Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại

Dựa trên nhƣ̃ng vấnđềhiệnđạicủalíluậnvà PPDH, bài viết trình bày khái quát về một số quan niệm và nhận thức mới về công nghệ dạy học, phƣơng tiện dạy học và thiết bị thí nghiệm; việc sử dụng kết hợp hợp lý phƣơng tiện dạy học và thiết bị thí nghiệm trong hoạt động dạy và học, nhằm nâng cao khả năng nhận thức và rèn luyện kỹ năng thao tác cho học sinh.

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 1

Trang 1

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 2

Trang 2

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 3

Trang 3

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 4

Trang 4

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 5

Trang 5

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 6

Trang 6

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại trang 7

Trang 7

pdf 7 trang Danh Thịnh 09/01/2024 640
Bạn đang xem tài liệu "Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại

Một số vấn đề về sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các phương tiện dạy học theo quan điểm công nghệ dạy học hiện đại
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  | 18 
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ SỬ DỤNG PHỐI HỢP THÍ NGHIỆM VẬT LÝ VÀ 
CÁC PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC THEO QUAN ĐIỂM CÔNG NGHỆ DẠY HỌC HIỆN ĐẠI 
 Nguyễn Minh Tân* 
 Đại học Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Dựa trên nhƣ̃ng vấn đề hiện đại của lí luận và PPDH, bài viết trình bày khái quát về một số quan 
niệm và nhận thức mới về công nghệ dạy học, phƣơng tiện dạy học và thiết bị thí nghiệm; việc sử 
dụng kết hợp hợp lý phƣơng tiện dạy học và thiết bị thí nghiệm trong hoạt động dạy và học, nhằm 
nâng cao khả năng nhận thức và rèn luyện kỹ năng thao tác cho học sinh. Bài viết cũng trình bày 
một số nguyên tắc chung trong việc thiết kế và sử dụng các phƣơng tiện dạy học và thiết bị thí 
nghiệm nhằm hỗ trợ hoạt động của giáo viên và học trong việc khai thác và phân tích nội dung học 
tập, áp dụng phƣơng pháp, biện pháp và kĩ thuật dạy học, đánh giá, tổ chức, quản lí lớp 
 Đồng thời bài viết cũng câp nhật và chia sẻ một số kinh nghiệm thực tế của các nhà sƣ phạm liên 
quan đến việc phối hợp sử dụng thí nghiệm và các phƣơng tiện dạy học hiện đại trong việc dạy học 
vật lý nhằm kích thích sự hứng thú, khuyến khích tính năng động sáng tạo, tiết kiệm thời gian và 
giảm công sức cho giáo viên trong khâu chuẩn bị bài giảng ở nhà cũng nhƣ trong giờ lên lớp, đồng 
thời nâng cao năng lực lĩnh hội kiến thức của học sinh, góp phần hình thành kĩ năng, kĩ xảo và thói 
quen tƣ duy khoa học, tự lực và tích cực trong hoạt động học tập của học sinh. 
Từ khóa: công nghệ dạy học, thí ngiệm vật lý, phương tiện dạy học, kỹ năng thực hành, thí 
nghiệm mô phỏng, thực hành ảo 
QUAN NIỆM MỚI VỀ CÔNG NGHỆ 
DẠY HỌC 
Công nghệ dạy học (CNDH) là một sản 
phẩm, một quá trình khoa học mà trong đó 
các nguồn nhân lực và vật lực đƣợc sử dụng 
