư Hữu Trọng, Dư Hữu Đạt chính là ở cách hành xử với những người 
thân yêu. Nếu như hai anh em Hữu Trọng và Hữu Đạt là những người thấu hiểu trong công việc, 
bảo vệ nhau lúc nguy nan thì Vương Ngọc Huy lại dễ dàng đánh mất đi cốt nhục tình thâm, tiễn 
người con gái yêu quý về tiên giới để đổi lấy bốn chữ “tiết hạnh khả phong”, làm rạng danh gia 
đình, dòng tộc. 
Trong Nho lâm ngoại sử, chúng ta nhận thấy Vương Ngọc Huy vì mê muội thứ luân lí, đạo 
đức, lễ giáo phong kiến hủ lậu mà chấp nhận để con gái mình tuẫn tiết theo chồng. Lúc quyết 
định để con gái trở thành một “liệt phụ”, lí trí của Ngọc Huy vô cùng kiên định, y thấy con gái 
chết dần, chết mòn mà không cứu lại còn chờ đợi và vô cùng thỏa mãn khi có người báo tin con 
gái chết. Tuy vậy, sau khi con gái được đưa vào đền thờ và được sắc phong liệt nữ, Vương Ngọc 
Huy đã có những phút xao lòng, nghĩ đến con gái mà nghẹn ngào nước mắt. “Người ta bày tiệc ở 
nhà Minh Luân và mời Vương Ngọc Huy vào, nói rằng Vương Ngọc Huy đẻ một người con gái 
quý như vậy làm nổi tiếng cho cả họ. Nhưng Vương Ngọc Huy bây giờ cảm thấy đau đớn từ chối 
không vào dự tiệc” [9, tr.309-310]. Phải nói rằng, toàn bộ tâm ý của Vương Ngọc Huy đã dành 
hết cho việc thực hành luân lí, đạo đức phong kiến. Y có thể bất chấp tất cả để duy trì đam mê đó, 
nhưng lúc này, tình cảm xót thương của người cha dành cho con gái đã dành chiến thắng trước 
luân lí đạo đức Tống nho. Càng về sau, nhìn thấy sự đau khổ, tiếc thương con gái của người vợ, y 
không đành lòng liền đi đây đi đó. Nhìn ngắm cảnh vật và con người, y “ngấm” những điều mà 
mình đã làm. “Ở nhà, tôi thấy nhà tôi luôn luôn khóc lóc, trong lòng không chịu được cho nên 
muốn đi chơi xa ít lâu Trên đường nhìn phong cảnh nước non xinh đẹp lại chạnh nhớ đến con 
gái, Vương càng buồn rầu” “Nhìn một lát, lại thấy một người đàn bà trẻ làm Vương sực nhớ 
đến con gái mình. Lòng Vương nghẹn ngào nước mắt lã chã tuôn rơi” [9, tr.311]. Điều này cho 
thấy Vương Ngọc Huy cũng có nỗi niềm của một người cha với một trái tim biết đau, biết xúc 
động khi nhìn thấy những người phụ nữ cùng lứa tuổi con gái mình đang vui cười trên chiếc 
thuyền xuôi ngược. Có thể nói, tình cảm của người cha dành cho con gái bao giờ cũng là tình 
cảm máu mủ, huyết thống. Cho nên, việc Vương Ngọc Huy thương nhớ, đau đớn về cái chết của 
con gái chính là bản năng trỗi dậy trong sâu thẳm tâm hồn người cha. 
Mối quan hệ không thể tách rời giữa gia đình và đạo đức phong kiến luôn thường trực trong 
mọi suy nghĩ và hành động của Vương Ngọc Huy. Có lúc, luân lí Tống nho đã từng bước 
chiếm thế thượng phong trong trò chơi với học thuyết hư vô về đạo đức ấy, nhưng cuối cùng nó 
bị phá vỡ bởi tình cảm chân thật của con người. Bản chất người cuối cùng đã được khai sáng, 
nó đánh bật xiềng xích tinh thần luân lí phong kiến ngự trị trong con người Vương Ngọc Huy. 
