Giáo trình Thực hành tích hợp và an toàn hệ thống (Phần 1)

1 
MỤC LỤC 
Bài thực hành số 1: Phân tích các thành phần của một hệ thống máy tính ................. 9 
1.1. Mục tiêu ......................................................................................................... 9 
1.2. Chuẩn bị ......................................................................................................... 9 
1.3. Nội dung thực hành ......................................................................................... 9 
1.3.1. Chức năng, thông số kỹ thuật của các thành phần ....................................... 9 
1. MainBoard ....................................................................................................... 9 
2. CPU (Central Processing Unit) ..................................................................... 10 
3. RAM (Random Acess Memory) ................................................................... 11 
4. Ổ đĩa cứng (HDD), ổ đĩa quang (CD ROM) ................................................. 12 
5. Case (thùng máy) .......................................................................................... 14 
6. Power Supply (bộ nguồn) .............................................................................. 14 
7. Keyboard (bàn phím), Mouse (chuột) ........................................................... 15 
1.3.2. Các chuẩn ghép nối ................................................................................. 15 
1.3.3. Bài tập thực hành .................................................................................... 18 
1. Bài tập mẫu.................................................................................................... 18 
2. Bài tập luyện tập ............................................................................................ 19 
Bài thực hành số 2: Ghép nối các thành phần của máy tính ....................................... 22 
2.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 22 
2.2. Chuẩn bị ....................................................................................................... 22 
2.3. Nội dung thực hành ....................................................................................... 22 
2.3.1. Quy trình ghép nối .................................................................................. 22 
2.3.2. Thực hiện ghép nối ................................................................................. 22 
1. Chuẩn bị ........................................................................................................ 22 
2. Lắp ráp ........................................................................................................... 23 
3. Đấu nối các thiết bị ngoại vi ......................................................................... 28 
4. Khởi động và kiểm tra ................................................................................... 28 
5. Bảo trì phần cứng .......................................................................................... 28 
2.3.3. Kiểm tra ghép nối ................................................................................... 28 
1. Bằng dụng cụ (Card test main) ...................................................................... 28 
2. Bằng chương trình POST (Power On Seft Test) ........................................... 30 
2.3.4. Các lỗi thường gặp .................................................................................. 32 
1. Mô tả ma ̃lỗi POST của Bios AMI ................................................................ 32 
2. Bios Phoenix ................................................................................................. 33 
2.3.5. Bài tập thực hành .................................................................................... 34 
Bài thực hành số 3: Thao tác với chương trình BIOS và ổ đĩa ................................... 37 
3.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 37 
3.2. Chuẩn bị ....................................................................................................... 37 
3.3. Nội dung thực hành ....................................................................................... 37 
3.3.1. Thao tác với BIOS .................................................................................. 37 
1. Chức năng của chương trình BIOS ............................................................... 37 
2. Cách vào ra BIOS .......................................................................................... 37 
1. Cấu hình BIOS .............................................................................................. 39 
3.3.2. Các thao tác với ổ đĩa .............................................................................. 43 
1. Tạo đĩa khởi động.......................................................................................... 43 
6. Phân hoạch đĩa bằng lệnh Fdisk .................................................................... 43 
2 
7. Định dạng các phân hoạch bằng Format ....................................................... 47 
8. Sử dụng chương trình PQMagic ................................................................... 48 
9. Sử dụng Scandisk để chuẩn đoán và sửa chữa lỗi đĩa ................................... 51 
10. Sử dụng chương trình Ghost ...................................................................... 53 
3.3.3. Bài tập thực hành tập ............................................................................... 60 
Bài thực hành số 4: Cài đặt MS Windows và một số phần mềm ứng dụng ............... 62 
1.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 62 
1.2. Chuẩn bị ....................................................................................................... 62 
1.3. Nội dung thực hành ........... ... của Partition mới và nhấn Enter 
Hình 9.4 Tạo Partition 
126 
- Chọn Partition vừa tạo và nhấn Enter để tiếp tục 
Hình 9.5 Chọn partition để cài đặt hệ điều hành 
- Chọn kiểu hệ thống tập tin (FAT hay NTFS) để định dạng cho partition chọn 
NTFS . Nhấn Enter để tiếp tục. 