hợp lý nhằm đạt mục đích, hiệu quả của hoạt 
động dạy và học. Với cách đặt vấn đề nhƣ 
vậy, CNDH đƣợc nhìn nhận dƣới 2 góc độ: 
 - Thứ nhất, CNDH đƣợc nhìn nhận nhƣ một 
sản phẩm, bao gồm các quy trình, các kỹ 
năng thực hành và các công cụ, vật liệu hỗ trợ 
cho hoạt động dạy và học. Quan niệm sản 
phẩm đƣợc hiểu bao gồm sản phẩm không-
thực thể (học tập chƣơng trình hoá, học tập cá 
thể hoá, kỹ năng dạy học) và sản phẩm 
thực thể (máy vi tính, máy chiếu và các 
phƣơng tiện nghe nhìn khác...). 
- Thứ hai, CNDH cũng còn đƣợc nhìn nhận 
nhƣ một quá trình, bao gồm các chức năng 
liên quan với việc quản lý và khai thác các 
nguồn nhân lực, vật lực, tổ chức các hoạt 
động dạy và học, rèn luyện và nghiên cứu, 
thiết lập và sử dụng các hệ thống (ví dụ hệ 
thống thƣ viện và học liệu, hệ thống thông tin 
truyền thông ...) 
 Tel: 0913 005 415; Email: tanmn@tnu.edu.vn 
Muốn khai thác, sử dụng công nghệ một cách 
hiệu quả và sáng tạo, cần nắm vững vị trí vai 
trò và các tính năng, công dụng của CNDH, 
bao gồm cả những tiềm năng, thế mạnh, cũng 
nhƣ những hạn chế của nó. 
Mối quan hệ giữa CNDH và ngƣời dạy cũng 
là vấn đề rất cần quan tâm. CNDH, dù có 
nhiều thế mạnh, cũng không thể làm thay 
những việc mà một thày giáo có thể làm: 
khuyến khích thúc đẩy, tạo động cơ và khơi 
dậy niềm hứng thú của học sinh trong việc 
tìm kiếm tri thức 
Căn cứ vào cách tiếp cận thông tin, các nhà 
giáo dục thƣờng chia thành 2 loại: CNDH 
truyền thống và CNDH hiện đại. 
+ Công nghệ dạy học truyền thống: 
Trong dạy học truyền thống, CNDH thƣờng 
đƣợc hiểu là việc sử dụng, khai thác các 
phƣơng tiện, công cụ dạy học phổ biến 
nhƣ: bảng - phấn, sách giáo khoa, tranh 
ảnh, bản đồ, mô hình tự tạo và vật mẫu 
phục vụ việc truyền đạt nội dung tri thức 
của bài học trên lớp 
- Bảng đen - phấn trắng (hoặc bảng phooc -
bút dạ) là những phƣơng tiện đặc trƣng nhất 
của CNDH cũ, đây chính là công cụ chủ yếu 
để ngƣời Thày thể hiện tiến trình dạy học, 
Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 73(11): 18 - 24 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  | 19 
phản ánh rõ các nội dung bài học, học sinh có 
thể trình bày bài giải trên bảng cho cả lớp 
cùng xem, có thể minh họa bằng hình vẽ, 
cách bố trí các thí nghiệm biểu diễn, cơ cấu 
hoạt động của các dụng cụ, máy móc 
-Tranh ảnh, bản đồ, sơ đồ, và các bản vẽ sẵn 
trên giấy (hoặc giấy trong) là các phƣơng tiện 
dạy học bổ sung, giúp cho sự mô tả các đối 
tƣợng, hiện tƣợng, quá trình vật lí vừa sinh 
động, vừa tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, cần 
lƣu ý: chỉ nên sử dụng khi cần và cất đi ngay 
sau khi dùng xong, tránh làm phân tán sự chú 
ý của học sinh. 
- Sách giáo khoa (SGK) cũng là một trong 
những phƣơng tiện dạy học quan trọng, trên 
cả 2 chức năng: là phƣơng tiện học tập của 
học sinh và hỗ trợ giáo viên. Để hƣớng dẫn 
học sinh sử dụng SGK, thày giáo cần giao cho 
học sinh một nhiệm vụ học tập (trả lời các câu 
hỏi), kích thích học sinh làm việc với SGK 
(tìm kiếm, xử lý thông tin, tiếp nhận và rút ra 
