Phát triển nguồn nhân lực ngành thiết kế nội thất đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế

 Tạp chí Khoa học Viện Đại học Mở Hà Nội 57 (07/2019) 67-73 67 
PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH THIẾT KẾ 
NỘI THẤT ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ 
HUMAN RESOURCES DEVELOPMENT OF THE INTERIOR DESIGN SECTOR 
TO MEETS THE REQUIREMENTS 
FOR INTERNATIONAL INTEGRATION 
Bùi Thị Thanh Hoa *1 
Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 3/01/2019 
Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 5/7/2019 
Ngày bài báo được duyệt đăng: 26/7/2019 
Tóm tắt : Trước sự phát triển vượt bậc của cách mạng khoa học công nghệ, các quốc gia đang 
phải đối mặt với rất nhiều cơ hội và thách thức do toàn cầu hóa mang lại. Nguồn nhân lực đã trở thành 
nguồn tài sản quan trọng và quyết định cho sự phát triển của mỗi quốc gia. Ngành Thiết kế Nội thất ở 
Việt Nam hiện nay đang là ngành nghề còn non trẻ nhưng lại đóng vai trò quan trọng góp phần tô điểm 
cho xã hội, đáp ứng đầy đủ công năng vật chất và công năng tinh thần cho người sử dụng. Cùng với quá 
trình hội nhập và phát triển, nước ta đang và sẽ có nhu cầu về nhân lực có trình độ tay nghề cao nhưng 
thực tế cho thấy lượng cung chưa đáp ứng được nhu cầu đó. Đặc biệt, với đặc thù chuyên ngành Thiết 
kế Nội thất, ngoài các kiến thức học trên ghế nhà trường còn cần đến rất nhiều các kỹ năng thực hành 
nghề nghiệp, kỹ năng marketing sản phẩm... Khi tri thức trở thành nguồn lực kinh tế chủ yếu thì việc đổi 
mới hệ thống giáo dục và đào tạo là chiến lược quan trọng trong hệ thống giáo dục đại học. Chính vì 
vậy, việc đổi mới đào tạo ngành Thiết kế Nội thất cũng phải chú trọng đến vấn đề hội nhập quốc tế. Nội 
dung bài viết đề cập đến thực trạng đào tạo ngành Thiết kế Nội thất ở Việt Nam trước xu hướng hội 
nhập quốc tế và đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới giáo dục theo định hướng hội nhập quốc tế. 
Từ khóa: thiết kế Nội thất, đào tạo đại học, hội nhập quốc tế, nhân lực, nhu cầu. 
Abstract: Facing the rapid development of science and technology revolution, many countries 
are faced with opportunities and challenges brought about by globalization. Human resources have 
become an important and decisive asset for the development of each nation. Interior Design sector in 
Vietnam is currently a young sector but plays an important role in contributing to the society, fully 
meeting the material and spiritual performance for users. Along with the process of integration and 
development, our country is and will be in need of highly skilled human resources but in reality, the 
supply has not met that demand. In particular, with the specialization in Interior Design, in addition to 
the knowledge of learning at school, there is also a lot of needed professional practice skills, 
product marketing skills ... When knowledge becomes the main economic resource, the 
1 * Trường Đại học Mở Hà Nội 
 68 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 
renewal of the education and training system is an important strategy in the higher education 
system. Therefore, the renovation of Interior Design training must also focus on international 
integration. This article addresses the reality of Interior Design training in Vietnam before the 
trend of international integration and proposes some solutions to innovate education 
according to international integration orientation. 
 Keywords: Interior design, higher education, international integration, human resources requiremen 
1. Đặt vấn đề 
Cùng với sự phát triển của xã hội ngành 
Mỹ thuật công nghiệp ngày càng trở nên gắn bó 
với mọi mặt của đời sống xã hội con người. 
