Chẩn đoán gãy xương đốt sống - Phần 1: Phát triển giá trị tham chiếu cho người Việt

NGHIÊN CỨU 
THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 3 
CHẨN ĐOÁN GÃY XƯƠNG ĐỐT SỐNG: 
Phần 1. Phát triển giá trị tham chiếu cho người Việt 
Hồ Phạm Thục Lan1,2, Mai Duy Linh1, Đỗ Thị Mộng Hoàng1, Phạm Ngọc Hoa3, 
Lại Quốc Thái2, Nguyễn Đình Nguyên4, Nguyễn Văn Tuấn4,5 
Tóm tắt 
Mục tiêu nghiên cứu. Gãy xương đốt sống xảy ra một 
cách âm thầm vì không có triệu chứng đáng chú ý. Phương 
pháp chẩn đoán gãy xương đốt sống chính xác nhất là dựa 
vào định lượng chiều cao của mỗi đốt sống. Nghiên cứu 
này có mục tiêu phát triển giá trị tham chiếu để phục vụ cho 
việc chẩn đoán gãy xương đốt sống ở người Việt. 
Phương pháp. Nghiên cứu được thực hiện trên 312 
nam và 657 nữ, tuổi từ 18 đến 87 (tuổi trung bình 54). 
Những đối tượng nghiên cứu được chọn ngẫu nhiên trong 
cộng đồng thuộc TP.HCM. Ở mỗi đối tượng, chúng tôi chụp 
X-quang cột sống, và đo chiều cao trước (anterior height, 
Ha), chiều cao giữa (middle height, Hm) và chiều cao sau 
(posterior height, Hp) của mỗi đốt sống, từ T4 đến T12 và 
L1 đến L5 bằng phần mềm ImageJ. Dựa vào Ha, Hp và 
Hm, chúng tôi tính tỉ số Ha/Hp, Hm/Hp, Hp/Hp+1, và Hp/Hp-1 
cho mỗi đốt sống. Giá trị tham chiếu cho tất cả các thông số 
trên được phát triển bằng cách ứng dụng phương pháp 
thống kê số trung bình winsor và độ lệch chuẩn. 
Kết quả. Ở mỗi đốt sống, chiều cao thân đốt sống Ha, 
Hm, Hp ở nam đều cao hơn nữ khoảng 1 đến 2 mm. Ở cả 
hai giới, chiều cao trước Ha và giữa Hm tăng dần từ T4 tới 
L3, và giảm dần ở L4-L5. Các chiều cao thân đốt sống ngực 
T4-T9 có khuynh hướng ổn định theo thời gian, trong khi 
các đốt sống T10-L5, có khuynh hướng giảm dần các chiều 
cao theo thời gian. Tại mỗi đốt sống, tỉ số Ha/Hp luôn luôn 
cao hơn tỉ số Hm/Hp cho thấy chiều cao trước luôn cao hơn 
chiều cao giữa. 
Kết luận. Kết quả nghiên cứu này đã cung cấp những 
thông tin cơ bản về hình dạng các xương đốt sống của 
người Việt Nam và có thể sử dụng làm trị số tham chiếu 
cho chẩn đoán gãy xương đốt sống ở người Việt Nam. 
 Abstract 
Study aim. Vertebral fracture is an asymptomatic 
disorder. Methods for diagnosing vertebral fracture relies on 
quantitative measurements of vertebral dimensions. The 
present study was designed to measure vertebral 
dimensions and to develop reference range for the 
diagnosis of vertebral fracture in Vietnamese men and 
women. 
Methods. The study included 312 men and 657 women 
aged between 18 and 87 years (with average age being 54). 
Participants were randomly selected from the general 
community in Ho Chi Minh City. Chest X-ray was taken from 
each individual, and based on the X-ray, anterior height 
(Ha), middle height (Hm) and posterior height (Hp) for each 
vertebrae (T4 to T12 and L1 to L5) were measured by the 
ImageJ software package. Using Ha, Hp and Hm data, we 
computed four ratios: Ha/Hp, Hm/Hp, Hp/Hp+1, and Hp/Hp-1 
for each vertebrae. Reference ranges for these ratios were 
then developed by the method of winsorized mean. 
