Giúp con xây dựng văn hóa ứng xử

GIÚP CON XÂY DỰNG VĂN HÓA ỨNG XỬ 
(Dành cho Phụ huynh Trường Tiểu học Vinschool) 
PGS.TS. Trần Thị Lệ Thu 
10/10/2015 
1 
Mục tiêu 
1. Cách một số nước văn minh trên thế giới giáo dục con & 
những nội dung Vins giáo dục con về VHƯX 
2. Cách thức giúp con hình thành & duy trì VHƯX đúng 
mực (GHK & MCM) 
3. Biện pháp phối hợp hiệu quả giữa gia đình & Vinschool 
để giúp con xây dựng VHƯX (Test cha mẹ tốt & điều ước 
của Vinser) 
2 
Vài con số về VHƯX tại Việt Nam 
1) Sở VH, TT &DL: Hội nghị tổng kết 5 năm 
triển khai chương trình 04- tr/TU - “xây 
dựng người Hà Nội thanh lịch, văn 
minh”. 
2) Tháng 11/2015, Hà Nội sẽ hoàn thành bộ 
'Quy tắc ứng xử‘. 
3) Bệnh viện là nơi “dẫn đầu” về chỉ số các 
hành vi ứng xử không phù hợp- (trên 
90%) 
4) 95% ý kiến cho rằng công chức, viên 
chức có hành vi ứng xử không phù hợp. 
3 
Cha mẹ Do Thái dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Cha mẹ là hình mẫu, dành thời gian cho 
con. 
2) Tình yêu “đống lửa”- nhen nhóm & khích lệ. 
3) Không thỏa mãn trước, tức thời & quá mức 
yêu cầu của con. 
4) Cha mẹ ẩn giấu 20% tình yêu con để trở nên 
lý trí, khoa học, nghệ thuật trong cách dạy 
con. 
5) Con cái được tôn trọng, được thất bại, được 
có ý kiến. 
4 
Cha mẹ Nhật dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Cha mẹ là hình mẫu- coi trọng môi 
trường nuôi dạy con. 
2) Không cần con quá thông minh- cái 
chính là cần có nhân cách tốt. 
3) Tạo cơ hội tự trải nghiệm cho con. 
4) Không thỏa hiệp với con. 
5) Không hình thành cho con thói quen 
xấu. 
6) Dạy con tính kỷ luật, nề nếp. 
5 
Cha mẹ Mỹ dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Làm gương, tôn trọng và kiên trì giải 
thích cho con. 
2) Dạy con tính tự lập, ý thức khi còn rất 
nhỏ. 
3) Dạy con cư xử nhân bản, hòa nhập, có 
trách nhiệm xã hội. 
4) Trao “quyền” cho con (niềm tin, tôn 
trọng, quyền bình đẳng, khích lệ,). 
5) Dạy con tính kỷ luật. 
6 
Bill Gates dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Thiết lập các quy tắc và ranh giới trong gia 
đình. 
2) Muốn thứ gì đó- con phải làm việc. 
3) Tiết kiệm- chia sẻ, dọn dẹp khu dân cư, 
4) Cho con trải nghiệm cuộc sống & trao 
quyền. 
5) 95% tài sản hiến cho mục đích từ thiện. 
7 
Gia đình Barack Obama dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Luôn muốn biết các con đang hành xử có 
đúng không. 
2) Tự làm việc nhà để các con không ỷ lại. 
3) Tạm quên đi công việc của bố đang làm. 
4) Hạn chế xem truyền hình và vào mạng. 
5) Đọc truyện cho con 
6) Cương nhu tùy lúc. 
7) Tấm gương về giá trị. 
8 
Cha mẹ Đan Mạch dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Làm gương 
2) Tạo điều kiện cho con được vui chơi (tránh TV, 
điện thoại,). 
3) Đề cao sự chân thực, dạy con biết cảm thông. 
4) Không khen ngợi con quá mức. 
5) Biết nhìn ra điểm tích cực trong những tình 
huống tiêu cực. 
6) "Đừng cố giành quyền thắng”- luôn lắng nghe, 
thấu hiểu. 
7) Trân trọng thời gian gia đình bên nhau. 
9 
Đất nước hạnh phúc nhất thế giới 
Những nội dung Vins giáo dục con về VHƯX 
1) Những HVVH chung/nơi công cộng 
2) Những HVVH xung quanh trường 
3) Những HVVH ở cổng trường, sân trường, hành lang, nhà xe 
4) Những HVVH ở trong lớp 
5) Những HVVH ở nhà ăn 
6) Những HVVH ở nhà vệ sinh 
7) Những HVVH ở thư viện 
8) Những HVVH trên xe buýt 
9) Những HVVH trong gia đình 
* Tổng hợp trong bộ HVVH của Vinser 
10 
Cha mẹ Việt Nam dạy con VHƯX như thế nào? 