những kiến thức hữu ích ). Các loại sách 
bài tập và sách hƣớng dẫn thí nghiệm cũng là 
phƣơng tiện học tập cơ bản, và cần thiết. 
- Các vật thật và mô hình vật thể cũng là 
phƣơng tiện dạy học truyền thống tốt, thày 
giáo nên cố gắng chọn lựa những vật thật có 
thể đƣa vào lớp học và sử dụng đúng lúc ở 
các giai đoạn khác nhau của quá trình dạy 
học, đặc biệt trong dạy học vật lí để minh họa 
các hiện tƣợng, quá trình vật lí vi mô, trực 
quan hóa các mô hình lý tƣởng 
- Máy chiếu (gồm máy chiếu giấy trong, máy 
chiếu dia và máy chiếu vật thể) và việc sử 
dụng hợp lý phƣơng tiện này có thể coi là 
công nghệ dạy học trung gian giữa truyền 
thống và hiện đại đã phát huy khá tốt cho hoạt 
động dạy và học, cả ở khâu diễn giảng và tổ 
chức thảo luận 
Cần lƣu ý là, việc sử dụng máy chiếu nhƣ thế 
nào cần gắn liền với một quy trình đổi mới 
phƣơng pháp và phong cách dạy và học chứ 
không chỉ đơn giản là sử dụng một loại 
phƣơng tiện trình chiếu thay thế cho thao tác 
viết bảng một cách đơn thuần. 
+ Công nghệ dạy học hiện đại: 
- Là các công nghệ dạy học gắn liền với 
việc sử dụng những thành tựu của công nghệ 
thông t ...  quá trình đang diễn ra trƣớc mắt họ. 
+ Thí nghiệm vật lý góp phần làm nổi bật 
những khía cạnh cần nghiên cứu của từng 
hiện tƣợng và quá trình, giúp học sinh dễ 
quan sát, dễ theo dõi và dễ tiếp thu bài, bởi vì, 
các hiện tƣợng trong tự nhiên xảy ra vô cùng 
đa dạng, phức tạp, đan xen với nhau, do đó 
không thể cùng một lúc phân biệt những tính 
chất đặc trƣng của từng hiện tƣợng riêng lẻ, 
cũng nhƣ không thể cùng một lúc phân biệt 
đƣợc ảnh hƣởng của tính chất này lên tính 
chất khác, nếu không có sự hỗ trợ của các thí 
nghiệm vật lý. 
Chức năng của thí nghiệm trong dạy học vật lý 
+ Thí nghiệm vật lý là phƣơng tiện của hoạt 
động nhận thức, một công cụ phân tích hiện 
thực khách quan, giúp học sinh thu nhận tri thức 
về đối tƣợng, trả lời đƣợc các câu hỏi về hiện 
tƣợng xảy ra của đối tƣợng Ví dụ: thí nghiệm 
về sự khuyếch tán của chất lỏng qua màng bán 
thấm, đã giúp học sinh hiểu rõ bản chất hiện 
tƣợng thẩm thấu, thấy rõ sự phụ thuộc của hiện 
tƣợng này vào sự chênh lệch nồng độ chất hòa 
tan, từ đó tự hình thành khái niệm mới (Áp suất 
thẩm thấu) 
+ Thí nghiệm vật lý là phƣơng tiện kiểm tra 
tính đúng đắn của những tri thức, là “hòn đá 
thử vàng”, nói cách khác, TNVL có chức 
năng kiểm tra tính đúng đắn của tri thức, kiểm 
chứng các suy luận và kiến thức mà các em 
thu nhận đƣợc. 
+ Thí nghiệm vật lý đƣợc sử dụng với tƣ cách 
là phƣơng tiện thử nghiệm cho việc vận dụng 
tri thức vào thực tiễn, đóng vai trò rất lớn trong 
việc tích cực hóa hoạt động nhận thức không 
những ở góc độ cung cấp kiến thức, rèn luyện 
kỹ năng, thao tác, mà còn giúp củng cố và vận 
dụng kiến thức một cách vững chắc. 
+ Thí nghiệm vật lí là phƣơng thức hữu hiệu 
giúp xoá bỏ dần lối học vẹt, lí thuyết không 
gắn với thực tế. Các kiến thức vật lý đƣợc 
giảng dạy trên lớp cần phải đƣợc khắc sâu 
trong tiềm thức của học sinh, thông qua việc 
