Bài giảng Lập trình - Bài 3: Các câu lệnh lặp - Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP Hồ Chí Minh

Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên Tp. Hồ Chí Minh
TRUNG TÂM TIN HỌC
2015
Nhập môn lập trình
Bài 3- Các Câu Lệnh Lặp
Nhập môn lập trình 2
Mục tiêu
- Hiểu và cài đặt được vòng lặp for
- Hiểu và cài đặt được vòng lặp while
- Hiểu và cài đặt được vòng lặp dowhile
- Hiểu được cách sử dụng continue, break
Nhập môn lập trình 3
1. Giới thiệu
Cấu trúc lặp (repetition or loop): lặp lại 1 hay
nhiều lệnh cho đến khi biểu thức điều kiện có
giá trị sai. Các cấu trúc lặp gồm:
− for
− while
− do ... while. 
Tuy nhiên, thứ tự thực hiện các lệnh của
chương trình còn bị chi phối bởi các lệnh nhảy
như continue, break, goto.
• Cú pháp:
for (Exp1; Exp2; Exp3)
statement;
• Ý nghĩa:
−Exp1: là biểu thức khởi tạo
được thực hiện.
−Exp2: là biểu thức điều kiện
−Exp3: biểu thức điều khiển lặp
2. Cấu trúc for 
Nhập môn lập trình 5
2. Cấu trúc for 
Ví dụ: Viết chương trình tính tổng các số nguyên từ 1 đến n. 
#include 
#include 
void main() 
{ 
int i, n, sum; 
cout> n; 
sum = 0; 
for (i=1 ; i<=n ; i++) 
sum += i; 
cout<<”Sum from 1 to “ << n << ” is: ” << sum; 
getch(); 
} 
Nhập môn lập trình 6
2. Cấu trúc for 
1. C/C++ cho phép Exp1 là một định nghĩa biến
Ví dụ: for(int i=1; i<=n; ++i)
2. Bất kỳ biểu thức nào trong 3 biểu thức của vòng
lặp for đều có thể rỗng
Ví dụ: for(; i != 0;) statement;
3. Xóa tất cả các biểu thức trong vòng lặp for sẽ
cho một vòng lặp vô tận.
Ví dụ:
for (;;) statement;
• Cú pháp:
while(expression)
statement;
●Ý nghĩa:
●B1: Expression được định trị
●B2: Nếu kết quả là true thì
statement thực thi và quay lại
B1
●B3: Nếu kết quả là false thì
thoát khỏi vòng lặp while.
3. Cấu trúc while
Nhập môn lập trình 8
3. Cấu trúc while
Ví dụ: Viết chương trình tính tổng các số nguyên từ 1 tới n. 
#include 
#include 
void main () 
{ 
int i, n, sum; 
cout> n; 
i = 1; sum = 0; 
while(i<=n) 
{ 
sum += i; i++; 
} 
getch(); 
} 
• Cú pháp: 
do { 
statement; 
}while(expression);
●Ý nghĩa:
−Statement được thực hiện 
−Expression được định trị. 
−Nếu expression là true thì 
quay lại bước 1 
−Nếu expression là false thì 
thoát khỏi vòng lặp. 
4. Cấu trúc do  while 
Nhập môn lập trình 10
4. Cấu trúc do  while 
Ví dụ 1: Viết chuong trình in dãy số nguyên từ 1 đến 10. 
#include 
#include 
void main () 
{ 
int i; 
clrscr(); 
cout<<"Display one to ten: "; 
i=1; 
do 
{ 
cout << setw(3) << i; 
i+=1; 
} while(i<=10); 
getch(); 
} 
Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên Tp. Hồ Chí Minh
TRUNG TÂM TIN HỌC
2015
Các lệnh rẽ nhánh 
và lệnh nhảy

Nhập môn lập trình 12
1. Lệnh break dùng để thoát khỏi một cấu trúc
điều khiển mà không chờ đến biểu thức điều
kiện được định trị.
2. Khi break được thực hiện bên trong 1 cấu trúc
lặp, điều khiển (control flow) tự động nhảy đến
lệnh đầu tiên ngay sau cấu trúc lặp đó.
3. Không sử dụng lệnh break bên ngoài các cấu
trúc lặp như while, do...while, for hay cấu trúc
switch.
5. Lệnh break
Nhập môn lập trình 13
Ví dụ: Đọc vào một mật khẩu người dùng tối đa
attempts lần
for (i=0; i<attempts ; ++i)
{
cout> passWord;
if (check(passWord)) //kiểm tra mật khẩu
break; // thoát khỏi vòng lặp
cout <<"Password is wrong!\n";
}
5. Lệnh break
Nhập môn lập trình 14
6. Lệnh continue
1. Lệnh continue dùng để kết thúc vòng lặp hiện
tại và bắt đầu vòng lặp tiếp theo.
2. Lệnh continue chỉ được dùng trong thân các
cấu trúc lặp như for, while, do...while.
3. Câu lệnh continue thường đi kèm với câu lệnh
if.
Nhập môn lập trình 15
6. Lệnh continue
Ví dụ: Một vòng lặp thực hiện đọc một số, xử lý nó
nhưng bỏ qua những số âm, và dừng khi số
nhập vào là số 0.
do 
{ 
cin >> num; 
if (num < 0) continue; 
// process num here 
} while(num != 0);
Nhập môn lập trình 16
Thảo luận