Nghiên cứu mô hình “làng đô thị” tại Việt Nam hướng tới phát triển bền vững

SË 103+104 . 202046
“Laøng ñoâ thò - Urban village” laø moät moâ hình phaùt trieån ñoâ thò ñaõ ñöôïc nghieân cöùu saâu veà lyù luaän vaø ñöa vaøo thöïc tieãn töø hôn 3 
thaäp nieân qua taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Taïi Vieät 
Nam, thuaät ngöõ “laøng ñoâ thò” ñöôïc söû duïng nhieàu trong 
caùc nghieân cöùu veà quy hoaïch môû roäng ñoâ thò, nhöng 
veà quan ñieåm vaø ñaëc thuø moâ hình phaùt trieån, “laøng ñoâ 
thò” taïi Vieät Nam laïi raát khaùc so vôùi “laøng ñoâ thò” treân theá 
giôùi. Vì vaäy, baøi baùo naøy muoán laøm roõ khaùi nieäm, ñaëc 
ñieåm moâ hình “laøng ñoâ thò” ôû Vieät Nam trong söï so saùnh 
vôùi moâ hình “laøng ñoâ thò” treân theá giôùi, töø ñoù cuûng coá caùc 
quan ñieåm lyù luaän veà “laøng ñoâ thò” taïi Vieät Nam, höôùng 
tôùi phaùt trieån beàn vöõng trong tieán trình ñoâ thò hoaù.
I. Khaùi nieäm, moâ hình “Laøng ñoâ thò” treân 
theá giôùi
1.1 Khaùi nieäm “laøng ñoâ thò” 
Theo quan ñieåm quy hoaïch vaø thieát keá ñoâ thò taïi caùc 
nöôùc phaùt trieån, thì khaùi nieäm “laøng ñoâ thò” ñöôïc hieåu 
nhö sau: “Laøng ñoâ thò laø moät moâ hình phaùt trieån ñoâ thò 
RESEARCH ON THE MODEL OF “URBAN VILLAGE” IN VIETNAM TOWARDS SUSTAINABLE 
DEVELOPMENT
“Urban village” is an urban development model that has been studied theorerically and practically for over three 
decades in many countries around the world. In Vietnam, the term “urban village” is used extensively in reseaches 
on urban planning and urban management, but the concept and characteristics of the “urban village” model in 
Vietnam are totally different from the concept that has been apply in developed countries. Therefore, this paper 
aims to clarify the concept and characteristics of Vietnam’s “urban village” model in comparison with the international 
“urban village” model, thereby strengthening the theoretical framework on “urban village” in Vietnam. In order to 
maintain and redevelop “urban villages” in a sustainable way, it is very essential to study the interaction between 
“urban villages” and surrounding new urban development areas to find out suitable approach that bridging the gap 
between different urban development models in terms of institutional, spatial and social aspect while enhancing the 
core values of “urban village” model to establish the “ sense of place” for the urban areas.
Keywords: urban village model, urbanization, urban sprawl, new urban development areas, Vietnam.
NGHIEÂN CÖÙU MOÂ HÌNH 
“LAØNG ÑOÂ THÒ” TAÏI VIEÄT NAM
HÖÔÙNG TÔÙI PHAÙT TRIEÅN BEÀN VÖÕNG
DIEÃN ÑAØN 
TS. KTS. TAÏ QUyØNH HOA
Giaûng vieân Khoa Kieán truùc Quy hoaïch - Tröôøng Ñaïi hoïc Xaây döïng
47SË 103+104 . 2020
ñöôïc ñaëc tröng bôûi nhaø ôû maät ñoä trung bình, phaân vuøng söû duïng 
hoãn hôïp, giao thoâng coâng coäng toát vaø nhaán maïnh vaøo vieäc ñi boä vaø 
tieáp caän khoâng gian coâng coäng”[11].
