Giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ cho sinh viên ngành thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay
Từ thực tế nhu cầu, nguồn nhân lực và những thách thức của hội nhập, toàn
cầu hoá trong lĩnh vực thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay, dưới góc nhìn của người
làm công tác đào tạo, tác giả tham luận đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng và trình
độ sinh viên ngành Thiết kế nội thất bằng các hoạt động triển khai Diễn đàn sinh viên nội
thất Việt Nam.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Bạn đang xem tài liệu "Giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ cho sinh viên ngành thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ cho sinh viên ngành thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay
73Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG VÀ TRÌNH ĐỘ CHO SINH VIÊN NGÀNH THIẾT KẾ NỘI THẤT TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY SOLUTIONS TO IMPROVE QUALITY AND LEVEL FOR STUDENTS OF INTERIOR DESIGN IN VIETNAM Lưu Việt Thắng* Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 5/04/2019 Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 4/10/2019 Ngày bài báo được duyệt đăng: 28/10/2019 Tóm tắt: Từ thực tế nhu cầu, nguồn nhân lực và những thách thức của hội nhập, toàn cầu hoá trong lĩnh vực thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay, dưới góc nhìn của người làm công tác đào tạo, tác giả tham luận đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ sinh viên ngành Thiết kế nội thất bằng các hoạt động triển khai Diễn đàn sinh viên nội thất Việt Nam. Từ khóa: Nâng cao, chất lượng, giải pháp, trình độ, sinh viên ngành thiết kế nội thất Abstract: From the real needs of human resources and the challenges of integration, of globalization in the fi eld of interior design in Vietnam today, from the perspective of a training offi cer, the author of this article propose solutions to improve the quality and level of interior design students through the implementation of activities from the Interior Design Students Forum in Vietnam. Keywords: Quality, solution, level, interior design, Vietnam * Trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội 1. Thực trạng lĩnh vực thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay. 1.1. Những điểm thuận lợi Thuộc lĩnh vực design, mỹ thuật ứng dụng, thiết kế nội thất là việc tìm ra nhiều giải pháp thiết kế khác nhau, mang tính sáng tạo cho một không gian sống của con người với mục đích vừa đẹp, vừa an toàn, vừa hữu ích, nâng cao chất lượng cuộc sống. Thiết kế nội thất còn là sự tổng hợp của nghệ thuật và khoa học kỹ thuật, có mối tương quan chặt chẽ với các ngành thiết kế khác như kiến trúc, phát triển đô thị, cảnh quan... Trong bức tranh chung của các ngành Mỹ thuật ứng dụng, lĩnh vực Thiết kế nội thất nổi bật lên như một mảnh ghép tươi Tạp chí Khoa học - Viện Đại học Mở Hà Nội 60 (10/2019) 73-79 74 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion sáng và sắc nét. Tại Việt Nam, ngành Thiết kế nội thất dù mới được chú ý trong thời gian chưa lâu nhưng đã đạt được những dấu ấn tăng trưởng ấn tượng. Với gần 7,000 doanh nghiệp tham gia vào thị trường sản xuất đồ nội thất gỗ, giá trị sản xuất của ngành ước tính đạt 770 triệu USD năm 2016 và dự kiến vượt mức 1.1 tỷ USD vào năm 2020. Theo Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (Hawa), năm 2018, tổng giá trị tiêu dùng nội thất của thị trường Việt Nam đã lên đến con số khoảng 4 tỉ USD, nhu cầu tiêu thụ đồ gỗ bình quân ở Việt Nam là 21 USD/người/năm. Giá trị xuất khẩu ngành đồ gỗ và nội thất Việt Nam đứng số 1 Đông Nam Á, số 2 Châu Á và đứng thứ 5 thế giới, đạt con số kỷ lục lên tới 9 tỉ USD. Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về chất lượng cuộc sống cũng ngày càng được nâng cao. Ngày nay, người ta không chỉ quan tâm đến độ bền vững của ngôi nhà mà còn chú trọng nhiều hơn đến mức độ tiện nghi, tính hợp thời của không gian sống và mong muốn một không gian sống thể hiện cá tính riêng của chính mình. Không gian của mỗi ngôi nhà, mỗi căn phòng mà họ tạo ra là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, chưa từng có và nó được tạo ra bởi sự sáng tạo tự do của nhà thiết kế nội thất. Đây đang là xu hướng chung của xã hội và điều đó khiến nghề thiết kế nội thất trở nên đắt giá hơn bao giờ hết. Và bởi vậy, trong những năm gần đây, thiết kế nội thất là ngành học thu hút nhiều bạn trẻ yêu thích sự sáng tạo. Theo cô Trần Thu Hà, Phó trưởng khoa Nội thất, Trường ĐH Kiến trúc TP.HCM đánh giá: “nghề thiết kế nội thất hiện nay khá phát triển, nhất là trong lĩnh vực thiết kế thương mại, quán cà phê văn phòng và nghề thiết kế nội thất trở thành nghề “hot”. Đặc biệt, khi đời sống phát triển, loại hình căn hộ, nhất là căn hộ cao cấp xuất hiện ngày càng nhiều, càng có nhiều người quan tâm đến thiết kế nội thất cho nhà ở. Trước đây, kiến trúc sư thường thực hiện cả kiến trúc lẫn nội thất nhưng ngày nay, nhu cầu xã hội đòi hỏi nội thất không chỉ đẹp mà phải thể hiện phong cách thẩm mỹ riêng, đòi hỏi phải có người chuyên về thiết kế nội thất đảm nhận. Sự phát triển của đời sống người Việt Nam hiện nay với gu thẩm mỹ ngày càng cao và khả năng chi tiêu càng lớn kéo theo sự gia tăng của các loại hình biệt thự, căn hộ, nhất là căn hộ cao cấp, khiến vấn đề về nội thất nhà ở ngày càng trở nên quan trọng và đáng quan tâm. Hiện nay, ngành thiết kế nội thất đang cần một lượng lớn nguồn nhân lực đủ trình độ chuyên môn và khả năng ngoại ngữ để đáp ứng cho sự phát triển mạnh mẽ của ngành nói chung và xã hội nói riêng. Một trong những yếu tố khiến nghề này trở nên “thời thượng” đó là dễ xin việc, thu nhập không giới hạn con số. Thống kê cho thấy mức lương khởi điểm của sinh viên tốt nghiệp thiết kế nội thất dao động từ 7-15 triệu đồng/tháng, mức lương này có thể lên tới 700 – 1000USD/tháng cho sinh viên có khả năng ngoại ngữ. Như vậy, đây là một thị trường nhân lực dồi dào tiềm năng phát triển từ cả hai phía: người lao động và người tuyển dụng lao động. 1.2. Những điểm khó khăn Trong thị trường toàn cầu, cùng với những thuận lợi kể trên thì Việt Nam cũng đang phải đối diện với những thử thách khi các công ty nội thất nước ngoài tìm cách bành trướng hoạt động vào Việt Nam bởi họ đã nhìn thấy cơ hội từ nhập khẩu gỗ nội thất ở thị trường tiềm năng này. Năm 2018, đồ gỗ nội thất nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam đang chiếm thế áp đảo với 63%, kế đó là Hàn Quốc 11%, tiếp theo mới đến nội thất Ý. Sự hiện diện của các tập đoàn, các chuỗi bán lẻ các công ty nhập khẩu lớn 75Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion của các quốc gia trên thế giới như IKEA, UMA (Thụy Điển), Ashley (Mỹ) Index Living Mall (Thái Lan), Kimsfullhouse (Hàn Quốc) đang ồ ạt vào Việt Nam ... hanh chóng của các vật liệu, chất liệu đa dạng trên thị trường, nếu không có sự cọ xát và kinh nghiệm thực tế kịp thời rất dễ dẫn đến việc lạc hậu, lỗi thời và thiết kế thiếu hiệu quả. Trong những năm gần đây, nhu cầu tuyển dụng nhân lực cho ngành Thiết kế nội thất tăng cao là một thực tế có thể thấy rất rõ. Khảo sát trong 20 công ty về thiết kế nội thất cho thấy tình hình chung về việc doanh nghiệp có nhu cầu nhưng rất khó khăn để tuyển được nhân sự phù hợp, hoặc khi tìm được ứng viên thì phải trải qua quá trình đạo tạo tốn kém về thời gian và công sức. Thực tế cho thấy những yêu cầu vạch ra cho đào tạo nguồn nhân lực thiết kế nội thất có chất lượng cao là không hề đơn giản. Để có được một đội ngũ nhà thiết kế đáp ứng nhu cầu lao động của thị trường, nước ta trong những năm gần đây đã mở ra các đơn vị đào tạo chuyên ngành Thiết kế nội thất ở các bậc học Cao đẳng, 76 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion Đại học. Việc ươm mầm và đào tạo sinh viên để trở thành nguồn nhân lực tương lai của ngành nội thất Việt Nam đã phần nào giải quyết được “nguồn khan” của thị trường lao động ngành Thiết kế nội thất. Tuy nhiên, nếu chỉ ủy thác vào sự đào tạo từ phía nhà trường khó có thể đảm bảo các kĩ năng và kiến thức cho các sinh viên - điều ngày càng được đòi hỏi cao trong xu thế hội nhập của thời đại mới. Khi đi sâu hơn vào đời sống của các em sinh viên ngành thiết kế nội thất, một điều không hề khó để nhận thấy là hoạt động cộng đồng đóng vai trò rất lớn trong việc định hình năng lực, thái độ và kĩ năng làm nghề của sinh viên trong tương lai. Điều này đặc biệt thể hiện rõ trong các khối ngành khác với các nhóm cộng đồng như DAV MUN (Mô Hình Liên Hợp Quốc được thực hiện giữa các trường tổ chức bởi Học viện Ngoại giao), AIESEC (Tổ chức Thanh niên rất phổ biến với các trường Đại học khối Ngoại ngữ), mạng lưới Enactus (CLB Nhà lãnh đạo/Sinh viên trong doanh nghiệp phi lợi nhuận cho khối ngành kinh tế như Ngoại thương, Kinh tế Quốc dân, RMIT) Nhìn sang các ngành gần hơn, chúng ta có Diễn đàn Thiết kế Việt Nam (forum.vietdesigner.net), CLB Sinh viên Kiến trúc Việt Nam (kienviet.net). Việc học tập và rèn luyện của sinh viên khó có thể chỉ gói gọn trên ghế nhà trường, do vậy các hội nhóm này mở ra cơ hội và sân chơi giúp các em mở rộng mối quan hệ, tăng cường khả năng tiếp thu, trao đổi giữa các thế hệ sinh viên cũng như thắt chặt mối liên hệ giữa sinh viên và nhà trường. Trong khi đó, sinh viên ngành Thiết kế nội thất hoàn toàn chưa hình thành được nhóm cộng đồng nào giúp các em trao đổi, rèn luyện kĩ năng hay học hỏi về nghề. Đây là một lỗ hổng lớn khi nhìn từ phía nhà quản lý giáo dục và là một thiệt thòi đáng kể đối với sinh viên, đặc biệt khi lực lượng sinh viên ngành nội thất trải dài từ Bắc tới Nam với nhiều trường Đại học như Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, Đại học Kiến trúc Hà Nội, Đại học Kiến trúc TP HCM, Đại học Xây dựng, Đại học Mở, chứ không chỉ tồn tại như một ngành đào tạo riêng biệt. Việc thiếu đi một định hình rõ ràng về cộng đồng ngành nội thất nói chung và cộng đồng sinh viên nội thất nói riêng kéo theo hệ lụy không nhỏ về vị thế của ngành trên thị trường. Rõ ràng, ngành Thiết kế nội thất là một chuyên ngành có sức nặng trong xã hội, mang vai trò hết sức quan trọng trong đời sống con người, với lực lượng nhân công ngày một đông đảo và nhu cầu sử