Hình 9.6 Chọn file hệ thông định dạng partition 
- Trình cài đặt sẽ chép các tập tin của hệ điều hành vào partition đã chọn. 
Hình 9.7 Quá trình copy tệp tin hệ thông vào partition 
127 
Khởi động lại hệ thống để bắt đầu giai đoạn Graphical Based. Trong khi khởi 
động, không nhấn bất kỳ phím nào khi hệ thống yêu cầu “Press any key to continue” 
2. Giai đoạn Graphical-Based Setup 
Bắt đầu giai đoạn Graphical, trình cài đặt sẽ cài driver cho các thiết bị mà nó tìm 
thấy trong hệ thống. 
Hình 9.8 Quá trình cài đặt driver cho thiết bị 
- Tại hộp thoại Regional and Language Options, cho phép chọn các tùy chọn liên 
quan đến ngôn ngữ, số đếm, tiền tệ, định dạng ngày tháng năm. nhấn Next để tiếp tục. 
Hình 9.10 Hộp thoại Regional and Language Options 
- Tại hộp thoại Personalize Your Software, điền tên người sử dụng và tên tổ chức. 
Nhấn Next. 
128 
Hình 9.11 Nhập tên người dùng và tên tổ chức 
- Tại hộp thoại Your Product Key, điền vào 25 số CD-Key vào 5 ô trống bên dưới. 
Nhấn Next. 
Hình 9.12 Nhập mã xác nhận quyền sử dụng 
- Tại hộp thoại Licensing Mode, chọn chế độ bản quyền là Per Server hoặc Per Seat 
tùy thuộc vào tình hình thực tế của mỗi hệ thống mạng. 
Hình 9.13 Chọn các chế độ giấy phép 
- Tại hộp thoại Computer Name and Administrator Password, điền vào tên của 
Server và Password của người quản trị (Administrator). 
129 
Hình 9.14 Nhập tên máy tính và mật khẩu quản trị 
- Tại hộp thoại Date and Time Settings, thay đổi ngày, tháng, và múi giờ (Time 
zone) cho thích hợp 
Hình 9.15 Thiết lập ngày giờ cho hệ thống 
- Tại hộp thoại Networking Settings, chọn Custom settings để thay đổi các thông số 
giao thức TCP/IP. Các thông số này có thể thay đổi lại sau khi quá trình cài đặt hoàn tất. 
Hình 9.16 Lựa chọn thiết lập các thông số cho mạng 
- Tại hộp thoại Workgroup or Computer Domain, tùy chọn gia nhập Server vào một 
Workgroup hay một Domain có sẵn. Nếu muốn gia nhập vào Domain thì đánh vào tên 
Domain vào ô bên dưới. 
130 
Hình 9.17 Chọn máy tính gia nhập vào nhóm hay miền 
- Nhấn Next bắt đầu quá trình chép đầy đủ các tập tin và kết thúc cài đặt. 
9.3.3. Cài đặt tự động 
Có nhiều phương pháp hỗ trợ việc cài đặt tự động, có thể sử dụng phương pháp 
dùng ảnh đĩa (disk image) hoặc phương pháp cài đặt không cần theo dõi (unattended 
installation) thông qua một kịch bản (script) hay tập tin trả lời. 
Kịch bản cài đặt là một tập tin văn bản có nội dung trả lời trước tất cả các câu hỏi 
mà trình cài đặt hỏi như: tên máy, CD-Key,.Để trình cài đặt có thể đọc hiểu các nội 
dung trong kịch bản thì nó phải được tạo ra theo một cấu trúc được quy định trước. Tiện 
ích có tên là Setup Manager (setupmgr.exe) để giúp cho việc tạo ra kịch bản cài đặt được 
dể dàng hơn. 