Khaùi nieäm laøng ñoâ thò chính thöùc ra ñôøi ôû Anh nhöõng naêm 80 cuûa 
theá kyû XX vôùi söï thaønh laäp Nhoùm caùc laøng ñoâ thò - Urban Village 
Group (vieát taét laø UVG). Döôùi aùp löïc töø UVG, khaùi nieäm naøy ñaõ ñöôïc 
öu tieân trong chính saùch quy hoaïch quoác gia cuûa Anh giai ñoaïn 
1997-1999[7]. Ñaây laø moâ hình boå sung cho nhöõng quan nieäm thoáng 
trò quy hoaïch vaø kieán truùc ñoâ thò nhöõng naêm 1950-1960, gaén vôùi 
vieäc ñeà cao vai troø quan troïng cuûa khu vöïc noäi ñoâ. Ñaây cuõng laø moâ 
hình ñöôïc cho laø coù khaû naêng giaûi quyeát ñöôïc caên beänh xaõ hoäi ñaëc 
tröng cho chuû nghóa ñoâ thò hieän ñaïi, nhö vieäc phaùt trieån ñöôøng cao 
toác, ñöôøng saét treân cao, caùc khu nhaø cao taàng vaø vieäc môû roäng ñoâ 
thò moät caùch traøn lan (Hình 1,2,3).
Muïc ñích phaùt trieån moâ hình laøng ñoâ thò laø: 1) Giaûm söï phuï thuoäc 
vaøo xe hôi vaø thuùc ñaåy söû duïng xe ñaïp, ñi boä vôùi quy moâ phuø hôïp 
baùn kính coù theå ñi boä ñöôïc; 2) Möùc ñoä töï chuû cao, söû duïng ñaát hoãn 
hôïp trong ñoù tích hôïp ñöôïc caùc chöùc naêng ôû, laøm vieäc, thöông maïi 
dòch vuï vaø vui chôi giaûi trí trong cuøng moät khu vöïc; 3) Taïo ra moät 
moâi tröôøng an toaøn, thuaän tieän vaø 4) Taïo ñieàu kieän cho caùc toå chöùc 
coäng ñoàng phaùt trieån maïnh meõ vaø töông taùc vôùi nhau, naâng cao 
nieàm töï haøo vaø baûn saéc coäng ñoàng.
1.2 Ñaëc ñieåm moâ hình laøng ñoâ thò 
Laøng ñoâ thò ñöôïc thieát laäp döïa treân 10 nguyeân taéc: 1) Moïi hoaït ñoäng 
trong taàm ñi laïi 10 phuùt; 2) Tính keát noái cao cuûa maïng löôùi giao 
thoâng chaát löôïng; 3) Dòch vuï tích hôïp ñaùp öùng nhu caàu ña daïng; 
4) Coâng trình kieán truùc phöùc hôïp vaø nhaø ôû ñôn leû keát hôïp; 5) Thieát 
keá ñoâ thò tieän nghi, thaåm myõ vaø nhaân vaên höôùng ñeán coäng ñoàng; 
6) Caáu truùc ñoâ thò roõ raøng vôùi khu vöïc trung taâm vaø vuøng vaønh ñai; 
7) Caùc nguyeân taéc thieát keá cuûa chuû nghóa Ñoâ thò môùi ñöôïc aùp duïng 
ñaày ñuû ôû caùc khu vöïc taäp trung; 8) Khuyeán khích söû duïng phöông 
tieän giao thoâng coâng coäng hoaëc khoâng gaây oâ nhieãm do phaùt thaûi; 9) 
Phaùt trieån beàn vöõng döïa treân coâng ngheä sinh thaùi; 10) Toân troïng giaù 
trò caùc heä thoáng töï nhieân vaø taùc ñoäng cuûa caùc hoaït ñoäng ñoâ thò ñeán 
moâi tröôøng ôû möùc toái thieåu. Nhöõng nguyeân taéc naøy ñöôïc keát hôïp 
cuøng nhau vì moät cuoäc soáng coù chaát löôïng cao.
Moâ hình “laøng ñoâ thò” ñöôïc trieån khai nhieàu taïi quoác gia phaùt trieån, 
bôûi taïi caùc quoác gia naøy, caùc ngaønh coâng nghieäp ñoäc haïi ngaøy caøng 
giaûm do ñöôïc di dôøi ñeán caùc quoác gia thuoäc nhoùm nöôùc ñang phaùt 
trieån. Beân caïnh ñoù laø söï xuaát hieän neàn kinh teá dòch vuï (Service 
economy). Ñieàu naøy cho pheùp trong moâ hình “laøng ñoâ thò” hình 
≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ 
Hình 1: Quy hoaïch chung laøng ñoâ thò Kelvin Grove - Brisbane - UÙc 
(nguoàn [3])
Hình 2: Ñoà aùn quy hoaïch laøng ñoâ thò Stockpot, Manchester, Anh (nguoàn [8])
Hình 3: Laøng ñoâ thò Grainger taïi Newcastle, Anh (nguoàn [4])
Hình 4: Sô ñoà nguyeân taéc phaùt trieån moâ hình “laøn ... öï töï do vaø saùng taïo cuûa moãi caù nhaân trong coäng ñoàng.
“Laøng ñoâ thò” nay giaûm suùt yeáu toá töông taùc xaõ hoäi. Thaønh phaàn daân 
cö trong “laøng ñoâ thò” ngaøy caøng ña daïng, coù nguoàn goác, xuaát xöù 
khaùc nhau neân ít coù giao löu, tieáp xuùc. Moïi quan heä xaõ hoäi ñöôïc giaûi 
quyeát theo caùi lyù, thieáu söï traân troïng, ñoaøn keát vaø tình thöông yeâu 
gaén boù nhö vaên hoùa xöa. Maëc duø naèm trong ñoâ thò, song trong “laøng 
ñoâ thò” thieáu nhieàu caùc khoâng gian coâng coäng vaø dòch vuï coâng coäng 
nhö trong caùc KÑTM. Tuy nhieân, phaàn lôùn caùc “laøng ñoâ thò” vaãn giöõ 
ñöôïc caùi loõi giaù trò ñeå gaén keát coäng ñoàng, thoâng qua caùc coâng trình 
toân giaùo tín ngöôõng vaø khoâng gian coäng ñoàng trong laøng nhö: ñình, 
chuøa, mieáu maïo, ao laøng, chôï daân sinh vaø caùc hoaït ñoäng coäng 
ñoàng toå chöùc trong caùc ngaøy hoäi laøng, leã teát giuùp cho “laøng ñoâ thò” 
vaãn giöõ ñöôïc phaàn naøo hoàn coát cuûa laøng truyeàn thoáng, laø chaát lieäu 
gaén keát caùc caù nhaân trong coäng ñoàng.
5) Cô cheá quaûn lyù - vaän haønh 
Trong quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ñoâ thò, quaûn trò ñoâ thò 
coù vai troø quan troïng, gaén vôùi traùch nhieäm caùc beân lieân quan (chính 
quyeàn ñoâ thò, nhaø ñaàu tö, ngöôøi daân, caùc toå chöùc xaõ hoäi), tính minh 
baïch, khaû naêng giaûi trình vaø coù söï tham gia cuûa coäng ñoàng. Quaûn 
trò ñoâ thò hoaït ñoäng hieäu quaû khi coù moät khung theå cheá, ñöôïc vaän 
haønh döïa treân baûn quy cheá hay quy ñònh kieåm soaùt phaùt trieån. Baûn 
quy cheá naøy nhö moät coâng cuï phaùp lyù ñeå höôùng daãn söï taêng tröôûng, 
phaùt trieån vaø naâng cao vò theá ñoâ thò, ví duï nhö höôùng daãn laøm theå 
naøo ñeå ñaát ñai ñöôïc khai thaùc vaø tieáp caän, cung caáp cho chuû sôû höõu, 
nhaø ñaàu tö thoâng tin ñeå hoï hình thaønh caùc kòch baûn trong töông lai. 
Nhaø ñaàu tö vaø caùc beân lieân quan phaûi ñöôïc tuyeân truyeàn ñeå thöïc söï 
hieåu baûn quy cheá vaø cuøng tham gia thöïc hieän. Quy cheá phaùt trieån ñoâ 
thò cuõng giuùp cho cô quan quaûn lyù ñòa phöông chuyeân nghieäp hôn 
trong vieäc quaûn lyù, phuïc vuï vaø taïo ñieàu kieän cho phaùt trieån ñoâ thò. 
Ngoaøi ra, trong quaù trình ñoâ thò hoùa, phaûi hình thaønh ñöôïc heä thoáng 
tham gia cuûa caùc beân lieân quan, thoâng qua caùc cuoäc hoïp coâng khai, 
caùc phieân ñieàu traàn vaø caùc quy trình minh baïch ñeå giaûi quyeát caùc 
baát ñoàng. Trong thôøi hieän ñaïi, quy hoaïch vaø quaûn trò ñoâ thò laø moät 
trong nhöõng bieåu hieän noåi baät nhaát cuûa vaên minh.