Results. For any vertebra, Ha, Hm, Hp in men were 
consistently higher than in women by between 1 and 2 mm. 
In both sexes, vertebral heights Ha and Hm increased in a 
stepwise fashion from T4 to L3, and then gradually reduced 
in L4-L5. Analysis by age showed that vertebral heights for 
T4-T9 tended to decrease with advancing age; however, 
vertebral heights for T10-L5 tended to increase with 
advancing age. In each vertebra, the ratio Ha/Hp was 
greater than Hm/Hp, consistent with the fact that Ha > Hm. 
Conclusion. These results provide the first ever 
anthropometric data of vertebral dimensions for the 
Vietnamese population. The data can also serve as a 
reference ranges for the diagnosis of vertebral fracture in 
Vietnamese men and women. 
Dẫn nhập 
Gãy xương đốt sống (vertebral fracture) là hình 
thái phổ biến nhất của gãy xương do loãng 
xương.(1) Ở Mỹ, theo ước tính có khoảng 700.000 
trường hợp gãy xương đốt sống mới phát sinh, 
chiếm khoảng một nữa số các trường hợp gãy 
xương mới do loãng xương và gấp đôi số gãy cố 
xương đùi.(2) Kết quả từ các nghiên cứu dịch tễ ở 
người Âu Mỹ cho thấy, cứ 100 người sau độ tuổi 50 
thì có khoảng 20 người bị gãy xương đốt sống.(3) 
Trong một nghiên cứu về ăn chay ở phụ nữ Việt 
Nam, chúng tôi ước tính có khoảng 23% bị gãy 
xương đốt sống,(4) và tần suất này gia tăng theo độ 
tuổi. Tần suất gãy xương đốt sống gia tăng theo độ 
tuổi cũng ghi nhận được từ các nghiên cứu khác ở 
cả hai giới, và nữ có xu hướng tăng nhiều hơn 
nam.(3) Những dữ liệu trong và ngoài nước trên đây 
cho thấy gãy xương đốt sống rất phổ biến, nhất là ở 
người cao tuổi. 
Gãy xương đốt sống có thể dẫn đến nhiều hệ quả 
nghiêm trọng, dù đa số các trường hợp không có 
biểu hiện lâm sàng.(5) Bệnh nhân bị gãy xương đốt 
sống có nguy cơ bị gãy xương đốt sống khác, và 
gãy xương ngoài cột sống tăng cao.(6-8) Ngoài ra, 
gãy xương đốt sống còn liên quan đến đau lưng 
mạn tính, suy kiệt thể lực dẫn đến tàn tật,(9-11) giảm 
chất lượng cuộc sống,(12,13) và tăng nguy cơ tử 
vong.(14, 15) Ngoài ra, gãy xương đốt sống là yếu tố 
tiên lượng của gãy xương khác trong tương lai.(16,17) 
Từ những tác động kể trên, nhận biết gãy xương đốt 
1 Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch; 
2 Khoa Khớp, Bệnh viện 115; 
3 Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam; 
4 Viện Nghiên cứu Y khoa Garvan; Australia 
5 Trường Lâm sàng St Vincent’s Khoa Y, Đại học New South 
Wales, Sydney, Australia 
NGHIÊN CỨU 
4 THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 
sống là rất cần thiết trong nghiên cứu, chẩn đoán, 
điều trị và quản lý bệnh, giúp giảm thiểu những hậu 
quả nghiêm trọng do gãy xương gây ra. 