củng cố và vận dụng kiến thức đã học vào 
thực tế cuộc sống, vấn đề này sẽ đƣợc thực 
hiện tốt nếu chúng ta biết tận dụng các thí 
nghiệm trong hoạt động dạy và học. 
PHƢƠNG TIỆN DẠY HỌC 
Phƣơng tiện dạy học là điều kiện không thể 
thiếu trong đổi mới phƣơng pháp dạy học 
theo hƣớng tích cực hóa hoạt động của học 
sinh. PTDH có thể bao gồm cả những phƣơng 
tiện hỗ trợ việc truyền thụ kiến thức, và 
những thiết bị thí nghiệm và thực hành. 
Nhằm thực hiện tốt vai trò, chức năng kể trên, 
PTDH cần đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống, 
và phù hợp trình độ, năng lực và điều kiện 
thực tế, những phƣơng tiện, thiết bị đắt tiền, 
có thể thiết kế, tổ chức sử dụng chung cho 
nhiều bài, nhiều bộ môn để có thể đƣợc sử 
dụng, khai thác có hiệu quả nhất. 
Các loại PTDH thƣờng bao gồm: 
 + Phương tiện trực quan truyền thống, phổ 
biến là các vật thật trong đời sống và kĩ thuật, 
các thiết bị thí nghiệm, các mô hình vật chất, 
bảng, tranh ảnh, các tài liệu in nhƣ sách giáo 
khoa, sách bài tập, các tài liệu tham khảo 
+ Phương tiện nghe nhìn có thể chia thành 
hai nhóm: nhóm mang thông tin và nhóm 
chuyển tải thông tin. 
- Nhóm mang thông tin: phim học tập (phim 
đèn chiếu; phim nhựa; phim truyền hình) 
các băng hình, đĩa quang, băng casette, các 
phần mềm dạy học, giấy bóng trong đã có 
nội dung... 
- Nhóm chuyển tải thông tin nhƣ: máy vi tính, 
máy chiếu qua đầu, máy chiếu đa chức năng, 
đèn chiếu slide....TV, đầu Video, đầu đĩa và 
đĩa quang, máy cassette. máy chiếu phim, 
camera. 
+ Các phương tiện xử lý thông tin: phổ biến 
và điển hình nhất là các máy vi tính với tƣ 
cách là một PTDH hiện đại, máy vi tính có 
Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 73(11): 18 - 24 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  | 22 
thể tạo ra các mô hình mô phỏng và minh họa 
tĩnh hoặc động với chất lƣợng cao, các vận 
động tuân theo các quy luật khách quan của 
hiện tƣợng mà ngƣời lập trình đã đƣa vào, 
làm tăng tính trực quan trong dạy học, tăng 
hứng thú học tập. Máy vi tính có khả năng tái 
hiện những những tình huống, những hiện 
tƣợng xảy ra cực nhanh hoặc cực chậm 
Máy vi tính có thể giúp chƣơng trình hoá 
không chỉ nội dung tri thức mà cả phƣơng 
thức tiếp cận kiến thức, điều khiển quá trình 
dạy và học, giảm thiểu thời gian cho việc biểu 
diễn, thể hiện thông tin trong giờ lên lớp, 
đồng thời cho phép thày giáo có thể củng cố, 
rút kinh nghiệm, chỉnh sửa, bổ sung bài giảng 
thƣờng xuyên. 
+ Những chương trình phần mềm ứng dụng 
(trắc nghiệm, đố vui ) làm phong phú thêm 
các hình thức kiểm tra đánh giá kết quả học 
tập, thể hiện rõ tính công khai, công bằng, 
khách quan, kết quả kiểm tra, đánh giá đƣợc 
lƣu lại trong các tệp số liệu, giúp thày giáo có 
thể so sánh, nhận xét quá trình học tập một 
cách nhanh chóng, chính xác. 
SỬ DỤNG PHỐI HỢP THÍ NGHIỆM VỚI 
CÁC PHƢƠNG TIỆN DẠY HỌC 
Việc sử dụng phối hợp thí nghiệm với các 
phƣơng tiện dạy học hiện đại là xu thế tất yếu 
trong việc đổi mới PPDH. 
Thí nghiệm vật lý và các phƣơng tiện dạy học 