dụng ngày càng cao, nhưng thực tế là vị trí của ngành chưa thực sự được khẳng định, hiểu biết của công chúng về ngành còn chưa cao. Nguyên nhân lớn là do nhân lực của ngành Thiết kế nội thất còn mang tính tản mát, riêng lẻ chứ chưa tập hợp được thành một tiếng nói chung có đủ sức mạnh và tầm ảnh hưởng như một số ngành nghề khác. Thực tế cũng cho thấy, sinh viên thiết kế nội thất càng phải là những người cần có sự cọ xát lớn trong quá trình học tập mới có thể đảm bảo chất lượng đầu ra. Người họa sĩ vẽ tranh không cần phải hợp tác với ai để hoàn thành tác phẩm, nhưng người làm thiết kế nội thất thì không thể làm việc đơn độc. Một sản phẩm hoàn chỉnh của nhà thiết kế nội thất cần có sự tham gia của kiến trúc sư công trình, các kỹ sư chuyên ngành, các nhà cung cấp vật liệu và ngay cả công nhân thi công hay sản xuất. Vì vậy, kỹ năng giao tiếp và phối hợp với nhiều ngành nghề khác để công việc được triển khai nhẹ nhàng, đúng tiến độ và chất lượng là điều hết sức quan trọng đối với sinh viên ngành nội thất. Bên cạnh đó, năng lực thẩm mĩ là yếu tố cần được bồi đắp có quá trình chứ không thể 77Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion tự nhiên hình thành, tính sáng tạo của sản phẩm có phong phú hay không dựa vào sự tiếp cận dày dặn của chủ thể đối với xã hội bên ngoài. Vấn đề về kiến thức và hiểu biết xã hội của người thiết kế nội thất cũng yêu cầu nhà thiết kế phải cập nhật nhanh chóng các xu hướng, chất liệu, kiểu dáng, nhu cầu của thị trường. Tóm lại, tính chất của nghề nội thất đòi hỏi người làm nghề tham gia và tương tác xã hội rất lớn, trong khi đó sinh viên nội thất lại thiếu hụt một cộng đồng, một nền tảng rất quan trọng có khả năng giúp trau dồi tư duy và kĩ năng. Sự thiếu hụt nhóm cộng đồng cũng tước đi của sinh viên cơ hội tham gia các hoạt động thực tiễn về nghề như các cuộc thi, các buổi tọa đàm với chuyên gia, những buổi giao lưu, chia sẻ của các doanh nghiệp lớn, Những hoạt động ngoại khóa này là cơ hội quý giá để các em sinh viên có thể rèn luyện kĩ năng và mở rộng hiểu biết thực tiễn từ những người đi trước, nhận được những lời khuyên quý báu từ các chuyên gia và các câu chuyện truyền cảm hứng từ doanh nghiệp. Những hoạt động này không thể tổ chức thường xuyên từ phía Nhà trường bởi giới hạn về kinh phí cũng như không gian tổ chức các hội thảo, tọa đàm phù hợp. Trong khi đó, hệ thống các doanh nghiệp là những người có nhu cầu rất lớn được tiếp cận với sinh viên - đội ngũ nhân lực tương lai. Trong thời gian gần đây, có thể thấy tương đối nhiều những cuộc thi, giải thưởng về Thiết kế nội thất như Giải Hoa Mai - Cuộc thi thiết kế mẫu nội ngoại thất gỗ hay cuộc thi Nhà Thiết Kế Trẻ Châu Á do công ty Sơn Nippon đứng ra tổ chức với mong muốn mở ra sân chơi cho các em sinh viên cũng như tôn vinh những người hoạt động trong ngành Thiết kế nội thất Việt Nam. Vấn đề đặt ra là hệ thống doanh nghiệp khi thực hiện những dự án này đang phải tới “gõ cửa” từng trường đại học, từng đơn vị đào tạo đơn lẻ để thu hút, quảng bá về các cuộc thi - vốn là cơ hội học hỏi rất tốt dành cho sinh viên. Tình thế bị động của các doanh nghiệp không chỉ tạo ra khó khăn cho bản thân phía doanh nghiệp mà còn là sự thiệt thòi không nhỏ đối với phía sinh viên. Tất cả những khó khăn nêu trên được coi như tiền đề để chúng tôi đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ sinh viên ngành nội thất - lực lượng lao động