Có nhiều phương pháp để chẩn đoán gãy xương 
đốt sống, bao gồm DXA, chụp cắt lớp điện toán 
(CT), hoặc cộng hưởng từ (MRI). Tuy nhiên phổ 
biến và kinh điển nhất vẫn là dùng X-quang thường 
quy, tiêu chuẩn, và đọc kết quả bằng hai phương 
pháp định lượng hoặc bán định lượng. Trong đó, 
phương pháp bán định lượng sử dụng kỹ năng và 
kinh nghiệm ... ,34 2,38 L2 30,90 2,40 30,22 2,21 32,72 2,45 
L3 29,61 2,44 28,03 2,18 29,20 2,27 L3 31,68 2,51 30,84 2,20 32,23 2,33 
L4 28,94 2,54 27,71 2,21 27,75 2,40 L4 31,23 2,71 30,43 2,45 30,53 2,54 
L5 28,90 2,81 26,81 2,43 25,84 2,47 L5 31,43 2,55 29,21 2,40 28,35 2,69 
Bảng 2. Thông số Ha, Hm, Hp của đốt sống theo độ tuổi 
 Ha Hm Hp 
Tuổi <50 50-69 70+ <50 50-69 70+ <50 50-69 70+ 
Nữ 
T4 19,10 19,43 19,54 17,77 18,33 18,17 20,87 20,38 20,65 
T5 19,72 19,91 19,81 19,69 18,80 18,43 19,94 21,11 20,88 
T6 17,14 20,24 19,95 17,82 19,31 18,93 21,64 21,53 21,57 
T7 20,37 20,53 20,51 19,71 19,73 19,35 22,39 22,01 22,03 
T8 21,26 21,44 21,04 20,37 20,19 19,69 21,24 22,29 22,16 
T9 22,24 22,51 22,23 21,15 21,00 20,70 23,28 22,93 22,95 
T10 23,67 23,26 22,90 23,47 22,20 21,86 25,88 24,20 24,28 
T11 25,17 24,33 23,34 26,00 23,71 22,75 28,50 26,13 25,77 
T12 28,25 26,14 24,50 27,18 25,75 23,77 29,01 28,17 27,09 
L1 27,74 27,55 27,45 27,69 26,99 26,36 29,84 29,27 28,59 
L2 29,07 29,57 28,99 26,84 28,17 26,83 30,34 30,07 29,39 
L3 30,01 30,18 29,66 27,17 28,82 27,53 31,71 30,00 29,02 
L4 32,26 29,52 28,82 30,52 28,53 27,26 30,38 28,68 27,38 
L5 27,21 29,75 28,86 26,53 27,76 26,82 21,62 26,70 25,73 
Nam 
T4 21,98 21,47 20,85 21,02 20,38 19,40 23,22 22,84 22,03 
T5 22,46 22,00 21,64 21,59 20,99 20,33 23,73 23,46 22,92 
T6 22,77 22,51 21,90 22,03 21,60 20,95 24,08 24,01 23,60 
T7 23,12 22,84 22,51 22,30 22,05 21,58 24,38 24,43 24,07 
T8 23,77 23,55 23,37 22,61 22,44 22,26 24,43 24,51 24,35 
T9 24,83 24,70 24,23 23,15 23,11 22,97 24,56 24,77 25,21 
T10 25,89 25,75 24,87 24,25 24,29 23,74 25,64 26,11 26,56 
T11 26,40 26,25 25,53 25,64 25,63 25,09 27,69 28,12 28,49 
T12 27,92 27,39 27,23 27,75 27,45 26,82 30,13 30,14 30,10 
L1 29,36 28,45 28,78 29,70 29,00 28,76 32,46 32,02 31,29 
L2 31,37 30,42 29,72 30,63 29,88 28,98 32,90 32,69 31,82 
L3 32,11 31,15 30,86 31,26 30,44 29,63 32,27 32,35 31,67 
L4 31,77 30,50 30,34 30,89 30,02 29,00 30,71 30,55 29,49 
L5 31,90 30,72 30,86 29,75 28,71 27,70 28,85 27,85 27,02 
NGHIÊN CỨU 
THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 7 
Bảng 3. Thông số Ha/Hp, Hm/Hp, Hp(i)/Hp(i+1) và Hp(i)/Hp(i-1) ở nữ và nam 
Đốt sống Ha / Hp Hm / Hp Hp / Hp-1 Hp / Hp+1 
 Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC 
Nữ 
