Dịch Covid-19 và chăm sóc mắt

Tạp Chí Y Học Lâm Sàng - Số 61/2020 33
Bệnh viện Trung ương Huế 
DỊCH COVID-19 VÀ CHĂM SÓC MẮT
Phạm Như Vĩnh Tuyên1, Phan Nhã Uyên1, Hồ Nhật Quang1, Bạch Trọng Hoàng1
DOI: 10.38103/jcmhch.2020.61.5
TÓM TẮT 
Mục tiêu: Khảo sát thái độ, nhận thức và khả năng xử trí của nhân viên y tế công tác trong lĩnh vực 
chăm sóc mắt ở thời điểm dịch COVID-19.
Đối tượng và phương pháp: Khảo sát trực tuyến nhân viên y tế công tác trong lĩnh vực chăm sóc mắt 
trên toàn quốc, thời gian từ 17/4/2020 đến 22/4/2020.
Kết quả: 110 nhân viên y tế đã tham gia khảo sát, trong đó có 94 bác sĩ chiếm tỷ lệ 85,4%. Nhóm tuổi 
chủ yếu tham gia là từ 31-40 tuổi chiếm tỷ lệ 35,5%. Đối tượng tham gia khảo sát chủ yếu từ tuyến tỉnh 
(35,4%) và tuyến trung ương (22,7%). Chuyên ngành chủ yếu là nhãn khoa tổng quát với 79 người. Các 
biện pháp phòng dịch được đa số đối tượng tham gia khảo sát (71,8%) đánh giá là phù hợp với tình hình 
thực tiễn. Việc tư vấn được chú trọng với 81,8% bệnh nhân nội trú đã được tiến hành tư vấn. Các biện pháp 
khám bệnh từ xa được quan tâm với 63,6% đối tượng tham gia khảo sát đã thực hiện và có kế hoạch thực 
hiện. 
Kết luận: Dịch COVID-19 đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác chăm sóc mắt. Các cán bộ y tế đã có thái 
độ quan tâm, nhiều biện pháp phòng chống dịch đã được đưa ra và thực hiện hiệu quả. 
Từ khóa: Dịch COVID-19, chăm sóc mắt
ABSTRACT
EYE CARE DURING COVID-19 PANDEMIC
Pham Nhu Vinh Tuyen1, Phan Nha Uyen1, Ho Nhat Quang1, Bach Trong Hoang1
Objective: To investigate attitudes, perceptions and handling ability of medical workers in clinical eye 
care during the Covid-19 pandemic.
Participants and methods: Online survey of medical workers in clinical eye care, from April 17, 2020 
to April 22, 2020.
Results: 110 medical workers participated in the survey, including 94 doctors, accounting for 85.4%. 
The main age group of participants is 31-40 years old, accounting for 35.5%. The survey participants 
were mainly working at the provincial level (35.4%) and the central level (22.7%). The major is general 
ophthalmology with 79 people. The epidemic prevention measures were considered by the majority of 
survey participants (71.8%) as appropriate for the actual situation. Counseling was focused with 81.8% of 
inpatients being consulted. Telemedicine measures are concerned with 63.6% of the survey participants 
who have implemented and plan to implement. 
1. Khoa Mắt, Bệnh viện 
Trung ương Huế Cơ sở 2
- Ngày nhận bài (Received): 9/4/2020; Ngày phản biện (Revised): 25/04/2020; 
- Ngày đăng bài (Accepted): 29/05/2020
- Người phản hồi (Corresponding author): Phạm Như Vĩnh Tuyên 
- Email: phamnhuvinhtuyen@gmail.com; ĐT: 0913 412 363
34 Tạp Chí Y Học Lâm Sàng - Số 61/2020
......
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của 
virus Corona (COVID-19) là bệnh truyền nhiễm 
thuộc nhóm A với các biểu hiện sốt, ho, có thể kèm 
theo khó thở. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp do 
tiếp xúc với các giọt bắn từ dịch tiết mũi họng của 
người bệnh. 
