Giáo án môn Tự nhiên và xã hội Lớp 1 (Cánh diều) - Bài 13: Thực hành: Quan sát cây xanh và các con vật

GIÁO ÁN MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI LỚP 1 SÁCH CÁNH DIỀU
Bài 13. THỰC HÀNH: QUAN SÁT CÂY XANH VÀ CÁC CON VẬT 
(3 tiết)|
I. Mục tiêu: Sau bài học, HS đạt được
* Về nhận thức khoa học:
- Kết nối được các kiến thức đã học về thực vật, động vật trong bài học và ngoài tự nhiên.
- Biết sử dụng những đồ dùng cần thiết khi đi tham quan thiên nhiên.
 * Về tìm hiểu môi trường tự nhiên và xã hội xung quanh:
- Quan sát, đặt được câu hỏi và trả lời câu hỏi về những cây và con vật nơi tham quan. 
- Bước đầu làm quen cách quan sát, ghi chép, trình bày kết quả khi đi tham quan. 
* Về vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:
 - Có ý thức giữ an toàn khi tiếp xúc với một số cây và con vật. 
- Có ý thức bảo vệ môi trường sống của thực vật và động vật. 
- Cân nhắc không sử dụng các đồ dùng bằng nhựa dùng một lần để bảo vệ môi trường.
II. Chuẩn bị:
- Các phiếu quan sát. 
- Giấy A0 
. - VBT Tự nhiên và Xã hội 1. 
III.Hoạt động dạy học 
KHÁM PHÁ KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Chuẩn bị khi đi tham quan thiên nhiên
* Mục tiêu
- Nêu được một số đồ dùng cần mang khi đi tham quan.
 - Thực hiện một số nội quy khi đi tham quan.
* Cách tiến hành 
Bước 1: Hướng dẫn HS quan sát hình
- Hướng dẫn HS cách quan sát các hình trang 86, 87 (SGK).
- Hỏi: Các bạn trong hình đang làm gì?
Bước 2: Tổ chức làm việc nhóm
- Từng HS trong nhóm trình bày, thảo luận: 
- Những đồ dùng nào cần mang khi đi tham quan thiên nhiên? 
+ Vai trò của những đồ dùng đó là gì? 
- Khi đi tham quan, cần lưu ý những điều gì? 
Bước 3: Tổ chức lại việc cả lớp
- Đại diện nhóm trình bày những đồ dùng cần thiết mang theo khi đi tham quan thiên nhiên và tác dụng của chúng.
 - Trình bày những lưu ý khi đi tham quan. 
- GV hỏi: Để bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa, chúng ta nên đựng nước và đồ ăn bằng vật dụng gì? 
Gợi ý: Ở Việt Nam, nhiều người có thói quen dùng đồ ăn nhanh, nước uống,... đựng bằng đồ nhựa, rổ nhựa gây nhiều tác hại cho môi trường sống của con người và động vật vì vậy chúng ta cần giảm thiểu bằng cách: không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.
Bước 4: Củng cố
 - GV hướng dẫn HS:. 
+ Cách quan sát ngoài thiên nhiên: Quan sát từng cây, con vật về màu sắc, chiều cao, các bộ phận ;...
 + Cách ghi chép trong Phiếu quan sát: Ghi nhanh những điều quan sát được theo mẫu phiếu và những điều chú ý mà em thích vào phía dưới của phiếu để hoàn thiện sau. 
- GV lưu ý, nhắc nhở HS 
 + Tuân thủ theo nội quy, hướng dẫn của GV, nhóm trường, 
+ Chú ý quan sát, chia sẻ, trao đổi với các bạn khi phát hiện ra những điều thú vị hoặc em chưa biết để cùng nhau tìm ra câu trả lời và chia sẻ những hiểu biết của mình với các bạn trong nhóm cũng như học hỏi từ các bạn,... 
+ HS đựng nước vào bình thưa, hạn chế sử dụng nước uống đóng bằng chai nhựa, Đồ ăn đựng trong hộp, trảnh đựng thức ăn bằng túi nilon.
+ Cần cẩn trọng khi tiếp xúc với các cây và con vật: Không ngắt hoa, bẻ cành., giữ vẻ đẹp của cây vừa tránh tiếp xúc với dai và nhựa của cây, có thể gây bỏng, phồng rộp,.. 