T4 0,95 0,06 0,89 0,06 , 0,97 0,06 
T5 0,94 0,06 0,89 0,05 1,03 0,06 0,98 0,06 
T6 0,93 0,06 0,89 0,05 1,03 0,07 0,98 0,05 
T7 0,93 0,06 0,89 0,05 1,02 0,05 0,99 0,05 
T8 0,96 0,07 0,90 0,05 1,01 0,05 0,97 0,05 
T9 0,98 0,06 0,91 0,05 1,03 0,05 0,95 0,05 
T10 0,97 0,07 0,91 0,05 1,06 0,06 0,93 0,05 
T11 0,93 0,07 0,90 0,06 1,08 0,06 0,93 0,07 
T12 0,92 0,10 0,90 0,08 1,08 0,07 0,96 0,08 
L1 0,94 0,09 0,92 0,07 1,05 0,09 0,98 0,07 
L2 0,99 0,08 0,93 0,06 1,02 0,07 1,01 0,06 
L3 1,02 0,07 0,96 0,05 1,00 0,06 1,05 0,06 
L4 1,05 0,09 0,99 0,06 0,95 0,06 1,08 0,10 
L5 1,12 0,11 1,04 0,07 0,93 0,08 , , 
Đốt sống Ha / Hp Hm / Hp Hp / Hp-1 Hp / Hp+1 
 Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC Trung bình ĐLC 
Nam 
T4 0,95 0,06 0,90 0,05 , 0,98 0,06 
T5 0,95 0,06 0,90 0,05 1,03 0,06 0,98 0,06 
T6 0,94 0,06 0,91 0,05 1,02 0,06 0,99 0,05 
T7 0,95 0,06 0,91 0,05 1,02 0,06 1,00 0,05 
T8 0,97 0,06 0,92 0,05 1,00 0,05 0,99 0,05 
T9 1,00 0,07 0,94 0,05 1,01 0,05 0,96 0,05 
T10 1,00 0,08 0,94 0,05 1,05 0,06 0,93 0,05 
T11 0,94 0,07 0,92 0,05 1,08 0,06 0,93 0,06 
T12 0,92 0,07 0,92 0,05 1,08 0,07 0,94 0,07 
L1 0,90 0,07 0,91 0,05 1,07 0,08 0,99 0,06 
L2 0,95 0,07 0,93 0,05 1,02 0,05 1,02 0,05 
L3 0,98 0,07 0,96 0,05 0,99 0,05 1,06 0,06 
L4 1,03 0,08 0,99 0,05 0,95 0,05 1,08 0,08 
L5 1,11 0,10 1,03 0,07 0,93 0,06 
Biểu đồ 1. Các thông số Hp, Ha, Ha/Hp, Hm/Hp, Hp(i) / Hp(i-1), và Hp(i) / Hp(i+1). 
Số liệu tính trung bình cho nam và nữ. 
NGHIÊN CỨU 
8 THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 
Biểu đồ 1. Các thông số Hp, Ha, Ha/Hp, Hm/Hp, Hp(i) / Hp(i-1), và Hp(i) / Hp(i+1). 
Số liệu tính trung bình cho nam và nữ. 
Biểu đồ 2. So sánh các trị số trung bình của các chiều cao cột sống và tỉ số Ha/Hp ở nữ của Việt Nam (xanh đứt 
đoạn) so với Trung Quốc (xanh) (nghiên cứu của Lau và cs) và da trắng (đen) (Mỹ, nghiên cứu của Black và cs) 
NGHIÊN CỨU 
THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 9 
Biểu đồ 3. So sánh các tỉ số Ha/Hp, Hm/Hp và Hp/Hp-1 ở 
nam của Việt Nam (xanh đứt đoạn) so với Trung Quốc 
(xanh) (nghiên cứu của Tsai và cs) và Canada (đen) 
(nghiên cứu của Jackson và cs) 
Bàn luận 
Chẩn đoán gãy xương đốt sống luôn là một vấn 
đề khó khăn. Khó khăn một phần chủ yếu là do 
thiếu các giá trị tham khảo trong quần thể để dựa 
vào đó phát triển thành tiêu chí. Chúng tôi tiến hành 
nghiên cứu này nhằm mục đích chính là phát triển 
giá trị tham chiếu về kích thước các đốt sống ở 
người Việt. Kết quả trình bày trong nghiên cứu này 
cho thấy những biến chuyển chiều cao giữa các đốt 
sống ở người Việt cũng có xu hướng chung được 
ghi nhận ở các sắc dân người da trắng và Á châu. 