Laøng truyeàn thoáng xöa coù caáu truùc vaø toå chöùc raát chaët cheõ. Laøng 
ñöôïc xem coù tính töï trò, kheùp kín, ñoäc laäp, laø moät vöông quoác nhoû 
trong vöông quoác lôùn neân môùi coù caâu “Höông ñaûng, tieåu trieàu ñình”. 
Laøng truyeàn thoáng cuûa ngöôøi Vieät chuû yeáu coù ba cô quan: Cô quan 
nghò quyeát, cô quan chaáp haønh, vaø cô quan trò an. Toå chöùc laøng 
ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa laøng theo pheùp vua vaø leä laøng. Leä laøng laø 
moät heä thoáng quaûn trò ñòa phöông trong taát caû caùc lónh vöïc vaø quaûn 
trò thieân veà höôùng môû ñeå ai cuõng hieåu, coù traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi 
thöïc hieän. Ñaây cuõng laø moät trong coäi nguoàn söùc maïnh ñoaøn keát cuûa 
ngöôøi Vieät.
“Laøng ñoâ thò” nay trong nhieàu tröôøng hôïp rôi vaøo caûnh: Leä laøng thì 
khoâng coøn, song quy cheá quaûn lyù ñoâ thò laïi chöa tôùi. Vieäc quaûn trò 
ñoâ thò khoâng chuyeân nghieäp. “Laøng ñoâ thò” trôû thaønh nôi ñaàu cô, 
truïc lôïi töø kinh doanh baát ñoäng saûn vôùi moâ hình “chia loâ, baùn neàn” 
vôùi moái quan taâm duy nhaát cuûa caùc nhaø kinh doanh BÑS laø: Tìm 
kieám ñaát, xaây döïng, baùn nhaø, kieám lôïi nhuaän vaø tieáp tuïc. Taïi ñaây 
thieáu nhöõng cheá taøi yeâu caàu caùc saûn phaåm hình thaønh trong quaù 
trình ñaàu tö laø an toaøn, hôïp veä sinh, traät töï vaø mang laïi caû hieäu quaû 
cho xaõ hoäi.
2.3. Moâ hình “laøng ñoâ thò” taïi Vieät Nam - höôùng tôùi phaùt trieån 
beàn vöõng 
Quaù trình ñoâ thò hoaù nhanh choùng hieän nay taïi caùc thaønh phoá lôùn ñaõ 
cho thaáy moät “khoaûng caùch” hay laø “söï khaùc bieät” giöõa moâ hình phaùt 
trieån cuûa caùc KÑTM vaø “laøng ñoâ thò”. Trong cuøng moät khu vöïc laõnh 
thoå, ñoàng thôøi toàn taïi caû hai loaïi hình cö truù töôûng chöøng traùi ngöôïc 
nhau - nhöõng KÑTM ñöôïc xem laø bieåu hieän cuûa hieän ñaïi, vaên minh 
ñoâ thò ñi cuøng vôùi nhöõng laøng xaõ noâng thoân truyeàn thoáng ñang bò 
eùp phaûi “chuyeån mình” tröôùc nhöõng aûnh höôûng töø laøn soùng ñoâ thò 
hoùa noùi chung vaø töø söï hieän dieän cuûa chính nhöõng KÑTM ngay beân 
caïnh noùi rieâng[5]. “Laøng ñoâ thò” ñang phaûi “chaät vaät”, “töï phaùt trieån”, 
“töï xoay xôû” ñeå coá gaéng thoaùt khoûi nhöõng khoù khaên noäi taïi vaø ngoaïi 
sinh maø laøng phaûi ñoái maët: Söï thay ñoåi caáu truùc daân cö vaø cô caáu 
kinh teá khi ñaát ñai noâng nghieäp ngaøy caøng bò thu heïp, lao ñoäng noâng 
nghieäp phaûi chuyeån ñoåi ngheà nghieäp khi phöông tieän saûn xuaát (ñaát 
noâng nghieäp) ñaõ maát daàn hoaëc khoâng coøn nöõa; söï xuoáng caáp veà cô 
sôû haï taàng, ñöôøng xaù giao thoâng trong khi aùp löïc cuûa söï gia taêng 
daân soá leân cô sôû haï taàng ngaøy caøng lôùn; söï “ñöùt gaõy” trong khoâng 
gian kieán truùc vaø caûnh quan, söï thu heïp daàn caùc khoâng gian coâng 
coäng vaø tính coá keát coäng ñoàng ngaøy caøng suy giaûm. 