Trong đó ngành Thiết kế Nội thất hiện nay được 
đánh giá như một ngành “hot” trong các nghề 
nghiệp mà giới trẻ chọn lựa. Trong nhiều năm 
qua, việc phát triển đào tạo chuyên môn ngành 
Mỹ thuật công nghiệp nói chung và ngành Thiết 
kế Nội thất nói riêng ở Việt Nam đã có những 
bước cải thiện, tuy nhiên sự mất cân đối trong 
cung cầu giáo dục đào tạo hiện vẫn đang là một 
trong những vấn đề lớn cần được quan tâm. Thực 
trạng nguồn nhân lực trong xã hội hiện nay đang 
đặt ra sự mất cân bằng giữa cung và cầu về lao 
động có trình độ tay nghề cao. Thực tế hiện nay 
cho thấy, có sự mất cân đối trong cơ cấu đào tạo 
ngành Thiết kế Nội thất chưa có sự gắn kết giữa 
đào tạo với doanh nghiệp và xã hội, tình 
trạng này gây lãng phí nguồn lực cho cả 
người học và người sử dụng lao động. Chính 
vì vậy, cần có các giải pháp hữu hiệu để giải 
quyết tình trạng mất cân đối trong đào tạo 
hiện nay, nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu 
nhân lực của xã hội trong thời gian tới. 
2. Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực 
ngành Thiết kế Nội thất đáp ứng nhu cầu xã 
hội ở Việt Nam hiện nay. 
Hiện nay, đội ngũ họa sĩ Thiết kế Nội 
thất được đào tạo lên đến hàng ngàn người nhưng 
vẫn thiếu vắng họa sĩ giỏi chuyên môn, có năng 
lực về tổ chức không gian, hiểu biết về khoa học 
kỹ thuật hiện đại, có khả năng định hình phong 
cách và có tầm ảnh hưởng. Trong xu thế hội nhập 
quốc tế, đội ngũ họa sĩ Thiết kế Nội thất hiện nay 
thiếu sự chuẩn bị đầy đủ về hành trang để có thể 
hòa nhập với đồng nghiệp và trên thế giới. Đây là 
một hạn chế rất lớn mà các cơ sở đào tạo cần tìm 
ra nguyên nhân và giải pháp khắc phục từ việc 
xây dựng định hướng, xác định quan điểm, mục 
tiêu đào tạo để từ đó xây dựng nội dung chương 
trình và phương pháp đào tạo phù hợp để sinh 
viên ngành Thiết kế Nội thất có thể đáp ứng nhu 
cầu của doanh nghiệp sau khi ra trường. 
Về chương trình đào tạo của các trường 
đào tạo ngành Thiết kế Nội thất được xây dựng 
trên cơ sở kế thừa và có hiệu chỉnh, tham khảo 
chương trình đào tạo của các trường có chuyên 
ngành tương ứng của các nước khu vực và trên 
thế giới. Tuy nhiên do sự phát triển của xã hội, 
đặc biệt là những thành tựu về khoa học kỹ thuật 
của cuộc cách mạng 4.0 nên nhiều khi các 
chương trình đào tạo này đã không nắm bắt kịp 
với yêu cầu thực tế. Cùng với sự thay đổi của các 
hình thức xã hội, sự phát triển về công nghệ, quá 
trình đô thị hóa toàn cầu, tác động của biến đổi 
khí hậu, ô nhiễm môi trư ... ế Nội 
thất lại được tham gia vào các lĩnh vực khác nhau 
hoặc đảm nhiệm những phần việc ở các cấp độ 
cũng như yêu cầu công việc khác nhau. Điều này 
cũng đặt ra công tác đào tạo cần phải làm gì để 
sinh viên ra trường sẽ có thể đáp ứng được yêu 
cầu rất đa dạng của thị trường và bước đầu biết 
cách nghiên cứu, có khả năng phân tích, nhận biết 
các vấn đề cần giải quyết  Phải nhìn nhận một 
thực tế là khoảng cách giữa đào tạo và nhà tuyển 
dụng còn quá lớn. Vì vậy, để khắc phục những 
bất cập trên, vai trò của nhà trường trong công tác 
đào tạo nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng cho 
người học, đẩy mạnh sự gắn kết giữa lý luận với 
thực tiễn, trang bị cho họ sự nhạy bén và kỹ năng 
để giải quyết các vấn đề theo phương pháp tư duy 
sáng tạo đang là một đòi hỏi cấp bách, cần có sự 
đổi mới trong giáo dục đào tạo nói chung và lĩnh 
vực Thiết kế Nội thất nói riêng. 