Tuy nhiên, có sự khác biệt về các giá trị tuyệt 
đối giữa người Việt và các sắc dân khác. Chẳng hạn 
như kết quả chiều cao trung bình của thân trước, 
giữa, sau ở phụ nữ ghi nhận được từ nghiên cứu của 
chúng tôi tương đồng với kết quả của phụ nữ Trung 
Quốc trong một nghiên cứu tại Hồng Kông,(21) 
nhưng thấp hơn so với kết quả trên người da 
trắng.(7) Điều này có thể giải thích bởi người Việt 
Nam và Trung Quốc là người Châu Á, đều có vóc 
dáng thấp hơn so với người châu Mỹ. (Biểu đồ 2). 
Nhưng giá trị trung bình của các tỉ số Hm/Hp, 
Hp(i)/Hp(i+1), và Hp(i)/Hp(i-1) trên các đốt sống từ 
T4 đến L5 trong nghiên cứu của chúng tôi đều 
tương đồng với hai nghiên cứu trên, ngọai trừ tỉ số 
Ha/Hp của chúng tôi cao hơn so với cả hai nghiên 
cứu trên. Tương tự, ở nam giới, khi so sánh các tỉ số 
Ha/Hp, Hm/Hp, và Hp(i)/Hp(i-1) ghi nhận từ nghiên 
cứu của chúng tôi so sánh với người da trắng(22) và 
Trung Quốc,(23) cho thấy có sự tương đồng giữa kết 
quả của chúng tôi với hai nghiên cứu trên, ngoại trừ 
Hm/Hp của chúng tôi tương đồng với của người da 
trắng nhưng cao hơn so với Trung Quốc, đồng thời 
Ha/Hp của chúng tôi cao hơn so với cả hai nghiên 
cứu trên (Biểu đồ 3). Những kết quả nghiên cứu này 
có thể gợi ý đến sự khác biệt về hình dạng đốt sống 
giữa các chủng tộc. Điều này một lần nữa khẳng định 
rằng mỗi dân tộc cần có trị số tham chiếu riêng. 
Tuy nhiên, nghiên cứu chúng tôi cho thấy tại đốt 
sống L5 ở cả hai giới, giá trị trung bình của chiều 
cao thân sau thấp hơn chiều cao thân giữa và thân 
trước, và cả 3 chiều cao của đốt sống L5 đều thấp 
hơn so với L4. Điều này phù hợp với mô tả trong y 
văn, và chính đặc điểm này của đốt sống L5 có thể 
gây ra chẩn đoán lầm gãy xương đốt sống ở L5 khi 
sử dụng phương pháp bán định lượng, nhưng hoàn 
toàn có thể tránh được khi sử dụng phương pháp 
định lượng. Và cho đến hiện nay, định lượng vẫn là 
phương pháp tối ưu được sử dụng để chẩn đoán gãy 
xương đốt sống.(20) 
Kết quả của nghiên cứu này cần phải diễn giải 
trong khuôn khổ của một số ưu điểm và nhược 
điểm. Đây là một công trình nghiên cứu về gãy 
xương đốt sống đầu tiên và qui mô nhất ở Việt Nam 
bao gồm cả nam và nữ, đảm bảo đầy đủ số liệu cho 
việc phân tích xác định các thông số cần thiết cho 
chẩn đoán gãy xương đốt sống. Các đối tượng nam 
và nữ được chọn một cách ngẫu nhiên trong cộng 
đồng qua những tiêu chuẩn lâm sàng, do đó kết quả 
mang tính hợp lý ngoại tại (external validity) cao. 