1) Yêu thương- quan tâm 
2) Giáo lý- thuyết giảng/nhắc nhở 
nhiều 
3) So sánh 
4) Nhận xét khái quát 
5) Đánh giá khen ngợi/tự 
hào./lo lắng 
6)  
11 
Chúng tôi dạy các con HVVH như thế nào? 
12 
 13 
Phong cách dạy & học hiệu quả 
Qua nghe 
giảng 5% 
Qua đọc 
10% 
Nghe băng, đĩa/ 
Nhìn hình ảnh 20% 
Qua biểu diễn, thể hiện 
30% 
Qua thảo luận nhóm 50% 
Qua ứng dụng thực tế 75% 
Qua cách dạy lại cho người khác 90% 
14 
Gương 
mẫu 
Hướng 
dẫn 
Khuyến 
khích 
Kiên trì 
CÔNG THỨC: GHK 
15 
 16 
 17 
Bảo Lâm- Nhật Minh (6A4)- 24/9/2015 
Em vừa gặp 2 thiên thần nhỏ này trên đường đi vứt rác! Thấy em tay xách nách 
mang 2 bạn ấy chạy lại hỏi: “Cô ơi con giúp gì được cho cô ko?” 
 Thế là 2 bạn ấy giúp cô vứt rác đấy ạ. Yêu lắm ấy!!! 
MCM 
18 
Những nguyên tắc của Vins trong GD con VHƯX 
1. Dạy nội quy, nề nếp- văn hóa, văn minh ngay đầu 
năm học & duy trì rèn luyện, nhắc nhở thường 
xuyên 
2. Phần thưởng & hệ quả rõ ràng 
3. Xử lý nhất quán, công minh & kiên định 
19 
* Những hoạt động cụ thể Vins GD con VHƯX tại trường 
1. Làm gương mọi nơi mọi lúc (cán bộ LĐ/HO, cán bộ 
nhân viên/BV, HK, giáo viên) 
2. Dạy & rèn trực tiếp trong nội dung môn GTS- KNS 
3. Rèn trong các hoạt động chuyên đề theo khối 
4. Rèn trong công tác chủ nhiệm/giờ sinh hoạt lớp 
5. Rèn trong các giờ bộ môn 
6. Rèn trong hoạt động, sự kiện chung 
7. Phối hợp với GĐ/CĐ 
8.  
 20 
2. Cách thức giúp con hình thành & duy trì VHƯX đúng mực 
Gương 
mẫu 
Hướng 
dẫn 
Khuyến 
khích 
Kiên trì 
21 
CÔNG THỨC - MCM 
M C M 
22 
Tiểu học 
• Cụ thể, tỉ mỉ, làm mẫu: người thật, việc thật, tình 
huống thật 
• Quan sát, lắng nghe - nghĩ cách hướng dẫn phù hợp 
(từng bước nhỏ- small steps) 
• Kiên trì (dễ nhớ, dễ quên) 
• Đặc điểm tâm sinh lý riêng của mỗi HS 
23 
3. Biện pháp phối hợp giữa GĐ & NT trong GD VHƯX 
Nên: 
1) Thống nhất nội dung 
2) Đồng thuận về phương pháp 
3) Bạn đồng hành thắng thắn, tin tưởng & tôn trọng 
Tư duy tích cực- Tư duy cùng thắng 
Tránh: 
1) Thiếu khách quan- kết luận vội vàng 
2) Công chúng hóa vấn đề- gây bất ổn trường/lớp (rủi ro 
từ mạng XH & truyền thông) 
3) Thiếu đồng thuận 
24 
BẠN CÓ LÀ CHA/MẸ TỐT? 
NỘI DUNG CÓ KHÔNG 
1. Tôi dành thời gian cùng học (hướng dẫn con học) 10 phút/1 ngày 
2. Tôi cùng con xem ti vi, đọc sách 2 lần/tuần 
3. Tôi luôn chia sẻ, lắng nghe con và nói rõ cảm xúc của mình với con (vui, 
buồn,) 
4. Tôi đi chơi với con 2 lần /1 tháng 
5. Tôi phát hiện & nói cho con biết con làm tốt điều gì đó (3 lần/tuần) 
6. Tôi ôm con và nói bố/mẹ yêu con 2 lần/1 tuần 
7. Tôi nói cho con biết con làm gì sai, sai chỗ nào & khiển trách kịp thời 
(không đánh, quát, nói nhiều/chì chiết.) 
8. Tôi chủ động chào hỏi con, nói cảm ơn & xin lỗi con (phù hợp) 
9. Tôi luôn gương mẫu giữ kỷ luật, nề nếp trong gia đình 
10. Tôi tham gia việc nhà hàng ngày cùng con 
25 
• Chúng ta sẽ thất bại khi: 
 “Chúng ta mãi mãi bắt các con 
 làm điều chúng ta muốn” 
• Chúng ta sẽ thành công khi: 
“Chúng ta dần dần 
 biến điều mình muốn thành điều các con muốn” 
MÌNH MUỐN = CON MUỐN 
CÔNG THỨC: MCM 
26 
27