của doanh nghiệp Việt Nam trong tương lai. 2. Giải pháp nâng cao chất lượng và trình độ cho sinh viên ngành thiết kế nội thất tại Việt Nam hiện nay Dựa trên Chỉ thị về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2018 - 2019 của ngành Giáo dục, các biện pháp nâng cao chất lượng và trình độ nguồn nhân lực ngành Thiết kế nội thất đầu tiên cần chú trọng phát triển và nâng cao chất lượng cơ sở đào tạo chuyên nghiệp, quy hoạch và thực hiện quy hoạch mạng lưới trường đại học, cao đẳng và dạy nghề trong cả nước. Nền giáo dục cần được xây dựng dựa trên nền tảng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa”, đồng thời đẩy mạnh quyền tự chủ của các đơn vị đào tạo. Đặc biệt, công nghệ thông tin và ứng dụng khoa học công nghệ vào đào tạo trong và ngoài nhà trường cần được lưu ý và nâng cao nhằm đạt mục tiêu phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Nhìn từ cơ sở đó, cùng những khó khăn trong thực trạng của sinh viên ngành nội thất, chúng tôi cho rằng việc xây dựng cộng đồng - chủ động kết nối là hoạt động hoàn toàn cấp thiết. Sự kết nối đó mang xuất phát điểm từ lực lượng sinh viên ngành nội thất và hướng tới mọi yếu tố trong thị trường (nhà trường, doanh nghiệp, công chúng đại chúng) để tạo ra 78 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion một nhóm cộng đồng toàn diện và phát triển mạnh mẽ. Sự hình thành của nhóm cộng đồng trước hết sẽ giải quyết vấn đề căn bản nhất đó là nâng cao chất lượng kĩ năng chuyên môn, hiểu biết xã hội, kinh nghiệm làm nghề của sinh viên nội thất thông qua việc tạo ra sân chơi, gắn kết tất cả các bạn yêu thích học hỏi về ngành Thiết kế nội thất và đặc biệt hướng tới tất cả các sinh viên của ngành tại các trường trong toàn quốc. Trong khi học tập trên ghế nhà trường là hoàn toàn cần thiết, sinh viên cần đồng thời bổ sung kiến thức thực tiễn, “học đi đối với hành” thông qua sinh hoạt, trao đổi cộng đồng để bổ sung những mảng còn thiếu mà các giờ học giới hạn trên lớp chưa thể mang lại. Sinh viên có cơ hội tìm hiểu, cập nhật hệ thống công nghệ kĩ thuật tiên tiến, học hỏi cách sử dụng các phần mềm thiết kế từ những người có kinh nghiệm, Cập nhật các mô hình sản xuất, tiếp xúc với các loại hình chất liệu, vật liệu đa dạng trong ngành thông qua việc giao lưu, trao đổi Bên cạnh đó, cộng đồng hoàn toàn không giới hạn đối tượng người tham gia - các thầy cô, những người có kinh nghiệm lâu năm trong nghề hoặc các chuyên gia đều được khuyến khích trở thành các thành viên tham gia chia sẻ, trao đổi với sinh viên và tiếp tục học hỏi, cập nhật cách tư duy, cách tiếp cận mới mẻ từ đội ngũ làm nghề trong tương lai. Từ nền tảng đó, cộng đồng sinh viên nội thất có khả năng tạo cơ hội liên kết sinh viên với doanh nghiệp, với thị trường và với giới chuyên môn. Tiếp cận sớm với mô hình làm việc, văn hóa của doanh nghiệp có thể giúp sinh viên chuẩn bị tốt những kiến thức, kỹ năng và tâm thế cần thiết, đặc biệt là hình thành được định hướng rõ ràng hơn cho công việc trong tương lai. Hệ thống doanh nghiệp cũng được tiếp cận với một nguồn lực có tiềm năng lớn, tập trung và thuận tiện trong bối cảnh khan hiếm nhân lực chất lượng cao của ngành Thiết kế nội thất. Mô hình liên kết Sinh viên - Nhà trường - Doanh nghiệp giúp tạo ra lợi ích thực tiễn cho cả ba bên. Nhìn xa hơn, diễn đàn sẽ là một đầu mối để kết hợp với các nhà tài trợ tạo ra các cuộc thi định kỳ, thường niên, theo