Tuy nhieân, thöïc teá phaùt trieån ñaõ chæ ra raèng coù moät söï lieân keát chaët 
cheõ, hay coøn coù theå hieåu nhö laø moät söï “coäng sinh” giöõa hai moâ 
51SË 103+104 . 2020
hình cö truù keå treân. Caùc KÑTM vôùi nhöõng nguyeân lyù vaø caùch thöùc 
thieát keá hieän ñaïi ñaõ cho thaáy phaàn naøo söï öu vieät vaø ñaùp öùng nhöõng 
nhu caàu caäp nhaät cuoäc soáng ñöông ñaïi cuûa moät theá heä ngöôøi daân 
Vieät Nam môùi[5],[9]. Vieäc lyù töôûng hoaù moâ hình cö truù hieän ñaïi trong 
quy hoaïch vaø thieát keá caùc KÑTM ôû Vieät Nam ñeàu gaëp phaûi vaán 
ñeà veà thieáu vaéng nhöõng yeáu toá “bình daân”, “truyeàn thoáng” gaén lieàn 
vôùi cuoäc soáng thöôøng nhaät vaø ñaëc thuø vaên hoaù cuûa ngöôøi Vieät. 
Ñoù laø söï thieáu vaéng cuûa chôï daân sinh truyeàn thoáng, quaùn aên væa 
heø bình daân, gaùnh haøng rong maø ñaõ ñöôïc caáy gheùp trong caùc 
KÑTM baèng caùc sieâu thò tieän duïng, caùc nhaø haøng, shop sang troïng 
nhöng ngöôøi daân seõ phaûi traû giaù cao hôn raát nhieàu laàn so vôùi caùc 
dòch vuï truyeàn thoáng tröôùc ñaây. Ngöôïc laïi, caùc “laøng ñoâ thò”, maëc 
duø bò ñoâ thò hoùa, nhöng vaãn giöõ ñöôïc ñaäm ñaëc tính “bình daân” vôùi 
nhöõng phöông caùch sinh hoaït truyeàn thoáng gaén lieàn vôùi caùc kieåu 
loaïi khoâng gian dòch vuï truyeàn thoáng. Beân caïnh ñoù “laøng ñoâ thò” 
coøn laø nôi cung caáp cô hoäi sinh toàn cho nhöõng cö daân ngheøo ñeán 
töø caùc tænh thaønh khaùc trong quaù trình tìm kieám con ñöôøng möu 
sinh ôû ñoâ thò. Nhö vaäy, “laøng ñoâ thò” seõ duøng nhöõng öu vieät gaén vôùi 
nhöõng ñaëc tính khoâng gian ñeå boå trôï nhöõng ñieåm coøn khieám khuyeát 
trong moâ hình quy hoaïch cuûa caùc KÑTM. Ngoaøi ra, xeùt treân khía 
caïnh vaên hoaù, “laøng ñoâ thò” coøn laø nôi giuùp lan truyeàn caùc yeáu toá 
vaên hoùa truyeàn thoáng. Laøng ñoâ thò gaén vôùi söï töï do saùng taïo vaø tín 
ngöôõng toân giaùo cuûa ngöôøi Vieät coù theå trôû thaønh ñòa ñieåm taïo laäp 
tinh thaàn nôi choán (Sense of place) cuûa ñoâ thò vaø coù theå phaùt trieån 
theo höôùng moâ hình Laøng ñoâ thò taïi caùc quoác gia phaùt trieån.
Ñeå “laøng ñoâ thò” toàn taïi vaø phaùt trieån beàn vöõng, ñieàu kieän tieân quyeát 
caàn phaûi thöïc hieän ñoù laø khoûa laáp caùc khoaûng troáng phaùp lyù. Hieän 
nay, Chính phuû môùi chæ ban haønh caùc vaên baûn luaät lieân quan ñeán 
ñaàu tö xaây döïng vaø phaùt trieån KÑTM (Luaät Xaây döïng, Luaät Ñaát 
ñai, Luaät Nhaø ôû, Quy cheá KÑTM, Luaät Kinh doanh BÑS, Nghò ñònh 
Quaûn lyù ñaàu tö phaùt trieån ñoâ thò), chöa coù caùc vaên baûn, Nghò ñònh, 
nhöõng hoã trôï phaùp lyù ñeå giuùp cho söï phaùt trieån cuûa “laøng ñoâ thò” 
(laøng xaõ ñoâ thò hoaù). Vì vaäy, beân caïnh caùc chieán löôïc, chính saùch 
cuûa chính quyeàn thaønh phoá nhaèm baûo toàn, taùi phaùt trieån “laøng ñoâ 
thò”, caàn coù söï chung tay cuûa caùc beân lieân quan, töø nhaø ñaàu tö, 
caùc chuyeân gia trong lónh vöïc quy hoaïch vaø phaùt trieån, caùc toå chöùc 
chính trò - xaõ hoäi vaø coäng ñoàng ñeå cuøng xaây döïng caùc quy ñònh 
kieåm soaùt phaùt trieån, caùc thieát cheá môùi cho “laøng ñoâ thò”, ñaûm baûo 
cho söï taùi sinh cuûa laøng theo höôùng beàn vöõng. 