3. Giáo dục theo hướng phát triển 
năng lực người học - xu thế mới trong đào tạo 
trước yêu cầu hội nhập quốc tế 
* Nhu cầu xã hội xác định năng 
lực cần đào tạo 
Từ những thực trạng đã phân tích nêu 
trên đặt ta câu hỏi giáo dục nên tiếp cận theo 
hướng nào? Với phương pháp giáo dục truyền 
thống (hiện nay đa số các trường đào tạo ngành 
Thiết kế Nội thất vẫn thực hiện) là theo hướng 
tiếp cận nội dung. Tiếp cận nội dung là cách nêu 
ra một danh mục đề tài, chủ đề của một lĩnh 
vực/môn học nào đó. Tức là tập trung xác định và 
trả lời câu hỏi: Chúng ta muốn người học cần biết 
cái gì? Với cách tiếp cận này, hiện nay các trường 
đào tạo ngành Thiết kế Nội thất chủ yếu vẫn dựa 
vào yêu cầu nội dung kiến thức mang tính “hàn 
lâm”, nặng về lý thuyết và tính hệ thống, nhất là 
khi người thiết kế ít chú đến tiềm năng, các giai 
đoạn phát triển, nhu cầu, hứng thú và điều kiện 
của người học. Bên cạnh đó, chương trình truyền 
thống có thể hoặc không thể xác định cụ thể các 
mục đích đào tạo. Mặc dù hiện nay các chương 
trình đào tạo ngày càng tập trung nhiều hơn vào 
mục tiêu, kết quả học tập trong lĩnh vực đào tạo 
cụ thể là Thiết kế Nội thất, chú ý đến khả năng 
đáp ứng nhu cầu công việc của sinh viên sau khi 
ra trường. 
Tiếp cận năng lực đầu ra là cách tiếp cận 
nêu rõ kết quả - những khả năng hoặc kĩ năng mà 
người học mong muốn đạt được vào cuối mỗi 
giai đoạn học tập trong nhà trường ở một môn 
học cụ thể. Nói cách khác, cách tiếp cận này 
nhằm trả lời câu hỏi: Chúng ta muốn người học 
 70 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 
biết và có thể làm được những gì? Đây là phương 
pháp đào tạo phù hợp với xu thế của xã hội. Việc 
thiết kế một chương trình dựa vào năng lực đòi 
hỏi phải mang đến sự tương thích lớn hơn với 
nhu cầu xã hội. Các nhu cầu của cộng đồng xã 
hội liên quan đến ngành nghề đào tạo sẽ định 
hướng việc xây dựng các chuẩn đào tạo hoặc 
những năng lực cần có phù hợp với ngành nghề. 
Hiểu theo nghĩa so sánh, mục tiêu học tập “định 
hướng” chương trình giáo dục dựa vào năng lực, 
trong khi ở mô hình đào tạo truyền thống thì 
chương trình lại “định hướng” mục tiêu học tập. 
Sơ đồ dưới đây thể hiện sự khác biệt giữa chương 
trình giáo dục dựa vào mục tiêu truyền thống với 
chương trình giáo dục dựa vào năng lực. 
Sơ đồ so sánh chương trình đào tạo dựa 
vào năng lực với một số chương trình đào tạo 
truyền thống có thể thấy rõ 3 ưu điểm. Một là 
chương trình đào tạo dựa vào năng lực sắp xếp, 
kết nối các nhu cầu cụ thể của ngành học với các 
năng lực hành nghề cần được huấn luyện. Nói 
cách khác, nhu cầu này hướng dẫn việc đưa ra 
các quyết định về những điều mà sinh viên tốt 
nghiệp của các chương trình giáo dục phải có khả 
năng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu của cộng 
đồng và xã hội. Hai là giáo dục dựa vào năng lực 
sử dụng những năng lực này để phát triển và thực 
hiện chương trình dạy học nhằm tạo ra các giá trị 
kiến thức bắt buộc và các kỹ năng của người học 
để họ đạt được những năng lực ấy. Cuối cùng, 
giáo dục dựa vào năng lực sử dụng chính tập hợp 
các năng lực này để phát triển các chương trình 
đánh giá nhằm xác định mức độ mà các năng lực 
đạt tới được. 
* Giáo dục dựa vào năng lực 
Giáo dục đại học Việt Nam đang từng 
bước chuyển từ giáo dục theo tiếp cận nội dung 
sang giáo dục tiếp cận năng lực (Competency-
Based Training-CBT). Bước chuyển đổi này là 
phù hợp với tình hình thị trường lao động hiện nay 
khi mà năng suất lao động của Việt Nam luôn ở 
mức thấp, khả năng cạnh tranh trên thị trường lao 
động quốc tế rất yếu. 
