Bước đầu đánh giá tác dụng điều trị của viên bổ xương khớp trên bệnh nhân giảm mật độ xương

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 12 - 12/2017
40
TÓM TẮT
Loãng xương là vấn đề sức khỏe ở người lớn tuổi.Thuốc y học cổ truyền có hiệu quả 
trong điều trị lâu dài bệnh loãng xương. 
Mục tiêu nghiên cứu:Đánh giá tác dụng cải thiện mật độ xương và tác dụng không 
mong muốn của viênBổ xương khớp trên bệnh nhân giảm mật độ xương.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, so sánh kết quả trước - sau khi uống 
thuốc.Gồm 35 bệnh nhân từ 40 tuổi trở lên có Tscore từ - 2,5 đến -1,0 SD. Bệnh nhân 
được điều trị 3 tháng. Nghiên cứu đánh giá hiệu quả viên bổ xương khớp trên mật độ cổ 
xương đùi và các dấu ấn chu chuyển xương
Kết quả: Mật độ cổ xương đùi tăng từ 0,684 lên 0,695 g/cm2(p> 0,05). ALP huyết 
thanh tăng 18% (119,35 đến 140,83 U/l, p< 0,0001), P1NP huyết thanh giảm 23,1%(45,11 
xuống 34,69 ng/ml,p < 0,0001. Thuốc gây tácdụng không mong muốn nhẹ chiếm tỉ lệ 
không đáng kể như đầy bụng, khô miệng, táo bón.
Kết luận: Viên bổ xương khớp có làm giảm tốc độ chu chuyển xương, phản ánh tốc 
độ mất xương giảm và an toàn khi sử dụng.
ABSTRACT
EVALUATE THE CLINICAL EFFECTS OF TONIFY BONE 
ARTHRITIS ON PATIENT SUFFERING FROM OSTEOPENIA
Background: Osteoporosis is a major health problem for the elderly population. 
Traditional herbal medicines have been useful for a long time to treat osteoporosis. 
Objectives:Evaluate the beneficial and harmful effects of tonify bone arthritis on 
patient suffering from osteopenia.
Methods:The design of the clinical trial was prospective cohortwithout control 
group . A total of 35 patient aged from 40 years over, whose femoral neck bone mineral 
BƯỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG ĐIỀU TRỊ CỦA VIÊN BỔ 
XƯƠNG KHỚP TRÊN BỆNH NHÂN GIẢM MẬT ĐỘ XƯƠNG
Nguyễn Thị Ngọc Diệp1, Đoàn Chí Cường2
(1) Viện Y Dược Học Dân Tộc
(2) Học viện Quân y
Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Thị Ngọc Diệp (ngocdiep.ng71@gmail.com)
Ngày nhận bài: 10/9/2017. Ngày phản biện đánh giá bài báo: 25/9/2017
Ngày bài báo được đăng: 25/12/2017
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
41
density T-score must be 2,5 to -1,0 SD. Patients were treated 3months. The search 
evaluated the effects of Viên bổ xương khớp on femoral neck BMD and bone markers.
Results: The femoral neck bone mineral density increased 0,684 lên 0,695 g/cm2(p> 
0,05). Serum ALP increased 18% (119,35 to 140,83 U/l, p< 0,0001), serum P1NP 
decreased 23,1%(45,11 to 34,69 ng/ml,p < 0,0001). Constipation, dry mouth or loose stool 
were minor adverse drug reactions of tonify bone arthritis.
Conclusions:tonify bone arthritis decreased bone turnover speed, decreased bone 
resorption speed. 
ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngày nay trong lãnh vực y học, một 
trong những mục tiêu nhắm đến là đem 
lại sức khỏe con người, nâng cao tuổi thọ 
và sống có chất lượng. Tuy nhiên tuổi thọ 
cao thường đi kèm với những bệnh lý mạn 
tính của tuổi già, trong đó có bệnh loãng 
xương. Loãng xương là một “căn bệnh âm 
thầm”, bởi vì bệnh không biểu hiện triệu 
chứng, và do đó người mắc bệnh không 
biết mình bị bệnh cho đến khi bị gãy 
xương [4]. Gãy xương do loãng xương 
làm cho người bệnh đau đớn, mất khả 
năng vận động, mất khả năng sinh hoạt 
tối thiểu. Việc điều trị đạt tiêu chuẩn còn 
gặp nhiều khó khăn do phải điều trị kéo 
dài, phản ứng ngoại ý của thuốc và chi phí 
điều trị còn quá cao nên sự tuân thủ điều 
trị thường thất bại. Bệnh loãng xương 
thuộc phạm trù chứng “Yêu thống”, ‘Cốt 
chưng’ của YHCT, bệnh cũng được mô tả 
trong chứng Hư lao, chủ yếu là Thận hư. 
Các nghiên cứu trong nước và ngoài nước 
về điều trị loãng xương bằng thuốc YHCT 
đã đem lại những kết quả khả quan. Bài 
thuốc Lục vị gia giảm làm tăng mật độ 
xương trên bệnh nhân loãng xương [1]. 
Cao xương cá sấu điều trị trẻ bị bệnh tạo 
xương bất toàn có cải thiện mật độ khoáng 
xương. Trên cơ sở đó, chúng tôi tiến hành 
nghiên cứu chế phẩm viên bổ xương 
khớp, chế phẩm kết hợp giữa cao xương 
cá sấu và bài thuốc lục vị gia vị Cốt toái 
bổ và Xuyên khung nhằm nâng cao hiệu 
quả điều trị trên người bệnh giảm mật độ 
xương, loãng xương. Đề tài: “Bước đầu 
đánh giá tác dụng điều trị của viên bổ 
xương khớp trên bệnh nhân giảm mật độ 
xương” với hai mục tiêu:
1. Đánh giá tác dụng cải thiện mật độ 
xương của viênBổ xương khớp trên người 
bệnh giảm mật độ xương.
2. Đánh giá tác dụng không mong 
muốn của viên bổ xương khớp.
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG 
PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu:
Gồm 35 bệnh nhân được chẩn đoán 
giảm mật độ xương, đến khám và điều trị 
ngoại trú tại Viện y dược học dân tộc TP 
Hồ Chí Minh từ12/2016đến4/2017.
Tiêu chuẩn lựa chọn BN:
- Từ 40 tuổi trở lên, không phân biệt 
giới tính.
- Phù hợp với tiêu chuẩn chẩn đoán 
có T-score từ -2,5 đến -1 SD.
- Không có tổn thương nghiêm trọng 
chức năng tim, gan, thận, cơ quan tạo 
máu hoặc các bệnh ác tính, bệnh nhân tâm 
thần
- Trong vòng 1 năm trở lại không 
dùng các thuốc điều trị loãng xương dạng 
TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 12 - 12/2017
42
tiêm và trong vòng 6 tháng trở lại không 
dùng các thuốc điều trị loãng xương dạng 
uống.
- Bệnh nhân tự nguyện tham gia ng-
hiên cứu.
2. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu:tiến cứu, so 
sánh kết quả trước - sau khi uống thuốc.
Phương pháp điều trị: Viên bổ xương 
khớp uống 30 phút trước ăn, 1 viên x 3 
lần/ ngày, uống liên tục 3 tháng.
Chỉ tiêu theo dõi:
- Sự thay đổi các triệu chứng lâm 
sàng: Đánh giá triệu chứng đau bằng 
tính tổng điểm của 4 thang điểm (Đau tự 
nhiên, Đau do ấn, Đau có tính cơ học và 
Chỉ số Schoober) được ghi nhận trước và 
sau điều trị 1 tuần, 2 tuần, 3 tuần, 4 tuần 
(1 tháng), 2 tháng, và 3 tháng trước và sau 
điều trị. Và đánh giá hiệu quả lâm sàng 
sau 1 tháng, 2 tháng và 3 tháng.
- Các chỉ số huyết học (số lượng hồng 
cầu, bạch cầu, tiểu cầu), đường, creatinin, 
Ca++, men gan (GOT, GPT, GGT) trong 
máu trước và sau điều trị3 tháng.
- Chỉ số của các dấu ấn tạo xương: ALP, 
Osteocalcin