1. Tự động hóa dùng tham biến dòng lệnh 
Khi tiến hành cài đặt Windows 2003 Server, ngoài cách khởi động và cài trực tiếp 
từ đĩa CD-ROM, còn có thể dùng một trong hai lệnh sau: winnt.exe dùng với các máy 
đang chạy hệ điều hành DOS, windows 3.x hoặc Windows for workgroup; winnt32.exe 
khi máy đang chạy hệ điều hành Windows 9x, Windows NT hoặc mới hơn. Hai lệnh trên 
được đặt trong thư mục I386 của đĩa cài đặt. 
Sau đây là cú pháp cài đặt từ 2 lệnh trên: 
winnt [/s:[sourcepath]] [/t:[tempdrive]] [/u:[answer_file]] 
[/udf:id [,UDB_file]] 
Ý nghĩa các tham số: 
 /s 
 Chỉ rỏ vị trí đặt của bộ nguồn cài đặt (thư mục I386). Đường dẫn phải là dạng đầy 
đủ, ví dụ: e:\i386 hoặc \\server\i386. Giá trị mặc định là thư mục hiện hành. 
 /t 
 Hướng chương trình cài đặt đặt thư mục tạm vào một ổ đĩa và cài Windows vào ổ 
đĩa đó. Nếu không chỉ định, trình cài đặt sẽ tự xác định. 
131 
 /u 
 Cài đặt không cần theo dõi với một tập tin trả lời tự động (kịch bản). Nếu sử dụng 
/u thì phải sử dụng /s. 
/udf 
Chỉ định tên của Server và tập tin cơ sở dữ liệu chứa tên, các thông tin đặc trưng 
cho mỗi máy (unattend.udf). 
winnt32 [/checkupgradeonly] [/s:sourcepath] [/tempdrive:drive_letter:] 
[/unattend[num]:[answer_file]] 
 [/udf:id [,UDB_file]] 
Ý nghĩa của các tham số: 
/checkupgradeonly 
 Kiểm tra xem máy có tương thích để nâng cấp và cài đặt Windows 2003 Server 
hay không? 
 /tempdrive 
Tương tự như tham số /t 
 /unattend 
Tương tư như tham số /u 
2. Sử dụng Setup Manager để tạo ra tập tin trả lời 
Setup Manager là một tiện ích giúp cho việc tạo các tập tin trả lời sử dụng trong 
cài đặt không cần theo dõi. Theo mặc định, Setup Manager không được cài đặt, mà được 
đặt trong tập tin Deploy.Cab. Chỉ có thể chạy tiện ích Setup Manager trên các hệ điều 
hành Windows 2000, Windows XP, Windows 2003. 
- Tạo tập tin trả lời tự động bằng Setup Manager 
+ Giải nén tập tin Deploy.cab được lưu trong thư mục Support\Tools trên đĩa cài đặt 
Windows 2003. 
Hình 9.18 Giải nén tệp tin Deploy.cab 
132 
+ Thi hành tập tin Setupmgr.exe Hộp thoại Setup Manager xuất hiện, nhấn Next để 
tiếp tục 
Hình 9.19 Hộp thoại Setup Manager 
+ Xuất hiện hộp thoại New or Existing Answer File cho phép chỉ định tạo ra một tập 
tin trả lời mới. Chọn Create new và nhấn Next. 
Hình 9.20 Tạo tệp tin trả lời 
+ Tiếp theo là hộp thoại Type of Setup. Chọn Unattended Setup và chọn Next. 
Hình 9.21 Chọn kiểu cài đặt 
133 
+ Trong hộp thoại Product, chọn hệ điều hành cài đặt sử dụng tập tin trả lời tự động. 