Để người học có thể nhanh chóng hòa 
nhập thực tế công việc, có năng lực đáp ứng với 
các tiêu chuẩn của doanh nghiệp/công ty, rút ngắn 
thời gian đào tạo .v.v. đa phần các hệ thống dạy 
nghề nói riêng và đào tạo đại học nói chung trên 
thế giới hiện nay chuyển sang tiếp cận theo năng 
lực thực hiện.Với tiếp cận đào tạo theo năng lực 
thực hiện (tiếp cận CBT), nội dung đào tạo là năng 
lực giải quyết các tình huống nghề nghiệp tại một 
vị trí làm việc trong doanh nghiệp/công ty. Đơn vị 
của năng lực thực hiện là các thành tố năng lực, 
mà các thành tố này xác định bởi công việc (task) 
mà người lao động phải thực hiện. Để thực hiện một 
công việc, người lao động cần phải có: 
- Kiến thức (Knowlegde): Biết tại sao phải 
làm như thế cũng như tại sao làm khác sẽ hư hỏng. 
 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 71 
- Kỹ năng (Skills): Khả năng sử dụng các 
công cụ lao động và tư liệu sản xuất để làm ra sản 
phẩm/bán thành phẩm theo các tiêu chuẩn kỹ thuật 
qui định. 
- Thái độ (Attitude): Làm việc với 
đầy đủ ý thức, tinh thần trách nhiệm trong 
sự liên đới xã hội. 
Như vậy, nội dung đào tạo theo năng lực 
thực hiện không phải là hệ thống khái niệm, hệ 
thống kỹ năng, mà là hệ thống năng lực thực hiện 
nhiệm vụ cụ thể. Địa điểm đào tạo theo năng lực 
thực hiện có thể là trong nhà trường hay tại nơi 
làm việc. Tiêu chuẩn đánh giá đào tạo theo năng 
lực thực hiện được xác định từ năng lực của người 
lao động lành nghề trong công việc, nên sau khi 
kết thúc đào tạo người học có thể đảm đương luôn 
vị trí lao động tương ứng. 
Năng lực có thể được phân thành năng lực 
thực hiện và năng lực thực hiện hoạt động chuyên 
môn. Trong đó năng lực thực hiện thể hiện qua 
bốn loại chủ yếu, gồm có: Kỹ năng thực hiện công 
việc cụ thể, riêng biệt; kỹ năng quản lý các công 
việc; kỹ năng quản lý các sự cố; và kỹ năng hoạt 
động trong môi trường làm việc. Năng lực thực 
hiện hoạt động chuyên môn (Professional Action 
Competency) được xem là tích hợp của bốn loại 
năng lực sau: 
- Năng lực cá nhân (Individual 
competency) 
- Năng lực chuyên môn/kỹ thuật 
(Professional/Technical competency) 
- Năng lực phương pháp luận (Methodical 
competency) 
- Năng lực xã hội (Social competency). 
4. Phát triển chương trình đào tạo 
ngành Thiết kế Nội thất dựa trên năng lực 
* Mục tiêu hình thành năng lực lấy sinh 
viên làm trung tâm 
Vấn đề mấu chốt trong việc giáo dục dựa 
trên năng lực là cần phải quan tâm tới việc sinh 
viên được phát triển những năng lực gì, tham gia 
những hoạt động gì... thay vì cách giáo dục truyền 
thống chỉ quan tâm khi học xong sinh viên đạt 
được gì. Để làm được điều này giảng viên cần tổ 
chức các hoạt động đa dạng nhằm giúp sinh viên 
lĩnh hội kiến thức, hình thành kỹ năng thông qua 
việc giải quyết các tình huống thực hành nghề 
nghiệp. Ngoài ra, cần hướng dẫn sinh viên tìm 
kiếm và thu thập thông tin, gợi ý cách giải quyết 
vấn đề, tạo cơ hội để tiếp xúc nhiều với thực tế, có 
cơ hội thực hành và giải quyết vấn đề một cách 
sáng tạo. Đối với sinh viên chuyên ngành Thiết kế 
Nội thất năng lực cần hình thành là năng lực cá 
nhân (khả năng làm việc độc lập, xác định mục 
tiêu, giải quyết vấn đề, kĩ năng mềm tin học - 
ngoại ngữ), năng lực chuyên môn (có hiểu biết về 
chuyên ngành được đào tạo, hiểu biết liên ngành, 
khả năng vận dụng nghề nghiệp vào cuộc sống...), 
năng lực phương pháp (khả năng phát triển, sáng 
tạo, nghiên cứu, tự học...), năng lực xã hội (giao 
tiếp, ứng xử, lãnh đạo, hợp tác, hoạt động xã 
hội) 
* Thiết kế chương trình đào tạo phù hợp 
với nhu cầu sử dụng lao động 
Thực tiễn giáo dục đại học trên thế giới 
hiện nay (nhất là tại các quốc gia có nền giáo dục 
phát triển) đã khẳng định tính ưu việt của cách tiếp 
cận năng lực đầu ra trong việc thiết kế, phát triển 
chương trình và tổ chức, quản lí quá trình đào tạo. 