các chủ đề hữu ích về thiết kế nội thất. Cùng với đó, trong tương lai, cộng đồng sinh viên Thiết kế nội thất Việt Nam sẽ không chỉ dừng lại ở việc trao đổi, giao lưu trực tuyến mà còn mở ra các hoạt động offl ine mang tính chuyên môn, đào tạo thực tiễn. Nền tảng cộng đồng là rất quan trọng để các cuộc thi, buổi tọa đàm, hội thảo, workshop diễn ra đều đặn, hiệu quả bởi đây là điều kiện căn bản giúp doanh nghiệp, nhà tài trợ tiếp cận và hỗ trợ tổ chức các buổi giao lưu cho sinh viên và các đối tượng quan tâm. Từ đó, Diễn đàn mang tới hình ảnh ngành Thiết kế nội thất tại Việt Nam phần nào rõ nét và sinh động hơn, tạo ra ấn tượng tốt đối với công chúng, học sinh, với doanh nghiệp, thị trường về một ngành nghề chất lượng cao, năng động và dồi dào tiềm năng phát triển. Xuất phát từ mục tiêu tăng cường kĩ năng, kiến thức, kinh nghiệm và môi trường sinh hoạt cho sinh viên ngành Thiết kế nội thất, nhóm nghiên cứu chúng tôi tiên phong xây dựng và phát triển nhóm cộng đồng mang tên Diễn đàn Sinh viên Nội thất Việt Nam. Trong đó, bước đầu chúng tôi hướng đến tạo lập nền tảng diễn đàn thông qua website vn, với mục tiêu mang đến một cộng đồng phi biên giới, nơi tất cả sinh viên, cựu sinh viên và cả các chuyên gia trong ngành từ Bắc vào Nam có thể góp tiếng nói, trao đổi và chia sẻ về ngành Thiết kế nội thất. Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng 79Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion của cách mạng công nghiệp 4.0 trong từng ngóc ngách của đời sống con người, nhóm cộng đồng được hình thành từ nền tảng điện tử là xu hướng tất yếu và đem lại nhiều thuận tiện cho quá trình hình thành và phát triển nhóm. Dự án sinhviennoithat.vn sẽ được thực hiện hoàn toàn phi lợi nhuận. Dưới sự hỗ trợ về mặt nền tảng của ban quản trị diễn đàn (tên miền, duy trì website, hỗ trợ quản trị) trong giai đoạn đầu, chúng tôi hướng tới hình thành đội ngũ điều hành, quản trị từ chính các em sinh viên để tiếng nói của họ luôn được cất lên khách quan, tự chủ và đa dạng nhất. Chúng tôi hi vọng Diễn đàn sinh viên Nội thất Việt Nam (sinhviennoithat.vn) sẽ là tiền đề giải quyết khó khăn về chất lượng lao động của ngành Thiết kế nội thất nói riêng, cùng với nhiều giải pháp hữu ích, thực tiễn để phát triển ngành Mỹ thuật ứng dụng nói chung tại Việt Nam trong tương lai./. Hình ảnh tổng quan Diễn đàn Sinh viên Nội thất Việt Nam - sinhviennoithat.vn Hình ảnh tổng quan Diễn đàn Sinh viên Nội thất Việt Nam - sinhviennoithat.vn Nguồn ảnh: Phạm Đức Thiềng Tài liệu tham khảo: Tiếng Việt 1. Nguyễn Chí Bền (Chủ biên) (2010), Văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 2. John Heskett (2002), Thiết kế, Nguyễn Thanh Việt và Vũ Kiều Châu Loan dịch, Nxb Tri thức, Hà Nội. Internet 1. https://nhipcaudautu.vn/doanh-nghiep/ ikea-se-ve-lai-thi-truong-noi-that-viet- nam-3327755 Truy cập 20h05’ngày 20/05/2019 2. https://baomoi.com/viet-nam-phai-tro- thanh-cong-xuong-xuat-khau-do-go-cua-the- gioi/c/29751128.epi Truy cập 18h ngày 20/05/2019 3. https://www.msn.com/vi-vn/money/news/ việt-nam-sẽ-là-trung-tâm-đồ-gỗ-nội-thất-thế- giới/ar-BBQK6qU Truy cập 20h30’ngày 21/05/2019 4. https://vi.wikipedia.org/wiki/Thiết_kế_ nội_thất Truy cập 15h ngày 22/3/2019. Địa chỉ tác giả: Trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội Email: luu.viet.thang@hexa.vn
File đính kèm:
- giai_phap_nang_cao_chat_luong_va_trinh_do_cho_sinh_vien_ngan.pdf