Tuy nhiên, công trình nghiên cứu cũng có một số 
nhược điểm. Trong bước xác định 6 điểm tương 
ứng với các chiều cao thân đốt sống giữa những 
người đo cũng như giữa những lần đo có thể có sai 
lệch, ảnh hưởng đến các chỉ số. Nhưng để hạn chế 
NGHIÊN CỨU 
10 THỜI SỰ Y HỌC 08/2011 - Số 63 
nhược điểm này, các bước đo đạc đã được thực hiện 
bởi 2 nghiên cứu viên độc lập và được kiểm soát do 
1 chuyên viên về đọc phim gãy xương đốt sống 
bằng phương pháp định lượng Ngoài ra, nghiên cứu 
được thực hiện tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mà 
dinh dưỡng và lối sống có thể khác biệt so với cư 
dân nông thôn, nên có thể xem những kết quả này 
chưa đại diện cho quần thể ở nông thôn. 
Tóm lại, kết quả nghiên cứu của chúng tôi đã 
cung cấp những thông tin cơ bản về hình dạng các 
xương đốt sống của người Việt Nam và có thể sử 
dụng làm trị số tham chiếu cho chẩn đoán gãy 
xương đốt sống ở nam và nữ người Việt. Đây là 
những thông tin cơ bản làm nền tảng để xây dựng 
các công trình nghiên cứu chuyên sâu hơn về gãy 
xương đốt sống. 
Cảm tạ 
Công trình nghiên cứu này được sự hỗ trợ từ Sở Khoa 
Hoc Công Nghệ Thành phố Hồ Chí Minh và một phần từ 
chương trình hợp tác Viện – Trường trong khuôn khổ của Ủy 
hội Đại học Bỉ. Chúng tôi chân thành cám ơn Linh mục 
Phạm Bá Lãm, Linh mục Vũ Minh Danh, các ông Phạm 
Doãn Phong, Lương Thành Phát, Nguyễn Công Phú, và Tiền 
Ngọc Tuấn đã tích cực hỗ trợ cho chương trình nghiên cứu 
của chúng tôi, kể cả khuyến khích các giáo dân tham gia vào 
công trình nghiên cứu. Chúng tôi cũng chân thành ghi nhận 
sự giúp đỡ quý báu của BS Lê Thị Ngọc Linh, BS Phạm Ngọc 
Khánh thuộc Bệnh viện Nhân dân 115; và các sinh viên 
thuộc Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch: Nguyễn Thị 
Thanh Mai, Nguyễn Hải Đăng, Võ Thị Thúy An, Nguyễn Thị 
Thanh Thảo, Mai Duy Linh, Nguyễn Vũ Đạt, Diêm Đăng 
Khoa, và Trần Hồng Bảo đã hết lòng giúp đỡ trong việc 
hướng dẫn và phỏng vấn các đối tượng nghiên cứu. 
Tài liệu tham khảo 
1. Cooper C, Atkinson EJ, O'Fallon WM, Melton LJ, 3rd. Incidence of 
clinically diagnosed vertebral fractures: a population-based study in 
Rochester, Minnesota, 1985-1989. J Bone Miner Res 1992;7(2):221-7. 
2. Cummings SR, Melton LJ. Epidemiology and outcomes of osteoporotic 
fractures. Lancet 2002;359(9319):1761-7. 
3. O'Neill TW, Felsenberg D, Varlow J, Cooper C, Kanis JA, Silman AJ. 
The prevalence of vertebral deformity in European men and women: the 
European Vertebral Osteoporosis Study. J Bone Miner Res 
1996;11(7):1010-8. 
4. Ho-Pham LT, Nguyen ND, Vu BQ, Pham HN, Nguyen TV. Prevalence 
and risk factors of radiographic vertebral fracture in postmenopausal 
Vietnamese women. Bone 2009;45(2):213-7. 
5. Papaioannou A, Watts NB, Kendler DL, Yuen CK, Adachi JD, Ferko N. 
Diagnosis and management of vertebral fractures in elderly adults. Am J 
Med 2002;113(3):220-8. 
6. Lindsay R, Silverman SL, Cooper C, Hanley DA, Barton I, Broy SB, et al. 
Risk of new vertebral fracture in the year following a fracture. JAMA 
2001;285(3):320-3. 
7. Black DM, Arden NK, Palermo L, Pearson J, Cummings SR. Prevalent 
vertebral deformities predict hip fractures and new vertebral deformities 
but not wrist fractures. Study of Osteoporotic Fractures Research Group. 