Chọn Windows Server 2003, Enterprise Edition, nhấn Next. 
Hình 9.22 Chọn hệ điều hành cài đặt 
+ Tại hộp thoại User Interaction, chọn mức độ tương tác với trình cài đặt của người 
sử dụng. Chọn Fully Automated, nhấn Next. 
Hình 9.23 Chọn mức độ tương tác trong quá trình cài đặt 
+ Xuất hiện hộp thoại Distribution Share, chọn Setup from a CD, nhấn Next. 
Hình 9.24 Chọn cài đặt từ ổ CD ROM 
134 
+ Tại hộp thoại License Agreement, đánh dấu vào I accept the terms of , nhấn 
Next. 
Hình 9.25 Chấp nhập giấy phép sử dụng 
+ Tại cửa sổ Setup Manager, chọn mục Name and Organization. Điền tên và tổ chức 
sử dụng hệ điều hành. Nhấn Next. 
Hình 9.26 Nhập tên người dùng và tên tổ chức 
+ Chọn mục Time Zone chọn múi giờ (GMT+7:00) Bangkok, Hanoi, Jarkata. Nhấn 
Next. 
Hình 9.27 Thiết lập múi giờ 
135 
+ Tại mục Product Key, điền CD-Key vào trong 5 ô trống. Nhấn Next. 
Hình 9.28 Nhập bản quyền sử dụng phần mềm 
+ Tại mục Licensing Mode, chọn loại bản quyền thích hợp. Nhấn Next. 
Hình 9.29 Chọn giấy phép sử dụng 
+ Tại mục Computer Names, điền tên của các máy dự định cài đặt. Nhấn Next. 
Hình 9.30 Nhập tên máy tính 
136 
+ Tại mục Administrator Password, nhập vào password của người quản trị. Nếu 
muốn mã hóa password thì đánh dấu chọn vào mục “Encrypt the Administrator 
password”. Nhấn Next. 
Hình 9.31 Nhập mật khẩu quản trị 
+ Tại mục Network Component, cấu hình các thông số cho giao thức TCP/IP và cài 
thêm các giao thức. Nhấn Next. 
Hình 9.32 Chọn thiết lập các thông số mạng 
+ Tại mục Workgroup or Domain, gia nhập máy vào Workgroup hoặc Domain có 
sẳn. Nhấn Next 
Hình 9.33 Chọn gia nhập vào nhóm hay miền 
137 
Cuối cùng, trong thư mục đã chỉ định, Setup Manager sẽ tạo ra ba tập tin. Nếu 
không thay đổi tên thì các tập tin là: 
Unattend.txt: đây là tập tin trả lời, chứa tất cả các câu trả lời mà Setup Manager 
thu thập được. 
Unattend.udb: đây là tập tin cơ sở dữ liệu chứa tên các máy tính sẽ được cài đặt. 
Tập tin này chỉ được tạo ra khi chỉ định danh sách các tập tin và được sử dụng khi thực 
hiện cài đặt không cần theo dõi. 
Unattend.bat: chứa dòng lệnh với các tham số được thiết lập sẵn. Tập tin này 
cũng thiết lập các biến môi trường chỉ định vị trí các tập tin liên quan. 
- Sử dụng tập tin trả lời 
Có nhiều cách để sử dụng các tập tin được tạo ra trong bước trên. Có thể thực hiện 
theo một trong hai cách dưới đây: 
- Sử dụng đĩa CD Windows 2003 Server có thể khởi động được 
Sửa tập tin Unattend.txt thành WINNT.SIF và lưu lên đĩa mềm. Đưa đĩa CD 
Windows Server 2003 và đĩa mềm trên vào ổ đĩa, khởi động lại máy tính, đảm bảo ổ đĩa 
CD ROM là thiết bị khởi động đầu tiên. Chương trình cài đặt trên đĩa CD ROM sẽ tự 
động tìm đọc tập tin WINNT.SIF trên đĩa mềm và tiến hành cài đặt không cần theo dõi. 