Một số các báo cáo cho thấy vi rút SARS-CoV-2 
có thể gây viêm kết mạc, như là một dấu hiệu 
sớm của bệnh COVID-19 hoặc gặp ở bệnh nhân 
COVID-19 với các triệu chứng toàn thân trầm 
trọng. Đã có các bằng chứng về sự hiện diện RNA 
của vi rút SARS-CoV-2 trong nước mắt của bệnh 
nhân COVID-19 bị viêm kết mạc, mặc dù vi rút 
này chưa được phát hiện từ phết kết mạc của bất 
kỳ bệnh nhân COVID-19 nào. Tuy nhiên nguy cơ 
lây truyền do vi rút xâm nhập qua đường kết mạc 
mắt là rất cao [1]. 
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp 
chí Y học New England, đã ghi nhận cương tụ 
kết mạc ở 9 trong số 1.099 bệnh nhân (0,8%) 
nhập viện do COVID-19 từ 30 bệnh viện trên 
khắp Trung Quốc. Không ai trong số các bệnh 
nhân được ghi nhận là đã đi khám mắt trước đó 
[2]. Báo cáo từ một viện dưỡng lão ở tiểu bang 
Washington (Hoa Kỳ), được ghi nhận là ổ dịch 
COVID-19 lớn, đã cho thấy mắt đỏ là dấu hiệu ban 
đầu phổ biến ở những bệnh nhân cao tuổi sau đó 
mắc bệnh COVID-19 [3]. Mặc dù tỷ lệ bệnh nhân 
nhiễm COVID-19 có biểu hiện viêm kết mạc không 
cao nhưng đó cũng là một trong những nguồn lây 
lan COVID-19 ra cộng đồng [1].
Xuất phát từ thực tiễn trên, nhằm tìm hiểu thái độ 
và ứng xử của các cán bộ y tế chuyên ngành nhãn khoa 
Việt Nam trong phòng chống dịch COVID-19 chúng 
tôi đã tiến hành khảo sát «COVID-19 và chăm sóc 
mắt» với mục tiêu nhằm tìm hiểu thái độ, nhận thức và 
khả năng xử trí của nhân viên y tế công tác trong lĩnh 
vực nhãn khoa trước dịch bệnh COVID-19.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 
NGHIÊN CỨU
Khảo sát trực tuyến được tiến hành với 110 nhân 
viên y tế công tác trong lĩnh vực nhãn khoa trên 
toàn quốc với bộ 20 câu hỏi về các biện pháp phòng 
chống COVID-19 ở thời điểm dịch COVID-19 từ 
17/4/2020 đến 22/4/2020.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Nghề nghiệp
Bảng 1: Nghề nghiệp
Nghề nghiệp n %
Bác sĩ 79 71,8
Bác sĩ nội trú/ học viên 15 13,6
Điều dưỡng 7 6,4
Quản lý cơ sở khám chữa 
bệnh
 6 5,5
Kỹ thuật viên 2 1,8
Khúc xạ viên 1 0,9
 Trong 110 nhân viên y tế tham gia khảo sát có 
79 bác sĩ (71,8%) và 15 bác sĩ nội trú (13,6%). Bác 
sĩ chiếm đa số trong thành phần tham gia khảo sát 
thể hiện sự quan tâm của các bác sĩ mắt đối với dịch 
COVID-19.
3.2. Tuổi 
Bảng 2: Độ tuổi 
Độ tuổi n %
20-30 34 30,9
31-40 39 35,5
41-50 22 20,0
51-60 12 10,9
60+ 3 2,7
 Nhóm tham gia khảo sát tương đối trẻ với độ 
tuổi 31-40 chiếm 35,5%. Đây là nhóm tuổi cập nhật 
mạng xã hội thường xuyên và tiếp xúc với nhiều 
bệnh nhân trong quá trình xảy ra dịch bệnh.
Conclusion: The COVID-19 epidemic has had a great impact on the clinical eye care. Medical workers 
were concerned about this epidemic, many epidemic prevention measures have been put in place and 
implemented effectively.
Key words: COVID-19 epidemic, clinical eye care
Dịch COVID-19 và chăm sóc mắt
Tạp Chí Y Học Lâm Sàng - Số 61/2020 35
Bệnh viện Trung ương Huế 
3.3. Nơi làm việc
Bảng 3 : Nơi làm việc
Nơi làm việ