Tieáp theo, ñoù laø xoaù môø khoaûng troáng vaät lyù giöõa “laøng ñoâ thò” vaø 
caùc KÑTM. Khoâng gian soáng cuûa “laøng ñoâ thò” vaø caùc KÑTM coù theå 
coù söï ñoäc laäp töông ñoái (khoâng phaûi tuyeät ñoái baèng heä thoáng haøng 
raøo ngaên caùch, hay kieåm soaùt keát noái bôûi heä thoáng an ninh) nhöng 
raát caàn nhöõng khoâng gian coâng coäng, nhöõng coâng trình coâng coäng 
chung, hoaëc ñöôïc chia seû giöõa caû hai taïi caùc vò trí giaùp ranh giöõa 
hai khu vöïc ñeå thuùc ñaåy söï keát noái, lieân keát hai beân, nhö: chôï 
truyeàn thoáng, khoâng gian thöông maïi, dòch vuï, tröôøng hoïc, truï sôû 
UBND, khoâng gian sinh hoaït coäng ñoàng, coâng vieân, vöôøn hoa coù 
tính môû cho taát caû moïi ngöôøi daân ñeàu coù theå tieáp caän, töø ñoù thuùc 
ñaåy caùc keát noái vaø töông taùc xaõ hoäi. Haï taàng kyõ thuaät cuûa “laøng ñoâ 
thò”, bao goàm heä thoáng giao thoâng, caáp ñieän, caáp nöôùc, heä thoáng 
thoaùt nöôùc thaûi, thu gom, xöû lyù raùc thaûi caàn ñöôïc naâng caáp vaø 
ñaàu tö xaây döïng môùi ñeå keát noái ñoàng boä vôùi caùc khu vöïc phaùt trieån 
xung quanh.
Ñieåm cuoái cuøng, cuõng laø ñieåm maáu choát coù lieân quan ñeán con 
ngöôøi, ñoù laø xaây döïng ñöôïc coäng ñoàng gaén keát döïa treân nhöõng moái 
quan taâm vaø lôïi ích chung, ñeå taêng cöôøng chaát löôïng cuoäc soáng. 
Söï coäng sinh trong vieäc söû duïng khoâng gian vaø caùc hoaït ñoäng 
kinh teá seõ xoaù môø khoaûng caùch taâm lyù giöõa daân cö cuûa laøng xaõ 
vaø daân cö trong caùc KÑTM. Caàn huy ñoäng ñöôïc söï tham gia cuûa 
coäng ñoàng vaø caùc toå chöùc döïa treân coäng ñoàng (Community based 
organizations) ñeå tham gia vaøo quaù trình ra quyeát ñònh cho caùc 
chính saùch, chieán löôïc, keá hoaïch haønh ñoäng cuûa khu vöïc, giuùp cho 
laøng ñoâ thò phaùt trieån beàn vöõng, xeùt treân khía caïnh xaõ hoäi.
III. Keát luaän
“Laøng ñoâ thò” hay “laøng trong ñoâ thò” laø moät hieän töôïng raát phoå bieán 
taïi caùc thaønh phoá lôùn cuûa Vieät Nam. Moâ hình “laøng ñoâ thò” taïi Vieät 
Nam khaùc raát nhieàu so vôùi moâ hình Laøng ñoâ thò taïi caùc quoác gia 
phaùt trieån. Taïi caùc quoác gia naøy, Laøng ñoâ thò ñöôïc coi laø moät moâ 
hình coù quan ñieåm, lyù luaän ñeå hieåu vaø thöïc hieän. Taïi Vieät Nam, 
ñoù laïi laø moät khoaûng troáng khoâng nhoû veà caû khaùi nieäm vaø lyù luaän. 