J Bone Miner Res 1999;14(5):821-8. 
8. Klotzbuecher CM, Ross PD, Landsman PB, Abbott TAr, Berger M. 
Patients with prior fractures have an increased risk of future fractures: a 
summary of the literature and statistical synthesis. J Bone Miner Res 
2000;15(4):721-39. 
9. Melton LJ, 3rd, Kan SH, Frye MA, Wahner HW, O'Fallon WM, Riggs BL. 
Epidemiology of vertebral fractures in women. Am J Epidemiol 
1989;129(5):1000-11. 
10. Nevitt MC, Ettinger B, Black DM, Stone K, Jamal SA, Ensrud K, et al. 
The association of radiographically detected vertebral fractures with 
back pain and function: a prospective study. Ann Intern Med 
1998;128(10):793-800. 
11. O'Neill TW, Cockerill W, Matthis C, Raspe HH, Lunt M, Cooper C, et al. 
Back pain, disability, and radiographic vertebral fracture in European 
women: a prospective study. Osteoporos Int 2004;15(9):760-5. 
12. Silverman SL, Minshall ME, Shen W, Harper KD, Xie S. The relationship 
of health-related quality of life to prevalent and incident vertebral 
fractures in postmenopausal women with osteoporosis: results from the 
Multiple Outcomes of Raloxifene Evaluation Study. Arthritis Rheum 
2001;44(11):2611-9. 
13. Cockerill W, Lunt M, Silman AJ, Cooper C, Lips P, Bhalla AK, et al. 
Health-related quality of life and radiographic vertebral fracture. 
Osteoporos Int 2004;15(2):113-9. 
14. Pongchaiyakul C, Nguyen ND, Jones G, Center JR, Eisman JA, Nguyen 
TV. Asymptomatic vertebral deformity as a major risk factor for 
subsequent fractures and mortality: a long-term prospective study. J 
Bone Miner Res 2005;20(8):1349-55. 
15. Kado DM, Duong T, Stone KL, Ensrud KE, Nevitt MC, Greendale GA, et 
al. Incident vertebral fractures and mortality in older women: a 
prospective study. Osteoporos Int 2003;14(7):589-94. 
16. Burger H, van Daele PL, Algra D, Hofman A, Grobbee DE, Schutte HE, 
et al. Vertebral deformities as predictors of non-vertebral fractures. Bmj 
1994;309(6960):991-2. 
17. Ross PD, Davis JW, Epstein RS, Wasnich RD. Pre-existing fractures 
and bone mass predict vertebral fracture incidence in women. Ann 
Intern Med 1991;114(11):919-23. 
18. Genant HK, Wu CY, van Kuijk C, Nevitt MC. Vertebral fracture 
assessment using a semiquantitative technique. J Bone Miner Res 
1993;8(9):1137-48. 
19. Delmas PD, van de Langerijt L, Watts NB, Eastell R, Genant H, Grauer 
A, et al. Underdiagnosis of vertebral fractures is a worldwide problem: 
the IMPACT study. J Bone Miner Res 2005;20(4):557-63. 
20. Genant HK, Jergas M. Assessment of prevalent and incident vertebral 
fractures in osteoporosis research. Osteoporos Int 2003;14 Suppl 
3:S43-55. 
21. Lau EM, Chan HH, Woo J, Lin F, Black D, Nevitt M, et al. Normal ranges 
for vertebral height ratios and prevalence of vertebral fracture in Hong 
Kong Chinese: a comparison with American Caucasians. J Bone Miner 
Res 1996;11(9):1364-8. 
22. Jackson SA, Tenenhouse A, Robertson L. Vertebral fracture definition 
from population-based data: preliminary results from the Canadian 
Multicenter Osteoporosis Study (CaMos). Osteoporos Int 
2000;11(8):680-7. 
23. Tsai K, Twu S, Chieng P, Yang R, Lee T. Prevalence of vertebral 
fractures in Chinese men and women in urban Taiwanese communities. 
Calcif Tissue Int 1996;59(4):249-53.