hiện đại có một vai trò hết sức quan trọng và 
có tác dụng rất lớn. Tuy vậy, trong các trƣờng 
phổ thông hiện nay, thí nghiệm vật lý vẫn 
chƣa có một vị trí xứng đáng và chƣa thực sự 
phát huy hiệu quả. Nguyên nhân một phần là 
do sự thiếu thốn về cơ sở vật chất và thiết bị 
thí nghiệm, mặt khác, do hầu hết các bài thí 
nghiệm chƣa đƣợc đƣa vào trong kiểm tra, 
đánh giá kết quả học tập của học sinh, do đó 
đã ảnh hƣởng đến thái độ của cả ngƣời dạy và 
ngƣời học đối với việc sử dụng thí nghiệm 
trong dạy và học vật lý. 
Sử dụng thí nghiệm và các phƣơng tiện dạy 
học hiện đại trong việc dạy học vật lý là một 
việc làm không thể thiếu trong công cuộc đổi 
mới phƣơng pháp dạy học hiện nay. Sử dụng 
và phối hợp hợp lý sẽ dễ dàng gây đƣợc cảm 
hứng và sự chú ý của học sinh, tiết kiệm thời 
gian và giảm đáng kể khối lƣợng công việc 
cho giáo viên trong khâu chuẩn bị bài giảng ở 
nhà cũng nhƣ trong giờ lên lớp, rút ngắn thời 
gian lĩnh hội kiến thức của học sinh, góp phần 
hình thành kĩ năng, kĩ xảo và thói quen tƣ duy 
khoa học của học sinh trong học tập vật lý. 
Để làm nổi bật vai trò của thí nghiệm và tính 
hiệu quả của nó trong dạy học vật lý, các 
phƣơng tiện nghe nhìn nhƣ tranh vẽ, ảnh chụp, 
phim đèn chiếu, phim nhựa, phim video, mô 
hình... cần đƣợc sử dụng kết hợp với thí 
nghiệm, chúng không chỉ tạo nên tính trực 
quan cao mà còn đảm bảo độ an toàn cho một 
số thí nghiệm, nhất là các thí nghiệm đắt tiền, 
thiếu an toàn hoặc quá cồng kềnh không thể 
thực hiện đƣợc trong điều kiện của nhà trƣờng. 
Có những quá trình vật lý xảy ra quá nhanh ta 
không thể quan sát trực tiếp bằng mắt thƣờng, 
lại có những quá trình xảy ra rất chậm mà chỉ 
trong một tiết học không đủ thời gian để quan 
sát, hoàn toàn có thể mô phỏng các quá trình 
đó bằng máy vi tính phối hợp các phƣơng tiện 
trực quan, phƣơng tiện nghe nhìn để đạt hiệu 
quả cao. 
Đặc biệt, các bài thí nghiệm có sự trợ giúp 
của máy vi tính đƣợc thực hiện một cách 
nhanh chóng với độ chính xác cao; các số 
liệu thực nghiệm đƣợc xử lý, đánh giá và 
trình bày dƣới dạng bảng biểu, đồ thị hay 
các tệp số liệu, có thể lƣu trữ trên các thiết 
bị nhớ ngoài 
Máy vi tính là công cụ để hiện thực hóa xu 
hƣớng tin học hóa học đƣờng, phát triển và 
ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong 
việc đổi mới toàn diện hoạt động dạy và học, 
trong đó có thể chỉ ra một số hƣớng ứng dụng 
chính nhƣ sau: 
- Xây dựng các bài giảng và giáo trình điện tử, 
với rất nhiều chức năng tiện ích. Bài giảng và 
giáo trình điện tử các môn học, thƣờng gắn 
liền với hệ thống multimedia, các phòng Lab 
chuyên dụng hoặc phòng học đa năng có thể 
vừa sử dụng làm giảng đƣờng, vừa làm phòng 
hội thảo, thảo luận nhóm... 
- Xây dựng và sử dụng các phần mềm ứng 
dụng nhằm xử lý số liệu cho các môn học 
chuyên ngành hay trong nghiên cứu khoa học, 
thiết kế và tính toán phục vụ cho việc dạy học 
các chuyên ngành kỹ thuật  
- Số hóa và xây dựng ngân hàng câu hỏi và 
các phần mềm trắc nghiệm khách quan, sử 