“Laøng ñoâ thò” laø moät thaønh phaàn maät thieát trong toång theå khoâng gian 
vaø xaõ hoäi cuûa thaønh phoá, noù khoâng theå bò chia caét caû veà vaät theå vaø 
phi vaät theå (tinh thaàn) vôùi nhöõng khu vöïc phaùt trieån môùi, cuõng nhö 
caùc khu daân cö hieän höõu khaùc. Ñeå moâ hình “laøng ñoâ thò” Vieät Nam 
duy trì vaø taùi phaùt trieån theo höôùng beàn vöõng, caàn phaûi coù nhöõng 
nghieân cöùu saâu hôn veà moái lieân heä töông taùc giöõa “laøng ñoâ thò” vaø 
caùc khu vöïc phaùt trieån ñoâ thò môùi keà caän ñeå khoaû laáp khoaûng troáng 
giöõa caùc moâ hình cö truù khaùc bieät vaø taêng cöôøng caùc keát noái treân 
caùc khía caïnh phaùp lyù, theå cheá, khoâng gian vaät theå vaø gaén keát coäng 
ñoàng. Töø ñoù seõ ñöa ra ñöôïc caùc ñònh höôùng, chieán löôïng vaø keá 
hoaïch gìn giöõ, taùi sinh caùc “laøng ñoâ thò” taïi Vieät Nam.
NGaøy NhaäN baøi: 03/4/2020
NGaøy Göûi phaûN bieäN: 03/4/2020
NGaøy duyeät ñaêNG: 15/04/2020
Taøi lieäu Tham khaûo:
1. amussing planet (2016). urban village in China. truy caäp: https://www.
amusingplanet.com/2016/02/the-urban-villages-of-china.html
2. baomoi (2017). Khu ñoâ thò “ñaùng soáng “ Linh ñaøm bò baêm naùt nhö theá naøo?. 
truy caäp: https://baomoi.com/khu-do-thi-kieu-mau-linh-dam-bi-bam-nat-nhu-the-
nao/c/22623052.epi
3. Caroline Linda. (2012). Kelvin Grove urban Village: a strategic planning case 
study. truy caäp: https://www.researchgate.net/publication/259742693_Kelvin_
Grove_urban_Village_a_strategic_planning_case_study
4. Chroniclelive (2016). Newcastle’s Grainger plans new ‘urban village’ creating 
more than 200 jobs. truy caäp: https://www.chroniclelive.co.uk/business/business-
news/newcastles-grainger-plans-new-urban-11036311
5. danielle Labbeù, Gabriel Fauveaud, Francis Labelle-Giroux, Michael Leaf, 
Freùdeùric Morin-Gagnon, doaõn theá trung, taï Quyønh hoa, Nguyeãn Quang Minh, 
Nguyeãn Maïnh trí, traàn Minh tuøng. (2019). bridging the gap - towards a better 
integration of masterplanned new urban areas and urbanised villages - Khoûa laáp 
khoaûng caùch - höôùng tôùi söï hoøa nhaäp toát hôn giöõa nhöõng KñtM ñöôïc quy hoaïch 
toång theå vaø caùc laøng xaõ bò ñoâ thò hoùa, Nhaø xuaát baûn theá giôùi (Saùch song ngöõ).
6. Laodongthudo (2018). phöôøng Vaên Quaùn. truy caäp: 
nam-mot-chang-duong-phat-trien-74113.html
7. thaùi Linh (2010), Laøng ñoâ thò - khi naøo Vieät Nam coù, truy caäp: https://kienviet.
net/2010/03/24/lang-do-thi-khi-nao-viet-nam-co/
8. Manchester everning News (2019). plan for half of homes at huge new ‘urban 
village’ in Stockport to be affordable branded ‘gesture politics”.truy caäp: https://
www.manchestereveningnews.co.uk/news/greater-manchester-news/plan-half-
homes-huge-new-17215983
9. phaïm ñình tuyeån (2019), Laøng ñoâ thò. truy caäp: 
php?option=com_content&task=view&id=9515&itemid=183
10. urbanism. Caùc nguyeân taéc cuûa Chuû nghóa ñoâ thò môùi, truy caäp 
newurbanism.org/newurbanism/principles.html
11. Wikipedia.urban village. truy caäp: https://en.wikipedia.org/wiki/urban_village
≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