Cách tiếp cận này tạo ra tiền đề cốt lõi trong việc 
thực hiện các mục tiêu giáo dục hiệu quả trên cơ 
sở hình thành mối quan hệ chặt chẽ giữa năng lực 
nghề nghiệp và năng lực thích ứng của người tốt 
nghiệp trước sự thay đổi nhanh chóng của xã hội 
hiện nay. 
Thiết kế chương trình đào tạo theo tiếp 
cận năng lực đầu ra, đồng thời, cũng tạo cơ 
hội gắn kết giữa các bên liên quan (cơ sở 
đào tạo, nhà tuyển dụng, nhà đầu tư v.v.), 
tăng cơ hội dạy học phân hóa, linh hoạt, 
mềm dẻo của quá trình đào tạo. 
Để thực thi chương trình đào tạo theo tiếp 
cận năng lực đầu ra, mang tính thích ứng phát triển 
nghề nghiệp và dự báo đón đầu những thay đổi về 
 72 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 
yêu cầu năng lực nghề nghiệp trong xã hội, thiết 
nghĩ, mỗi cơ sở đào tạo cần chuyển đổi cơ cấu các 
khoa đào tạo theo chuyên ngành hẹp, khép kín 
sang mô hình khoa theo lĩnh vực và loại hình đào 
tạo. 
 Xuất phát từ cách tiếp cận năng lực, nội dung dạy 
học, nội dung các môn học cần được thiết kế, xây 
dựng hướng đến đến việc hình thành những năng 
lực vừa cụ thể, vừa khái quát cho một ngành nghề 
đào tạo. 
 Kết quả mong đợi cuối cùng đặt ra mức độ 
tối thiểu mà người học cần phải thực hiện được về 
mặt kiến thức và các năng lực hoạt động nghề 
nghiệp chuyên môn được đào tạo. Danh mục các 
kết quả mong đợi chính là một “nhóm” các năng 
lực mà người học tối thiểu phải thực hiện được sau 
khi kết thúc một chương trình đào tạo. 
 Từ cách tiếp cận dựa trên hệ thống các kết 
quả mong đợi (hệ thống này luôn được cập nhật 
hàng năm, định kì trên cơ sở phân tích nhu cầu lao 
động, sự thay đổi của bối cảnh xã hội và nghề 
nghiệp) có thể phân chia năng lực ra làm 3 nhóm 
chính: 
 Nhóm năng lực Cốt lõi: chung cho một 
ngành nghề đào tạo (ví dụ: Mỹ thuật công nghiệp) 
 Nhóm năng lực Cơ bản: chung cho một 
chuyên ngành đào tạo (ví dụ: Thiết kế Nội thất, 
Thiết kế Thời trang, Thiết kế Đồ họa...) 
 Nhóm năng lực Chuyên biệt: chuyên cho một 
hoạt động, lĩnh vực cụ thể (ví dụ: chuyên viên diễn 
họa, thiết kế kỹ thuật, thiết kế concept...) 
 - Xây dựng chương trình đào tạo theo hướng 
tích hợp: Trong đào tạo sinh viên các ngành mỹ 
thuật nói chung và chuyên ngành Thiết kế Nội thất 
nói riêng với đặc thù có nhiều môn học thực hành 
nên cần xây dựng CTĐT theo hướng tích hợp. 