Nếu như những giọt nước mắt thảm thiết, não nề trước linh cữu người bạn thân ở núi Đặng Úy 
là sự thừa nhận thất bại trong việc thực hành luân lí, đạo đức phong kiến thì những giọt nước 
mắt khóc thương con gái là những giọt nước mắt chân thật, nó nghẹn lại và vỡ òa trong niềm 
tiếc thương khôn tả. Tiếng khóc của Vương Ngọc Huy là lời khẳng định, tuyên bố sự chiến 
thắng của tình cảm gia đình trước sự kiểm soát tinh thần trong việc thực hiện luân lí đạo đức 
phong kiến. 
TNU Journal of Science and Technology 226(08): 468 - 475 
 475 Email: jst@tnu.edu.vn 
4. Kết luận 
Phạm vi phản ánh lịch sử, xã hội trong Nho lâm ngoại sử vô cùng rộng lớn, đi vào từng 
phương diện cụ thể. Ngô Kính Tử nhìn thấy rõ hơn những bất cập, trái ngang của đời sống. Con 
người dường như bị cuốn theo vòng quay đó, các mối quan hệ xã hội bị đảo lộn, những giá trị 
văn hóa truyền thống bị sai lệch, thế lực kim tiền và quyền lực lên ngôi chi phối mọi mặt của đời 
sống xã hội. Vương Ngọc Huy là nhân vật đại diện cho tầng lớp trí thức nho sĩ cuồng tín theo 
đuổi danh vọng một cách rập khuôn. Y có niềm tin sâu sắc vào lễ nghi phong kiến, bởi thế y đã 
đánh mất đi bản chất của mình. Cả cuộc đời, Vương Ngọc Huy thực hành và mong muốn phổ 
biến rộng rãi luân lí, đạo đức Nho giáo trong xã hội. Đó là cách để y thỏa mãn niềm đam mê, mặc 
dù y biết mình sẽ đánh mất đi tình thương và lòng nhân ái của một con người. Bài viết giúp độc 
giả đi đến chỗ “nhận thức rõ hơn về chân chủ đề Nho lâm ngoại sử, một kiệt tác phẩm châm biếm 
của văn học cổ điển Trung Quốc. Tác giả cắt nghĩa một cách đúng đắn bản chất và tư tưởng của 
bọn nhà nho đạt vận” [10, tr.126], đặc biệt nhà văn tập trung vào Vương Ngọc Huy, một điển 
hình tiêu biểu trong việc thực hành luân lí đạo đức nho giáo phong kiến vốn đã lỗi thời, lạc hậu. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES 
[1] X. Lu, History of Chinese novels, translated by D.T. Luong - D.T. Luong, VNU Publishing House, 2002. 
[2] H. Q. Li, “The Tragic World of Wang Yuhui,” Journal of Literary Heritage, no. 6, pp. 60-70, 2000. 
[3] G. H. Qiao, “The Formation and Acceptance of Wang Yuhui's Image in The Scholars,” Journal of 
Southeast University, vol. 6, no. 05, pp. 105-11, September 2004. 
[4] C. H. Geng, “Interpretation of Wang Yuhui's Father and Daughter Images from Huizhou Etiquette and 
Custom Culture,” Journal of Hengshui University, vol. 8, no. 4, pp. 67-69, December 10, 2006. 
[5] B. Liu, “The Ideological and Artistic Features of Wang Yuhui's Image in "The Scholars," Journal of 
Chinese Teaching and Research, no. 04, pp. 108-109, 2010. 
[6] B. Liu, “On the reasons for the formation of Wang Yuhui's tragic character in "The Scholars", based on 
Hegel's tragedy theory,” Journal of Anhui Literature, no. 08, pp. 33-34, 2010. 
[7] X. D. Tran, History of Chinese Literature. Education Publishing House, Hanoi, 2002. 
[8] J. Z. Wu, The Scholars, vol. 1 (V. Phan and T. Nhu, Translated Vietnamese), Literature Publishing 
House, Hanoi, 1989. 
[9] J. Z. Wu, The Scholars, vol. 2 (V. Phan and T. Nhu, Translated Vietnamese), Literature Publishing 
House, Hanoi, 1989. 
[10] S. D. Le, “Kuang Chaoren, typical degenrate in the Ru lin wai shi of Wu Jing Zi,” TNU Journal of 
Science and Technology, vol. 225, no. 10, pp. 119-126, 2020. 

File đính kèm:

  • pdfmau_thuan_giua_viec_thuc_hien_luan_li_dao_duc_le_giao_phong.pdf