Sử dụng một bộ nguồn cài đặt Windows 2003 Server 
Chép các tập tin đã tạo trong bước trên vào thư mục I386 của nguồn cài đặt 
Windows 2003 Server. Chuyển vào thư mục I386. Tuỳ theo hệ điều hành đang sử dụng 
mà sử dụng lệnh WINNT.EXE hoặc WINNT32.EXE theo cú pháp sau: 
WINNT /s:e:\i386 /u:unattend.txt 
hoặc 
WINNT32 /s:e:\i386 /unattend:unattend.txt 
Nếu chương trình Setup Manager tạo ra tập tin Unatend.UDB đã nhập vào danh 
sách tên các máy tính, và giả định định đặt tên máy tính này là server01 thì cú pháp lệnh 
sẽ như sau: 
WINNT /s:e:\i386 /u:unattend.txt /udf:server01,unattend.udf 
9.3.4. Cài đặt từ xa bằng Remote Installation Servieces 
Phương pháp RIS cần 2 thành phần: Server và Client 
Server chạy dịch vụ cài đặt từ xa RIS và cung cấp file cài đặt cho Client khi được 
yêu cầu từ phía Client. Quá trình cài đặt từ phía Client được thực hiện tự động từ khâu 
tìm kiếm server cung cấp nguồn cài đặt, tải file về và thực hiện cài đặt tự động. 
1. Điều kiện thực hiện 
Phía Server: Server phải chạy hệ điều hành dùng cho Server, ví dụ: Win 2000 
hay 2003 Server cài đặt RIS phải có hai phân vùng khác nhau vì phân vùng chứa các 
138 
thông tin và các ảnh đĩa phải khác với phân vùng hệ thống. Ví dụ: Ổ C cài win, ổ D chứa 
file ảnh. Lưu ý là phân vùng cài đặt RIS phải được định dạng theo chuẩn NTFS phiên 
bản 5 trở về sau. Hệ thống phải có Active Directory, các dịch vụ DNS, DHCP. 
Client: Có card mạng, máy tính hỗ trợ boot ROM 
2. Thực hiện 
- Cài đặt Remote Installation Services: Vào Control Start/Settings/Control Panel/ 
Add/Remove Programs/Add/Remove Windows Components. Chọn Remote Installation 
Services và chọn Next. 
Hình 9.34 Cài đặt Remote Installation Services 
- Cấu hình RIS server: Khởi động RIS: Start ->Run -> RISetup.exe 
Hình 9. 35 Khởi động RIS 
+ Chọn Next sau đó chọn nơi để lưu các file cài đặt cho client (phải là phân vùng 
NTFS), chọn Next 
Hình 9.36 Chọn đường dẫn lưu file cài đặt 
139 
+ Check vào mục Respond to client computer resquesting service. 
Hình 9.37 Hộp thoại Initial Settings hỗ trợ client 
+ Click Next. Chỉ đến nơi chứa nguồn cài đặt hệ điều hành (chỉ đến thư mục I386 
trên CD-Rom chứa hệ điều hành muốn cài), chọn Next 
Hình 9.38 Chọn nơi chứa nguồn cài đặt hệ điều hành 
+ Đặt tên và chú thích cho Image, chọn Next để tiếp tục. 
Hình 9.39 Đặt tên và chú thích cho Image 
+ Chọn Next ->Next. Quá trình copy files cần thiết từ CD ROM cài đặt Windows 
server và tạo các file cấu hình 
Hình 9.40 Quá trình copy files cần và tạo các file cấu hình 
140 
- Cấu hình trên Server: Vào Active Dicrectory User and Computers. Chọn 
Domain/Domain Controllers, click phải vào tên server, chọn Properties 
Hình 9.41 Chọn server để cấu hình 
+ Click tab Remote Install, chọn Advance Settings 
Hình 9.42 Tab Remote Install 
+ Trong Advanced Settings/Client Account location: Chọn The following dicrectory 
service location, duyệt đến tên domain/computers trong Active Dicrectory 
Hình 9.43 Tab New client 
141 
+ Trong mục Client computer naming format, chọn Customize. Trong hộp thoại 
Customize, trong mục Format nhập vào các tham số đặt tên cho máy. 