dụng để tổ chức thi và lƣợng giá trong các 
phòng máy, thi trực tuyến qua mạng LAN và 
mạng Internet 
- Các phần mềm mô phỏng và các phòng thí 
nghiệm ảo, những trang Web học tập, thƣ 
viện điện tử hay trung tâm học liệu  là 
những phƣơng tiện dạy học hữu dụng và hấp 
dẫn đối với học sinh và giáo viên, cho phép tổ 
Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 73(11): 18 - 24 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  | 23 
chức các hoạt động dạy và học linh hoạt nhƣ 
học tập từ xa, học qua mạng, tạo các forum 
hội thảo nhóm giữa giáo viên với học sinh, 
giữa các thành viên cùng lớp và bên ngoài lớp 
học, thậm chí quốc gia và quốc tế. 
- Khi kết hợp máy vi tính với video, camera, 
có thể tạo nên một hệ thống phƣơng tiện nghe 
nhìn hiện đại và tỏ ra hữu hiệu trong dạy học 
vật lý. Ngoài ra máy vi tính đƣợc ghép nối 
với các thiết bị đo, bộ chuyển đổi tƣơng tự số, 
bộ khuyếch đại, ... thì các kết quả thu đƣợc 
trong quá trình thí nghiệm sẽ đƣợc xử lí và 
hiển thị, cũng có thể lƣu trữ hoặc in ra giấy 
KẾT LUẬN 
Thí nghiệm vật lý là nguồn cung cấp thông tin 
chính xác, dễ hiểu về các sự vật và hiện 
tƣợng, là phƣơng tiện tốt để kiểm tra tính 
đúng đắn của các kiến thức, là phƣơng tiện 
rèn luyện sự khéo léo, kỹ năng thực hành 
cho học sinh, góp phần đánh giá năng lực 
và phát triển khả năng tƣ duy, giúp củng cố 
và vận dụng kiến thức một cách vững chắc, 
tạo ra sự hứng thú, tích cực, tự lập trong 
học tập của học sinh. 
Để thí nghiệm vật lý phát huy đầy đủ chức 
năng của nó, việc tiến hành thí nghiệm phải 
tuân theo một số yêu cầu chung về mặt kĩ 
thuật và phƣơng pháp dạy học, theo đó, việc 
xác định rõ lôgic của tiến trình dạy học, coi 
việc sử dụng thí nghiệm nhƣ một bộ phận hữu 
cơ của quá trình dạy học nhằm giải quyết một 
nhiệm vụ cụ thể trong tiến trình nhận thức là 
hết sức quan trọng. 
Cùng với các thiết bị thí nghiệm, việc sử dụng 
các phƣơng tiện dạy học là hết sức cần thiết, 
nhất là trong giai đoạn hiện nay, khi khoa học 
kĩ thuật phát triển thì việc tăng cƣờng sử dụng 
các phƣơng tiện hiện đại là một hƣớng đi 
đúng đắn nhằm nâng cao chất lƣợng dạy và 
học ở trƣờng phổ thông. 
Sử dụng phối hợp thí nghiệm với các phƣơng 
tiện dạy học trên các bình diện khác nhau của 
hoạt động nhận thức ở các khâu của quá trình 
dạy học là một việc làm cần thiết, nên gắn 
việc sử dụng các phƣơng tiện dạy học với các 
hoạt động trí tuệ - thực tiễn, đa dạng về mặt 
cơ học, âm học, quang học  với mối tƣơng 
quan phù hợp trong quá trình thu nhận và chế 
biến thông tin, kích thích sự tranh luận tích 
cực của học sinh với các đối tƣợng nhận thức. 
Sử dụng phối hợp thí nghiệm vật lý và các 
phƣơng tiện dạy học góp phần làm sáng tỏ 
tính biện chứng giữa cái chung và cái riêng, 
cái giống nhau và cái khác nhau của các hiện 
tƣợng hay các quá trình vật lý, góp phần làm 
tăng tính chính xác và tính hệ thống của các 
kiến thức nhằm đạt đƣợc mục tiêu của từng 
bài, từng chƣơng và cả môn học. 
Tăng cƣờng sử dụng phối hợp thí nghiệm vật 
lý và các phƣơng tiện hiện đại trong dạy học 
