Khảo sát nồng độ Acid Uric huyết thanh ở bệnh nhân ung thư được điều trị hóa chất

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 12 - 12/2017
24
TÓM TẮT
Tình hình chung và mục tiêu nghiên cứu: Điều trị ung thư bằng hóa chất độc tế bào 
thường dẫn đến sự tăng sản xuất acid uric do phân hủy nhanh chóng acid nucleic của tế 
bào. Sự tăng acid uric này dẩn đến kết lắng acid uric ở đường tiết niệu trầm trọng, đôi 
khi dẩn đến tử vong, tắc đường niệu. Vì vậy, đề tài này nhằm: “ Khảo sát nồng độ acid 
uric máu ở bệnh nhân được hóa trị ung thư ờ bệnh viện Quân y 175”.
Thiết kế nghiên cứu: mô tả hồi cứu và tiến cứu cắt ngang
Đối tượng nghiên cứu: hồi cứu bệnh án của 158 bệnh nhân được hóa trị ung thư tại 
bệnh viện Quân y 175, không mắc bệnh gout, suy thận mạn, uống rượu, không sử dụng 
thuốc khác làm ảnh hưởng đến nồng độ acid uric máu trừ thuốc trong phác đồ hóa trị 
ung thư, có theo dỏi nồng độ acid uric trước và sau hóa trị.
Kết quả: có 111 nam (70,25%), và 47 nữ (29,75%) được chọn trong nghiên cứu, 
cho thấy không có sự khác biệt về nồng độ acid uric máu(p>0,05) trong nghiên cứu này.
Kết luận: trong nghiên cứu này, không có sự thay đổi về nồng độ acid uric ở các 
bệnh nhân trước và sau hóa trị
Từ khóa: nồng độ acid uric máu, acid nucleotic.
ABSTRACT
A SURVEY ON SERUM URIC ACID LEVELS OF ONCOLOGIC 
PATIENTS TREATED WITH CHEMOTHERAPY AT THE MILITARY 
HOSPITAL 175
Background and Aims:The treatment of cancer with cytotoxic agents often lead to 
the overproduction of uric acid due to the rapid breakdown of cellular nucleic acid. 
This may result in precipitation of uric acid in the urinary tract with severe, sometimes 
KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ ACID URIC HUYẾT THANH 
Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ HÓA CHẤT
Đòan Văn Đệ1, Trần Tuấn Khanh2
(1) Học viện Quân y
(2) Viện Y Dược Học Dân Tộc
Người phản hồi (Corresponding): Trần Tuấn Khanh (bstuankhanh@gmail.com)
Ngày nhận bài: 12/9/2017. Ngày phản biện đánh giá bài báo: 27/9/2017. 
Ngày bài báo được đăng: 25/12/2017
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
25
fatal, urinary obstruction. So the aims of this study to survey serum uric acid levels of 
oncologic patients treated with chemotherapy.
Study design: descriptive research with retrospective and prospective - cross sec-
tional analyses.
Subjects and method: Investigate history case files of 158 patients treated with che-
motherapy at the Military hospital 175.These patients all did not have pre-history cases 
with gout, chronic kidney failure diseases, using alcohol, and other medicines that effect 
on serum uric acid levels (Thiazides, Allopurinol, etc., except medicines in cancer che-
motherapy formulas). Especially they were all tested serum uric acid levels before and 
after each time of chemotherapy treatment.
Results: including 111 history case files of males (70,25 %) and 47 the others of 
females (29,75 %) are selected randomly in this study. The difference in serum uric acid 
levels between before and after chemotherapy treatments is not statistically significant 
(p>0,05).
Conclusion: There are no differences in serum uric acid levels between before and 
after chemotherapy treatments in this study.
Keywords: Uric acid, nucleic acid
ĐẶT VẤN ĐỀ
Sự phát triển của các phương pháp 
điều trị ung thư nói chung và hóa trị nói 
riêng dựa vào những thành tựu khoa học 
cơ bản về ung thư..