Hình 9.44 Đặt tên cho máy client 
VD: tham số %Username, lấy tên người dùng để đặt tên máy tính. 
- Cấu hình Group Policy: Việc này nhằm đảm bảo cho quá trình cài đặt được tự 
động hoàn toàn 
Vào User Configuration/ Windows Settings/ Remote Installation Services, chỉnh 
theo hình sau: 
Hình 9.45 Cấu hình Group Policy 
142 
- Cấp quyền khởi tạo cho các users: Khi cài đặt, máy con phải gia nhập vào 
Domain. Vì vậy, User phải có quyền tạo tài khoản máy trên OU domain/computers trong 
Active Dicrectory. 
+ Tạo Group tên là RISInstall 
+ Add tất cả các user sử dụng cho việc cài đặt máy vào RISInstall 
+ Add group RISInstall vào nhóm Account Operators 
Lưu ý: Khi kết thúc quá trình cài đặt, cần remove nhóm RISInstall ra khỏi nhóm 
Account Operator hoặc xóa nhóm này. 
- Chỉnh sửa Answer file cho image 
Trong quá trình cài đặt tạo Image ở trên, RIS Server đã tạo sẵn file Answer nhưng 
chưa đầy đủ.Chúng ta cần chỉnh sửa lại, nếu không trong lúc cài đặt sẽ bị hỏi thông tin. 
+ Vào thư mục \\Setup\English\Images\Windows\i386\templates mở file ristndrd.sif, 
tìm đến đoạn [UserData] và thêm vào dòng ProductID= “số CD-Key” và lưu lại. 
Hình 9.46 Chọn mở file ristndrd.sif để sửa 
Hình 9.47 Sửa nội dung file ristndrd.sif 
143 
+ Tại mục Re- partition --> sửa lại là NO 
+ Tại mục Use Whole disk --> sửa lại là NO 
Chú ý: nếu không chỉnh 2 mục trên thì các client sẽ bị mất các partition sau khi cài xong 
- Tiến hành cài đặt 
Để cho các máy chưa có hệ điều hành liên lạc được với RIS Server, Card mạng 
của máy muốn cài đặt hệ điều hành phải có tính năng boot qua mạng (PXE), hoặc chúng 
ta có thể dùng đĩa mềm hay đĩa CD ROM có chức năng Boot từ mạng. 
+ Vào BIOS cho phép boot từ card mạng để boot qua mạng hoặc boot từ CD boot 
mạng 
+ Bật máy cần cài đặt, máy sẽ tìm kiếm DHCP server và khởi động Client 
Installation Wizard 
Hình 9.48 Hộp thoại Client Installation Wizard 
+ Nhấn Enter để tiếp tục. 
+ Nhập vào tài khoản khởi tạo. 
Hình 9.49 Nhập tài khoản cài đặt 
144 
9.3.5. Bài tập thực hành 
Bài 1: Hoạch định chính sách cài đặt hệ điều hành mạng 
STT Mô tả Yêu cầu 
1 Phần cứng tối thiểu 
2 Phần mềm 
3 Phân vùng cài đặt (dung lượng, file hệ 
thống) 
Bài 2: Cài đặt hệ điều hành windows server 2003 từ đĩa CD ROM 
Bài 3: Cài đặt hệ điều hành windows server 2003 tự động bằng cách tạo ra file trả lời tự 
động 
Bài 4: Cài đặt hệ điều hành windows server 2003 cho các máy client bằng RIS