vật lý là một trong những nhiệm vụ quan 
trọng, mang tính chiến lƣợc lâu dài. Chú trọng 
việc phối hợp sử dụng thí nghiệm với các 
phƣơng tiện hiện đại, sẽ làm cho việc dạy và 
học môn vật lý trở nên hào hứng, lôi cuốn, hấp 
dẫn, từ đó thực sự nâng cao chất lƣợng, hiệu 
quả của việc dạy và học môn vật lý trong các 
nhà trƣờng phổ thông của chúng ta hiện nay. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Nguyễn Văn Khải (Chủ biên) (2008) 
Lí luận dạy học vật lí ở trường phổ thông; 
Nxb Giáo dục, . 
[2]. Nguyễn Đức Thâm (Chủ biên) (2002): 
Phương pháp dạy học vật lý ở trường phổ 
thông; Nxb Đại học Sƣ phạm- Hà Nội. 
[3]. Phạm Hữu Tòng (2005): Lí luận dạy học 
vật lí 1; Nxb Đại học Sƣ phạm – Hà Nội. 
[4]. Tô Văn Bình (1999): Phương tiện dạy 
học và thí nghiệm trong dạy học vật lý ở 
trường phổ thông; Nxb Giáo dục. 
[5]. Thái Duy Tuyên (2008): Phương pháp dạy 
học- Truyền thống và đổi mới; Nxb Giáo dục. 
[6]. Nguyễn Cảnh Toàn (Chủ biên)(1998): 
Quá trình dạy- tự học; Nxb Giáo dục. 
[7]. Thí nghiệm thực hành ảo - ứng dụng 
trong dạy học kỹ thuật công nghiệp lớp 12 
THPT. Luận án TS GDH -Lê Huy Hoàng 
[8]. Một số tƣ liệu, bài viết trên các diễn đàn 
và website: 
[9]. tailieu.vn; DạyhọcIntel.net; 
www.giaovien.net, 
tusach.thuvienkhoahoc.com www.ntu.edu.vn
Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 73(11): 18 - 24 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  | 24 
SUMMARY 
SOME PROBLEMS USING COORDINATE PHYSICS EXPERIMENTS AND OTHER 
TEACHING FACILITIES FROM THE VIEWPOINT OF MODERN TEACHING 
TECHNOLOGIES 
 Nguyen Minh Tan
 - Thai Nguyen University 
Applying the perspective of a modern theoretical and teaching methods, the article presents an overview of some 
new concepts and perceptions of teaching facilities and learning technologies, the nature and role of of 
experiments in cognitive performance and skill of students. article also presents some general principles in the 
design and use of teaching facilities and laboratory equipment to support radical activities for teachers and 
students on many aspects: extraction and distribution academic content area, methodology, methods and 
techniques of teaching, assessment, organization, class management ... 
The article also updates and share some practical experiences of educators related to the coordination and use of 
laboratory facilities with modern teaching aids in teaching physics to stimulate inspiration interesting, 
encouraging creative dynamism, save time and reduce effort for teachers in preparing lessons at home as well as 
during class, and improve comprehension of student knowledge, contribute to formation of skills and habits of 
scientific thinking, and positive self-learning activities of students. 
Key words: technology teaching, physics experiments, teaching facilities, skills practice, test simulation, virtual 
practice 
 Tel: 0913005415; Email: tanmn@tnu.edu.vn 

File đính kèm:

  • pdfmot_so_van_de_ve_su_dung_phoi_hop_thi_nghiem_vat_ly_va_cac_p.pdf