Kiến thức, thực hành phòng biến chứng ở người bệnh đái tháo đường týp 2 tại Thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương năm 2019

SỐ 6 (53) - Tháng 11-12/2019
Website: yhoccongdong.vn 39
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá kiến thức, thực hành phòng chống 
biến chứng và phân tích một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân 
đái tháo đường týp 2 đang điều trị ngoại trú tại Trung tâm 
Y tế thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương năm 2019.
Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 340 
bệnh nhân đái tháo đường týp 2 đang điều trị ngoại trú tại 
Trung tâm Y tế thành phố Thủ Dầu Một từ tháng 1/2019 
đến tháng 3/2019, hình thức phỏng vấn trực tiếp bằng bộ 
câu hỏi cấu trúc soạn sẵn.
Kết quả: Tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường týp 2 đang 
điều trị ngoại trú tại Trung tâm Y tế Thủ Dầu Một có kiến 
thức đạt về phòng biến chứng là 72,06%, tỷ lệ bệnh nhân 
có thực hành đạt là 81,47%. Các yếu tố có liên quan đến 
kiến thức phòng biến chứng đái tháo đường bao gồm: giới 
tính, có BHYT, trình độ học vấn và thời gian mắc bệnh. 
Các yếu tố thực sự liên quan mạnh đến thực hành phòng 
biến chứng là trình độ học vấn, nghề nghiệp và kiến thức 
phòng biến chứng đái tháo đường.
Từ khóa: Kiến thức thực hành, biến chứng, đái tháo 
đường týp 2, Thủ Dầu Một.
ABSTRACT:
KNOWLEDGE AND PRACTICE IN WASTE 
DISEASES IN TYPES OF DIABETES OF TYPE 2 IN 
THU DAU MOT CITY, BINH DUONG PROVINCE 
IN 2019
Objectives: Assess knowledge, practice prevention of 
complications and analyze some related factors in patients 
with type 2 diabetes who are outpatient treatment at Thu Dau 
Mot City Medical Center, Binh Duong Province year 2019
Methods: Cross-sectional descriptive study on 340 
patients with type 2 diabetes who are outpatient treatment 
at the Thu Dau Mot city medical center from January 2019 
to March 2019, face-to-face interview format with a set of 
structured questionnaires.
Results: The percentage of patients with type 2 
diabetes who are outpatient treatment at Thu Dau Mot 
medical center with knowledge of complication prevention 
is 72.06%, the proportion of patients who practice is 81, 
47%. Factors related to knowledge of diabetes prevention 
include: gender, health insurance, education level and 
duration of disease. Factors that are really related to 
the prevention prevention practice are education level, 
occupation and knowledge of diabetes prevention.
Key words: Practical knowledge, complications, 
type 2 diabetes, Thu Dau Mot.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đái tháo đường (ĐTĐ) được coi là một vấn đề sức 
khỏe cộng đồng lớn trên toàn thế giới do di chứng của 
bệnh để lại, cũng như tần suất lưu hành bệnh ngày càng 
tăng. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính trung bình 
một ngày có 8,700 người và một năm có 3,2 triệu người 
chết do đái tháo đường[5]. Ở Việt Nam, tình hình mắc 
bệnh đái tháo đường đang có chiều hướng gia tăng đặc 
biệt là tại các thành phố lớn. ĐTĐ là nguyên nhân chính 
gây mù, suy thận, đau tim, đột quỵ và cắt cụt chi dưới [6]. 
Những biến chứng của đái tháo đường đã chứng minh mức 
độ trầm trọng của bệnh cũng như những chi phí về kinh 
tế - xã hội. Để khống chế đường huyết ở mức bình thường 
ngoài việc dùng thuốc giảm đường huyết thì chế độ ăn – 
vận động thể lực là phương pháp điều trị lâu dài bệnh đái 
tháo đường [5]. Do đó, kiến thức, thực hành phòng biến 
chứng của bệnh nhân là một yếu tố quan trọng giúp ngăn 
ngừa diễn tiến của bệnh. Để có thể quản lý, giám sát chế 
độ tuân thủ điều trị của người bệnh, cũng như xây dựng kế 
hoạch phòng chống biến chứng ĐTĐ một cách thiết thực 
nhất, chúng tôi tiến hành làm nghiên cứu này với mục tiêu 
“Đánh giá kiến thức, thực hành phòng chống biến chứng 
Ngày nhận bài: 01/10/2019 Ngày phản biện: 05/10/2019 Ngày duyệt đăng: 11/10/2019
KIẾN THỨC, THỰC HÀNH PHÒNG BIẾN CHỨNG Ở NGƯỜI 
BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 TẠI THÀNH PHỐ THỦ DẦU 
MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG NĂM 2019
Từ Hữu Chí1, Võ Thị Kim Anh2
1. Sở Y tế tỉnh Bình Dương
SĐT: 0902946280, Email: tuhuuchi2014@gmail.com
2. Trường Đại học Thăng Long
SỐ 6 (53) - Tháng 11-12/2019
Website: yhoccongdong.vn40
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2019
và phân tích một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo 
đường týp 2 đang điều trị ngoại trú tại Trung tâm Y tế 
thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương năm 2019”.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 
CỨU
Đối tượng nghiên cứu
Người bệnh đái tháo đường týp 2 điều trị ngoại trú tại 
Trung tâm Y tế thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương 
và đồng ý tham gia nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu
Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang
Cỡ mẫu: Cỡ mẫu tối thiểu được tính theo công thức 
ước tính tỷ lệ:
Z =1,96 là trị số từ phân phối chuẩn với độ tin cậy 
95%; d = 0,05 là sai số cho phép; p = 0,277 là tỷ lệ người 
bệnh có kiến thức đúng về phòng chống bệnh đái tháo 
đường theo nghiên cứu của Nguyễn Minh Đức[1]. Vậy cỡ 
mẫu tối thiểu là n = 308. Để đảm bảo đủ cỡ mẫu, lấy thêm 
10%, cỡ mẫu sau làm tròn là n = 340 người.
Cách chọn mẫu: Chọn mẫu thuận tiện. Chọn tất cả 
người bệnh mắc đái tháo đường týp 2 đến khám tại TTYT 
TP.Thủ Dầu Một cho đến khi đủ cỡ mẫu.
Thu thập dữ liệu: Phỏng vấn trực tiếp 340 người bệnh 
ĐTĐ týp 2 đang điều trị ngoại trú tại TTYT Thủ Dầu Một 
bằng bộ câu hỏi cấu trúc soạn sẵn.
Chỉ số nghiên cứu và cách đánh giá
Xác định tỷ lệ người bệnh có kiến thức đúng, thực 
hành đúng về phòng chống biến chứng. Kiến thức phòng 
chống biến chứng được gọi là đạt khi có điểm ≥ 7 điểm, 
không đạt khi < 7 điểm (trong tổng số 11 điểm). Thực hành 
phòng chống biến chứng đạt khi có điểm ≥ 7 điểm, không 
đạt khi <7 điểm (trong tổng số 10 điểm).
Quản lý và phân tích dữ liệu
Các dữ liệu được nhập bằng phần mềm Epidata 3.1 và 
sử dụng phầm mềm Stata 14.0 để phân tích. Thống kê mô 
tả qua các chỉ số là tần số, tỷ lệ %. Sử dụng các kiểm định 
Chi bình phương(hoặc Fisher thay thế) và hồi quy đa biến 
logistic với xác suất sai lầm loại I là α = 0,05.
III. KẾT QUẢ
Một số đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu tỷ lệ nam - nữ tương đương 
nhau (51,8% và 48,2%)