Tuy nhiên các thuốc hóa trị ung thư 
đều gây nên những tác dụng phụ bên cạnh 
hiệu quả mong đợi là ức chế tăng trưởng 
tế bào ung thư. Trong đó hóa trị làm tăng 
nồng độ acid uric huyết tương đã được đề 
cập trong các tài liệu giáo khoa.
Khảo sát nồng độ axít uric huyết 
tương ở bệnh nhân được điều trị hóa chất 
chống ung thư”, với 2 mục tiêu:
Khảo sát đặc điểm dịch tể (tuổi, giới, 
thể trạng) ở bệnh nhân ung thư được điều 
trị hóa chất tại Trung tâm ung bướu và Y 
học hạt nhân - Bệnh viện Quân y 175.
Biến đổi nồng độ acid uric huyết 
tương của bệnh nhân sau hóa trị.
ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP 
NGHIÊN CỨU
Địa điểm nghiên cứu:
Trung tâm Ung bướu và Y học hạt 
nhân –Bệnh viện Quân Y 175 tại thành 
phố Hồ Chí Minh.
Đối tượng nghiên cứu:
Tất cả các bệnh nhân được chẩn đoán 
xác định ung thư theo tiêu chuẩn chẩn 
đoán hiện tại ở Trung tâm Ung bướu và 
Y học hạt nhân –Bệnhviện Quân Y 175 
TP.HCM.Có chỉ định điều trị hóa trị 
theo phác đồ tại Trung tâm Ung bướu và 
y học hạt nhân –Bệnh viện Quân Y 175 
TP.HCM.
Cỡ mẫu: Lấy mẫu thuận tiện, gồm 
158 hồ sơ bệnh nhân ung thư được điều 
trị hóa chất.
Tiêu chuẩn loại trừ:
- Bệnh nhân uống rượu, bệnh gout.
TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 12 - 12/2017
26
- Dùng thuốc khác ngoài phác đồ hóa 
trị chuẩn của Trung tâm Ung bướu và y 
học hạt nhân –Bệnh viện Quân Y 175 làm 
ảnh hưởng đến nồng độ a.uric huyết tương 
như lợi tiểu Thiazide, Allopurinol, hoặc 
mắc bệnh thận mạn,
- Bệnh nhân không đồng ý tham gia 
nghiên cứu.
Quy trình nghiên cứu:
- Hồi cứu các bệnh án đã được điều 
trị và các bệnh án đang được điều trị tại 
Trung tâm Ung bướu và y học hạt nhân –
Bệnhviện Quân Y 175. Các bệnh án chọn 
được bốc ngẫu nhiên tại kho lưu bệnh án 
và bệnh án đang điều trị tại Trung tâm 
- Tiến hành thu thập các số liệu từ 
bệnh án, ghi lại các xét nghiệm ngay 
trước đợt hóa trị và sau mỗi đợt hóa trị 
(xét nghiệm đầu chu kỳ sau).Ghi nhận các 
yếu tố liên quan đến nồng độ a.uric:tuổi, 
giới tính, huyết áp, cân nặng, chỉ số (Body 
Surface Area), chỉ số tổng trạng (Perfor-
mance Status). Creatinin máu, nồng độ 
a.uric huyết tương theo xét nghiệm chuẩn 
đang áp dụng tại bệnh viện Quân y 175.
- Tính trung bình, độ lệch chuẩn, tỷ 
lệ các đặc điểm của đối tượng nghiên cứu 
tuổi, giới tính, chỉ số PS.
- Dùng test t để kiểm định thống kê 
với số liệu từng cặp cho chỉ số acid uric 
trước và sau hóa trị.Với so sánh hai số 
trung bình theo phương pháp số liệu từng 
cặp trường hợp mẫu n ≥30, t được tính 
theo công thức: [8]
- Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 
16.0. - Thời gian tiến hành: 1/7/2016 – 
30/5/2017.
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Đặc điểm b