Trong đó đảm bảo có một môn học được đào tạo 
chuyên sâu, mang tính chủ đạo. Bên cạnh đó, cần 
đào tạo chuyên sâu cả về tin học và ngoại 
ngữ, bởi lẽ đây là hai công cụ trọng yếu để 
giúp sinh viên nâng cao trình độ chuyên 
môn- nghiệp vụ và đảm bảo cho hoạt động 
thực hành nghề nghiệp có hiệu quả. Có như 
vậy, sinh viên mới thích ứng được công việc 
của mình sau khi ra trường. 
 Cần có hình thức tổ chức dạy học trong môi 
trường mở nghĩa là không chỉ đóng khung trong 
học đường mà còn tiếp cận với cuộc sống đa dạng, 
phong phú với nhiều hoạt động tích hợp (thực tế 
và tự học, tự rèn luyện). Các hình thức tổ chức dạy 
học đa dạng như: cá nhân, nhóm, toàn lớp được 
thực hiện trong lớp học, vườn trường, xưởng 
trường, trải nghiệm thực tế, tham quan học tập. 
Các hoạt động học tập được thực hiện thông qua 
các phương pháp khác nhau như: học theo dự án, 
thực hành, workshop, trực quan, hợp đồng, tự học, 
tự nghiên cứu. Chính vì vậy, hoạt động quản lý 
giáo dục cần được thực hiện linh hoạt, mềm dẻo 
thiên về chất lượng công việc hơn là việc quản lý 
về thời gian. 
5. Kết luận 
Việc nâng cao chất lượng đào tạo đại học 
để đáp ứng nhu cầu nhân lực có trình độ là đòi hỏi 
bức thiết cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế 
xã hội tại Việt Nam. Chất lượng đào tạo chỉ có thể 
được nâng cao khi quá trình đào tạo có sự gắn kết 
chặt chẽ với nhu cầu của người sử dụng lao động 
nói riêng và nhu cầu xã hội nói chung. Kết quả 
nghiên cứu chỉ ra rằng, trên quan điểm của người 
sử dụng lao động, đào tạo đại học chỉ đạt được 
chất lượng khi sinh viên tốt nghiệp hội tụ được các 
năng lực chuyên môn, thái độ và động cơ làm việc 
và các kỹ năng làm việc cá nhân phù hợp với yêu 
cầu công việc. Điều này đòi hỏi cơ sở đào tạo cần 
xây dựng mối liên hệ mật thiết với khách hàng 
cuối cùng, thiết kế lại chương trình đào tạo để đạt 
được các chuẩn đầu ra theo yêu cầu của đơn vị sử 
dụng lao động. Chương trình đào tạo cần đặc biệt 
chú ý nhắm đến xây dựng cho người học năng lực 
chuyên môn vững vàng đồng thời có thái độ và 
động cơ làm việc đúng đắn. 
Đổi mới giáo dục đại học nói chung và cụ 
thể giáo dục đào tạo trong lĩnh vực Thiết kế Nội 
thất nói riêng là rất cần thiết và phù hợp với yêu 
 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 73 
cầu của thị trường lao động. Những đòi hỏi của xã 
hội hiện đại cho thấy cần phải có một cách làm 
mới trong đào tạo các trường về Design. Tùy 
thuộc vào thực trạng cũng như nguồn lực sẵn có 
của từng cơ sở đào tạo để có những định hướng 
mang tính chiến lược, nghiên cứu những bài học 
kinh nghiệm trong nước và thế giới để tạo ra một 
phương thức đào tạo mới đáp ứng được nhu cầu 
của xã hội hiện đại. 
Tài liệu tham khảo: 
1. Vũ Tiến Dũng (2016), “Một số giải pháp tăng 
cường liên kết đào tạo giữa trường đại học và 
doanh nghiệp”, Tạp chí Lý luận chính trị số 5 – 
2016. 
2. Mạnh Xuân (2015), “Gắn kết trường đại học và 
doanh nghiệp trong đào tạo nhân lực”, Báo Nhân 
dân điện tử, Thứ Bảy, 14/03/2015. 
3. Nguyễn Phương Nga (2011), “Bàn về các tiêu chí 
đánh giá chất lượng giáo dục đại học”, Tạp chí 
Khoa học ĐHQGHN, Số 27, trang 59 – 65. 
Địa chỉ tác giả: Trường Đại học Mở Hà Nội 
Email : buithanhhoa.designer@gmail.com