+ Khi không may bị gai đâm, nhựa cây dính vào da, mắt ; các con vật cắn,...cần rửa sạch vết thương bằng nước sạch và báo ngay với bạn bè, thầy cô, người thân cùng trợ giúp. 
Hoạt động 2: Đi tham quan thiên nhiên.
* Mục tiêu
- Thực hành quan sát thực vật và động vật 
- Bước đầu hình thành thói quen quan sát, ghi chép theo cách của nhà khoa học. 
- Thực hiện một số nội quy khi đi tham quan,
 * Cách tiến hành
Bước 1: Chia nhóm 
GV chia HS thành từng nhóm, mỗi nhóm từ 4 đến 6 HS. Bầu nhóm trường, nhóm phó, giao nhiệm vụ của từng thành viên.
 - Hướng dẫn các em thực hiện nội quy theo nhóm. Hướng dẫn HS cách quan sát xung quanh:
 + Thực vật: quan sát từ cây nhỏ đến cây to, quan sát hình dạng, chiều cao, các bộ phận và màu sắc của cây thân, lá, hoa, quả (nếu có), cây đó là cây rau, cây ăn quả, cây cho bóng mát hay cây lương thực, cây làm thuốc. 
+ Động vật: quan sát các con vật về hình dạng, kích thước, màu sắc ; các bộ phận của chúng. Lưu ý HS quan sát những con vật có thể rất nhỏ ở dưới đám có như con kiến, cuốn chiểu, đến những con vật nép mình trong các tán lá cây như bọ ngựa, bọ cánh cứng,... 
Bước 2: Tổ chức tham quan
- GV theo dõi các nhóm và điều chỉnh các nhóm qua các nhóm trưởng và nhóm phó. 
- Nhắc nhở HS: 
+ Giữ gìn an toàn khi tiếp xúc với các cây và con vật. Giữ gìn vẻ đẹp của khu tham quan. 
Hoạt động 3: Hoàn thiện báo cáo kết quả sau khi đi tham quan thiên nhiên 
+ Che ộ hoặc đứng trong bóng râm. 
+ Vứt rác đúng nơi quy định.
 LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
 * Mục tiêu
 - Biết làm báo cáo sau khi đi tham quan.
 - Trình bày kết quả báo cáo. 
*Cách tiến hành
Bước 1: Hướng dẫn HS hoàn thiện bảo cáo 
Hỏi: Các em đã rút ra được những điều gì sau buổi tham quan? Đã quan sát thấy những gì? 
- Hãy ghi kết quả và những suy nghĩ của mình vào báo cáo. 
- Hướng dẫn HS hoàn thiện báo cáo theo mẫu Phiếu quan sát. 
Bước 2: Tổ chức làm việc nhóm
 - GV chia thành 2 nhóm lớn: Nhóm báo cáo về đề tài Thực vật và nhóm về đề tài Động vật, mỗi nhóm 4 – 6 HS. 
- Mỗi nhóm hoàn thành báo cáo vào giấy khổ A0 theo sự sáng tạo của từng nhóm. GV khuyến khích HS ngoài việc thực hiện báo cáo theo mẫu, các em có thể sáng tạo, trình bày báo cáo theo cách riêng của mỗi nhóm và tuyên dương đối với những nhóm có sáng tạo đặc biệt. 
Bước 3: Tổ chức làm việc cả lớp
- Cử đại diện của mỗi nhóm lên trình bày, HS khác nhận xét, hỏi nhóm bạn.
- Chọn ra nhóm làm tốt nhất, tuyên dương, tổng kết. 
Dưới đây là mẫu Phiếu quan sát cây và con vật. Trong mẫu dưới đây có bổ sung thêm cột để HS phân biệt cây rau, cây cho bóng mát, cây ăn quả,... tuỳ nơi tham quan mà GV có thể yêu cầu HS ghi cột này cho phù hợp. Ví dụ: Ở công viên thì khó có cây rau,... Cột ghi chú để khuyến khích HS ghi thêm những điều quan sát được, ví dụ như: thân cao, khẳng khiu hoặc cây bò sát đất,...